ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

 - Κάποιοι θα πεταχτούν έξω

Μαρτζούχος π.Θεοδόσιος , 

Όταν ο ανθρωπος κουβαλάει την συνηθισμένη αυταπάτη οτι η ζωή ειναι δική του και πρεπει να υφίσταται (η ζωή)  κατα τις επιλογές και τις επιθυμίες του, τότε κάθε δυσκολία και πολύ περισσότερο κάθε πρόβλημα, τον θέτει προ αδιεξόδων τα οποία τον συνθλίβουν και στα οποία χρειάζεται να απαντήσει.

Ένας άνθρωπος έχει αξίωμα, έχει χρήματα, έχει τιμή. Είναι επίσημο δημόσιο πρόσωπο. Και αν έστω κάποια στιγμή νόμισε ότι όλα αυτά κάτι είναι, ήλθε ο πόνος και του τα ξεγύμνωσε και του έδειξε οτι δεν αρκούν. Λειτούργησε ο πόνος σαν το κουδούνι του Θεού, μέσα σ´ ένα κόσμο ατυχώς κουφό. Ο Εκατόνταρχος δεν είναι κουφός. Αγαπάει, και τιμάει το Θεό. Νηστεύει θυσιαστικά. Προσεύχεται αγαπητικά. Προσπαθεί να δει πως να αντιμετωπίσει τον πόνο που "χτύπησε" την πόρτα του. Γι ´ αυτόν (τον Εκατόνταρχο) ο πόνος γεννάει μέσα του την συμπόνια και αυτό του δίνει την ωφέλεια ενός ψυχικού βάθους, με το οποίο αξιολογεί με σωστή  σειρά τα πράγματα.

Καταλαβαίνει οτι το σπουδαιότερο πράγμα στον κόσμο είναι, όχι το "να έχεις", αλλά το "να είσαι". Συνήθως οι άνθρωποι τα ταυτίζουν, χωρίς να σκέπτονται, οτι αν είσαι ο,τι έχεις και αν ο,τι έχεις χαθεί, τοτε τί είσαι; Απλώς μια... άδεια μαρτυρία ενός λαθεμένου τρόπου ζωής! Ο Εκατόνταρχος προσπαθεί να είναι. Αγωνίζεται να γνωρίσει "τα μάτια του Θεού". Να συνειδητοποιήσει την σχέση που πρέπει να έχει μαζί Του. Όταν ο πόνος χτυπάει την πόρτα του και ο ‘’παις’’ του (ερμηνεύεται και γιος και δούλος, και η δεύτερη πιθανότητα-εκδοχή δείχνει τον Εκατόνταρχο απείρως "μεγαλύτερο" πνευματικά), βρίσκεται ταλαιπωρημένος φρικτά στο κρεβάτι της παράλυσης, ο Εκατόνταρχος καταφεύγει στον Χριστό ζητώντας θεραπεία. ΄Εχει προηγηθεί η προσευχή, που έχει φανερώσει στό περιβάλλον του την ποιότητα της καρδιάς του εκατόνταρχου και την συνειδητοποιημένη σχέση του με τον Θεό.

......

Κάποτε ενας φοιτητής του μεγάλου φυσικού επιστήμονα Αντρέ Αμπέρ (1775-1836) του θεμελιωτή του ηλεκτρομαγνητισμού, είδε τον διάσημο καθηγητή να προσεύχεται γονατιστός. Ζεστάθηκε η καρδιά του νεαρού φοιτητή απ αυτό που είδε και άρχισε να αναζητά τον Χριστό και να Τον εμπιστεύεται. Έλεγε: είδα σ´ αυτή την κίνηση του Αμπέρ την συνειδητότητα των μέτρων της "απόστασης" ανάμεσα στον άνθρωπο και τον  Θεό.

Όταν ο Χριστός είπε στον Εκατόνταρχο ότι θα πάει στο σπίτι του να θεραπεύσει τον παράλυτο δούλο του, ο εκατόνταρχος έχοντας ακριβώς αυτήν την συνείδηση της "απόστασης", του είπε: Δεν αξίζω να ´ρθεις στο σπίτι μου Κύριε. Ο Λόγος Σου ειναι "συστατικός" του σύμπαντος . Πολυ περισσότερο μπορεί να θεραπεύσει τον δούλο μου. Όπως εγώ λέω στους "υπ´ εμέ" να κάνουν κάτι και το κάνουν, έτσι πες και Σύ ένα λόγο και θα γιατρευθεί ο δούλος μου.

Μπροστά σ´ αυτήν την ολοκάρδια εμπιστοσύνη-πίστη του ειδωλολάτρη εκατόνταρχου, ο Χριστός επισήμανε στους γύρω του οτι: α) Ούτε σε Ισραηλίτη (Ισραήλ= "ο μετα του Θεού ενισχύων") δεν συναντά κανείς τέτοιας ποιότητας πίστη! Και β) ότι οι "φυσικοί" κληρονόμοι της πίστεως του Αβραάμ, σε αντίθεση με πολλούς πανταχόθεν ξένους, ατυχώς θα " πεταχτούν έξω", αν το μόνο που έχουν είναι η συγγένεια του αίματος, και όχι το φρόνημα και το περιεχόμενο της πίστεως του Αβραάμ και του Ισαάκ και του Ιακώβ.

Σε μας το όλο περιστατικό έχει να πει πολλά.

Πρέπει να μας ειναι απόλυτη συνείδηση, οτι η ποιότητα του περιεχομένου της καρδιάς μας δεν ειναι συμβατή με την ποιότητα του Χριστού και εξ αυτού δεν είμαστε άξιοι να Τον συναντήσουμε, πολύ περισσότερο να ´ρθει μέσα μας.
Πρέπει να πάμε στον Χριστό την παράλυτη για κάθε καλό ύπαρξη μας, με την εμπιστοσύνη της αυτοπαραδοσης στα χέρια "Του συστησαμένου" την κτίση.

Πρέπει να προσβλέπουμε στην απόκτηση της εμπιστοσύνης-πίστης του Αβραάμ, του οποίου είμαστε τέκνα και κληρονόμοι, όχι εξ αίματος, αλλά επειδή είναι πατήρ των πιστευόντων.

Η πίστη αποκτιέται όχι με ευσεβείς θεολογικές σκέψεις αλλά με τον κόπο της κάθαρσης της καρδιάς από κάθε βρώμικό και αμαρτωλό περιεχόμενο. Μόνον ελεύθερος από δεσμεύσεις μπορεί κανείς να εμπιστευθεί. Αν σε ‘’ασύνετο καρδία ούκ εισελεύσεται σοφία’’ πολύ περισσότερο υπάρχει ασυμβατότητα μεταξύ πίστεως και αμαρτίας.

Συγγραφέας: Μαρτζούχος π.Θεοδόσιος

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

    Με το μάτι παρομοιάζει ο Κύριος τον  νου του ανθρώπου. Το μάτι, λέει, είναι το λυχνάρι που δίνει φως σε όλο το σώμα. Όταν το μάτι είναι υγιές, όλο το σώμα φωτίζεται. Όταν όμως το μάτι είναι βλαμμένο, τότε όλο το σώμα βυθίζεται στο σκοτάδι. Εάν λοιπόν, επισημαίνει ο Κύριος, ο νους που έχει τεθεί εντός μου σαν φως είναι σκοτάδι, τότε πόσο πολύ θα γίνει το εσωτερικό σου σκοτάδι;

     Το συγκλονιστικό αυτό ερώτημα του Κυρίου θα πρέπει όλους μας πολύ να μας απασχολήσει. Να δούμε δηλαδή μήπως ο νους μας, που είναι το μάτι της ψυχής, είναι τυφλός, οπότε και η ψυχή μας ολόκληρη θα είναι βυθισμένη στο πνευματικό σκοτάδι.

        Πότε ο νους είναι τυφλός, σκοτάδι, όπως τον αποκαλεί ο Κύριος; Όντως γίνεται σκοτάδι πράγματι, όταν βρίσκεται μακριά από το Θεό, ο οποίος είναι το φως το αληθινό. Και βρίσκεται μακριά από τον Θεό, όταν δεν επιθυμεί να ζει σύμφωνα με το θέλημά του και δεν φωτίζεται από την διδασκαλία του.

        Τα αποτελέσματα τώρα τα αντιλαμβανόμαστε όλοι μας. Η ψυχή, καθώς δεν έχει πλέον φως να την καθοδηγεί, χάνει τον προσανατολισμό της και κινείται σε λανθασμένες κατευθύνσεις. Παύει να αναζητά, την αιώνια ζωή της βασιλείας του Θεού, για την οποία είναι πλασμένη, και επιδιώκει τις απολαύσεις αυτού εδώ του κόσμου. Λησμονεί  τον  δημιουργό της και στρέφεται μανιωδώς προς τα κτίσματα,  οπότε γίνεται θύμα ποικίλων όσων ψευδών θεών και ειδώλων. Παρασύρεται δηλαδή σε αιρέσεις, σε σκοτεινές οργανώσεις του τύπου της μασονίας και τον ιεχωβιτών, στα ινδουιστικά παραθρησκευτικά συστήματα διαφόρων γκουρού, ακόμη και στο σατανισμό! «Νοῦς ἀποστᾶς τοῦ Θεοῦ ἢ κτηνώδης γίνεται ἢ δαιμονιώδης», έλεγαν οι άγιοι πατέρες. Ο νους  εκείνος που θα απομακρυνθεί από το Θεό γίνεται όμοιος  με τα  κτήνη ή με τους δαίμονες! ( Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς).

     Λοιπόν αυτό να προσέξουμε .Να είμαστε κοντά στον Κύριο , να μελετούμε με προσοχή  και άγιο  φόβο τη διδασκαλία του, να  αγωνιζόμαστε να ζούμε κατά  το θέλημα του, για να φωτίζεται από τη Θεική  Του χάρη ο νους μας και να καθοδηγεί  έτσι  την ψυχή προς τον ύψιστο προορισμό της, που δεν είναι άλλος από την Ένωση της με τον δημιουργό της.

    Κανένας, υπογραμμίζει στη συνέχεια ο  Χριστός μας, δεν είναι δυνατόν να είναι δούλος σε δύο κυρίους συγχρόνως. Γιατί ή θα μισήσει τον ένα και θα αγαπήσει τον άλλο, ή θα προσκολληθεί στον πρώτο και θα περιφρονήσει τον δεύτερο. Επομένως και εσείς, καταλήγει, δεν μπορείτε να είστε συγχρόνως δούλοι  και του Θεού και του Μαμμωνά, του πλούτου δηλαδή. Και τι προτείνει;  Ιδού :

    μη φροντίσετε, λέγει, με αγωνία και στενοχώρια για τη ζωή σας, τι θα φάτε, τι θα πιείτε ή για το σώμα σας, τι θα ντυθείτε. Δεν αξίζει περισσότερο η ζωή σας από την τροφή, και το σώμα από τα ενδύματα; Ο Θεός λοιπόν, που  σας έδωσε την ζωή και το σώμα, δεν θα σας δώσει και τα απαραίτητα για να ζήσετε;

    Κοιτάξτε τα πουλιά, που πετούν στον αέρα. Αυτά ούτε σπέρνουν ούτε θερίζουν ούτε μαζεύουν σε αποθήκες, και όμως ο Ουράνιος πατέρας σας τα τρέφει. Τι λέτε εσείς δεν αξίζετε περισσότερο από αυτά; Ποιός από σας, όσο και αν πασχίσει, μπορεί να προσθέσει στο ανάστημά του έναν πήχη; Κανένας. Επομένως, έχετε εμπιστοσύνη στο Θεό και όχι στους δικούς σας  κόπους και αγώνες.

      Και για την ενδυμασία σας γιατί ανησυχείτε και αγωνιάτε ; Παρατηρήστε τα αγριολούλουδα που αυξάνουν. Ούτε κουράζονται ούτε γνέθουν. Και όμως, σας βεβαιώνω, πως ούτε ο δοξασμένος βασιλιάς Σολομών δε ντύθηκε τόσο όμορφα σαν αυτά. Αν λοιπόν  ο Θεός τα αγριόχορτα , που καταλήγουν στο φούρνο, τα ντύνει τόσο όμορφα, δε θα το κάνει αυτό περισσότερο για σας, ολιγόπιστοι άνθρωποι;

     Λοιπόν μη καταληφθείτε από τέτοια αγωνία λέγοντας : τι θα φάμε, τι θα πιούμε ή τι θα ντυθούμε; Αυτά οι ειδωλολάτρες άνθρωποι το επιδιώκουν. Δεν ταιριάζει αυτή η συμπεριφορά σε σας. Διότι γνωρίζει ο Ουράνιος πατέρας σας ότι σας χρειάζονται όλα αυτά. Αλλά να στρέψετε όλο το ενδιαφέρον σας πρωτίστως στη βασιλεία του Θεού και στο τι πρέπει να κάνετε για να την αποκτήσετε, και όλα αυτά τα ουράνια θα σας το δώσει ο Θεός μαζί με τα αναγκαία επίγεια.

       «Ζητεῖται πρώτον τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ». Αυτό είναι το τελικό συμπέρασμα των λόγων του Κυρίου μας. Είναι φανερό ότι αυτό, από το οποίο επιμένει ο Κύριος να απαλλαγούμε, δεν είναι η απλή φροντίδα και εργασία, τα οποία είναι χρέος όλων μας, αλλά η αγωνιώδης μέριμνα που βασανίζει την ψυχή, την πνίγει, δεν την αφήνει να αναπνεύσει.

      Και τι είναι  αυτή η αγωνιώδης μέριμνα; Είναι αυτό το περίφημο άγχος της εποχής μας, που μετατρέπεται σε αγχόνη της ψυχής. Αγχόνη  πράγματι. Σφίγγει ασφυκτικά τον άνθρωπο, τον πνίγει, τον οδηγεί σε απελπισία. Τί θα κάνω; Πώς θα τα βγάλω πέρα; Πώς θα μεγαλώσω τα παιδιά μου; Πώς θα τα σπουδάσω; Πως θα τα  αποκαταστήσω; Ερωτήματα  τυρρανικά , που βασανίζουν πλήθη ανθρώπων και συχνά τους βυθίζουν σε απόγνωση.

        Τι έχει συμβεί εδώ; Είναι φανερό. Ο άνθρωπος έχει υποδουλωθεί στο Μαμμωνά, έχει εγκλωβιστεί στο σχήμα του παρόντος κόσμου. Κατά συνέπεια έχει λησμονήσει το Θεό, δεν προωθεί την αληθινή του πατρίδα. Έχει δώσει στον δευτερεύοντα την πρώτη θέση και στα πρώτα τη δεύτερη ή την τελευταία. Γι αυτό και όλη του η αγωνία και ο αγώνας του όμως είναι ,το πως θα αποκτήσει αυτά τα πράγματα . Ξενύχτια, τρεχάματα, σχέδια επί σχεδίων, νύχτα και μέρα ο νους του στριφογυρίζει διαρκώς σε αυτά, με αυτά ασχολείται μόνο.

      Το αποτέλεσμα; Να είναι δυστυχής κυνηγώντας διαρκώς ένα άπιαστο όνειρο. Διότι ο άνθρωπος, πλασμένος για το άπειρο και το αιώνιο, ποτέ δεν μπορεί να ευτυχήσει επί της γης, όσα και αν αποκτήσει . Δυστυχής και ανικανοποίητος μένει, ως την ώρα που  ενώ  δεν το περιμένει χτυπάει ο συναγερμός για την οριστική «ἐκκένωση τοῦ κτιρίου» και τη μεγάλη αναχώρηση! Και τότε ; τότε διαπιστώνει πως τα έχει χάσει όλα. Και τα πρόσκαιρα, τα οποία είχε απολυτοποιήσει, και τα αιώνια, που είχε λησμονήσει.

    Λοιπόν  η λύση είναι ακριβώς αυτή  που υποδεικνύει ο Κύριος, : «ζητεῖται πρώτον τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ». Πρώτα από όλα, παραπάνω από οτιδήποτε άλλο να επιζητούμε τη βασιλεία του Θεού. Αυτή  είναι το  υπέρτατο όραμα της  ζωής μας. Όλες οι σκέψεις μας, τα σχέδια μας, οι  μεγάλοι  μας κόποι να αποβλέπουν σε αυτό, στο πως θα αποκτήσουμε τη βασιλεία του Θεού μας. Και τότε όλα τα αναγκαία επίγεια θα μας τα χαρίζει ο Κύριος. Μέσα στο  θαύμα θα κυλάει η ζωή μας. Ως ότου  τα μάτια μας ανοίξουν στην αιώνια Άνοιξη!

• https://imkby.com/

Κυριακή Β’ Ματθαίου -

Κυριακή Β’ Ματθαίου - Κάλεσε και εμένα ;;

Μαρτζούχος π.Θεοδόσιος , 

 -Να, εμείς τα εγκαταλείψαμε όλα και σε ακολουθήσαμε, τι άραγε θα συμβεί με μας;

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ερμηνεύοντας το περιστατικό, διερωτάται:

-Τι εγκατέλειψες, Πέτρο; Ποιά όλα; Τά χιλιομπαλωμένα δίχτυα και την μισοσαπισμένη βάρκα σου;

Και επεξηγεί:

-Ναι. Άφησε όλη την ζωή του: αυτή ήταν η ζωή του. Δεν έχει αξία για τον Χριστό το πόσα θα αφήσεις ή θα δώσεις (το έδειξε και με την διδασκαλία του για το δίλεπτο της χήρας), αλλά η ελευθερία (από αγάπη για το πρόσωπό Του) απ’ αυτά, που μέχρι να συναντήσεις τον Χριστό, αποτελούσαν την ζωή σου. Μια τέτοια κίνηση φανερώνει, ότι πλέον έχεις ζωή σου, τον Χριστό!

Τέσσερεις αγράμματοι ψαράδες, ανοιχτοί στην έκπληξη και στην καλή γοητεία, ‘’βλέπουν’’ στο πρόσωπο του Χριστού την ποιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης και ζωής, και κάνουν μια κίνηση-άλμα ελευθερίας- από το λίγο και το μικρό προς το πολύ και το απέραντο. Συνειδητοποιούν για την δική τους μέχρι τώρα ζωή το λίγο και το μικρό, και για την όντως ζωή που βρίσκεται μπροστά τους το πολύ και το απέραντο!! Αφήνουν την δουλειά τους (ευθέως αφέντες τά δίκτυα), αφήνουν και τις σχέσεις αίματος (αφέντες το πλοίον και τον πατέρα αυτών) και ακολουθούν Αυτόν, χωρίς τον Οποίον η δουλειά, από έκφραση αγάπης  για τα πρόσωπα των δικών μας, γίνεται κουραστικό μαγκανοπήγαδο. Και οι σχέσεις, από έκφραση κοινότητας θαλπωρής, γίνονται απλώς συνύπαρξη.

Εκείνοι τότε αυτά, σε μια πορεία διδασκαλίας  αυτών που άκουσαν και είδαν και τα οποία, όλοι συνυπέγραψαν, πλην ενός, με το δικό τους αίμα.

Εμείς τώρα, στο κάλεσμα του Χριστού, πώς άραγε ανταποκρινόμαστε; Τι είναι αυτό που μας δυσκολεύει και πλέον οι ακολουθούντες τον Χριστόν είναι μειοψηφία; Όσοι αρνούνται να ακολουθήσουν τον Χριστό, βρίσκουν συνήθως χίλιες δικαιολογίες γιατί, αν αποφάσιζαν να δεχθούν το Χριστό, θα ήταν σαν να απαρνιόνταν τον εαυτό τους. Δεν βλέπουν το κέρδος που θα είχαν μ’ αυτή την αλλαγή. ‘Εχουν ένα φόβο που δεν τον παραδέχονται, γιατί κρατιούνται μέσα στα σκύβαλα, που γι αυτούς είναι το παν. Ζητούν, λένε, ένα λόγο περισσότερο σοβαρό! Δεν είπε δα, καί τίποτε το νέο ο Χριστός!  Αυτά που είχε πεί η Ανατολή και η Δύση αιώνες πριν! Δεν είναι λοιπόν τόσο μεγάλος! Ας τον θαυμάζουν οι απαίδευτοι και ας τον υπακούουν οι απλοϊκοί!!

Μια τέτοια τοποθέτηση, δεν θέλει να δει και να αναγνωρίσει ότι μια μεγάλη αλήθεια είναι νεκρή αφού διστάζουμε να την εφαρμόσουμε και την ξεχάσαμε σχεδόν! Μια τέτοια τοποθέτηση δεν θέλει να διακρίνει, αν ανάμεσα στην διδασκαλία του Χριστού και σε κάποιες αρχαίες διδασκαλίες υπάρχει κάποια εγγύτητα ιδεών, ή αν είναι μονάχα κάποια απήχηση και λεκτική ομοιότητα! Δεν θέλει να ομολογήσει ότι ο Χριστός διδάσκει πρώτα τους Εβραίους στους οποίους ο νόμος του Θεού ήταν ήδη γνωστός! Δεν αντέχει να πει φωναχτά ότι άλλο η ευγένεια, η γλυκύτητα και η σύνεση και άλλο η θυσιαστική αγάπη.

Οι απόστολοι καλούνται σε θυσιαστική αγάπη.

Όλοι οι Χριστιανοί καλούνται σε θυσιαστική αγάπη. Αυτήν την θυσιαστική αγάπη κατάλαβαν οι απόστολοι και αισθάνθηκαν μια υποσυνείδητη ώθηση να κάνουν ό,τι μπορούν, ώστε αυτά τα λόγια να μη μείνουν μόνο λόγια.

Αυτούς τους ψαράδες, που θα χανόντουσαν στην αφάνεια της ανωνυμίας, ο Χριστός τους έκανε Αγίους, που σήμερα εμείς τους αγαπάμε τους ευχαριστούμε, τους προσκυνούμε και τους επικαλούμαστε. Ο Χριστός ήρθε ‘’να βάλει φωτιά’’ για να καεί ό,τι δεν αξίζει και δεν έχει ζωή. Σ όλους τους καιρούς μπορούν να αναπηδήσουν φλόγες, αρκεί να υπάρχει το χέρι που θα βάλει φωτιά.

Πού θα βάλει φωτιά, κάθε χέρι που ακολουθεί το Χριστό και τον αγαπάει;  Στα ‘’δίχτυα και στις βάρκες’’ του ο καθένας μας. Όχι στα επαγγελματικά, αλλά στα ψυχικά! Σε όσα μας δεσμεύουν και μας κρατούν υποτελείς. Θα πρέπει να βάλουμε φωτιά με το πνεύμα του Θεού στην… βαρεία ύλη πού μας τελματώνει. Θα πρέπει να βάλουμε φωτιά με την εσωτερική καθαρότητα των κινήτρων, σε κάθε αμαρτία προσωπική και κοινωνική. Θα πρέπει να βάλουμε φωτιά με τον αγώνα ψυχικής τελειότητας στην δική μας διαφθορά αλλά και σε κάθε διαφθορά.

Όταν κάτι τέτοιο γίνει, τότε θα ισχύει και η κατάληξη του 23ου στίχου του Ευαγγελίου (Ματθ. 4.18-23), ο Λόγος του Χριστού θα θεραπεύσει  ‘’κάθε αρρώστια και κάθε μολυσματική αδυναμία’’ στον λαό.

 Η εξομολόγηση είναι το ‘’χέρι’’ που βάζει φωτιά για να καθαρίσει ο εαυτός μας από ‘’άχρηστα και επιβλαβή’’!! Χωρίς αυτή την φωτιά τίποτε δεν αλλάζει. Η τυφλή μας υπερηφάνεια μας κάνει να νομίζουμε ότι είμαστε αθώοι, αλλά ο Πέτρος μας θυμίζει αιώνια …’’ότι ανήρ αμαρτωλός ειμί, Κύριε’’. Όταν και μείς το αναγνωρίσουμε κάτι τέτοιο (ότι ανήρ αμαρτωλός ειμί, Κύριε) τότε Εκείνος θα μας ρωτήσει αν Τον αγαπάμε και θα μας στείλει να ‘’δείξουμε τον εαυτό μας στους ιερείς’’ (Λουκ. 5,14) για να καθαριστούμε, ώστε κανένα ‘’δίχτυ’’ να μη μας δεσμεύει, και καμιά ‘’λέπρα’’ να μην εμποδίζει, την επικοινωνία και την αγάπη μ’ Εκείνον και τους αδελφούς μας.

†

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΑΝΤΕΣ

Διαβάζουμε στην αγία Γραφή ότι ο προφήτης Ηλίας, κάποια στιγμή, νόμισε ότι δεν υπήρχε άλλος άνθρωπος στον κόσμο, εκτός από τον εαυτό του, που να πιστεύει στο Θεό και ν’ αγωνίζεται για το άγιο θέλημά του. Βλέποντας τη γενική κατάπτωση και αποστασία των ανθρώπων του καιρού του απελπίστηκε, απογοητεύτηκε και γεμάτος παράπονο κραύγασε στο Θεό· «Υπολέλειμμαι εγώ μονώτατος» (Γ΄ Βασ. 19,10). Κύριε απέμεινα τελείως μόνος μου· κανένα άλλο δεν βλέπω να πιστεύει στο όνομά σου. Βέβαια ο προφήτης Ηλίας έπεσε έξω στις εκτιμήσεις του. Ο Θεός του απεκάλυψε ότι υπήρχαν 7.000 ακόμη πιστοί, που δεν «έκλιναν γόνυ τω Βάαλ».

Ανάλογο παράπονο με τον Ηλία θα μπορούσαμε να εκφράσουμε και εμείς οι σύγχρονοι, καταπτοημένοι από την εντυπωσιακή εξάπλωση της αμαρτίας και της προκλητικής καταφρονήσεως του νόμου του Θεού. Αντί όμως ν’ απελπιστούμε, ή και να παρασυρθούμε ακόμη, με τη σκέψη ότι «αφού όλοι έτσι σκέπτονται και ζουν άρα έτσι πρέπει και μεις να σκεπτόμαστε και να ζούμε», θα πρέπει να θυμηθούμε ότι όπως και στην εποχή του Ηλία έτσι και στη δική μας, παρά τη φαινομενική κατάπτωση των ηθών και την απιστία υπάρχουν ακόμη άνθρωποι, που δεν «έκλιναν γόνυ τω Βάαλ». Υπάρχουν όχι απλώς ευσεβείς, αλλά άγιοι μ’ όλη τη σημασία της λέξεως, οι οποίοι όμως είναι άγνωστοι όπως και στην εποχή του Ηλία. Και αυτοί οι άγνωστοι άγιοι είναι ο λόγος που θεσπίστηκε η εορτή των «Αγίων Πάντων».

    Εάν ανοίξουμε το Πεντηκοστάριον, το βιβλίο δηλαδή της Εκκλησίας μας, που περιέχει τους ύμνους των εορτών από την Κυριακή του Πάσχα μέχρι και την Κυριακή των αγίων Πάντων, θα δούμε στο συναξάρι της ημέρας να γράφονται τα εξής·

Α΄. Ότι οι πατέρες θέσπισαν την εορτή αυτή μια εβδομάδα μετά την πεντηκοστή, για να φανερωθούν στον κόσμο οι καρποί του Αγίου Πνεύματος. Για να φανερωθούν τα χαρίσματα και η δύναμη που μοίρασε ο Παράκλητος στους πιστούς καθιστώντας τους έτσι αγίους. Έτσι βλέπουμε, ήδη από την ημέρα της πεντηκοστής, οι απόστολοι να μιλούν ξένες γλώσσες. Ο Πέτρος ο οποίος απαρνήθηκε τον Χριστό τρεις φορές, τις δύο μάλιστα μπροστά σε δύο υπηρέτριες της αυλής του αρχιερέως, αμέσως μετά την πεντηκοστή, βγάζει την πρώτη ομιλία του και μιλάει για τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, για την θεότητα του Χριστού, ότι αυτός ήταν ο αναμενόμενος Μεσσίας, και ελέγχει τους Ιουδαίους για το ανοσιούργημα που διέπραξαν. Που βρήκε τη δύναμη ο Πέτρος και το θάρρος; Ήταν δωρεά του Αγίου Πνεύματος. Το ίδιο και οι πράξεις των μετέπειτα αγίων. Γι’ αυτό αμέσως μετά την πεντηκοστή εορτάζουμε τους Αγίους Πάντας.

Β΄. Ένας άλλος λόγος που θεσπίστηκε η εορτή αυτή είναι γιατί επιβαλλόταν όλοι οι άγιοι που τιμώνται χωριστά να συναχθούν σε μία κοινή εορτή, για να φανεί μ’ αυτόν τον τρόπο ότι όλοι μαζί αγωνίστηκαν για το ίδιο πρόσωπο, τον Χριστό, σ’ ένα κοινό στάδιο, το στάδιο της χριστιανικής αρετής, και ενός Θεού δούλοι ήσαν κι απ’ αυτόν αξίως έλαβαν τους στεφάνους της νίκης. Έτσι η κοινή αυτή εορτή είναι μια παρόρμηση αλλά και μια ελπίδα ότι όλοι οι πιστοί αν αγωνισθούν όπως αγωνίστηκαν εκείνοι θ’ απολάβουν κι αυτοί τους στεφάνους της εν Χριστώ νίκης και της κατά Θεόν τελειώσεως. Μας λένε οι Πράξεις των Αποστόλων (1,15) ότι οι πρώτοι πιστοί, 120 τον αριθμόν, όλοι έλαβαν το Άγιο Πνεύμα κατά την ημέρα της πεντηκοστής, και όλοι ζήσανε την εμπειρία της θεώσεως. Συνεπώς η αγιότητα δεν είναι μόνο για κάποιους εκλεκτούς αλλά για όλους τους χριστιανούς.

Γ΄. Και ένας τελευταίος λόγος που προκάλεσε τη σύσταση της συλλογικής αυτής εορτής είναι ο εξής· Υπάρχουν άγιοι που είναι γνωστοί και τιμώνται με πανηγύρεις από την Εκκλησία. Υπάρχουν όμως και άγιοι άγνωστοι και αφανείς. Κάποιους τους γράφει η ιστορία όλοι τους όμως γράψανε την ιστορία της Εκκλησίας. Αυτούς λοιπόν τους αγνώστους αγίους τους γιορτάζει η Εκκλησία μας με τους γνωστούς μαζί. Κάτι ανάλογο κάνει και η πολιτεία με το «Μνημείο του αγνώστου στρατιώτου».

* * *

    Πολύ βασικός και ενθαρρυντικός ο λόγος ο τελευταίος. Μας αποκαλύπτει αυτό που αποκάλυψε στον Ηλία ο Θεός. Ότι πάντα υπάρχουν άγιοι. Όπως σε μέρη έρημα που δεν υπάρχει ίχνος νερού, εάν κάνουμε γεώτρηση βρίσκουμε νερό, έτσι και στην έρημο της κοινωνίας μας, την κατάξερη από τους ανέμους του υλισμού, της αθεΐας και της απιστίας, υπάρχουν φλέβες αγιότητας μόνο που πρέπει να ψάξουμε να τις βρούμε. Και όχι μόνο άγνωστοι άγιοι αλλά και γνωστοί υπάρχουν. Έτσι στον αιώνα που μας πέρασε έχουμε τον άγιο Σάββα της Καλύμνου, τον άγιο Νεκτάριο την Αίγινας, τους αναρίθμητους αγίους της Ρωσίας, που αγίασαν κατά τους χρόνους που επικράτησε ο άθεος Μαρξισμός.

Ενώ όμως είναι ενθαρρυντικός ο τελευταίος λόγος της συστάσεως της εορτής, είναι συγχρόνως και ελεγκτικός και αφυπνιστικός για μας τους ράθυμους και ακηδείς. Διότι η ύπαρξη γνωστών και αγνώστων αγίων μας ενθαρρύνει μεν αλλά και μας κρίνει και μας καταδικάζει. Αναφέρει ο ευαγγελιστής Ματθαίος την περίπτωση του πλουσίου νεανίσκου, που δεν μπόρεσε ν’ ακολουθήσει τον Χριστό, γιατί είχε κτήματα πολλά. Ερώτησε τότε ο Πέτρος τον Χριστό· «Ιδού ημείς αφήκαμεν πάντα και ηκολουθήσαμέν σοι· τι άρα έσται ημίν; Ο δε Ιησούς είπεν αυτοίς· αμήν λέγω υμίν ότι υμείς οι ακολουθήσαντές μοι εν τη παλιγγενεσία, όταν καθίση ο υιός του ανθρώπου επι θρόνου δόξης αυτού, καθίσεσθε και υμείς επι δώδεκα θρόνους κρίνοντες τας δώδεκα φυλάς του Ισραήλ (Ματθ. 19,28).

Θα καθίσουν λοιπόν οι άγιοι και θα μας κρίνουν όπως αναφέρεται και στην Αποκάλυψη (20,4). «Και είδον θρόνους, και εκάθησαν επ’ αυτούς, και κρίμα εδόθη αυτοίς». Ποιοι είναι αυτοί στους οποίους αναφέρεται η Αποκάλυψη; Είναι οι άγιοι που μαρτύρησαν για τον Χριστό. Αυτοί που δεν προσκύνησαν τον διάβολο στις ποικίλες μορφές και εμφανίσεις του και δεν έλαβαν το χάραγμα του αντιχρίστου.

Πως θα μας κρίνουν οι άγιοι; Όχι ότι θα εκφέρουν δικαστική απόφαση. Κριτής είναι μόνο ο Χριστός. Θα μας κρίνουν όμως με το παράδειγμά τους και την θυσία τους. Λέγει ο Χριστός στο κατά Ματθαίο ευαγγέλιο (12,40-42) ότι στη Β΄ Παρουσία θα κατακρίνουν τη γενιά του Χριστού -που δεν πίστευσε σ’ αυτόν- οι Νινευίτες, διότι επίστευσαν στο κήρυγμα του προφήτη Ιωνά και μετανόησαν. Θα τους κατακρίνει επίσης η βασίλισσα του Σαββά, διότι ήρθε από τα βάθη της γης για να γνωρίσει τον Σολομώντα, που ήταν απλός άνθρωπος, ενώ αυτοί δεν ενδιαφέρθηκαν να γνωρίσουν τον Θεάνθρωπο Χριστόν.

Να λοιπόν η ενθάρρυνση αλλά και ο έλεγχος και η κρίση των αγίων.

Η ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ

Η Πεντηκοστή

Το γεγονός της Πεντηκοστής συνέβη στα Ιεροσόλυμα, πενήντα μέρες μετά την Ανάσταση του Χριστού, και

σηματοδότησε την αφετηρία της ιστορικής διαδρομής της Εκκλησίας και έθεσε τις βάσεις για τον αγιασμό ολόκληρης της ανθρώπινης ιστορίας και του πολιτισμού.  

Η ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

ΚΑΙ Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Οι Πράξεις των Αποστόλων περιγράφουν με παραστατικό τρόπο το γεγονός της Πεντηκοστής (Πράξ. 2,1-13). Δέκα μέρες ύστερα από την Ανάληψη του Χριστού, οι έντεκα μαθητές Του (ο Ιούδας είχε αυτοκτονήσει) γύρισαν στα Ιεροσόλυμα και συγκεντρώθηκαν στο ίδιο σπίτι. Ήταν ο Πέτρος και ο Ανδρέας, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ ή Βαρθολομαίος, ο Θωμάς και ο Ματθαίος, ο Ιάκωβος ο γιος του Αλφαίου, ο Θαδδαίος ή Λεββαίος, και ο Σίμων ο Κανανίτης ή Ζηλωτής.

Όλοι μαζί, σαν μια ψυχή, παρέμεναν στο υπερώο, στον πάνω όροφο του σπιτιού όπου και άλλοτε μαζεύονταν. Εκεί μαζί με την Παναγία Μητέρα του Κυρίου και εκατόν είκοσι περίπου άλλους πιστούς, προσεύχονταν με θέρμη. Περίμεναν με λαχτάρα να έρθει σ' αυτούς "ό Παράκλητος", το Άγιο Πνεύμα.

Στο διάστημα αυτό συμπλήρωσαν με θαυμαστό τρόπο την κενή θέση του Ιούδα του Ισκαριώτη. Ανάμεσα απ' αυτούς πού είχαν παρακολουθήσει από την αρχή τον Κύριο και ήταν μάρτυρες της Αναστάσεως, καθώς όριζε σχετική προφητεία, διάλεξαν το Ματθία και τον Ιούστο. Μετά από θερμή προσευχή στον Κύριο να παρουσιάσει τον καλύτερο για τη θέση του νέου Αποστόλου, διάλεξαν με κλήρο το Ματθία. Αυτός πήρε τη θέση του δωδέκατου Αποστόλου και ζητούσε το φωτισμό του Θεού, για να φανεί άξιος στο αποστολικό αξίωμα.

Κατά την ημέρα της Πεντηκοστής οι Απόστολοι μαζί με άλλους πιστούς βρίσκονταν στο υπερώο όπου και προσεύχονταν. Ήταν η ώρα ενάτη πρωινή, όταν ξαφνικά ακούστηκε μια παράδοξη βοή σαν δυνατός αέρας  που γέμισε το σπίτι, και κάτι σαν γλώσσες φωτιάς στάθηκαν πάνω από το κεφάλι κάθε μαθητή. Ήταν το Άγιο Πνεύμα!

"Όταν έφθασε ή μέρα της Πεντηκοστής, ήταν όλοι οι πιστοί μαζί στο ίδιο μέρος. Καί ξαφνικά ήρθε από τον ουρανό βοή, πού έμοιαζε σαν να φυσά δυνατός άνεμος, καί γέμισε το σπίτι πού κάθονταν. Καί παρουσιάστηκαν γλώσσες σαν φλόγες φωτιάς να διαμοιράζονται σ' αυτούς καί να κάθεται από μια στον καθένα καί όλοι γέμισαν από Πνεύμα "Άγιο" (Πράξ. 2,1-4).

Η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος τους καθάρισε από τις αμαρτίες, τους φώτισε το νου και τους θέρμανε το θείο ζήλο, ώστε να γίνουν αργότερα οι αναμορφωτές της οικουμένης.

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΕΤΡΟΥ

ΚΑΙ Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Η Πεντηκοστή ήταν μια από τις μεγάλες γιορτές των Ισραηλιτών. Τη γιόρταζαν πενήντα μέρες ύστερα από το Πάσχα ως ανάμνηση της παράδοσης του Νόμου από το Θεό στο Σινά. Τότε έρχονταν στην Ιερουσαλήμ πάρα πολλοί Ιουδαίοι από πολλά μέρη του κόσμου, για να γιορτάσουν την εβραϊκή γιορτή της Πεντηκοστής. Έρχονταν να προσκυνήσουν στο μεγαλοπρεπή ναό του Σολομώντα, πού ήταν κι ο μοναδικός τους ναός.

Βρίσκονταν ακόμα Έλληνες, Πάρθοι, Μήδοι και Ελαμίτες, κάτοικοι της Μεσοποταμίας, της Καππαδοκίας, του Πόντου, της Ασίας, της Φρυγίας, της Παμφυλίας, της Αιγύπτου, της Κυρήνης, Ρωμαίοι πολίτες, Κρητικοί και Άραβες πού μιλούσαν διάφορες γλώσσες. Άλλοι απ' αυτούς ήταν ιουδαϊκής καταγωγής και άλλοι προσήλυτοι.

Στα πλήθη που μαζεύτηκαν, ακούγοντας τη βοή, οι Απόστολοι με πρωτοφανές θάρρος διηγούνταν τα μεγαλεία του Θεού. Όλοι άκουγαν έκπληκτοι και με απορία, ο καθένας στη δική του γλώσσα, τους μαθητές του Χριστού. Όλοι τους απορούσαν για την πολυγλωσσία αυτή των Αποστόλων. Όσοι τους γνώριζαν σαν αγράμματους ψαράδες της Γαλιλαίας, δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τη μεταβολή αυτή. Κάποιοι έμεναν εκστατικοί, ενώ άλλοι χλεύαζαν λέγοντας ότι οι μαθητές ήταν μεθυσμένοι.

Στο απορημένο πλήθος των συγκεντρωμένων ανέλαβε να μιλήσει ο Απόστολος Πέτρος. Τους θύμισε τα όσα είχε πει ο Θεός στους Ισραηλίτες μέσω του προφήτη Ιωήλ: "στις έσχατες ημέρες... θα χαρίσω πλουσιοπάροχα το Πνεύμα μου σε κάθε άνθρωπο. Έτσι, οι γιοι σας και οι θυγατέρες σας θα κηρύξουν την αλήθεια..." (Πράξ. 2,14). Μετά τους μίλησε για τον Ιησού, τον οποίο, ενώ εκείνοι σταύρωσαν, ο Θεός Τον ανέστησε. Οι ίδιοι οι μαθητές ήταν μάρτυρες αυτής της αλήθειας (Πράξ. 2,32). Στο τέλος κάλεσε όλους τους συγκεντρωμένους να μετανοήσουν και να βαπτιστούν στο όνομα του Χριστού, για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες τους και να πάρουν τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.

Το κήρυγμα του Πέτρου είχε ως συνέπεια εκείνη τη μέρα να πιστέψουν και να βαπτιστούν με χαρά περίπου τρεις χιλιάδες άνθρωποι. Οι νέοι αυτοί πιστοί μαζί με τους Αποστόλους και όσους άλλους είχαν πιστέψει παλιότερα, αποτέλεσαν την πρώτη Χριστιανική Εκκλησία. Έτσι ιδρύθηκε ως Σώμα Χριστού η πρώτη Εκκλησία. Από τότε η ημέρα της Πεντηκοστής ονομάζεται γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας. Αυτή έμελλε να αλλάξει την πορεία όλου του κόσμου. Μας θυμίζει τις πλούσιες δωρεές που δίνει το Άγιο Πνεύμα (αγάπη, χαρά, ειρήνη, αγαθοσύνη κλπ.) σε όσους πιστεύουν στο Θεό και συμμετέχουν στη ζωή της Εκκλησίας.

Η Πεντηκοστή άρχισε να γιορτάζεται από τους αποστολικούς χρόνους είτε στο ναό των Ιεροσολύμων μαζί με τους Ιουδαίους (Πράξεις 20,16), είτε χωριστά. Σύμφωνα με τους εκκλησιαστικούς Πατέρες και συγγραφείς του του 4ου αιώνα γίνεται λόγος περί του εορτασμού από τους αποστολικούς χρόνους όπου κατά την εορτή αυτή γινόταν και η βάπτιση των κατηχουμένων όπου και για το λόγο αυτό συνεχίζεται και ψάλλεται ο τρισάγιος ύμνος: "Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε...". Η Πεντηκοστή είναι εβδομαδιαία εορτή δηλαδή εορτάζεται όλες τις ημέρες της εβδομάδας με ιδιαίτερη έξαρση το Σάββατο. Από τις μεθεόρτιες ημέρες ξεχωρίζει η Δευτέρα που είναι αφιερωμένη στο Άγιο Πνεύμα όπου και επαναλαμβάνεται ομοίως όλη η ακολουθία της Κυριακής.

ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΟΔΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

1. Τη δημιουργία της πρώτης χριστιανικής Εκκλησίας. Το Άγιο Πνεύμα δημιουργεί, μεταμορφώνει και αγιάζει την Εκκλησία.

2. Με την Πεντηκοστή το Άγιο Πνεύμα μπαίνει στη ζωή της Εκκλησίας και την παρακολουθεί σ' όλη την πορεία της. Το Άγιο Πνεύμα είναι ο οδηγός της Εκκλησίας στο έργο της. Είναι ο συμπαραστάτης, ο παρηγορητής και ο υπερασπιστής στη δύσκολη πορεία της.

3. Κύριο έργο Του Αγίου Πνεύματος παραμένει η αύξηση και της Εκκλησίας και η συγκρότηση της "μιας, αγίας, καθολικής και αποστολικής Εκκλησίας".

4. Η έναρξη του αποστολικού έργου και η διάδοση του σωτήριου μηνύματος του Κυρίου.   

5. Η Ανάσταση του Χριστού είναι το περιεχόμενο του αποστολικού κηρύγματος και το θεμέλιο της νέας ζωής της Εκκλησίας.

6. Η μετάνοια και το βάπτισμα στο όνομα του Χριστού είναι οι προϋποθέσεις για να λάβουμε το Άγιο Πνεύμα και να γίνουμε μέλη της Εκκλησίας.

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Τη μέρα της Πεντηκοστής το πρόβλημα των διαφορετικών γλωσσών ξεπεράστηκε με την ενότητα μέσα από την αποδοχή της ποικιλίας γλωσσών και πολιτισμών που χάρισε ο Παράκλητος. Οι απλοί, φοβισμένοι μαθητές του Χριστού μεταμορφώθηκαν με την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος σε θαρραλέους κήρυκες του Ευαγγελίου. Μπήκαν έτσι τα θεμέλια της ιστορικής πορείας της Εκκλησίας, που με το έργο της άρχισε σταδιακά να αγιάζει και να μεταμορφώνει τους ανθρώπους και την ιστορία του κόσμου.

Το Άγιο Πνεύμα από εκείνη τη μέρα, όπως ο ίδιος ο Χριστός είχε υποσχεθεί στους μαθητές του καθοδηγεί την Εκκλησία και δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να γνωρίσουν την αλήθεια. Και αυτή η αλήθεια είναι ο Χριστός και ο νέος τρόπος ζωής που προτείνει στους ανθρώπους.

Κάθε πιστός παίρνει το Άγιο Πνεύμα, πού μένει στην Εκκλησία, με τα ιερά μυστήρια. Ιδιαίτερα το μυστήριο του Χρίσματος μεταδίδει στο βαπτιζόμενο τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και τον κάνει απόστολο του Χριστού. Γι' αυτό λέγεται και προσωπική Πεντηκοστή του ανθρώπου. Χωρίς το Άγιο Πνεύμα είμαστε φτωχοί και αδύνατοι, μόνοι και απελπισμένοι, ακόμη και όταν νομίζουμε ότι τα ξέρουμε και τα μπορούμε όλα. Το Άγιο Πνεύμα ολοκληρώνει την προσωπικότητα του ανθρώπου.

Η γνώση αυτής της αλήθειας απελευθερώνει τους ανθρώπους από κάθε είδους δεσμά ("όπου υπάρχει το Πνεύμα του Κυρίου, εκεί υπάρχει και ελευθερία", Β' Κορ. 3,17). Ο αναστημένος Χριστός νίκησε το θάνατο, όχι μόνο ως Θεός αλλά και ως άνθρωπος. Αυτό δίνει τη βεβαιότητα στον πιστό άνθρωπο ότι ο θάνατος δεν είναι το τέλος της ζωής που συντρίβει τις ελπίδες του και τον χωρίζει από τα αγαπημένα του πρόσωπα. Η Ανάσταση δίνει τη βεβαιότητα ότι θα ζήσουμε όλοι μαζί και με τον Χριστό και ότι ο θάνατος δε θα μας χωρίζει πια.

ΠΗΓΗ ΕΔΩ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

Η σημερινή  Ζ΄  Κυριακή από του Πάσχα, βρίσκεται ανάμεσα στις δυο μεγάλες και χαρμόσυνες  Δεσποτικές εορτές της Εκκλησίας μας. Της εορτής της Αναλήψεως  κατά την οποία ο Κύριος μας εν δόξη ανελήφθη εις τους ουρανούς και εν δεξιά εκάθισε του Θεού και πατρός και της ερχομένης  εορτής της Πεντηκοστής της γενεθλίου ημέρας της Εκκλησίας μας. Προτιμήθηκε λοιπόν ως η καταλληλότερη προς την μνήμη των Πατέρων για να καθιερωθεί  σ’ αυτήν ο εορτασμός των. Αγίων Πατέρων της Ορθοδόξου πίστεως και ειδικότερα των Αγίων 318 Θεοφόρων Πατέρων, των συγκροτησάντων το 325 μ.Χ. την Α’ εν Νικαία Οικουμενική Σύνοδο.

Στις αρχές του  4ου μ.Χ. αιώνα, η Εκκλησία ταλαιπωρήθηκε από την αιρετική διδασκαλία του Αρείου, ο οποίος δεν δεχόταν το ομοούσιο του Υιού με τον Πατέρα. Ότι ο Υιός δηλαδή είναι της ιδίας ουσίας μετά του Πατρός και δίδασκε ότι ο Υιός είναι κτίσμα, όπως και όλα τα άλλα. Την αιρετική αυτή διδασκαλία πολέμησε κατ’ αρχάς ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Αλέξανδρος, ο οποίος είχε κοντά του τον Διάκονο τότε, και μετέπειτα Πατριάρχη Αλεξανδρείας, Μέγα Αθανάσιο, ο οποίος ουσιαστικά  με όρους βαθειά θεολογικούς αντιμετώπισε τον Άρειο, χωρίς βεβαίως ο αιρεσιάρχης να πεισθεί.  Κατά τις εργασίες της Συνόδου, διεκρίθησαν ακόμη.

Ο Μέγας Αθανάσιος όπως είπαμε,  ο Άγιος Σπυρίδων, ο ποιμήν της Τριμυθούντος της Κύπρου, ο οποίος κατατρόπωσε τον Άρειο με το γνωστό θαύμα με το κεραμίδι, που στα χέρια του διαλύθηκε στα τρία συστατικά από τα οποία κατασκευάζεται, νερό – φωτιά – χώμα. Όπως λέει τα τρία αυτά συστατικά φτιάχνουν  το κεραμίδι, έτσι και ο Θεός μπορεί και είναι τρία πρόσωπα. Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα. Διακρίθηκε ακόμη ο  Ιεράρχης των Μυρέων Άγιος Νικόλαος, ο οποίος μάλιστα κατελθών από τη θέση του ράπισε τον Άρειο.

Με την μνήμη λοιπόν των Πατέρων τονίζεται η πίστη της Εκκλησίας στην αληθινή και ορθή διδασκαλία, όπως την άκουσε από το στόμα του Κυρίου και όπως την είδε ανάγλυφη στο όλο σωτηριώδες έργο του Χριστού.

Τα δύο αναγνώσματα της θείας λειτουργίας καταγράφουν επακριβώς αυτή τη πραγματικότητα.. Το πρώτο είναι από τις Πράξεις και το δεύτερο από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο. Μιλάνε για τις αιρέσεις και τους αιρετικούς που συνεχώς θα προβληματίζουν της Εκκλησία και θα ταλανίζουν την πίστη, αλλά και για το χρέος όλων μας να παραμένουμε ενωμένοι και στερεά εδραιωμένοι κάτω από την ομπρέλα της πίστης στον Ι. Χριστό.

Ο απόστολος Παύλος προχωρεί στα παράλια της Μικράς Ασίας με προορισμό την Ιερουσαλήμ. Για να μην αργοπορήσει παρακάμπτει την Έφεσο και κάνει μια μικρή στάση στη Μίλητο, διότι βιάζεται να βρεθεί την ημέρα της Πεντηκοστής στα Ιεροσόλυμα. Από τη Μίλητο στέλνει ανθρώπους στην Έφεσο και καλεί τους πρεσβυτέρους της τοπικής Εκκλησίας να έλθουν να τον συναντήσουν εκεί. Κι όταν αυτοί έφθασαν κοντά του, τους έδωσε πολύ σημαντικές ποιμαντικές οδηγίες: Γνωρίζετε καλά, τους είπε, πως συμπεριφέρθηκα μαζί σας από την πρώτη ημέρα που βρέθηκα στη Μικρά Ασία και σ’ όλο το χρονικό διάστημα της παραμονής μου. Προσέχετε λοιπόν τον εαυτό σας, πως θα συμπεριφέρεστε και τι θα διδάσκετε. Προσέχετε και όλο το πνευματικό σας ποίμνιο, στο οποίο το Άγιο Πνεύμα σας τοποθέτησε επισκόπους για να ποιμαίνετε την Εκκλησία του Θεού. Αυτήν την Εκκλησία ο Κύριος την έσωσε και την έκαμε κτήμα του με το δικό του αίμα. Προσέχετε, διότι μετά την αναχώρησή μου θα εισβάλουν ανάμεσά σας ψευδοδιδάσκαλοι που σαν άγριοι και σκληροί λύκοι αλύπητα θα διασπαράζουν το ποίμνιο αφανίζοντας τις ψυχές των λογικών προβάτων. Αλλά κι από σας τους ίδιους θα παρουσιασθούν άνθρωποι που θα διδάσκουν πλανεμένες διδασκαλίες, για να αποσπούν τους μαθητές από τον ίσιο δρόμο της αλήθειας και να τους παρασύρουν πίσω τους.

Μέσα στα λόγια του αυτά ο απόστολος Παύλος καταγράφει την πιο φοβερή μάστιγα της Εκκλησίας, τους αιρετικούς ψευδοδιδασκάλους. Και τους χαρακτηρίζει «λύκους βαρείς», αδίστακτους,  όπως και ο Κύριος πρώτος τους ονόμασε προβατόσχημους αρπακτικούς λύκους. Ο θείος Παύλος αναφέρει επιπλέον ότι οι λύκοι αυτοί είναι σκληροί και αδίστακτοι.

Μ’  αυτά τα λόγια θέλει να προειδοποιήσει και να προφυλάξει τους πιστούς κάθε εποχής. Γι’ αυτό και λέγει ότι οι αιρετικοί θα παρουσιάζονται ως εξαιρετικοί ποιμένες της Εκκλησίας, που θα ενδιαφέρονται δήθεν για την αλήθεια. Θα κρύβουν όμως μέσα τους με μεγάλη υποκρισία και ψεύδος. Έτσι θα κάνουν μεγάλη ζημιά στο ποίμνιο. Θα το διαρπάζουν και θα το οδηγούν στην καταστροφή.

Οι λόγοι του ήσαν προφητικοί και αναφέρονται στο μέλλον της Εκκλησίας και στην ευθύνη όλων μας για την περιφρούρηση του ποιμνίου του Χριστού.. «…. Εγώ γαρ οίδα τούτο, ότι εισελεύσονται μετά την άφιξίν μου λύκοι βαρείς εις υμάς, μη φειδόμενοι του ποιμνίου. Και εξ υμών αυτών αναστήσονται άνδρες λαλούντες διεστραμμένα, του αποσπάν τους μαθητάς οπίσω αυτών. Διο γρηγορείτε…

Να είστε άγρυπνοι έχοντας ως παράδειγμα εμένα. Να θυμάστε ότι επί τρία χρόνια συνεχώς νύχτα και ημέρα δεν σταμάτησα με δάκρυα να νουθετώ τον καθένα σας ξεχωριστά. Και τώρα σας εμπιστεύομαι στον Θεό. Ποτέ δεν επιδίωξα ασήμι και χρυσάφι η ιματισμό. Εσείς οι ίδιοι γνωρίζετε ότι για τις ανάγκες τις δικές μου και των συνοδών μου υπηρέτησαν αυτά τα ροζιασμένα μου χέρια. Με κάθε τρόπο σας έδωσα παράδειγμα, ότι πρέπει να εργάζεσθε έτσι σκληρά για να προλαβαίνετε κάθε σκανδαλισμό των ασθενών αδελφών. Αλλά και να θυμάστε αυτό που είπε ο Κύριος, ότι «είναι καλύτερο να δίνει κανείς παρά να παίρνει». Κι αφού τα είπε αυτά, γονάτισε και προσευχήθηκε μαζί με όλους αυτούς.

Και τώρα  στη περικοπή του Ευαγγελίου. Είναι ένα, απόσπασμα από την αρχιερατική προσευχή του Χριστού. Το βράδυ της Μ. Πέμπτης, στο πρώτο από τα 12ευαγγελια, εκεί στο υπερώο της Ιερουσαλήμ μετά το Μυστικό Δείπνο ακούμε τον Κύριο να απευθύνεται στους μαθητές του. Τους μιλά, τους νουθετεί, τους εμψυχώνει και προσεύχεται. Προσεύχεται, κουβεντιάζει με τον Πατέρα. Η ενότητά είναι το επίκεντρό της σκέψης Του. Ενότητα σύμφωνα με το πρότυπό της Αγίας Τριάδας. Εάν η διάσπαση και το κομμάτιασμα του κόσμου σε αλληλομισούμενες ομάδες είναι το αποτέλεσμα της απομάκρυνσης από το Θεό, η ενότητα της Εκκλησίας αποτελεί απόδειξη της θεϊκής καταγωγής και προέλευσής της. Μόνο ο Θεός Πατέρας μπορεί να συνάζει τα «διηρημένα». Μόνο ο Χριστός μπορεί να κάνει «τα αμφότερα εν».

Γνώριζε για διασπάσεις και διαστάσεις, για εχθρότητες και πλάνες. Γνώριζε ότι αιρετικοί ως λύκοι άγριοι θα ορμήσουν για να καταπληγώσουν το σώμα της και θα το κομματιάσουν. Γνώριζε γι’ αυτό και προσεύχεται για την ενότητα των πιστών. Γνωρίζει ότι όταν οι Χριστιανοί χάσουν την ενότητα της πίστεως, χάνουν και τη Χάρη του Θεού.

Αυτόν λοιπόν τον θεοτίμητο χορό των αγίων Πατέρων που μαζεύτηκε από τα πέρατα της Οικουμένης για να διατηρηθεί η ενότητα στην Εκκλησία μας και εδογμάτισε την ορθή σχέση του Χριστού προς τον Πατέρα, το «ομοούσιον», και διετύπωσε και παροδικά την ορθή πίστη στην Εκκλησία, μακαρίζουμε.

Από τα τροπάρια της εορτής το χαρακτηριστικότερο, είναι το δοξαστικό των αίνων, περίφημο για την σύνθεση του και για την μελωδία του:

«Των αγίων Πατέρων ο χορός, εκ των της οικουμένης περάτων συνδραμών, Πατρός και Υιού και Πνεύματος αγίου μίαν ουσίαν εδογμάτισε και φύσιν και το μυστήριον της θεολογίας τρανώς παρέδωκε τη Εκκλησία. ους ευφημούντες εν πίστει, μακαρίσωμεν λέγοντες. Ω θεία παρεμβολή, θεηγόροι οπλίται παρατάξεως Κυρίου. αστέρες πολύφωτοι του νοητού στερεώματος. της μυστικής Σιών οι ακαθαίρετοι πύργοι. τα μυρίπνοα άνθη του Παραδείσου. τα πάγχρυσα στόματα του Λόγου. Νικαίας το καύχημα, οικουμένης αγλάϊσμα, εκτενώς πρεσβεύσατε υπέρ των ψυχών ημών».

Συγκεντρώθηκε, αδελφοί μου, «των αγίων Πατέρων ο χορός» από τα πέρατα της Οικουμένης, για να ομολογήσει και να παραδώσει στην Εκκλησία το «μυστήριον της θεολογίας». Η καρδιά τους «καιγόταν» από την αγάπη στο Χριστό και την Εκκλησία. Είχαν καλά εγκολπωθεί τα λόγια, που ο Παύλος απηύθυνε προς τους χριστιανούς της Εφέσου, όταν τους αποχαιρετούσε για τελευταία φορά. Ως  στοργικός πατέρας, τους συμβούλευε να προσέχουν τους «βαρείς λύκους», που ζητούν να αποσπάσουν τους πιστούς από το δρόμο του Χριστού. Γι’ αυτό και είναι για μας, οπλίτες θεηγόροι της παρατάξεως του Κυρίου, αστέρες πολύφωτοι, αγκρέμιστοι  πύργοι, μυρίπνοα άνθη, πάγχρυσα στόματα, το καύχημα και το αγλάισμα της οικουμένης.

Αυτή η πίστη, των Αποστόλων, των Πατέρων, των Ορθοδόξων, στήριξε την Οικουμένη Αυτή τη πίστη κληρονομήσαμε κι εμείς, αυτή τη πίστη έχουμε χρέος να φυλήσουμε πιότερο και απ τη ζωή μας.