Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2022

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2022

 


Ένας Άγιος της Εκκλησίας μας, αδελφοί μου, ο Άγιος Ιερώνυμος, θέλησε κάποτε να γιορτάσει τα Χριστούγεννα με διαφορετικό τρόπο , από κάθε άλλη φορά και όλο τον άλλο κόσμο. Πήγε λοιπόν στη Βηθλεέμ,  κλείστηκε στο σπήλαιο όπου γεννήθηκε  ο Χριστός, κι εκεί έμεινε για να περάσει τη νύχτα της Γέννησης του Θεανθρώπου , γονατιστός μπροστά στη Φάτνη και προσευχόμενος. Όλη την νύχτα λοιπόν στην προσευχή του έλεγε : « Χριστέ μου, που απόψε γεννάσαι εσύ σ’ αυτόν τον κόσμο, ποιο δώρο σαν ανταπόδωμα θα ήθελες  να προσφέρω  στη γέννηση Σου ;» Απαρίθμησε όλα όσα είχε απαρνηθεί,  όσα προσέφερε  για χάρη Του. Περιουσία, μόρφωση, ανέσεις, τα πάντα. Τη ζωή μου, έλεγε, απόψε να ζητήσεις θα στη χαρίσω. Απάντηση όμως δεν έπαιρνε. Αυτός συνέχισε να μιλά στο Θεό με πιο πολύ θέρμη ακόμη. Ώσπου κατά τα μεσάνυχτα άκουσε φωνή εξ ουρανού που ανταποκρινόταν στο αίτημα του . «Ιερώνυμε, όλα όσα μου λες  ότι μου πρόσφερες μέχρι τώρα ή προτίθεσαι να μου δώσεις για μένα είναι άχυρα».

-«Και η ζωή μου Κύριε και όσα έχω προσφέρει σε Σένα τόσα αξίζουν ;»Και η απάντηση ήτανε  «Ναι».

-«Τι άλλο λοιπόν Κύριε , θέλεις να σου προσφέρω απόψε στη γέννηση Σου»;

-« Κάτι ζητώ από σένα Ιερώνυμε  και από όλους τους ανθρώπους, που μπορείς να μου δώσεις .

-Ζητώ τις  αμαρτίες σου ,ζητώ την καρδιά σου. Εγώ  ήλθα στον κόσμο για να φέρω τη λύτρωση και τη σωτηρία των ανθρώπων».

Αγαπητοί Χριστιανοί.

Χριστούγεννα του 2022 και όλοι μας έχουμε μπει για τα καλά στο χορό της υποδοχής της μεγάλης, όπως λέμε, εορτής. Παρά τη κρίση με τα συμπτώματα και τις επιπτώσεις της οποίας βομβαρδιζόμαστε καθημερινά, κρίση οικονομική, κρίση ενεργειακή, κρίση θεσμών, κρίση παντού, τα μάτια μας θαμπώνουν απ’ το φως και την πολυχρωμία λες και ζούμε σ΄ ένα κόσμο παραμυθένιο. Δέντρα Χριστουγεννιάτικα ξεφύτρωσαν εδώ κι εκεί, κι η Ελλάδα ως διά μαγείας μετατράπηκε σ’  ένα απέραντο δάσος. Πάρκα, δρόμοι, πλατείες ολόφωτες δίνουν το εορταστικό παρόν με την φαντασμαγορική ομορφιά τους.  Τα καταστήματα καταστόλιστα. Οι βιτρίνες τους ολόφωτες, προσπαθούν να δελεάσουν και τον πιο απαιτητικό καταναλωτή.

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στο χορό κι αυτά της υποδοχής. Και τι δεν μας προβάλουν, όλες αυτές της μέρες, για να μας μεταφέρουν το πνεύμα των Χριστουγέννων. Από τις χίλιες δυο Χριστουγεννιάτικες διαφημίσεις, για να μη λείψει τίποτε απ’ το γιορτινό τραπέζι μαςû τους τυχερούς πρωτοχρονιάτικους κρατικούς λαχνούς, για να ζήσουμε ζωή χαρισάμενη από δω και πέραû τα λαμπρά χαμόγελα των επίσημα γραβανταρισμένων παρουσιαστών και των προκλητικών παρουσιαστριώνû μέχρι και τις ημίγυμνες αγιοβασίληδες που κατήντησαν κι αυτές το αναπόσπαστο μέλος του δωδεκαημέρου.

Κι εμείς, έρμαια στη δίνη της νεοεποχήτικης αυτής λαίλαπας, ξυπόλυτοι στ’ αγκάθια του καταναλωτισμού, τρέχουμε με ιλιγγιώδη ταχύτητα για να προφθάσουμε να γιορτάσουμε, όπως προωθούν οι εγκέφαλοι της εποχής. Φτάσαμε στο σημείο να κάνουμε και εορτοδάνεια, για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις σύγχρονες απαιτήσεις. Βάζουμε στο τραπέζι μας μαύρο χαβιάρι, για να γιορτάσουμε τη γέννηση του Χριστού, και μετά… το πληρώνουμε μέχρι τα επόμενα Χριστούγεννα.

Αυτά όμως, αδελφοί μου, είναι τα Χριστούγεννα; Για όλα αυτά ήρθε ο Χριστός στη γη; Έτσι ζούμε το ακατανόητο αυτό μυστήριο, το «πάντων καινόν καινότατον μυστήριον» και γονατίζουμε νοερά στη φάτνη του Χριστού μας;

Ο Χριστός ήλθε ανάμεσα μας, για να ζήσουμε λίγες μέρες πρόσκαιρης χαράς, γλεντιού και κραιπάλης,   ξεχαρβαλώματος για την ακρίβεια, και μετά και πάλι στην αθλιότητα και στον πόνο; Στην ίδια μίζερη συνέχεια; Η φτηνή και επίπλαστη ευχαρίστηση της στιγμής είναι το νόημα της «Θεοφανείας», όπως αποκαλούν τον ερχομό του Θεού στη γη οι πατέρες της Εκκλησίας;

Όχι, αδελφοί μου! Χίλιες φορές όχι! Για τίποτε από όλα αυτά δεν μας επισκέφθηκε ο Θεός. Ο Θεός ήλθε στη γη για να αναδημιουργήσει τον κόσμο. Για να φτιάξει «καινούρια κτίσματα». Για να εμπνεύσει στους ανθρώπους νέες ιδέες, νέα αισθήματα, νέα ιδανικά, νέες προϋποθέσεις ζωής.   Ο Θεός ήλθε σε μας για να πάρει εμάς κοντά Του. Ήλθε για πράγματα που καμιά σχέση δεν έχουν με τα κοσμικά καταναλωτιστικά Χριστούγενναû τα πλαστά Χριστούγεννα των πολυεθνικών.

«÷Gkhe c‚q À u³Ár toË ‚mhqÖpou fgt¡sai ja´ sØsai tÁ €pokykÁr».

«AÇtÁr c‚q sÖsei tqÁm kaÁm aÇtoË €pÁ tØm laqtiØm aÇtØm».

Ο Χριστός ήλθε για να ψάξει και να βρει το «απολωλός».

Ο Χριστός ήλθε για να σώσει τον λαό του από τις αμαρτίες του.

Ο Χριστός ήλθε στη γη για να μας αποκαλύψει το Θεό.

Ήλθε για να κατεβάσει χαμηλά τον ουρανό, για να μπορέσουμε εμείς να τον φθάσουμε.

Ήλθε για να μας δείξει το δρόμο της απλότητας, της ταπείνωσης, της συγκατάβασης, της συμφιλίωσης, της αγάπης.

Ήλθε για να μας δείξει το δρόμο της λύτρωσης και της σωτηρίοας.

Αυτά είναι τα Χριστούγενναû τα πραγματικά Χριστούγεννα.

Είναι τρόπος ζωής, τρόπος και σκοπός ύπαρξης.

Είναι αναθεώρηση αντιλήψεων, σκέψεων, αποφάσεων, ενεργειών.

Χριστούγεννα είναι αγάπη.

Χριστούγεννα είναι χαρά.

Χριστούγεννα είναι ειρήνη.

Χριστούγεννα είναι ελπίδα.

Χριστούγεννα είναι προσφορά.

Χριστούγεννα είναι ο Θεός ανάμεσα μας.

«Jak—sousi tÁ Ãmola aÇtoË ùEllamouŸk, Å •st´ leheqlgmeuÁlemom lehù žlØm À HeÁr».

Αγαπητοί Χριστιανοί.

                     Για μια ακόμη φορά δισχιλιοστή εικοστή δευτέρα περιμένουμε τα Χριστούγεννα. Σήμερα οι καμπάνες, με χαρμόσυνα χτυπήματα μας καλούν να ακούσουμε και πάλι το «Δεύτε ίδωμεν πιστοί που εγεννήθη ο Χριστός»! Κι εμείς,  αν βέβαια μας επιτρέψει η βαρεμάρα μας και το αποβραδινό ξενύχτι να σηκωθούμε στις 5 τα χαράματα, θα πάμε στην Εκκλησία, θ’ ακούσουμε ότι η Γέννηση του Χριστού «ανέτειλε στον κόσμο το φως το της γνώσεως», ίσως κάποιοι θυμηθούν να κοινωνήσουν, θα επιστρέψουμε στα σπίτια μας και μετά;  Θα μείνουμε μετά με την ιδέα ότι Χριστούγεννα είναι ότι μας παρουσιάζουν οι αρχιτέκτονες της ζωής μας; Θα μείνουμε στα πολύχρωμα λαμπιόνια στα προσποιητά χαμόγελα του χαζόκουτου που επιστημονικά ονομάζεται τηλεόραση και στα παραγεμισμένα στομάχια μας; Θα μείνουμε βυθισμένοι στα αγαθά της καταναλατωτικής κοινωνίας μας, κλεισμένοι στον εαυτό μας, αδιαφορώντας για το διπλανό μας και για οτιδήποτε άλλο; Θα ξεχάσουμε πως χρέος μας είναι να προσκυνάμε το νεογέννητο Χριστό και όχι τα φανταχτερά είδωλα του κόσμου;

          Όχι αδελφοί μου. Οι Χριστουγεννιάτικες καμπάνες που και πάλι αντηχούν απ’ άκρο σ’ άκρο της οικουμένης, καλώντας τους πιστούς στη Θεία Γέννηση του Σωτήρος Χριστού, καλούν τον καθένα μας στη βίωση του μεγάλου τούτου Μυστηρίου. Και θα το βιώσουμε, αυτό το υπέρλογο Μυστήριο αν κάνουμε φάτνες τις καρδιές μας για να χωρέσει μέσα ο «αχώρητος παντί». Αν συνοδοιπορήσουμε μυστικά μαζί με τους ποιμένες και ταπεινά γονατίσουμε μπροστά του. Αν ακολουθήσουμε τους Μάγους και του προσφέρουμε δώρο την άδολη πίστη μας. Αν στο πρόσωπο του συνανθρώπου μας δούμε Αυτόν για τον οποίο κοπτόμαστε πως γιορτάζουμε όλες αυτές τις μέρες. Αν κατορθώσουμε να πούμε ΟΧΙ στα φτιαχτά Χριστούγεννα, τα χωρίς Χριστό Χριστούγεννα, που κάθε χρόνο και πιο επιτακτικά μας επιβάλουν «οι γνωστοί άγνωστοι» να ζήσουμε.

          Γι’ αυτό λοιπόν

«Να μη στήσουμε χορούς, - μας λέει ο Άγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος - αδελφοί, ούτε να στολίσουμε τις πλατείες… Να μην επιδοθούμε στις απολαύσεις της γεύσης, ούτε να ψάξουμε για τα καλύτερα φορέματα, για τη λάμψη των διαμαντιών και του χρυσού, για τα βαψίματα που αλλοιώνουν το πρόσωπο, τη θεία εικόνα… Να μην παραδοθούμε στα μεθύσια και τα άσωτα γλέντια που πάνε μαζί με την ασέλγεια… να μην προσπαθούμε να ξεπεράσουμε ο ένας τον άλλον στη χλιδή… Να μην γεμίσουμε τη γη και τη θάλασσα μ’ αυτήν την ,πολύτιμη για μας ακαθαρσία!…

Όλα αυτά τα κάνουν οι ειδωλολάτρες. Αυτοί έχουν θεούς που χαίρονται με τις μυρωδιές των κρεάτων και τους λατρεύουν με τον ηδονισμό της κοιλιάς. Πονηροί καθώς είναι έφτιαξαν και προσκυνούν πονηρούς θεούς…

Αλλά η δική μας τρυφή να είναι ο λόγος του Θεού… Να ταξιδέψουμε μαζί με ,τον αστέρα, να προσφέρουμε στον Κύριο μας δώρα μαζί με τους μάγους. Να τον δοξάσουμε και να τον ανυμνήσουμε μαζί με ,τους βοσκούς και τους αγγέλους…Κι αν είναι να φύγουμε μαζί Του στην Αίγυπτο, ας φύγουμε. Ωραίο πράγμα να διωκόμαστε μαζί με το Χριστό!… Να τον ακολουθήσουμε ύστερα σ’ όλα τα στάδια της ζωής Του… Να σιωπήσουμε μαζί Του μπροστά στον Ηρώδη. Να δεχτούμε το φραγγέλιο, τη χολή, το όξος, τα ραπίσματα, τους κολαφισμός, το ακάνθινο στεφάνι του δύσκολου δρόμου που βαδίζει στη ζωή του όποιος αγαπά το Θεό, το πορφυρό ρούχο, το καλάμι, τη γελοιοποίηση από εκείνους που εμπαίζουν την αλήθεια… και τέλος τη σταύρωση και την ταφή μαζί Του, για να αναστηθούμε και να συμβασιλεύσουμε μαζί Του!…»  (Αγ. Γρηγορίου του Θεολόγου «Λόγος εις τα Θεοφάνεια, ήγουν εις τα γενέθλια του Σωτήρος» Λόγος 38ος P.G. 36,312 – 333).


Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2022

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

  


Γενεές αλλεπάλληλες και μακρά σειρά ονομάτων παρελαύνουν σήμερα μπροστά μας. Από τον Αβραάμ ως τον Δαυίδ, από τον Δαυίδ ως την Βαβυλώνια αιχμαλωσία και από τη Βαβυλώνια αιχμαλωσία ως τη γέννηση του Χριστού. Πέρασαν συνολικά σαράντα δύο γενεές από τον Αβραάμ ως το Χριστό. Αυτοί ήταν οι κατά σάρκα πρόγονοι του Κυρίου. Αυτούς διάλεξε ο Θεός για να γίνουν προπάτορες του Υιού Του. Από τα πρόσωπα αυτά πολλά διακρίθηκαν ενώπιον του Θεού όπως ο Αβραάμ για την πίστη του, ο Δαυίδ για την αγάπη του και ο Ιωσήφ για την αγνότητα του.

Αβραάμ! Ένα όνομα που διακρίνεται μέσα στον ειδωλολατρικό χώρο της Μεσοποταμίας για την αληθινή του πίστη στον ένα Θεό. Η πραγματική του πίστη στο Θεό τον συνοδεύει σε όλη του τη ζωή και όχι μόνο για πράγματα εύκολα και συνηθισμένα αλλά και για πράγματα που φαίνονται αδύνατα και ακατανόητα. Τον καλεί ο Θεός να αφήσει την πατρίδα του και τους συγγενείς του και να πάει να εγκατασταθεί στον τόπο που θα του φανέρωνε ο Ίδιος. Πειθαρχεί απόλυτα σ' Αυτόν χωρίς να διατυπώνει επιφυλάξεις, χωρίς να ζητά καθορισμό του' τόπου που θα εγκατασταθεί. Και η δοκιμασία της πίστεως του Αβραάμ συνεχίζεται και θριαμβεύει . Δοκιμάζεται η πίστη του Αβραάμ και θριαμβεύει πραγματικά όταν τον κάλεσε ο Θεός να θυσιάσει το μοναχοπαίδι του, τον Ισαάκ, που θαυματουργικά και σε πολύ μεγάλη ηλικία απέκτησε. Χωρίς αμφιβολίες και δισταγμούς, χωρίς παράπονα και απογοητεύσεις προχωρεί στην εκπλήρωση της εντολής του Θεού. Γι' αυτή του την πίστη έλαβε τη χάρη του Θεού και αξιώθηκε να γίνει κατά σάρκα προπάτορας του Κυρίου.

Η πρώτη σειρά δεκατεσσάρων γενεών οριοθετείτε με μια δεύτερη μεγάλη μορφή. Τη μορφή του Δαυίδ. Κατ' εξοχήν εκπρόσωπος της αγάπης στην Παλαιά Διαθήκη ο Δαυίδ υμνολογεί τον Θεό και εκφράζει την αγάπη του σ' Αυτόν με τους εξαίρετους ψαλμούς του. Ο νους του και η καρδιά του, γεμάτοι από φως και δύναμη, εισδύουν στα βάθη των αιώνων και με το προφητικό του μάτι βλέπει το Μεσσία και τον υμνολογεί με ωραιότατους και συναρπαστικούς τόνους. Ψάλλει το άπειρο μεγαλείο Του και την αγιότητα Του. Αλλά, ο Δαυίδ, ο διαλεκτός αυτός άνθρωπος του Θεού, αμάρτησε. Έπεσε, αλλά σηκώθηκε. Μετάνιωσε και έκλαψε πικρά για τις αμαρτίες του. Και τούτο γιατί, με τις αμαρτίες του, πρόβαλε και πίκρανε τον Θεό που αγαπούσε. Αιτία της μετάνοιας του η αγάπη του. Γι' αυτό πρέπει να μετανοούμε κι εμείς όταν αμαρτάνουμε. Όχι γιατί μάς ελέγχει η συνείδηση μας. Όχι γιατί θα τιμωρηθούμε από το Θεό. Μετανοούμε, γιατί με την αμαρτία μας προσβάλουμε και πικραίνουμε τον Άγιο Θεό μας.. Τότε η μετάνοια μας είναι πραγματική.

Η σειρά των προπατόρων του Κυρίου κλείνει με τον «Δίκαιον» Ιωσήφ. Αγαθός και δίκαιος ο Ιωσήφ όπως και ο προπάτορας του Δαυίδ. Απόδειξη, η στάση του απέναντι στην Παρθένο Μαρία. Την βλέπει να εγκυμονεί και σκανδαλίζεται. Υποψίες κακές ανεβαίνουν στον νου του. Συντρίβεται η καρδιά του. Η συνείδηση του δεν τον αφήνει να κρατήσει μια ένοχη, όπως νόμιζε. Αλλά και η αγαθή καρδιά του δεν τον αφήνει να την παραδώσει σε δίκη, όπως όριζε ο νόμος. Επιεικής για τα λάθη των άλλων, αποφασίζει ο Ιωσήφ να την διώξει κρυφά, χωρίς να αναφέρει σε κανένα τους λόγους. Τότε όμως επεμβαίνει ο άγγελος του Θεού για να τον πληροφορήσει ότι «το εν αυτή γεννηθέν εκ Πνεύματος έστιν Αγίου». Το παιδί που υπάρχει μέσα της προέρχεται από την υπερφυσική και θαυματουργική ενέργεια του Αγίου Πνεύματος.

Ακούει παράδοξα πράγματα ο Ιωσήφ, όμως δεν διστάζει. Πιστεύει στους λόγους του αγγέλου και με όλη του τη δύναμη προσφέρεται να βοηθήσει στο σχέδιο του Θεού για την σωτηρία των ανθρώπων. Μόλις ξύπνησε, χωρίς δισταγμούς πήρε στο σπίτι του την Παρθένο Μαρία και την προστάτευσε και την σεβόταν σαν Μητέρα του Θεού. Για την αρετή του αυτή τον διαλέγει ο Θεός και τον χρησιμοποιεί στη μεγάλη αυτή αποστολή. Για την αρετή του, τού κάνει τη μεγάλη, τη μοναδική τιμή, να γίνει στη γη ο θετός πατέρας του Μονογενούς Υιού του Θεού και να ονομασθεί ο Ιησούς «υιός του Ιωσήφ».

Αγαπητοί Χριστιανοί!

Χριστούγεννα! Χριστούγεννα και πάλι! Και η Εκκλησία μας ετοιμάζεται από τις 15 Νοεμβρίου, να εορτάσει μεγαλοπρεπώς τη Μητρόπολη τούτη των εορτών, που αποτελεί την απαρχή ενός καινούργιου κόσμου. Προηγείται τεσσαρακονθήμερος νηστεία, ελαφράς βέβαια μορφής. Η νη­στεία αποτελεί μέσο εσωτερικής κάθαρσης, ανύψωση πνευματική, ώστε οι Χρι­στιανοί να νιώσουν μια πλούσια συναισθηματική κατάσταση για τη βίωση του γε­γονότος της ελεύσεως του Θείου Λόγου στον κόσμο. Η νηστεία είναι πνευματική άσκηση για μια καθαρή και αγαθή συνείδηση.

Από την 21η  Νοεμβρίου, εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, αρχίζουν ψαλλόμενες οι Καταβασίες: «Χριστός γεννάται, δοξάσατε». Την ίδια ημέρα αρχίζει  και το προεόρτιο Κοντά­κιο: «Η Παρθένος σήμερον τον προαιώνιον Λόγον», για να δώσει τη θέση του τις τελευταίες μέρες στο « Η Παρθένος σήμερον τον Υπερούσιον Λόγον».

Παράλληλα, με υπέροχους προεόρτιους ύμνους εξαγγέλλεται το μεγάλο κοσμοϊστορικό γεγονός της Γεννήσεως του Ιησού Χριστού. Η Εκκλησία εκφράζει την πίστη ότι παρουσιάσθηκε το θαύμα της λυτρώσεως του ανθρώπου από εσωτερικές ανελευθερίες και κηρύχθηκε το μήνυμα ότι Πνεύμα ο Θεός και η επικοινωνία μαζί του  πρέπει να είναι«εν πνεύματι και αλήθεια». Καταργήθηκαν έτσι οι τυπολατρίες και οι κομφορμισμοί.

Προετοιμάζονται λοιπόν οι Χριστιανοί πνευματικά, ώστε με ειλικρινή διάθεση να εορτάσουν το χαρμόσυνο γεγονός, που άλλαξε τη μορφή του κόσμου και τις ιδέες του. Η ζωή πλέον γίνεται χαρούμενη και ειρηνική.

Ήδη φτάσαμε στην τελευταία μέρα της προετοιμασίας μας για την υποδοχή  του Χριστού που και πάλι έρχεται να γεννηθεί ανάμεσα μας. Να ανοίξουμε με αγάπη τις καρδιές μας για να πετύχουμε ειλικρινείς διανθρώπινες σχέσεις. Ως γνήσια παιδιά του Θεού να εννοήσουμε ότι πέραν από τα φθαρτά, τα συμβατικά, τα πρόσκαιρα, τα εφάμαρτα, υπάρχουν και τα υψηλά, τα τίμια, τα αγαθά που καταξιώνουν την αν­θρώπινη ύπαρξη.

Αγαπητοί Χριστιανοί!

Για να φθάσουμε σε μια πνευματική αναγέννηση  και να ζήσουμε την ειρήνη στις καρ­διές μας και στις διανθρώπινες σχέσεις μας, για να φύγουν από μέσα μας τα θλιβε­ρά συναισθήματα της λύπης, του άγχους, της ανασφάλειας είναι απαραίτητο να πιστέψουμε ότι πέραν από την τεχνολογική πρόοδο , χρειάζεται και η πίστη προς το Θεό. Και αυτό το μήνυμα της αξιολόγησης της ζωής του ανθρώπου ας το πάρουν όλες οι  ηγεσίες της γης για να μπορ

Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2022

Κυριακή ΙΑ΄ Λουκά: Των 4Προπατόρων

 Κυριακή ΙΑ΄ Λουκά: Οι«Κλητοί» και οι «Εκλεκτοί»

Ιωάννης Καραβιδόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ερμηνείας της Καινής Διαθήκης, Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.


Είπε ο Κύριος αυτή την παραβολή: «Ένας άνθρωπος ετοίμασε μεγάλο δείπνο και κάλεσε πολλούς. Όταν ήρθε η ώρα του δείπνου, έστειλε το δούλο του να πει στους καλεσμένους: “ελάτε, όλα είναι πια έτοιμα”. Τότε άρχισαν, ο ένας μετά τον άλλο, να βρίσκουν δικαιολογίες: Ο πρώτος του είπε: “έχω αγοράσει ένα χωράφι και πρέπει να πάω να το δω· σε παρακαλώ, θεώρησέ με δικαιολογημένον”.  Άλλος του είπε: “έχω αγοράσει πέντε ζευγάρια βόδια και πάω να τα δοκιμάσω· σε παρακαλώ, δικαιολόγησέ με”. Κι ένας άλλος του είπε: “είμαι νιόπαντρος και γι’ αυτό δεν μπορώ να έρθω”. Γύρισε ο δούλος εκείνος και τα είπε αυτά στον κύριό του. Τότε ο οικοδεσπότης οργισμένος είπε στο δούλο του: “Πήγαινε γρήγορα στις πλατείες και στους δρόμους της πόλης και φέρε μέσα τους φτωχούς, τους ανάπηρους, τους κουτσούς και τους τυφλούς”. Όταν γύρισε ο δούλος του είπε: “Κύριε, αυτό που πρόσταξες έγινε και υπάρχει ακόμη χώρος”. Είπε πάλι ο κύριος στο δούλο: “Πήγαινε έξω από την πόλη στους δρόμους και στα μονοπάτια κι ανάγκασέ τους να έρθουν, για να γεμίσει το σπίτι μου· γιατί σας βεβαιώνω πως κανένας από κείνους που κάλεσα δε θα γευτεί το δείπνο μου. Γιατί πολλοί είναι οι καλεσμένοι, λίγοι όμως οι εκλεκτοί” (Λουκ. 14, 16-24. Ματθ.22,14).

H βασιλεία του Θεού περιγράφεται στην παραβολή της Κυριακής λίγο πριν από τα Χριστούγεννα σαν μεγάλο συμπόσιο, στο οποίο καλούνται να λάβουν μέρος όλοι οι άνθρωποι. Eν τούτοις οι καλεσμέ­νοι δεν ανταποκρίνονται στην πρόσκληση προβάλλοντας διάφορες δικαιολογίες παρμένες από την καθημερινή ζωή. Το χωράφι, τα πέντε ζεύγη βοδιών και ο γάμος – δικαιο­λογίες προερχόμενες από την άψυχη φύση, από το ζωϊκό βασίλειο και από τον ανθρώπινο κόσμο – προβάλλονται σαν εμπόδια για τη συμμετοχή στο μεγάλο συμπόσιο. Αυτά που έδωσε ο Θεός σαν δώρα στον άνθρωπο εμποδί­ζουν την ανταπόκρισή του στο θείο προσκλητήριο!

Κι αυτό συμβαίνει, όταν δεν γίνεται η σωστή ιεράρχη­ση στα αγαθά ή στις εκδηλώσεις της ζωής. Όλα τα πράγ­ματα έχουν τη θέση τους και όλα τα έδωσε ο Θεός με σκοπό όχι να τα υποτιμούμε, να τα φθείρουμε, να τα εκμη­δενίζουμε ούτε όμως και να τα κάνουμε απολύτους κυ­ριάρχους, σε τρόπο ώστε να γίνουμε δούλοι σ’ αυτά αλλά τα πάντα δόθηκαν για να βρίσκονται στη σωστή τους τοποθέτηση, ιεραρχημένα σε σχέση προς τον Θεό.

Το χωράφι, τα ζεύγη βοδιών, ο γάμος είναι τρεις από τις πολλές πιθανές περιπτώσεις που μπορούν να κρατή­σουν τον άνθρωπο μακριά από το θείο προσκλητήριο. Θα μπορούσε να προσθέσει κανείς κι άλλες, παρμένες από τη σημερινή ζωή: το εργοστάσιο, τα μηχανήματα, το αυτοκίνητο, οι δεσμοί, οι επαγγελματικές ασχολίες. Όλα αυτά δημιουργούν μέσα στον άνθρωπο την εντύπωση ότι είναι αυτάρκης και παντοδύναμος, κι έτσι αρνείται τη συμμετοχή του στο τραπέζι της βασιλείας του Θεού, την αρνείται είτε με την αδιαφορία του είτε με την επιθετική στάση του είτε με την ειρωνική του διάθεση.

Το τραπέζι της θείας αγάπης είναι έτοιμο, ο Θεός στέλνει τους δούλους του, τους εργάτες του ευαγγελίου, να καλέσουν όλους τους ανθρώπους για να προσέλθουν με μετάνοια και ταπείνωση για να γευθούν τα αγαθά τα άφθαρτα, να κοινωνήσουν του σώματος και του αίμα­τος του Χριστού, να αποκτήσουν «μετοχές» στον μελλοντι­κό κόσμο της αναστάσεως. Κι οι άνθρωποι πολλές φορές συνεπαρμένοι από την επιτυχία τους, την επιστημονική, την οικονομική, την κοινωνική, δικαιολογούνται, όχι βέ­βαια σε κανένα άλλον αλλά μέσα στη συνείδησή τους, ότι κάποια εργασία σπουδαιότερη, κάποια συνάντηση, ή δοκιμή ενός καινούργιου μηχανήματος, ή υπογραφή ενός συμβολαίου, ή γνωριμία κάποιου προσώπου ή κάτι άλλο παρόμοιο δεν τους επιτρέπει ν’ ασχοληθούν με το προσκλητήριο του Θεού.

Πρέπει όμως να προσέξουμε ιδιαίτερα το εξής σημείο από τη διήγηση της παραβολής: Η άρνηση των καλε­σμένων δεν σήμανε και την ματαίωση του μεγάλου δεί­πνου. Το σχέδιο του Θεού πραγματοποιείται μέσα στην ιστορία, παρά τις αρνήσεις των ανθρώπων. Όσοι αρνούνται δεν ματαιώνουν το έργο του Θεού, απλώς αποκλείουν τον εαυτό τους από τη χαρά της σωτη­ρίας. Ό Θεός είναι αγαθός αλλά συγχρόνως και δίκαιος.

Η παραβολή του μεγάλου δείπνου θέλει να μας στρέψει την προσοχή σε μερικές αλήθειες που ίσως καμιά φορά τις λησμονούμε προς μεγάλη ζημία μας:

  1. Τα διάφορα αγαθά που έχουμε είναι δώρα του Θεού. Ας μην αγνοήσουμε τον δωρητή και ας μη χρησιμοποιή­σουμε αυτά τα δώρα του σαν εμπόδια για το σωτηριολογικό του έργο, που συντελείται μέσα στην ιστορία δια της σαρκώσεως του Χριστού και ολοκληρώνεται διά του σταυρού και της αναστάσεώς του και διά της Εκκλησίας.

  2. Με την άρνησή μας να δεχτούμε τη θεία πρόσκλη­ση για το δείπνο της βασιλείας, για τη θεία κοινωνία, για τα άφθαρτα και αιώνια αγαθά δεν ματαιώνουμε το έργο του Θεού, αλλά μόνο τη δική μας συμμετοχή σε αυτό. Ό Θεός συνε­χίζει να πραγματοποιεί το σχέδιο της αγάπης του και παρά τη δική μας άρνηση.

  3. Όλοι οι άνθρωποι είναι «κλητοί», δηλ. καλεσμένοι από τον Θεό στη χαρά του δείπνου του. Όσοι δέχονται την πρόσκληση, αυτοί είναι οι «εκλεκτοί». Το να ανήκει κανείς στους εκλεκτούς εξαρτάται από τον ίδιο, από την άμεση απόφασή του, από το ανεπιφύλακτο Ναι στην πρόσκληση και την αγάπη του Θεού.

  4. https://www.pemptousia.gr.

Ω

Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2022

ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΛΟΥΚΑ / ΣΥΓΚΥΠΤΟΥΣΑ ΚΑΙ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ

 


ΣΥΓΚΥΠΤΟΥΣΑ 


ΚΑΙ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ

 

Ισχυρή πρόκληση για μια σωτήρια υπέρβαση προβάλλει η σημερινή ευαγγελική περικοπή, η οποία ξεδιπλώνει ενώπιόν μας μηνύματα ουράνιας αντοχής. Η συγκύπτουσα γυναίκα βίωνε το δικό της μαρτύριο πριν να γνωρίσει τη λύτρωση που προσφέρει η αγάπη του Χριστού στις προοπτικές της θαυματουργίας Του. Πριν να λυτρωθεί όμως η ταλαίπωρη εκείνη γυναίκα έκανε το αποφασιστικό βήμα, το οποίο ζητεί πάντοτε από μας ο Χριστός. Η κατάστασή της ήταν όντως τραγική. Την είχε κυριεύσει πονηρό πνεύμα, σύμφωνα με την περιγραφή του ευαγγελιστή Λουκά. Την κρατούσε καθηλωμένη για δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια χωρίς να μπορεί να ορθώσει το κορμί της και ήταν καταδικασμένη να βλέπει μόνο προς το έδαφος, αφού ήταν συγκύπτουσα.

Αλήθεια, πόσο μεγαλείο ψυχής και δύναμη πνευματική χρειάζεται κάποιος κάτω από τέτοιες συνθήκες να σέρνει το κορμί του, φοβερά ταλαιπωρημένο όπως ήταν και να παρευρίσκεται κάθε Σάββατο στη Συναγωγή; Να συμμετέχει στη λατρεία και κυρίως να διατηρεί την ελπίδα της.

Πολύ περισσότερο όμως, προκαλεί σίγουρα θαυμασμό το γεγονός ότι σε καμιά περίπτωση η γυναίκα εκείνη δεν διαμαρτυρόταν για την κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει. Αντίθετα, εκείνο στο οποίο περιοριζόταν ήταν να επικαλείται τη βοήθεια του Θεού και να επιζητεί την χάρη του. Άλλωστε και ο ίδιος ο Χριστός μπροστά σ’ αυτό το μεγαλείο ψυχής, ονομάζει τη γυναίκα «θυγατέρα του Αβραάμ», δηλαδή παιδί του Θεού.

Πραγματικά πολλά θα μπορούσε να μας διδάξει η στάση της συγκύπτουσας γυναίκας, η πίστη της οποίας μπροστά στις φοβερές δοκιμασίες της ζωής την αναδεικνύει πρότυπο προς μίμηση. Ο πόνος, οι θλίψεις, οι ασθένειες και οι όποιες δοκιμασίες μέσα στις αγκάλες της αγάπης του Θεού μεταβάλλονται σε ευλογημένες γέφυρες σωτηρίας. Αυτό μας διδάσκει και η σοφία των πατέρων της Εκκλησίας, οι οποίοι πολύ εύστοχα σημειώνουν ότι ο άνθρωπος με τις δοκιμασίες και τις θλίψεις φωτίζεται, γιατί ο πόνος τον οδηγεί στην ταπείνωση, η οποία με τη σειρά της μας επαναφέρει στη φυσική ψυχική μας κατάσταση. Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακας αναφέρει χαρακτηριστικά: «Οι πνευματικά αδύνατοι ας γνωρίζουν ότι ο Θεός τους επισκέπτεται, όταν παρουσιάζονται σωματικές ταλαιπωρίες και κίνδυνοι και εξωτερικοί πειρασμοί. Ενώ οι τέλειοι ας Τον γνωρίζουν από την παρουσία του Αγίου Πνεύματος και από την προσθήκη των χαρισμάτων».

Εν μέσω θλίψεων, δοκιμασιών, αλλά και του μαρτυρίου, βάδισαν την οδό προς την τελείωση και αναδείχθηκαν αιώνια πρότυπα ζωής οι άγιοι που λάμπουν στο ορθόδοξο χριστιανικό στερέωμα της Εκκλησίας του Χριστού. Δύο μεγάλες μορφές από αυτούς τιμούμε και σήμερα. Πρόκειται για την αγία Βαρβάρα τη Μεγαλομάρτυρα και τον Άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό, την πραγματικά εξέχουσα πατερική αυτή μορφή.

Η αγία Βαρβάρα αποτελεί κόσμημα του 3ου αιώνα μ.Χ. Καταγόταν από την Ανατολή και μεγάλωσε μέσα σε ειδωλολατρική οικογένεια. Ο πατέρας της πλούσιος, αλλά και φανατισμένος ειδωλολάτρης. Η κόρη του καλοπροαίρετος άνθρωπος κατηχήθηκε στην πίστη του Χριστού από μία ευσεβή γυναίκα. Μετά την βάπτισή της ζούσε, μέσα στον πύργο που την είχε κλεισμένη επειδή ήταν πολύ όμορφη, με άσκηση και προσευχή. Οι δυσκολίες ήσαν πάμπολλες, αλλά η αγία Βαρβάρα είχε μάθει να αναθέτει με εμπιστοσύνη στον Θεό όλα τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε. Ο πατέρας της δεν άργησε να μάθη ότι η κόρη του είναι Χριστιανή. Άρχισε να φτιάχνει στο σπίτι του ένα λουτρό και διέταξε να ανοίξουν δύο παράθυρα. Η αγία είπε στους τεχνίτες και άνοιξαν τρία παράθυρα. Στην απορία του πατέρα της απάντησε ότι άνοιξε τρία παράθυρα, στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Τότε, γεμάτος θυμό όρμησε εναντίον της με ξίφος και εκείνη κατέφυγε στο δάσος. Την κυνήγησε, την συνέλαβε και την οδήγησε στον ειδωλολάτρη ηγεμόνα που προσπάθησε, πρώτα με κολακείες και ύστερα με απάνθρωπα βασανιστήρια, να την πείση να αρνηθή τον Χριστό. Επειδή όμως εκείνη έμεινε σταθερή και ακλόνητη στην πίστη, ο ηγεμόνας διέταξε να την αποκεφαλίσουν και ο πατέρας της γεμάτος μίσος και τυφλό φανατισμό, την αποκεφάλισε με ίδιά του τα χέρια, για να λάβη έτσι η μακαρία τον στέφανο του μαρτυρίου.

Πραγματικά, τόσο με το άγιο παράδειγμα της αγίας Βαρβάρας όσο και με εκείνο της συγκύπτουσας γυναίκας αποκαλύπτονται στη ζωή μας οι σωτήριες εκείνες δίοδοι διά μέσου των οποίων ο άνθρωπος ακόμα και μέσω των πιο ζοφερών καταστάσεων και δοκιμασιών αναδεικνύεται χαριτωμένη εικόνα του Θεού και ακτινοβολεί η παρουσία του σε φωτεινούς ορίζοντες.

Αδελφοί μου!

Η αναφορά του ανθρώπου στον Θεό και η ανάθεση σε Αυτόν, με ακλόνητη εμπιστοσύνη, των διαφόρων προβλημάτων που τον απασχολούν, είναι ένας τρόπος ζωής που τον βοηθά να πορεύεται ισορροπημένα στην ζωή του και να μην απελπίζεται, να μη τον “παίρνουν από κάτω”, όπως συνήθως λέμε. Γιατί δεν είναι μικρό πράγμα να σε μισή ο ίδιος ο πατέρας σου, να σε παραδίδει στα βασανιστήρια και τέλος να σού προξενή τον θάνατο με τα ίδια του τα χέρια.

Μήπως δεν συμβαίνουν και στις μέρες μας παρόμοια γεγονότα; Δηλαδή, το να θέλει κανείς να επιβάλει τις απόψεις του στον άλλο, όταν αισθάνεται ότι έχει την δυνατότητα να το κάνη, είτε με κολακείες και υποσχέσεις για καλύτερη ζωή, είτε με διαφόρους εκβιασμούς όταν ο άλλος είναι σε μειονεκτική θέση. Πολλές φορές η φτώχεια και η εξαθλίωση οδηγούν τους ανθρώπους στην απόφαση να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και να υποβληθούν στην δοκιμασία της αναζήτησης καλυτέρων και πιο ανθρώπινων συνθηκών ζωής. Και τότε, δυστυχώς, λαμβάνουν χώρα αρκετά τραγικά γεγονότα, σε πολλά από τα οποία είναι πρωταγωνιστές και κάποιοι γονείς.

Το άλλο που παρατηρούμε. Η πτώση του ανθρώπου στην αμαρτία και η αποστασία του από τον Θεό, τον οδήγησε στην δημιουργία υποκατάστατων του αληθινού Θεού. Στην ανακάλυψη διαφόρων θρησκειών, οι οποίες ουσιαστικά λατρεύουν τα κτίσματα και ανύπαρκτους θεούς. Ο Χριστός έγινε άνθρωπος για να ελευθερώσει τον άνθρωπο από την τυραννία του διαβόλου και των κτισμάτων. Η Ορθοδοξία δεν είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα, δεν είναι ανακάλυψη του ανθρώπου και με αυτή την έννοια δεν είναι θρησκεία, αλλά Εκκλησία. Δυστυχώς, γινόμαστε και σήμερα μάρτυρες άρρωστων εκδηλώσεων, όπως είναι το μίσος και ο τυφλός φανατισμός, που πηγάζουν από τα διάφορα ανθρώπινα κατασκευάσματα.

Αδελφοί μου!

Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να πιστεύη ό,τι θέλει, αλλά δεν μπορούμε να τα ισοπεδώνουμε όλα. Η βίωση της Ορθοδόξου εκκλησιαστικής ζωής εξανθρωπίζει τον άνθρωπο και τον ανυψώνει σε τέτοιο σημείο, ούτως ώστε να αγαπά, όχι μόνον τα σαρκικά του παιδιά που είναι το αυτονόητο, ή τους φίλους και τους ομοϊδεάτες του, αλλά και τους εχθρούς του και να σέβεται την διαφορετικότητά τους και την πίστη τους. Η προσωπική κοινωνία με τον προσωπικό Θεό της Εκκλησίας γεννά την ακλόνητη εμπιστοσύνη στην αγάπη Του, η οποία απαλλάσσει τον άνθρωπο από όλα τα συμπλέγματα και τα αδιέξοδα και ανυψώνει την ανθρωπιά του.

 


Για τη διαμόρφωση του κειμένου τούτου πήραμε σαν πηγές κείμενα των

Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα  και Xριστάκη Ευσταθίου, Θεολόγου.

 

 

Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2022

ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ ΚΡΙΣΗ / ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ΄ ΛΟΥΚΑ


Αποτέλεσμα εικόνας για ΠΛΟΥΤΟΣΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ



Ο επάρατος πλουτισμός


          Στην εποχή της βαθιάς οικονομικής κρίσης που ζούμε, αγαπητοί μου, κατά την οποία οι λαοί γινόμαστε θύματα της διεθνούς και εγχώριας πλουτοκρατίας, το Ευαγγελικό απόσπασμα της ΙΓ Κυριακής του Λουκά, καθίσταται άκρως ενδιαφέρον και επίκαιρο. Ο Χριστός ερωτάται από έναν ιουδαίο άρχοντα για τον τρόπο με τον οποίο θα κατακτήσει την αιώνια ζωή. Τού υποδεικνύει να τηρήσει πιστά τις εντολές του Θεού και, όταν λαμβάνει τη σχετική διαβεβαίωση καλεί τον συνομιλητή Του, να πουλήσει όλα τα υπάρχοντά του, να τα μοιράσει στους πτωχούς και να Τον ακολουθήσει. Ο πλούσιος έπεσε σε μελαγχολία και έφυγε, γιατί δεν ήθελε να στερηθεί τα πλούτη του. Ο Χριστός τότε ομολόγησε ότι ο πλουτισμός είναι εμπόδιο για την κατάκτηση της Βασιλείας των ουρανών. Γιατί συμβαίνει αυτό;
          Το κυνήγι του πλουτισμού δημιουργεί ανθρώπους χωρίς ηθικές αναστολές και αισθήματα. Κατασκευάζει ανθρώπους – μηχανές που λειτουργούν με μόνο και αποκλειστικό σκοπό την αύξηση του πλούτου έναντι οιουδήποτε τιμήματος. Στο σκοπό αυτό τα διεθνή συστήματα του πλουτισμού δε διστάζουν να θυσιάσουν ανθρώπινα δικαιώματα, να στερήσουν κατοχυρωμένα εργασιακά και ασφαλιστικά προνόμια, να εκμαυλίσουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, δημιουργώντας στρατιές νεόπτωχων, ανέργων και δυστυχισμένων ανθρώπων, χωρίς παρόν και ελπίδα για το μέλλον. Δε διστάζουν να κερδοσκοπήσουν στην πλάτη ολόκληρων κρατών και να εξευτελίσουν την ιστορία λαών, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη σταθερότητα των κερδών τους. Οι κοινωνικές αναταραχές και εξεγέρσεις για την προάσπιση του δικαίου των λαών τούς αφήνουν παντελώς αδιάφορους.
            Το κυνήγι του πλουτισμού δημιουργεί ανθρώπους αιχμαλώτους του χρήματος και τούς οδηγεί στην εκούσια δέσμευση μιας ιδιότυπης σκλαβιάς. Η ζωή τους εξαρτάται από την αυξομείωση των χρηματοοικονομικών δεικτών, χαλαρώνοντας τους ανθρώπινους δεσμούς, περιορίζοντας ή εξαφανίζοντας την ανάγκη της κοινωνικότητας, που δίδει τη θέση της στον επικίνδυνο ατομισμό. Ένας σύγχρονος Ορθόδοξος Ιεράρχης, αντιλαμβανόμενος τον κίνδυνο της ιδιότυπης αυτής αυτοδέσμευσης, επισημαίνει: «Εκείνος που ασχολείται συνέχεια με χρήματα, τόκους και δανεισμούς, με κέρδη και επιχειρήσεις, γίνεται χειρότερος και από τα άλογα ζώα, γιατί αποδεικνύεται δούλος κάτω από το χειρότερο αφεντικό. Ενώ πλαστήκαμε από τον Θεό ευγενείς και ελεύθεροι, υποδουλωθήκαμε στον πλούτο. Πράγματι, πολλοί από εμάς τον πλουτισμό τον έχουμε κάνει σκοπό της ζωής μας. Είτε με θεμιτά, είτε με αθέμιτα μέσα, μαζεύουμε συνεχώς και προσπαθούμε να κρατηθούμε στη ζωή αυτή με τα χρήματα. Η ασφάλειά μας δεν είναι ο Θεός, αλλά ο πλούτος και τα υλικά πράγματα»[1]
          Το κυνήγι του πλουτισμού καταστρέφει τη φιλότιμη συνείδηση των λαών που είχαν μάθει να ζουν μέσα από την έντιμη και σκληρή εργασία, νιώθοντας πλούσιοι με τα λίγα, ευτυχισμένοι και αυτάρκεις με τα απλά. Πλέον η έντιμη εργασία θεωρείται ουτοπία και οι νέες γενιές γαλουχούνται με τα «οράματα» της απάτης, της ευκολίας, της «αρπαχτής», της μίζας, των υπόγειων διαδρομών του χρήματος. Αλλά αυτό συμβαίνει γιατί το πρόβλημα ξεκινά από ψηλά. Όταν τα ηγετικά πρόσωπα της κοινωνίας αποδεικνύονται επιρρεπή στο πάθος του πλουτισμού, αποκομίζοντας αδικαιολόγητα προσωπικά κέρδη και οφέλη, χάρη στα δημόσια αξιώματά τους, τότε στέλνουν τα χειρότερα μηνύματα στους λαούς. Λειτουργούν ως τραγικά παραδείγματα προς αποφυγήν και εδραιώνουν ένα σύστημα σήψης και διαφθοράς το οποίο είναι δύσκολο να αποκαθαρθεί, έστω κι αν αποκαλυφθεί.
Και ερχόμαστε στα δικά μας!
Στα όσα εξωφρενικά ζούμε τα τελευταία χρόνια.
Στα όσα μας επέβαλαν με δικτατορικό τρόπο , που τελειωμό δεν έχουν!
Συνέχεια λέω και επιμένω ότι δεν είναι τυχαία. Δεν έγιναν όλα αυτά επειδή τώρα τελευταία είδαν οι φίλτατατοι μας Ευρωπαίοι και μαζί μ΄ αυτούς οι επίσης φίλτατοι μας, Αμερικάνοι, που πάντα και παντού τους βρίσκει όλος ο κόσμος μπροστά τους, η κρίση αυτή δεν είναι μια πραγματική κρίση, αλλά μια κρίση που σκόπιμα κάποιοι δημιούργησαν για να πετύχουν τους δικούς τους στόχους και σκοπούς.
Όλα είναι προμελετημένα και καλά προσχεδιασμένα με τρόπο και σχεδιασμό μαφιόζικο ώστε να γίνουν όλα αυτά και να μας φέρουν σ’  συτό το σημείο. Όλα γίνονται και αποβλέπον στα άνομα σχέδια φερέλπιδων οικονομικών δικτατόρων οι οποίοι σχεδιάζουν να υποδηλώσουν οικονομικά, διοικητικά, ψυχικά, και με κάθε άλλο τρόπο τους ανθρώπους όλης της γης. Βλέπετε τι γίνεται και τι μας ζητάνε συνεχώς. Αποβλέπουν σε μια παγκόσμια δικτατορία!
Σας αναφέρω τι γράφεται για όλα αυτά το 1977. Προσέξτε το το 1977, πριν 15 χρόνια!
«…Αυτοί που μεθοδεύουν υπογείως τα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέλοντας να επιτύχουν μεγαλύτερη τεχνητή κρίση, επέλεξαν την οδό της οικονομίας. Γι' αυτόν το λόγο πιέζουν τις κυβερνήσεις και τις αναγκάζουν να επιβάλλουν οικονομικό «σφίξιμο» στους λαούς, προκειμένου να κατεβάσουν τους δείκτες της οικονομίας στο όριο που θέτουν. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα οι χώρες να σφίγγουν - σαν σε μέγγενη - οικονομικά τους πολίτες τους με δυσβάστακτους φόρους, διάφορες οικονομικές συνεισφορές, διπλασιασμό σχεδόν των αντικειμενικών κριτηρίων και μείωση των κοινωνικών παροχών, με αποτέλεσμα, ναι, μεν, να πέφτουν κατά κάποιον τρόπο οι οικονομικοί δείκτες των χωρών, άλλα να ανεβαίνουν κάποιοι άλλοι δείκτες κατακόρυφα. Πολλές επιχειρήσεις αναγκάζονται να κλείσουν. Φέτος ανακοινώθηκε ότι θα κλείσει το 65% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με την επιβολή των επιπρόσθετων αντικειμενικών κριτηρίων. Κάποιες, για να επιβιώσουν, αναγκάζονται να φοροδιαφεύγουν η να χρηματίζουν κρατικούς υπαλλήλους, προκειμένου να τακτοποιήσουν τις υποθέσεις τους. Και όταν αυτά γίνονται σε επίπεδο επιχειρήσεων, καταλαβαίνετε - με την ανεργία που βασιλεύει - τι γίνεται σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο. …Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο το γεγονός ότι διάλεξαν τη σύγκλιση των οικονομιών, προκειμένου να ενωθεί η Ευρώπη, γιατί αυτή η σύγκλιση οδηγεί σε οικονομική εξαθλίωση, που ως φυσικό επακόλουθο έχει την απόκλιση από τις ηθικές αρχές. … Το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αυστηρές προδιαγραφές: … Ο λαός, καταπιεζόμενος από τα δυσβάσταχτα οικονομικά μέτρα και την ηθική κατάπτωση, θα ζήτα εναγωνίως κάποιον να του δώσει τη δυνατότητα να ξανασάνει. Το εναγώνιο αυτό αίτημα του δεν πρόκειται να εισακουστεί, παρά μόνον όταν απελπιστεί εντελώς από όλους τους δικούς του πολιτικούς κι από κάθε εθνικό μέτρο. Φυσικά, τότε οι σκοτεινοί αυτοί κύκλοι θα προβάλλουν τον «άνθρωπο τους», άλλα και το τέλειο σύστημα του παγκοσμίου ελέγχου και την κατάργηση της προσωπικής ελευθερίας με τη δικαιολογία ότι θα είναι η λύση, για να ελαχιστοποιηθούν πλέον όλοι οι δείκτες εγκληματικότητας, διαφθοράς κ.λ.π., που με την σκληρή πολιτική λιτότητας ανέβηκαν σε υψηλά επίπεδα. (ΣΤΗ ΔΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ . ιερομονάχου Χριστοδούλου Αγιορείτου  Άγιον Όρος 1997,  σελ. 108 – 109).
Αδελφοί μου!
          Ο Παπαδιαμάντης είχε χαρακτηρίσει την πλουτισμό και την πλουτοκρατία «μόνιμο άρχοντα του κόσμου και διαρκή αντίχριστο. Αύτη γεννά την αδικίαν, αύτη τρέφει την κακουργίαν, αύτη φθείρει σώματα και ψυχάς. Αύτη παράγει την κοινωνικήν σηπεδόνα. Αύτη καταστρέφει κοινωνίας νεοπαγείς»[2]. Να γιατί είναι σταθερό και μόνιμο εμπόδιο για την κατάκτηση της Βασιλείας των ουρανών.
          Να γιατί υποθηκεύεται η ζωή μας, το μέλλον των παιδιών μας, το μέλλον της πατρίδας μας.
………………………………………………………………………………………
Το κείμενο με πλάγια γραφή είναι προσθήκες δικές μας στο κήρυγμα της Ι. Μ. Δημητριάδος.
         





[1] Ιωήλ, Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης & Αλμωπίας, «Θυσία Εσπερινή», σελ. 102
[2] «Χαλασοχώρηδες» 

Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2022

ΕΙΣΟΔΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

 


«ΣΗΜΕΡΟΝ ΤΩ ΝΑΩ ΠΡΟΣΑΓΕΤΑΙ Η ΠΑΝΑΜΩΜΟΣ ΠΑΡΘΕΝΟΣ»

 

                                     ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου -καθηγητού

 

 

 

Η εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου είναι μια σημαντική θεομητορική εορτή, την οποία εορτάζουν με σεβασμό και λαμπρότητα οι ορθόδοξοι πιστοί σε όλο τον κόσμο. Καθιερώθηκε γύρω στον 6ο αιώνα στην Ιερουσαλήμ με βάση την αρχαία παράδοση της Εκκλησίας μας. Κατ’ αυτήν εορτάζεται το γεγονός της εισόδου της Παναγίας μας στο Ναό του Σολομώντος, όταν ήταν τριών ετών.

Βεβαίως δεν υπάρχουν βιβλικές μαρτυρίες για το γεγονός αυτό. Πληροφορίες αντλούμε από την παράδοση της Εκκλησίας μας, η οποία διέσωσε πάμπολλα γεγονότα, τα οποία δεν ιστορούνται στα Ιερά Ευαγγέλια. Επί τη ευκαιρία θα θέλαμε να τονίσουμε για μια ακόμα φορά πως τα Ευαγγέλια δεν είναι ιστορικά κείμενα με την αυστηρή έννοια του όρου, αλλά είναι κατά κύριο λόγο ιεραποστολικά κείμενα, τα οποία γράφηκαν για να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένες ιεραποστολικές και ποιμαντικές ανάγκες της αρχαίας Εκκλησίας. Έτσι, λοιπόν, έμεινε έξω από τις ευαγγελικές διηγήσεις το μεγαλύτερο μέρος της επί γης παρουσίας του Κυρίου και της ζωής των άλλων ιερών προσώπων, που σχετίζονται με το έργο της σωτηρίας. Αντίθετα, μέρος αυτών των πληροφοριών διέσωσε η Ιερά Παράδοση, η οποία είναι, όπως γνωρίζουμε, ισόκυρη με την αγία Γραφή.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την Ιερά Παράδοση, οι γονείς της Θεοτόκου Ιωακείμ και Άννα ήταν άνθρωποι ευσεβείς και δίκαιοι. Ανήκαν στη μικρή εκείνη μερίδα των πιστών και ευσεβών Ιουδαίων, οι οποίοι περίμεναν εναγωνίως  την έλευση του Μεσσία. Πάσχιζαν οι ευλαβείς αυτοί άνθρωποι να αποκτήσουν παιδιά, ελπίζοντας πως από τους απογόνους τους θα γεννιόταν ο Μεσσίας.

Οι γονείς της Θεοτόκου ζούσαν με την προσδοκία της τεκνογονίας, όμως δυστυχώς, ήταν άτεκνοι. Είκοσι ολόκληρα χρόνια επιχειρούσαν να τεκνοποιήσουν χωρίς αποτέλεσμα. Το όνειδος της ατεκνίας και η κατάσταση της μοναξιάς δημιουργούσαν στην ψυχή τους αφόρητη πικρία. Όμως δεν έχασαν την πίστη τους στο Θεό ούτε στιγμή. Είχαν την πεποίθηση πως ο Θεός είναι ο χορηγός όλων των αγαθών και κύρια της τεκνογονίας. Η ζωή τους κυλούσε με προσευχή, νηστεία και έντονη προσδοκία, ότι ο Θεός θα άκουγε τις ικεσίες τους και θα τους ελεούσε εν τέλει.

Πράγματι, ο Θεός εισάκουσε τις προσευχές τους. Άγγελος Κυρίου παρουσιάστηκε στην Αγία Άννα και της ανήγγειλε το ευχάριστο γεγονός, ότι θα γίνει μητέρα. Το γηραιό ζευγάρι απέκτησε επί τέλους κλήρα. Η ευσεβής γηραιά Άννα γέννησε ένα χαριτωμένο κορίτσι, το οποίο ονόμασαν Μαρία (εβραϊκά Μαριάμ), που σημαίνει Κυρία. Την ανέλπιστη χαρά τους εξέφρασαν με αίνους και ευχαριστίες στο Θεό. Θεώρησαν το νεογέννητο βρέφος ως δικό Του δώρο και γι’ αυτό, από την πρώτη στιγμή, το αφιέρωσαν με όλη τους την ψυχή σ’ Αυτόν

Η μικρή Μαρία από βρέφος ήταν στολισμένη με χάριτες και ιδιότητες λογικά ανεξήγητες. Φάνηκε από τότε πως ήταν ξεχωρισμένη από το Θεό να υπηρετήσει το σχέδιο της σωτηρίας του κόσμου. Η σύνεση, η  πραότητα, η ταπείνωση και η υπακοή Της κατέπλησσε τους γονείς Της και τον κοινωνικό τους περίγυρο.

Όταν η Μαρία έγινε τριών ετών, οι ευσεβείς γονείς της αποφάσισαν να  πραγματοποιήσουν την υπόσχεσή τους προς το Θεό, να Του προσφέρουν ως δώρο την αγαπημένη τους θυγατέρα. Άλλωστε, όπως λέει η παράδοση, βρισκόταν σε τέτοια προχωρημένη ηλικία και οι δυο τους, ώστε δεν μπορούσαν πια να φροντίσουν τη μικρή Μαρία. Έτσι όδευσαν προς το Ναό του Κυρίου στην Ιερουσαλήμ. Εκεί συνάντησαν το συγγενή τους ιερέα Ζαχαρία, πατέρα του Ιωάννου του Προδρόμου, ο οποίος ήταν άτεκνος και αυτός ως τότε. Υπηρετούσε με φόβο Θεού το ιερό και προσευχόταν αδιάκοπα να τον ελεήσει ο Θεός και να αποκτήσει και αυτός παιδί με την αγαπημένη του σύζυγο Ελισάβετ.

Η άφιξή τους στον περικαλλή Ναό γέμισε την ψυχή τους με κατάνυξη και ευλάβεια. Πατούσαν τον ιερό χώρο, όπου η παρουσία του Κυρίου ήταν αισθητή. Οι Ιουδαίοι πίστευαν πως ο Ναός ήταν η κατοικία του Θεού και θρόνος του τα Άγια των Αγίων, γι’ αυτό το διαμέρισμα εκείνο θεωρείτο χώρος δέους και τρόμου. Κανένας δεν έμπαινε εκεί, παρά μονάχα ο αρχιερέας του έτους μια φορά το χρόνο, την ημέρα του Εξιλασμού, για να θυμιάσει, ανυπόδητος, ασκεπής και με ένα λιτό χιτώνα.

Ο ιερέας Ζαχαρίας τους υποδέχτηκε σε κάποια από τις μεγάλες πύλες της μεγάλης αυλής. Ο λαός δεν επιτρεπόταν να εισέλθει στο Ναό. Μόνο ο αρχιερέας, οι ιερείς και λευίτες εισέρχονταν στον πρόναο και τα Άγια, για να προσφέρουν τις καθιερωμένες από το Μωυσή θυσίες και να επιτελέσουν τις τελετουργίες. Ο λαός στεκόταν στην ευρύχωρη αυλή και στις απειράριθμες παρακείμενες στοές, όπου παρακολουθούσε τις θυσίες, τις προσευχές και τις άλλες διάφορες τελετές των ιερέων.

Με έκπληξη και θαυμασμό παρατήρησαν πως η μικρή Μαρία όχι μόνο δεν έφερε κάποια αντίσταση, όπως ήταν φυσικό, να αποχωριστεί τους γονείς της, αλλά με χαρά ακολούθησε τον σεβάσμιο Ζαχαρία στο Ναό του Κυρίου. Η χάρις του Θεού είχε σκεπάσει κάθε φυσική Της αντίδραση, την είχε καταστήσει ήδη πολύτιμο σκεύος εκλογής. Η παμπάλαια χριστιανική παράδοση αναφέρει πως ο γέρων Ζαχαρίας, κατά θείαν έμπνευση, οδήγησε τη Μαρία στα Άγια των Αγίων. Εκεί, στο ιερότατο, θεοσκότεινο και απρόσιτο διαμέρισμα του Ναού εισήλθε για να περάσει τα παιδικά Της χρόνια αμόλυντη από την ανθρώπινη αμαρτία, ως πολύτιμος θησαυρός σε ασφαλές θησαυροφυλάκιο!

Οι συνθήκες ζωής στο χώρο εκείνο ήταν λίαν δυσμενείς για ένα κοινό θνητό. Όπως είπαμε, βασίλευε πυκνό σκοτάδι και η είσοδος οποιουδήποτε ήταν αυστηρά απαγορευμένη, για τη χορήγηση τροφής. Όμως η μικρή Μαρία δεν ήταν μια οποιαδήποτε κοινή θνητή. Είχε κληθεί από τη γαστέρα της μητέρας Της να γίνει η μητέρα του Θεού. Ο αφιλόξενος χώρος του άδυτου του Ναού μεταβλήθηκε για χάρη Της σε παραδείσιο περιβάλλον. Ουράνιο άκτιστο φως, που μόνο Αυτή έβλεπε, φώτιζε άπλετα και εκτυφλωτικά το χώρο. Άγγελοι του Θεού βρίσκονταν αδιάκοπα κοντά Της και της κρατούσαν συντροφιά. Άλλοι άγγελοι της κουβαλούσαν μυστική ουράνια τροφή και άλλοι την υπηρετούσαν.

Αυτό κράτησε δώδεκα ολόκληρα χρόνια, μέχρι την ηλικία των δεκαπέντε χρόνων Της. Τότε ο Ζαχαρίας μαζί με άλλους σεβάσμιους και ευλαβείς ιερείς του Ναού αποφάσισαν να βγάλουν τη Μαρία από τα Άγια των Αγίων και να την οδηγήσουν στον κόσμο. Για προστασία την αρραβώνιασαν με τον ευσεβή και μεστό ηλικίας Ιωσήφ, ο οποίος, σύμφωνα με την παράδοση, διατελούσε σε χηρεία και είχε την προστασία παιδιών του από την πρώτη γυναίκα του. Εγκαταστάθηκαν στην όμορφη και ήσυχη κώμη Ναζαρέτ, όπου εκεί λίγο καιρό αργότερα έγινε ο άγιος Ευαγγελισμός Της.

Η μεγάλη και παγκόσμια θεομητορική εορτή των Εισοδίων εορτάζεται λαμπρά από την Εκκλησία μας. Οι ιερές ακολουθίες έχουν πανηγυρικό χαρακτήρα. Μεγάλοι υμνογράφοι, συνέθεσαν ύμνους μεγάλης ποιητικής και θεολογικής αξίας. «Χαίρει ο ουρανός και η γη τον ουρανόν τον νοητόν πορευόμενον ορώντες εις θείον οίκον ανατραφήναι σεπτώς» αναφέρει ένας ύμνος. Οι πιστοί κατακλύζουμε τους ναούς και τιμούμε την Αειπάρθενο, η Οποία έγινε αιτία της σωτηρίας μας και μας σκεπάζει κάτω από τις αέναες προσευχές Της στον Υιό Της και Σωτήρα μας Ιησού Χριστό.

  

 

 

 

Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2022

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ΛΟΥΚΑ Ἡ παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου

 

«Εἶπε δὲ ὁ Θεός: Ἄφρων…»

TH Loukaα. Η σημερινή Κυριακή προβάλλει με μεγάλη ενάργεια το κακέκτυπο του αληθινού ανθρώπου, εκείνου που αποκλείεται από τη Βασιλεία του Θεού: τον άφρονα πλούσιο, τον άνθρωπο που η μόνη έγνοια του ήταν πώς να έχει και να κατέχει τα υλικά του αγαθά, πώς να αυξάνει τα γεννήματά του, σε βαθμό τέτοιο, που τελικώς να δυστυχεί μέσα στην υποτιθέμενη «ευτυχία» του: η καρποφορία των χωραφιών του τον κάνει να γεμίζει από άγχος και στενοχώρια. Μέχρις ότου εμφανίζεται από το «πουθενά» ο παράγων Θεός, για να βάλει τέλος στους προβληματισμούς και τις λύσεις του: «σήμερα θα πεθάνεις! Ζητάνε την ψυχή σου!» Κι ο  θάνατος έρχεται ως το όριο που φωτίζει την ποιότητα της όλης προγενέστερης ζωής του, που του ανοίγει τα μάτια για να δει ότι τελικώς όλα τα χρόνια που πέρασαν ήταν ενώπιον του Θεού μία ανοησία. «Εἶπε δὲ ὁ Θεός: Ἄφρων!»

β. 1. Δεν πρόκειται για εκτίμηση και αξιολόγηση ενός ανθρώπου, που θα μπορούσε κανείς να αμφισβητήσει το περιεχόμενό της. Ποιος άνθρωπος μπορεί να κατέχει το αλάθητο; «Ο νόμος του ανθρωπίνου μυαλού είναι η πλάνη» σημειώνουν οι άγιοι Πατέρες μας. Ούτε πρόκειται για μία κρίση,  που μπορεί να κινείται στο επίπεδο της κατάκρισης, καρπού ζηλοφθονίας και εμπάθειας. Μία τέτοια εμπαθής κρίση δεν επιτρέπεται από τον ίδιο τον νόμο του Θεού, διότι υφαρπάζει δικαίωμα που ανήκει μόνον σ’  Εκείνον. Ο ίδιος ο Κύριος το επισημαίνει: «Μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κριθῆτε». «Εάν δε κάποιος χαρακτηρίσει τον αδελφό του «ανόητο» είναι ένοχος ενώπιον της κρίσεως του Θεού».

Εδώ, στο περιστατικό που περιγράφει ο Κύριος για τον πλούσιο, έχουμε την κρίση του ίδιου του Θεού, δηλαδή Εκείνου  που η κρίση Του είναι απολύτως δίκαιη, διότι «γυμνὰ καὶ τετραχηλισμένα τὰ πάντα ἐνώπιόν Του»,  συνεπώς ανοίγει τα μάτια του ανθρώπου, ώστε να δει κι αυτός το αποτέλεσμα των επιλογών και των συμπεριφορών της ζωής του. Κι είναι η μόνη αληθινή κρίση, διότι πηγάζει από Εκείνον που η αγάπη Του προς τα πλάσματά Του είναι άπειρη και συνεπώς έχει πάντοτε γνήσιο ενδιαφέρον γι’ αυτά. Μόνον εκείνος που αγαπά μπορεί και να κρίνει ορθά, πέρα από στρεβλώσεις των εμπαθών κινημάτων της καρδιάς  του. Όπως το λέει και πάλι ο Κύριος: «Μὴ κρίνετε κατ’  ὄψιν, ἀλλὰ τὴν δικαίαν κρίσιν κρίνατε». Και δικαία κρίση είναι αυτή που πηγάζει από καρδιά που αγαπά. Η άπειρη αγάπη λοιπόν του Θεού αποδεικνύει και την αληθινότητα της κρίσεώς Του.

2. Κι ακόμη περισσότερο: η κρίση αυτή του Θεού, όπως φαίνεται στο περιστατικό της παραβολής, ηχεί πολύ πένθιμα, σαν καμπάνα που σημαίνει τον θάνατο κάποιου, διότι όχι μόνον είναι αληθινή, αλλά και τελεσίδικη και αμετάκλητη: λέγεται την ώρα του θανάτου, που ο άνθρωπος δεν έχει άλλο περιθώριο αλλαγής του. Ο θάνατος συνιστά το απόλυτο όριο, μετά το οποίο ο άνθρωπος απλώς κρίνεται για όλο το περιεχόμενο της ζωής του, για ό,τι έπραξε, για ό,τι είπε, για ό,τι σκέφτηκε ακόμη. «Ἀπόκειται τοῖς ἀνθρώποις ἄπαξ ἀποθανεῖν, καὶ μετὰ τοῦτο κρίσις» κατά τον απόστολο. Ό,τι διάφορες φιλοσοφίες και θρησκείες έχουν διδάξει περί μεταλλαγής του ανθρώπου, περί μετενσάρκωσης ή μετεμψύχωσής του σε άλλες καταστάσεις, μέσα στον κόσμο τούτο, αποτελούν φληναφήματα και ανοησίες, που προέρχονται από τον σκοτισμένο λόγω της αμαρτίας και των παθών νου του ανθρώπου. Η αλήθεια που απεκάλυψε ο Κύριος είναι κρυστάλλινη: ο άνθρωπος με τον θάνατό του κρίνεται από τον Θεό, κατά μερικό πρώτα τρόπο, λόγω της συνέχειας μόνο της ψυχής του, κι έπειτα, κατά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, θα κριθεί και γενικά, διότι τότε με την Παρουσία αυτή του Κυρίου θα αναστηθεί και το σώμα του, ώστε ενωμένο με την ψυχή να σταθεί ενώπιον του φοβερού βήματός Του. Η γενική αυτή όμως κρίση δεν θα είναι διαφορετική από την πρώτη. Απλώς θα είναι επιτεταμένη, διότι θα συνυπάρχει μαζί με την ψυχή και το σώμα. Και βεβαίως η κρίση αυτή οδηγεί  είτε στην αιώνια ζωή είτε στην αιώνια κόλαση, με την έννοια του πώς «εισπράττει» ο άνθρωπος τη μία και ενιαία αγάπη του Θεού προς όλους: είτε θετικά, αν φεύγει από τη ζωή αυτή εν μετανοία, είτε αρνητικά, αν φεύγει εναντιωμένος προς τον Θεό ή με αδιαφορία προς Αυτόν.

3. Ποια ήταν τα γνωρίσματα της ζωής του άφρονος πλουσίου, που οδήγησαν στον χαρακτηρισμό του ως άφρονος και ανοήτου; Πότε συνεπώς κάποιος ζει ανόητα, κατά την κρίση του ίδιου του Θεού;

(α) Όχι ασφαλώς επειδή «εὐφόρησεν ἡ χώρα του». Η ευφορία αυτή των χωραφιών του υπήρξε μία ευλογία που του δόθηκε από τον Θεό – δεν φαίνεται να κοπίασε γι’ αυτήν ο πλούσιος∙ ο Θεός απλώς επέτρεψε να συμβεί, προφανώς για να του δώσει ευκαιρία να ανοιχτεί στον συνάνθρωπο.  Αλλά εκείνος πώς την αντιμετώπισε; Μ’ έναν απόλυτα εγωιστικό τρόπο. Πέντε «μου» της προσωπικής αντωνυμίας μετράμε στον προβληματισμό του: «ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου;… Καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας…καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα τὰ γεννήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου, καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου». Τα πάντα περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό του. Δεν υπάρχει ίχνος προβληματισμού για τον οποιονδήποτε συνάνθρωπό του, έστω και συγγενή του. Έτσι η αφροσύνη του ήταν ο εγωιστικός τρόπος σκέψεως και ζωής του.

) Αυτός ο εγωισμός του, ως νοσηρή στροφή μόνον στον εαυτό του, δεν περιέχει ίχνος αναφοράς και προς τον Θεό. Συνήθως, ακόμη και σε ασχέτους προς την πίστη του Θεού ανθρώπους, σε στιγμές ευτυχίας τους ακούμε και ένα «δόξα τῷ Θεῷ». Εδώ, δεν υπάρχει τίποτε τέτοιο: καμία δοξολογική ενατένιση του Θεού, για κάτι που εξώφθαλμα σχετιζόταν μ’  Εκείνον: είπαμε ότι η ευφορία της γης του  δεν είχε να κάνει με καμία από τις δικές του προσπάθειες. Ήταν μία δωρεά του Θεού. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η αφροσύνη του δεν έχει αποκλείσει μόνον τον συνάνθρωπο, αλλά και τον ίδιο τον Θεό, τον χορηγό του πλούτου του. Κι είναι τούτο πράγματι που επισημαίνει ο λόγος του Θεού: «εἶπεν ἄφρων ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ∙ οὐκ ἔστιν Θεός». Μπορεί θεωρητικά να μην ακούγεται στην παραβολή η αθεΐα του πλουσίου, διαπρυσίως όμως καταγγέλλεται αυτή στο επίπεδο της ζωής του. Κι αυτό είναι το πιο καθοριστικό.

(γ) Η διαγραφή του Θεού και του ανθρώπου όμως φέρνει άγχος. Αντί ο πλουτισμός να του δίνει χαρά – ως ευκαιρία, είπαμε, προσφοράς χαράς σε άλλους – του προσθέτει θλίψη και στενοχώρια. Αλλά πάντοτε αυτό είναι το τίμημα του επιλέγοντος τον εγωιστικό, δηλαδή τον αμαρτωλό,  τρόπο ζωής. Το σημειώνει ο απόστολος Παύλος: «θλίψις καὶ στενοχωρία παντὶ τῷ ἐργαζομένῳ τὸ κακόν». Ο άφρων πλούσιος, δηλαδή, ήδη από τη ζωή αυτή ζούσε με στοιχεία κόλασης. Η πορεία του ήταν προδιαγεγραμμένη, εφόσον δεν έδειχνε σημεία μετάνοιας. Κι επιπλέον: το άγχος του για το «έχει» του, σαν να  του «έκλεβε» και το μυαλό του:  τον έκανε να αδυνατεί να σκεφτεί το αυτονόητο, ότι δηλαδή τα γεννήματά του, κλεισμένα σε αποθήκες, θα σάπιζαν. Συνήθως ο εγωιστής άνθρωπος χάνει και την όποια «εξυπνάδα» του.

(δ) Η αφροσύνη του όμως έγκειται και στην ψευδαίσθηση της αληθινής ζωής. Ο πλούσιος δεν ελάμβανε υπόψη του το πιο βέβαιο γεγονός της ζωής: την ύπαρξη του θανάτου. Ο προβληματισμός του, βλέπουμε, κινείται σε επίπεδο σχεδόν «αιωνιότητας» γι’ αυτόν της παρούσας ζωής. «Ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθά, κείμενα εἰς ἔτη πολλά». Πράγματι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι κυριολεκτικά «πετάει στα σύννεφα». Το φαντασιακό επίπεδο είναι ο χώρος της ζωής του. Γι’  αυτό και η «προσγείωση» έρχεται τόσο απότομα και «ανώμαλα» γι’ αυτόν.

4. Τα κύρια αυτά στοιχεία της αφροσύνης του πλουσίου που οδηγούν σ’ ένα τέλος τραγικό – όχι μόνον έρχεται ο θάνατος, αλλά έρχεται με μία συνοδεία «δυνάμεων» ξένων προς τον Θεό: «τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπό σου», άρα δείχνουν και την αιώνια συνέχεια εκτός Θεού – μας οδηγούν εκ του αντιθέτου στην επισήμανση των στοιχείων που επαινούνται από τον Θεό και μπορούν να χαρακτηριστούν ως εμφροσύνη και σωφροσύνη. Πρόκειται για τον «πλουτισμόν κατά Θεόν», που λέει ο Κύριος στην κατακλείδα της παραβολής, ο οποίος κάνει τον άνθρωπο που τον έχει να βρίσκεται με τον Θεό και να χαίρεται αενάως τη χαρά της παρουσίας Του. Πώς λοιπόν πρέπει να ζει ο άνθρωπος, ώστε στο τέλος του να ακούσει με χαρά ότι ευαρέστησε τον Θεό; Μα, ασφαλώς, πρώτον, να στέκεται καλά έναντι του συνανθρώπου του, δηλαδή με ανιδιοτελή αγάπη και ειλικρινές ενδιαφέρον, έστω κι αν τούτο μπορεί να σημαίνει και θυσία γι’ αυτόν. Το παράδειγμα της γνωστής παραβολής του καλού Σαμαρείτη συνιστά εν προκειμένω καθοδηγητικό στοιχείο επ’ αυτού. Δεύτερον, να πιστεύει και να αγαπά τον Θεό. Για τον σώφρονα άνθρωπο, ο Θεός δεν είναι αμελητέα ή ανύπαρκτη κατάσταση, αλλά το κέντρο της ζωής του. Προτεραιότητά του συνεπώς είναι το πώς θα θεμελιώνει αδιάκοπα τη ζωή του, τις σκέψεις του, τα λόγια του, τη συμπεριφορά του, στο θέλημα Εκείνου. Με αποτέλεσμα να νιώθει ως το παιδί στην αγκαλιά του Πατέρα του. Ο σώφρων άνθρωπος, έτσι, τρίτον,  δεν ζει με άγχη και ανασφάλειες, αλλά η πάντα νουν υπερέχουσα ειρήνη του Χριστού βραβεύει τον νου και την καρδιά του. Και βεβαίως,τέλος, ο σώφρων, στον οποίο ευαρεστείται ο Θεός, έχει συναίσθηση της προσωρινότητας και της φθαρτότητάς του. «Καθ’  ημέραν αποθνήσκει», όπως λέει και ο απόστολος, με την έννοια ότι δεν τρέμει τον θάνατο, αλλά τον προσδοκά με χαρά, γνωρίζοντας ότι ο ίδιος ο Θεός θα παραλάβει την ψυχή του και όχι κάποιοι που το μόνο που επιζητούν είναι η δυστυχία του. 

γ. Τι άραγε επιθυμούμε να ακούσουμε και εμείς στο τέλος της ζωής μας ως κριτική γι’ αυτήν από τον Θεό; «Ἄφρων» ἤ «σώφρων καὶ ἔμφρων;» Το ερώτημα μεταφράζεται: θησαυρίζουμε για τον εαυτό μας ή πλουτίζουμε κατά Θεόν; Κι είναι τούτο η καθημερινή και αδιάκοπη πρόκληση επιλογής μας σε κάθε κίνηση της ύπαρξής μας. Στη μία περίπτωση, το κέντρο βάρους είναι ο κόσμος με τη φθαρτότητά του και τη διαρκή ταραχή του, υπό την κυριαρχία του διαβόλου, του άρχοντος του κόσμου τούτου. Στην άλλη, το κέντρο βάρους είναι ο Θεός και το άγιο θέλημά Του, με όλες τις χαρές και τη δόξα που συνοδεύουν την παρουσία Του. Ο Χριστιανός βεβαίως δεν προβληματίζεται: επιλέγει πάντοτε το θέλημα του Θεού. Επιλέγει δηλαδή όχι μόνον το αιώνιο, αλλά και του κόσμου τούτου αληθινό συμφέρον του.

π. Γεώργιος Δορμπαράκης