Κυριακή Ε΄Λουκά: Πλούτος ή Πνευματική Πενία;

Ε΄ Κυριακή του Λουκά και η ευαγγελική περικοπή είναι πασίγνωστη. Πρόκειται περί της παραβολής του πλουσίου και του Λαζάρου και το θέμα που πραγματεύεται είναι ο πλούτος τόσο ο υλικός όσο και ο πνευματικός.

Το ευαγγέλιο προβάλλει δύο ανθρώπους με εντελώς αντίθετο τρόπο ζωής. Ο ένας είναι πλούσιος, πάμπλουτος, και εύπορος. Ένας βολεμένος άνθρωπος που ζει με όλες τις ανέσεις της πρόσκαιρης ζωής. Κυρίως όμως είναι ένας αδιάφορος άνθρωπος κλεισμένος στο δικό του ευατό, που αγνοεί το διπλανό και ελάχιστο αδερφό.

Ο άλλος βρίσκεται στον αντίποδα του ανθρώπου της χλιδής. Είναι ένας «φτωχός Άγιος», ένας ελάχιστος καταπονεμένος, ταλαιπωρημένος και πεινασμένος αδερφός που ζει σε άθλιες συνθήκες. Ο καημένος τρέφεται «ἀπό τῶν ψιχίων τῶν πιπτόντων τῆς τραπέζης» του πλουσίου έχοντας κι αυτός την ταπείνωση της Χαναναίας γυναικός.

 Το χάσμα μεταξύ των δύο είναι τεράστιο ως προς την ποιότητα της ανθρωπιάς και της αρετής τους. Εξαρχής το ευαγγελικό κείμενο μας αναδεικνύει αυτήν τη διαφορά με έναν απλό τρόπο. Ο πλούσιος έχει μεν αργύρια που χαρίζουν ευμάρεια αλλά παραμένει άσημος και ανυπόστατος ενώπιον του Θεού καθότι ούτε καν ονοματίζεται. Ο δε φτωχός και δυστυχής άνθρωπος του ευαγγελίου είναι όντως μαθητής του ενυπόστατου πτωχού θεανθρώπου που ονοματίζεται με το ευλογημένο όνομα του Λαζάρου. Συνεπώς, ο επώνυμος για τον κόσμο είναι ανώνυμος για τον Θεό ενώ ο ανώνυμος για τον κόσμο είναι απόλυτα επώνυμος για τον Θεό.

Στη συνέχεια το χάσμα μεταξύ τους καταδεικνύεται εντονότερα στη μεταθανάτια τους Ζωή. Αφότου «ἠρπάγησαν» και οι δυό, ο μεν ηρπάγη υπ’ ἀγγέλων στον παράδεισο ο δε πλούσιος ανήρ ετάφη απλώς. Και τότε και οι δύο συνεχίζουν ως ζωντανές ψυχές να ζουν, όμως με διαφορετικό τρόπο ύπαρξης. Τώρα το σκηνικό αντιστρέφεται και ο πλούσιος ζει την φτώχια της βίωσης του σκότους ενώ ο Λάζαρος απολαμβάνει τον πλούτο της βίωσης του φωτός του παραδείσου.

Ο κατά κόσμο πλούσιος άνθρωπος κατόπιν εορτής ζητά την ανατροπή του αφόρητου κλίματος που ζει. Μάλιστα ζητά από τον προπάτορα μας Αβραάμ, να αποστείλει τον Λάζαρο όπως πληροφορήσει τα αδέρφια του για το τι τους αναμένει αφού ακολουθούσαν την ίδια βιοτή με τη δική του.

Η απάντηση όμως είναι απόλυτη και αφοπλιστική και παραπέμπει στον Λόγο του Θεού που διδάσκει και κατευθύνει τον κάθε άνθρωπο προς τον ορθό τρόπο ζωής για την Σωτηρία. Το κατα πόσο τελικά είναι κανείς πλούσιος και φτωχός για την λογική του ευαγγελίου καθορίζεται από τον τρόπο με τον οποίο ζει. Αν ζει και πράττει με κριτήριο το Λόγο του Θεού, ζει τη Βασιλεία του Θεού στο μέτρο που του επιτρέπεται. Έχοντας λοιπόν μια αμυδρή εμπειρία Σωτηρίας η κοσμική φτώχεια γίνεται πλούτος αδαπάνητος που αξίζει να τον υπομένεις όπως τον απλό και ταπεινό Λάζαρο.

Π. Νικόλαος Πάτσαλος, Εφημέριος Ι. Ν. Παναγίας Αγγελόκτιστης Κίτι Λάρνακας Κύπρος – 29-10-2017

https://www.pemptousia.gr

ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ ΛΟΥΚΑ. / Οι συμφορές και ο θάνατος

ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ´ ΛΟΥΚΑ

(Λκ. η΄ 41-56)

᾿Αγαπητοὶ ἀδελφοί,

᾿Απ᾿ ὅλες τὶς συμφορὲς, ποὺ πέφτουν ἐπάνω στὸν ἄνθρωπο, ἐκείνη ποὺ περισσότερο μᾶς φοβίζει εἶναι πρῶτα ὁ θάνατος καὶ ὕστερα ἐκεῖνες οἱ συμφορὲς ποὺ ὁδηγοῦν στὸ θάνατο. ᾿Ανάμεσα σ’ αὐτὲς τὶς δεύτερες εἶναι ἀναμφισβήτητα καὶ ἡ ἀρρώστεια. Τόσον ὁ θάνατος, ὅσο καὶ ἡ ἀρρώστεια εἶναι ἀχώριστοι σύντροφοι τοῦ κτιστοῦ καὶ ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου, ποὺ ἔχει σὰν κύριο γνώρισμα τῆς ὑπάρξεώς του τὴ φθορά.

᾿Απὸ τὴν ὥρα ποὺ γεννιούμαστε μπαίνουμε στὴ διαδικασία τῆς φθορᾶς καὶ ὁδηγούμαστε σταθερὰ πρὸς τὸ θάνατο. Δὲν ὑπάρχει καμμία ἀμφιβολία ὅτι κάποια μέρα, ἀργὰ ἡ γρήγορα, ὅλοι μας θὰ περάσουμε τὸ κατώφλι τοῦ θανάτου. ᾿Επειδὴ ὅμως διψοῦμε βαθειὰ τὴ ζωὴ ἀποφεύγουμε νὰ σκεπτόμαστε τὸ θάνατο. Ζοῦμε δὲ καὶ ἐνεργοῦμε ὡσὰν νὰ ἐπρόκειτο νὰ μὴν πεθάνουμε ποτέ. ᾿Απ᾿ αὐτὴ τὴν κατάσταση τῆς νάρκης μᾶς ξυπνᾶ πότε πότε ἡ ἐπίσκεψη κάποιας βαρειᾶς ἀρρώστειας στὸν ἑαυτό μας ἤ στοὺς γύρω μας. Τότε ἀρχίζουμε νὰ τρέμουμε, διότι ἡ ἀρρώστεια μᾶς ἐπαναφέρει στὴν ὠμὴ πραγματικότητα, ὅτι κάπου κοντά μας παραμονεύει ὁ θάνατος.

Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι ἡ ἀρρώστεια καὶ ὁ θάνατος ἐμφανίζονται ὡς οἱ πιὸ ἐπικίνδυνοι ἐχθροὶ τῆς ζωῆς μας. ῾Η ἀρρώστεια μᾶς ἀποκαλύπτει τὴ φθορὰ, ποὺ συντελεῖται ἀδιάκοπα μέσα μας, μέχρι νὰ ὀδηγηθοῦμε ὁπωσδήποτε στὸ θάνατο. Καὶ ἐμεῖς προσπαθοῦμε νὰ ἐμποδίσουμε τὸν χείμαρρο αὐτὸ τῆς φθορᾶς μὲ τὴν ἀνάπτυξη τῆς ἰατρικῆς ἐπιστήμης. Στηρίζουμε τὶς ἐλπίδες μας στοὺς ἐπιστήμονες γιατρούς. Πολλὲς φορὲς ἐκεῖνοι κατορθώνουν κάτι προσωρινό, ἀλλὰ στὸ τέλος πάντα εἶναι οἱ νικημένοι. Γι᾿ αὐτὸ ὅλοι μας ἀναζητοῦμε τὸν

μεγάλο εὐεργέτη, αὐτὸν ποὺ θὰ μπορέση νὰ μᾶς ἀπαλλάξη ἀπὸ τὴ φθορὰ καὶ τὸν θάνατο. Καὶ ποιὸς μπορεῖ νὰ εἶναι αὐτὸς; ῾Οπωσδήποτε κανένας ἄνθρωπος, ἀφοῦ ὅλοι ὑπόκεινται στὴ φθορὰ καὶ στὸ θάνατο. ῾Ο μόνος ποὺ μπορεῖ νὰ μᾶς εὐεργετήση εἶναι ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστός, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἔγινε ἄνθρωπος καὶ στὴ συνέχεια πέθανε καὶ ἀναστήθηκε. Αὐτὸς πῆρε τὴ δική μας φθαρτὴ ἀνθρώπινη φύση, τὴν ἕνωσε μὲ τὴ δική του θεία φύση καὶ μᾶς ἔκανε κατὰ χάρη ἄφθαρτους καὶ ἀθάνατους. Δεῖγμα αὐτῆς τῆς ἀλήθειας ἀποτελοῦν τὰ θαύματα τῆς θεραπείας τῆς αἱμορροούσης γυναικός καὶ τῆς ἀναστάσεως τῆς κόρης τοῦ Ἰαείρου, ποὺ ἔκαμε ὁ Χριστός. Μὲ αὐτὰ ἔδειξε πὼς εἶναι νικητὴς τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου.

Μετὰ τὴν ἀπερίγραπτη αὐτὴ θεία οἰκονομία, τὸν τελευταῖο λόγο γιὰ τὸν καθένα μας δὲν τὸν ἔχει ὁ θάνατος, ἀλλὰ ὁ ἀναστημένος Χριστός. Κι ἐμεῖς γιορτάζουμε τὴν ἀπερίγραπτη νίκη τοῦ Χριστοῦ καὶ ψάλλουμε γεμᾶτοι ἀγαλλίαση: «῞Οτε κατῆλθες πρὸς τὸν θάνατον ἡ ζωὴ ἡ ἀθάνατος, τότε τὸν ἅδην ἐνέκρωσας τῇ ἀστραπῇ τῆς θεότητος», καὶ «τὴν καταφθαρεῖσαν φύσιν τοῦ γένους ἡμῶν ἐν ἑαυτῷ ἀνεκαίνισεν».

῾Ο ᾿Ιησοῦς Χριστὸς ποὺ ἐπιθυμεῖ διακαῶς ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νὰ σωθοῦν, ὄχι μόνο μᾶς προσφέρει τὴν ὑψίστη εὐεργεσία τῆς ἀθανασίας, ἀλλὰ καὶ μᾶς βοηθεῖ νὰ τὴν ἀποδεχθοῦμε. Γι᾿ αὐτὸν τὸν λόγο ἐπιτελεῖ τὰ θαυμαστὰ σημεῖα. Μ᾿ αὐτὰ δείχνει πὼς εἶναι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς, ὥστε νὰ μποροῦμε νὰ τὸν ἐμπιστευθοῦμε. ᾿Επὶ πλέον ἀποκαλύπτει τὴν θεϊκή του δύναμη, γιὰ νὰ μᾶς πῆ ὅτι αὐτὰ ποὺ ὑπόσχεται μπορεῖ καὶ νὰ τὰ πραγματοποιήση. Θεραπεύοντας τὴν αἱμορροοῦσα γυναίκα φανερώνει τὴ δύναμή του νὰ ἐξουδετερώνη τὴν ἀνθρώπινη ἀρρώστεια καὶ τὴ φθορὰ ποὺ φωλιάζει στὴν ἀνθρώπινη φύση. ᾿Ανασταίνοντας πάλι τὴν κόρη τοῦ ᾿Ιαείρου δείχνει τὴν ἐξουσία του ἐπάνω στὸν θάνατο, ποὺ παραμονεύει στὴν πορεία ὅλων

μας.

᾿Εμεῖς ἀπὸ τὸ μέρος μας μποροῦμε νὰ ἀπολαύσουμε τὴν ἀπίστευτη αὐτὴ εὐεργεσία, ὅταν μὲ τὴ θέλησή μας ἑνωθοῦμε μὲ τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι ἡ ᾿Εκκλησία. Κι αὐτὸ τὸ ἐπιτυγχάνουμε μὲ τὴ μετάνοια καὶ τὴν ἐνσυνείδητη συμμετοχή μας στὰ ἅγια Μυστήριά τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἀπαραίτητο μετὰ τὸ ἅγιο Βάπτισμα καὶ τὸ ἅγιο Χρῖσμα νὰ ἐξομολογούμαστε μὲ εἰλικρίνεια τὶς ἁμαρτίες μας, νὰ συγχωροῦμε ὅσους μᾶς ἔβλαψαν, νὰ ἐκκλησιαζόμαστε τακτικὰ καὶ νὰ κοινωνοῦμε τὰ ἄχραντα Μυστήρια, ποὺ εἶναι τὸ φάρμακο τῆς ἀθανασίας. Αὐτὰ τὰ δεχόμαστε εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ εἰς ζωὴν αἰώνιον. Τότε γινόμαστε μαζὶ μὲ τὸ Χριστὸ ἄφθαρτοι κι ἀθάνατοι. ῎Οχι μόνο δὲν φοβούμαστε τὴν ἀρρώστεια καὶ τὸν θάνατο, ἀλλὰ τὰ ἀντιμετωπίζουμε μὲ ἀδιάκοπη ὑπομονὴ καὶ ζωντανὴ ἐλπίδα. Γιορτάζουμε τὴ λαμπροφόρο νίκη τοῦ Χριστοῦ καὶ συμμετέχουμε ἀπὸ τώρα στὸ αἰώνιο πανηγύρι τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ὅπου δὲν ὑπάρχει πόνος, οὔτε λύπη, οὔτε στεναγμός, ἀλλὰ ζωὴ ἀτελεύτητη. ᾿Αμήν.

π. Α.Γ.Μ.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζανης

«Ο δε καρπός του Πνεύματος εστίν αγάπη…» (Γαλ. 5,22)

 ὁ δὲ καρπὸς τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, 23 πρᾳότης, ἐγκράτεια·

Αλλ’ ενώ τα ανθρώπινα έχουν αρχή, ακμή και τέλος, η Εκκλησία δεν έχει τέλος• μπορούμε να πούμε και γι’ αυτήν «και της βασιλείας» αυτής «ούκ έσται τέλος» (Λουκ. 1,33). Όσο κι αν την πολεμούν, θα μείνει αήττητος, διότι έχει μέσα της τη δύναμη του αγίου Πνεύματος.

Το Πνεύμα το άγιο, το τρίτο πρόσωπο της θεότητας, ως Θεός είναι αόρατο. Έγινε όμως αισθητό από τις διάφορες εκδηλώσεις του την ήμερα της Πεντηκοστής. Υπό δύο μορφές έγινε αισθητό σήμερα, όπως λέει ο ευαγγελιστής Λουκάς. Όχι όπως στον Ιορδάνη «εν είδει περιστεράς». Αυτή τη φορά ήλθε ως πύρινες γλώσσες, και ως πνοή βίαιου ανέμου. Γιατί; Συμβολικά είναι αυτά. Εμφανίσθηκε ως γλώσσες πυρός, για να δείξει ότι το μόνο όπλο που διαθέτει ο χριστιανισμός είναι η ισχυρά γλώσσα, ο ζωντανός λόγος του Θεού στο στόμα των αγίων αποστόλων. Έγινε δε αισθητό ως βιαία πνοή ανέμου, διότι σαν σφοδρός άνεμος ξερίζωσε, ναι ξερίζωσε, το πεπαλαιωμένο δέντρο της ειδωλολατρίας, που δε μπόρεσε να ξεριζώσει κανείς από τους σοφούς της αρχαιότητος. Το απλό κήρυγμα των αλιέων της Γαλιλαίος, που είχαν φωτιστή από το Πνεύμα το άγιο, ξερίζωσε την ειδωλολατρία.

Αλλά το ξερίζωμα είναι άρνησης. Και το Ευαγγέλιο δεν είναι μόνο άρνησης. Ξερίζωσε, ναι, παμπάλαια ειδωλολατρικά έθιμα ριζωμένα στις καρδιές των ανθρώπων, αλλά στη θέση τους φύτεψε άλλο δέντρο, το δέντρο του χριστιανισμού. Και ότι το Ευαγγέλιο έχει τη δύναμη να ξεριζώνει παμπάλαια συστήματα και καθεστώτα ανομίας και πλάνης, και να φυτεύει το ουράνιο δέντρο του Χριστού, αυτό δεν είναι θεωρία• φαίνεται καθαρά σε συγκεκριμένα πρόσωπα. Δέντρο παμπάλαιο είναι ο «παλαιός άνθρωπος» (‘Ρωμ. β, β ‘ Εφ. 4,22• Κολ. 3,9), ο αμαρτωλός. Αλλ’ αφ’ ης στιγμής πιστέψει στο Χριστό και μετανοήσει, αλλάζει. Ψυχή, που ποτίζεται από τα νάματα του παναγίου Πνεύματος, ανθεί και καρποφορεί. και το δέντρο, είπε ο Χριστός, γνωρίζεται από τους καρπούς του (βλ. Λουκ 6,43′ Ματθ. 7,16). Η μηλιά από τα μήλα, η αχλαδιά από τ’ αχλάδια, η πορτοκαλιά από τα πορτοκάλια• και ο Χριστιανός; από τους καρπούς του αγίου Πνεύματος.

Ποιοι είναι οι καρποί του αγίου Πνεύματος;

Περί του αγίου Πνεύματος ομιλεί και το ευαγγέλιο και ο απόστολος που ακούσαμε (βλ. Ματθ. 18,18′ Εφ. 5,9). Ιδίως όμως ομιλεί ο απόστολος Παύλος στην προς Γαλατάς επιστολή του (κεφ. 5ο, στ. 22). Εκεί απαριθμεί συγκεκριμένα εννέα καρπούς του αγίου Πνεύματος. «Ο καρπός του Πνεύματος», λέει, είναι τα εξής.

• Πρώτος καρπός είναι μια λέξης γλυκύτατη, που πάει να εξαφανιστεί από τη γη, λέξης που εκφράζει την ουσία του χριστιανισμού. είναι η αγάπη. Αγάπη όχι στα λόγια αλλά στην πράξη.

Πρότυπο αγάπης είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, η εσταυρωμένη Αγάπη, αγάπη που φτάνει μέχρι θυσίας σταυρικής.

• Δεύτερος καρπός του αγίου Πνεύματος, λέει ο απόστολος Παύλος, είναι η χαρά. Πράγματι, όπου υπάρχει αγάπη ακολουθεί η χαρά. Η μοχθηρά ψυχή κάνει και το πρόσωπο σκυθρωπό και το βλέμμα ν’ αποπνέει θλίψη.

Μετά τη χαρά, ως φυσικό αποτέλεσμα, έρχεται η ειρήνη. Όποιος ζη με το Θεό, αυτός ειρηνεύει με τον ουράνιο Πατέρα, ειρηνεύει με τον πλησίον, ειρηνεύει προ παντός με τη συνείδηση του• δεν αισθάνεται τύψεις.

Πρώτη λοιπόν Τριάς, αγία τριάς των καρπών αυτών, είναι «αγάπη, χαρά, ειρήνη». Δευτέρα τριάς• «μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη».

• Τι σημαίνει μακροθυμία, Όταν κάποιος σου κάνη κακό, να μην εφαρμόσεις το εβραικό δίκαιο «όφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος» (Εξ. 21,24), αλλά να ανέχεσαι• και να ελπίζεις, ότι κι ο μεγαλύτερος κακούργος μπορεί να μεταβληθεί σε αγαθό άνθρωπο.

• Ο άλλος καρπός είναι η χρηστότης, δηλαδή η πλατειά καρδιά, σαν τον ουρανό, που αγκαλιάζει όλο τον κόσμο ανεξαιρέτως.

• Ο τρίτος καρπός της δευτέρας τριάδος είναι η αγαθοσύνη, δηλαδή το καλό όχι μόνο θεωρητικώς αλλά και πρακτικώς, όχι μόνο δυνάμει αλλά και ενεργεία στη ζωή μας.

Και τέλος η τρίτη τριάδα των καρπών.

• Πίστις. Πίστις όχι με τη συνηθισμένη έννοια αλλά με την πρώτη σημασία. Άνθρωπος πίστεως είναι ο άξιος εμπιστοσύνης, ο αξιόπιστος. Αυτός λέει «το ναι ναι» και «το ου ου» (Ματθ. 5,37 κ.α.), το φως φως και το σκότος σκότος (πρλ. Ησ. 5,20), την ήμερα ήμερα και τη νύχτα. Αυτός είναι σταθερός και ειλικρινής.

• Ωραίος καρπός ακόμα είναι η πραότης, που έχει σχέση με την ταπείνωση το ήρεμο και ησύχιο πρόσωπο, που μοιάζει με γαλήνια θάλασσα.

• Και τελευταίος καρπός είναι η εγκράτεια, που την ύμνησαν οι πατέρες της Εκκλησίας, αλλά και αρχαίοι προγονοί μας που έλεγαν Η πιο μεγάλη νίκη δεν είναι αυτή που κατήγαγε ο μέγας Αλέξανδρος• είναι να νικήσουμε τον εαυτό μας, τις κακίες και τα πάθη μας.

Ιδού λοιπόν, οι εννέα καρποί, τρεις τριάδες, κατ’ αντιστοιχία της αγίας Τριάδος.

Και τώρα ερωτώ, αγαπητοί μου• υπάρχουν σήμερα οι καρποί αυτοί; Εάν υπάρχουν, τότε υπάρχει χριστιανική ζωή. Εάν πάλι δεν υπάρχουν, μην απελπισθούμε. Ας αναλογισθούμε, ότι και τα άγρια δέντρα μπορούν να γίνουν ήμερα και καρποφόρα. Αυτό δεν είναι μία λογοτεχνική και ποιητική έκφρασης• είναι μία πραγματικότης.

Ο χριστιανισμός πραγματοποίησε την πιο μεγάλη αλλαγή στον κόσμο. Οι άλλες αλλαγές είναι προσωρινές και επιφανειακές, δεν αγγίζουν το βάθος. Πρέπει ν’ αλλάξει η καρδιά του ανθρώπου• και για ν’ αλλάξει, χρειάζεται μια δύναμις υπερφυσική. Έχουμε τέτοια παραδείγματα. Ένα είναι ο απόστολος Παύλος που ήταν άγριο δένδρο και έγινε καρποφόρο, και μάλιστα παγκοσμίως. Άλλο παράδειγμα είναι ο ιερός Αυγουστίνος που ήταν επίσης άγριο, άκαρπο δέντρο, αλλά με την πίστη στο Χριστό έγινε δέντρο του οποίου τον καρπό γεύεται μέχρι σήμερα όλος ο κόσμος.

Ο Πλάτων ονομάζει τον άνθρωπο δέντρο. Ενώ όμως τα φυσικά δέντρα έχουν τις ρίζες τους στη γη, ο άνθρωπος έχει τη ρίζα του στον ουρανό. είναι κατ’ εξοχήν μεταφυσικό ον, ουράνιο δέντρο, αφού από τον ουρανό τρέφεται.

Σήμερα οι άνθρωποι αγρίεψαν. Χέρσες οι ψυχές, μοιάζουν με Σαχάρα γεμάτη κάκτους και αγκάθια κάθε κακίας. Άλλα Θαρσείτε, αδελφοί. Έχετε την ελπίδα στο Πνεύμα το άγιο. Πιστεύω ακράδαντος, ότι και τα πλέον άγρια δέντρα και τα πλέον σκληρά συστήματα και τα πλέον άθεα καθεστώτα μπορούν να μεταβληθούν σε κάρπιμα δέντρα. Πως, με ποιο τρόπο; Στην γεωπονική υπάρχει η μέθοδος που λέγεται εμβολιασμός μ’ ένα μικρό φλοιό η κλαδάκι, που λέγεται εμβόλιο, η άγρια ελιά μεταβάλλεται σε ήμερη. Χρειάζεται λοιπόν και η άνθρωπότης εμβόλιο. Το δε πνευματικό εμβόλιο, που μεταβάλλει τον άνθρωπο, είναι η Πίστης στον Κύριο.

Την αγία αυτή ημέρα ας εξετάσουμε καθένας τον εαυτό του ως άτομο Τι είμεθα; Ας εξετάσουμε Τι είμεθα και ως οικογένεια; Τι είμεθα ως κοινωνία; Τι είμεθα ως κράτος; Μήπως είμεθα άγρια δέντρα; Εάν είμεθα άγρια δέντρα, πρέπει να μεταβληθούμε. Ο άνθρωπος είναι μεταβλητό ον, μπορεί να μεταβληθεί. Και με τη δύναμη του Θεού μεταβάλλεται από άγριο σε ήμερο, από ληστή σε προφήτη και διδάσκαλο του ευαγγελίου.

Εύχομαι να γίνουμε καρποφόρα δέντρα και να φέρουμε τους εννέα αυτούς καρπούς• πρώτη τριάς «αγάπη, χαρά, ειρήνη», δευτέρα τριάς «μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη», και τρίτη τριάς «Πίστης», «πραότης» «εγκράτεια».

Ας εξετάσουμε• έχουμε τις αρετές αυτές; Εάν δεν τις έχουμε και είμαστε άκαρπα δέντρα, αλίμονο! Τι είπε ο Κύριος• «Παν δένδρο μη ποιούν καρπό καλόν εκκόπτεται και εις πυρ βάλλεται» (Ματθ. 7,19). Φωτιά και τσεκούρι μας περιμένει. Τα άκαρπα δέντρα είναι καταδικασμένα. Πόλεμος παγκόσμιος, Αρμαγεδδών της ανθρωπότητας, θα τα ξεριζώσει όλα, είτε πρόκειται για άτομα είτε για σύνολα και συστήματα.

Είθε, δια των πρεσβειών της Παναγίας και πάντων των αγίων, ο Παράκλητος να μας επισκίαση και ο καθένας μας να παρουσίαση στη ζωή του καλούς καρπούς και ως άτομο και ως οικογένεια και ως έθνος, για να είμεθα δέντρα καρποφόρα εις αιώνας αιώνων αμήν.

επίσκοπος Αυγουστίνος

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία η οποία έγινε
στον Ιερό Ναό του Άγιου Παντελεήμονα Φλωρίνης
την 15-06-1981. Καταγραφή και σύντμησης 20-06-2005

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΛΟΥΚΑ

Γράφει ὁ Ἱεροκῆρυξ Μ /  Ἀρχιμ. Νικάνωρ Καραγιάννης

http://www.imkifissias.gr

            Μπροστὰ στὸ μυστήριο τοῦ θανάτου μᾶς τοποθετεῖ ἡ εὐαγγελικὴ διήγηση τῆς ἀνάστασης τοῦ γιοῦ τῆς χήρας τῆς Ναΐν: «Μὴ κλαῖε […] νεανίσκε, σοὶ λέγω ἐγέρθητι». Τὸ σκοτεινὸ αἴνιγμα τοῦ θανάτου φωτίζεται καὶ ἡ θλίψη διαλύεται, καθὼς ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς συναντᾷ τὸν θάνατο καὶ τὸν συντρίβει.

            Ὁ θάνατος εἶναι ἕνα συγκλονιστικὸ γεγονός, ποὺ φαίνεται νὰ τερματίζει τὸ θαῦμα τῆς ζωῆς καὶ μᾶς κάνει νὰ φοβόμαστε γιὰ τὴν ὕπαρξή μας, ἀλλὰ καὶ νὰ πονᾶμε γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἀγαπᾶμε, καθὼς φεύγουν ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωή. Ἂν, ὅμως, ὁ θάνατος τοῦ ἀνθρώπου εἶναι διάλυση καὶ ἀφανισμός, τότε δὲν ὑπάρχει Θεός. Μία τέτοια θεώρηση τοῦ θανάτου εἶναι ἄρνηση τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ ὁ Θεὸς «θάνατον οὐκ ἐποίησεν οὐδὲ τέρπεται ἐπ’ ἀπωλείᾳ ζώντων» (Σοφ. Σολ. 1,13). Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ θάνατος, ἔστω καὶ ἂν φαίνεται πὼς εἶναι τὸ φυσιολογικὸ τέλος μιᾶς διαδικασίας φθορᾶς, στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀφύσικος, διότι δὲν ἔχει τὴν ῥίζα του στὸν Θεό. Προέρχεται ἀπὸ μιὰ δύναμη ποὺ εἶναι ἀντίθετη πρὸς τὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία εἰσῆλθε στὸν κόσμο «διὰ τῆς ἁμαρτίας», κατὰ τὸν λόγο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Εἶναι τραγικό λάθος νὰ πιστέψουμε ὅτι ἡ χριστιανικὴ διδασκαλία μᾶς συμφιλιώνει μὲ τὸν θάνατο, ἀφοῦ ὁ ἄνθρωπος δημιουργήθηκε «διὰ τὸ ἀεὶ εἶναι». Ὁ λόγος τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τὸ μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας δὲν μᾶς συμβιβάζουν μὲ τὸν θάνατο, ἀλλὰ μᾶς δίνουν τὴν δυνατότητα νὰ τὸν ὑπερνικήσουμε ἐν Χριστῷ. Ἐδῶ βρίσκεται ἠ οὐσία καί τό περιεχόμενο τῆς ἀποστολῆς τους. Ὁ Θεὸς εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς, ὁ «διδοὺς πᾶσι ζωὴν καὶ πνοὴν καὶ τὰ πάντα» (Πράξ. ιζ΄ 25). Ὅσες φορὲς ὁ ἄνθρωπος θέλει μόνος του τὴν ζωή, δηλαδὴ γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ ὄχι γιὰ τὸν Θεό, ἀποκόπτεται ἀπὸ τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς καί, νομίζοντας ὅτι μπορεῖ νὰ ζήσει ἀφ’ ἑαυτοῦ, πεθαίνει. Τὸ θαῦμα τῆς ἀνάστασης τοῦ νεκροῦ παιδιοῦ ἀπὸ τὸν Χριστὸ ἀποκαλύπτει τὴν ἀλήθεια γιὰ τὴν ζωὴ καὶ τὸν θάνατο. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Κύριος τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου. Ἡ παρουσία Του γεμίζει τὰ πάντα καὶ διαλύει τὸν φόβο τοῦ θανάτου. Ζωὴ εἶναι ἡ σχέση καὶ ἡ κοινωνία μαζί Του καὶ θάνατος ἡ ἄρνηση τῆς ἀγάπης Του. Τὰ βιολογικὰ φαινόμενα μεταμορφώνονται μέσα στὸ φῶς τῆς Ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ, γι’ αὐτὸ καὶ ζωὴ γιὰ τὸν πιστὸ δὲν εἶναι ἁπλὰ ἡ φυσικὴ ἐπιβίωση οὔτε θάνατος ἡ τελευταία πράξη της καὶ ὁ τερματισμός της. Εἶναι τὸ πέρασμα στὴν πραγματικότητα τῆς αἰωνιότητας, στὴν ὁλοκλήρωση τῆς ζωῆς. Τὸ θαῦμα τῆς ζωῆς εἶναι δῶρο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν ἐκμηδενίζεται. Ὁ βιολογικὸς θάνατος παρουσιάζεται ὡς ἀναγκαῖο κακό, συνέπεια τῆς πτώσης μας. Γι’ αὐτὸ μπροστὰ στὴν τραγῳδία του θλιβόμαστε καὶ κλαῖμε (ἄλλωστε, ἃς μὴν ξεχνᾶμε ὅτι ὁ Χριστὸς δάκρυσε στὸν τάφο τοῦ Λαζάρου καὶ δὲν χάρηκε, ποὺ σὲ λίγο θὰ τοῦ ἔδινε ζωή). Ἀλλὰ ἡ λύπη μας γιὰ τὸν χωρισμὸ δὲν εἶναι πένθος ἄλυτο, ἀπόγνωση καὶ ἀπελπισία. Ἡ λύπη μας ἔχει τὴν ἐλπίδα καὶ τὴν προσμονὴ τῆς ἀνάστασης. Ὁ ἄνθρωπος καὶ ὁ κόσμος εἶναι δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν ἔγιναν, γιὰ νὰ πεθάνουν καὶ νὰ σβήσουν, ἀλλὰ γιὰ νὰ ζήσουν. Αὐτὴ ἡ ἀλήθεια μᾶς λέει ὅτι, ὅταν πεθαίνει ὁ ἄνθρωπος, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ χάνεται ἡ ὕπαρξή του, δὲν μπορεῖ νὰ ἐκμηδενίζεται ἡ ζωή, ἁπλῶς ἀναστέλλεται προσωρινά, «κοιμᾶται», γιὰ νὰ ξυπνήσει μεταμορφωμένη καὶ νὰ ἀναστηθεῖ «ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ» στὴν αἰωνιότητα τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. «Μὴ κλαῖε»∙ ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ καὶ ἡ συνέχειά του, τὸ κήρυγμα τῆς Ἐκκλησίας, δὲν εἶναι μία ἀκόμη κοσμοθεωρία καὶ φιλοσοφία ἀνάμεσα στὶς τόσες πολλὲς γιὰ τὸν θάνατο. Δὲν εἶναι μιὰ φθηνὴ παρηγοριά, γιὰ νὰ ξεγελάσει τὴν τραγικὴ μοίρα τῆς ἀνθρώπινης φύσης μὲ τὸ ψέμα της, ἀλλὰ εἶναι ζωὴ καὶ ἀλήθεια ποὺ σώζει.

            Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, ὅπως καὶ ὁ πολιτισμός του, ἔστω καὶ ἂν ἔχει ἀκούσει τὸ χριστιανικὸ κήρυγμα τῆς ἀνάστασης, δὲν φαίνεται νὰ τὸ ἀποδέχεται, ὅπως μαρτυρεῖ ὁ τρόπος καὶ ἡ στάση ζωῆς του. Ζεῖ σὰν νὰ μὴν ὑπάρχει θάνατος, γιατί, ὅταν τὸν ἀντικρίζει, τρομάζει καὶ ἀπελπίζεται μέσα στὸν μηδενισμό του. Μόνο ἡ σταθερὴ βεβαιότητα ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ Ζωὴ ποὺ κατάπιε τὸν θάνατο μᾶς δίνει τήν πληρότητα τῆς χαρᾶς καὶ τῆς εὐτυχίας πού ἀναζητοῦμε. Ἀμήν.