ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ / ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΕΙ ΜΗ ΕΙΔΩ ΟΥ ΜΗ ΠΙΣΤΕΥΣΩ

ΜΑΚΑΡΙΟΙ ΟΙ ΜΗ ΙΔΟΝΤΕΣ ΚΑΟ ΠΙΣΤΕΥΣΑΝΤΕΣ

«Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν Λαοί, Πάσχα Κυρίου, Πάσχα, εκ γάρ θανάτου προς ζωήν, και εκ γης προς ουρανόν, Χριστός ο Θεός, ημάς διεβίβασεν, επινίκιον άδοντας»

Με της Ανάστασης το θαύμα, το παγκόσμιο και το αιώνιο, γεμίζει και πάλι η πλάση ολόκληρη, αγαπητοί Χριστιανοί.

Με της Ανάστασης την ασύγκριτα μεγάλη, την ανείπωτη χαρά, γεμίζουν οι καρδιές  μας και τα στήθη μας φουσκώνουν και θεριεύουν και παίρνουν δύναμη περίσσια ώστε σ’ όλο τον κόσμο ν’ ακουστεί και την κτίση συθέμελα να ταρακουνήσει η επινίκια ιαχή: ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ ΕΚ ΝΕΚΡΩΝ.

Χαρείτε λοιπόν αδελφοί μου.

        «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη, και τα καταχθόνια, εορταζέτω γουν πάσα κτίσις, την Έγερσιν Χριστού, εν ή εστερέωται».

Αδελφοί μου!

Σήμερα μνημονεύεται η στάση του Θωμά στο άγγελμα της Ανάστασης. Συνηθίσαμε εμείς να τη βλέπουμε σαν κάτι που θα πρέπει να προσπαθήσουμε ν’ αποφύγουμε, αλλά αυτή η θεώρηση οφείλεται σε παρεξήγηση. Ο Θωμάς δε θέλει ν’ αρκεστεί στις διαβεβαιώσεις των άλλων μαθητών και ζητάει να δει ο ίδιος τον Κύριο. Ο υμνωδός αποκαλεί αυτή την απιστία «καλή», γιατί οδηγεί τις καρδιές των ανθρώπων στην «επίγνωση».

Ποιο ήταν το περιεχόμενο της απιστίας του Θωμά; Τι είναι αυτό που έκανε το Θωμά να είναι άπιστος; Πόσο διέφερε από τους άλλους Μαθητές; Ήταν περισσότερο πιστοί οι άλλοι Μαθητές απ' αυτόν; Όταν διαβάζουμε τα σχετικά με την Ανάσταση του Χριστού στα Ευαγγέλια, βλέπουμε ότι όλοι οι Μαθητές ήταν περίπου στην ίδια κατάσταση. Όταν ήρθαν οι Μυροφόρες, για να τους πουν ότι πήγαν στον τάφο και δε βρήκαν το Χριστό άλλα αντιθέτως τον συνάντησαν αναστημένο, ο ευαγγελιστής Λουκάς γράφει ότι «ηπίστουν αυταίς» και «εφάνησαν ενώπιον αυτών ωσεί λήρος τα ρήματα αυτών». Τα θεώρησαν αυτά φλυαρίες και πράγματα που δεν μπορούσαν να γίνουν. Επίσης, ο ίδιος λέει πώς, ακόμα και όταν είδαν το Χριστό μπροστά τους, δεν μπορούσαν να πιστέψουν στα μάτια τους ότι ο Χριστός είχε αναστηθεί. Νόμιζαν πώς έβλε­παν φάντασμα. 'Αν πάντως διαβάσουμε τα σχετικά με την Ανάσταση του Χριστού Θωμάς. Απλώς, ο Θωμάς έλειπε όταν ό Χριστός εμφανίστηκε στους ο Ίδιος με τα μάτια του και δε βάλει τα χέρια του πάνω στα σημάδια για να δει ότι ήταν αυτός ο σταυρωμένος Χριστός, ποτέ δε θα πίστευε.

Και τώρα οι δικές μας απιστίες…

Απιστίες πολλές μα θα τις συνοψίσουμε σε δυο κατηγορίες.

Η μία απιστία, γνωστή από πολύ παλιά, είναι εκείνη κατά την οποία πιστεύει κανείς στο Θεό, ότι υπάρχει ο Θεός, πιστεύει ότι ο Χριστός ήρθε στον κόσμο και έγινε άνθρωπος, πιστεύει ότι σταυρώθηκε και αναστήθηκε, αλλά όλα αυτά τα πράγματα παραμένουν σαν ιδέες, σαν απόψεις, σαν τοποθετήσεις, και δεν έχουν εσωτερικό αντίκρισμα. Δεν έχουν περάσει από το μυαλό στην καρδιά. Κι έτσι, δεν εμφανίζονται και στις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους ούτε στον τρόπο που αντιμετωπί­ζουμε τα πράγματα. Είναι απλώς ιδέες και απόψεις που έχουμε στο μυαλό μας και τις όποιες μπορεί να υπερασπιζόμαστε μέχρι θανάτου, ή για τις οποίες μπορεί να φιλονικούμε με τους ανθρώπους, αλλά μέσα μας δεν έχουν αντίκρισμα.

Υπάρχει και η άλλη απιστία. Είναι η απιστία που είναι προϊόν του πολιτισμού στον οποίο ζούμε σήμερα, του σημερινού τρό­που ζωής. Βλέπετε, σήμερα ο άξονας της ζωής των ανθρώπων και ή αναφορά τους δεν είναι ό Θεός. Είναι άλλα πράγματα. Κι έτσι, μπαίνει στο μυαλό τους το ερώτημα: Υπάρχει Θεός; Υπάρχει αιώνια ζωή; Έχει σημασία και νόημα για μας η τήρηση των εντολών τού Θε­ού; Έχει σημασία να αναζητούμε ποιο είναι το θέλημα του Θεού; Όλα αυτά λοιπόν τίθε­νται εδώ και πάρα πολλά χρόνια, και στις μέρες μας, σε  έναν κόσμο πού είναι προσανατολισμένος αλλού, και όχι προς το Θεό, είναι επόμενο να έχουμε και αυτού τού είδους την απιστία.

        Ο Θωμάς όπως μνημονεύουμε σήμερα, τόλμησε να ριχτεί σ’ αυτή την πάλη. Τόλμησε να πει «αν δεν τον δω ο ίδιος, δε θα το πιστέψω». Και μ’ αυτή την τόλμη του έδειξε την πραγματική πίστη που βρισκόταν κάτω από την επιφανειακή απιστία του, γιατί κανείς δε μπαίνει σε μία περιπέτεια από την οποία είναι βέβαιος ότι θα βγει χαμένος. Αλλά ο Θωμάς βγήκε τόσο κερδισμένος, όσο κερδισμένος βγαίνει κι όποιος άνθρωπος ζητήσει να δει το Θεό.

Ο Χριστός, αγαπητοί αδελφοί, ανταποκρίνεται στην ανάγκη του κάθε ανθρώπου κι ενσαρκώνεται για τον κάθε άνθρωπο. Δηλαδή είναι πρόθυμος να κατέβει και να τον συναντήσει στο επίπεδο που εκείνος βρίσκεται.

Αυτό ακριβώς έγινε με τον σήμερα εορταζόμενο μεγάλο μάρτυρα της εκκλησίας μας Γεώργιο τον τροπαιοφόρο.  Γεώργιος ο στρατιώτης του Χριστού ο ακαταμάχητος! Χάριν του Βασιλέως των όλων Χριστού δεν δίστασε να θυσιάσει όχι μόνον το υψηλό αξίωμά του, και την ανθρώπινη δόξα, αλλά και αυτή την ζωή του. Και αυτό φάνηκε, όταν ο αυτοκράτωρ επιδίωξε να τον αναγκάσει να αποκηρύξει την πίστη του στον Χριστό και να θυσιάσει στα είδωλα. Τα φρικτά μαρτύρια, το ένα μετά το άλλο, τα αντιμετώπισε με απαράμιλλον ηρωϊσμόν και εκπληκτική γαλήνη.

Πώς όμως μπόρεσε και άντεξε ο Άγιος Γεώργιος τα φρικτά εκείνα βασανιστήρια, με τόση ειρήνη ψυχής, τα οποία εμείς και μόνον όταν τα ακούμε υποφέρουμε; Ας ακούσουμε τι απαντά σ´ αυτό το ερώτημα ο ιστορικός Ευσέβιος, ο οποίος έζησε κατά τα τελευταία εκείνα χρόνια των διωγμών και όχι μόνον παρακολούθησε με τα μάτια του τα βασανιστήρια πολλών αγίων Μαρτύρων, αλλά και ο ίδιος φυλακίστηκε. Γράφει ο Ευσέβιος:

Ανθρωπίνως είναι αδύνατον να εξηγηθεί, πως εύρισκαν τη δύναμη αθώα πρόσωπα, να αντέχουν τα συνεχή βασανιστήρια, αλλά και να αντιμετωπίζουν τον θάνατο με τον τρόπο που τον αντιμετώπιζαν. Το φαινόμενο παραμένει υπεράνω πάσης εξηγήσεως. Μόνον με τη δύναμη της πίστεως μπορεί να εξηγηθεί. Καταπληκτική είναι η γαλήνη με την οποία αντιμετώπιζαν τα θανατικά όργανα και η ψυχραιμία με την οποία δέχονταν τα μαρτύρια, όχι μόνον χωρίς βογγητά και κραυγές πόνου, αλλά με ευχαριστίες και δοξολογίες στον Θεό. Το πρόσωπό τους έλαμπε από αγαλλίαση, σαν να μην ήταν αυτοί οι βασανιζόμενοι Μάρτυρες, αλλά οι νικηφόροι αθλητές, που χαίρονταν για τη νίκη τους "σκιρτώντες και υπεραγαλλόμενοι".

Αυτή η ηρωϊκή αντιμετώπιση των απάνθρωπων βασανιστηρίων και από τον Στρατηλάτην του Ρωμαϊκού στρατού Γεώργιο άναψε τη φλόγα της πίστεως προς τον Χριστόν, στις καρδιές πολλών, από αυτούς που ήσαν παρόντες. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σκεφτούμε: όλοι αυτοί που εντυπωσιάστηκαν από τον τρόπο που αντιμετώπιζε ο Άγιος Γεώργιος τα σκληρά μαρτύρια τι ήταν; Πρώην ειδωλολάτρες και ανήκαν σε διάφορα στρώματα της κοινωνίας, από τα ποιο υψηλά, όπως η αυτοκράτειρα Αλεξάνδρα έως τον απλό λαό. Αυτοί όλοι εμπνεύστηκαν από την αγάπη και την πίστη στο Χριστό, που εξέφραζε με το μαρτύριό του ο Άγιος Γεώργιος και τον μιμήθηκαν. Θέρμανε και τίς δικές τους ψυχές αυτή η πίστη και η αγάπη του Αγίου, η οποία όμως δεν έμεινε αδρανής μέσα τους. Αισθάνθηκαν την ανάγκη και αυτοί με τη σειρά τους να την εκδηλώσουν με την δημόσια ομολογία τους και μάλιστα μπροστά στους σκληρούς διώκτες των Χριστιανών. Δεν συναισθάνονταν άραγε, τι συνέπειες θα είχε αυτή η ομολογία τους! Αφού μπροστά τους έβλεπαν τα όργανα που χρησιμοποιούσαν οι δήμιοι για να βασανίζουν τον Άγιο Γεώργιο! Και όμως! Δεν τούς τρόμαζε τίποτε! Ήταν τόση η φλόγα μέσα τους, που δεν τους άφηνε να μείνουν με κλειστό στόμα. Ένοιωθε ο καθένας την ανάγκη να φωνάξει: -Ο Χριστός είναι ο αληθινός Θεός! Είμαι κι εγώ Χριστιανός! Έτσι, μαρτύρησαν κι αυτοί με τη σειρά τους και ο Θεός τους δόξασε με το λαμπρό στεφάνι του Μαρτυρίου, η δε Εκκλησία μας τους τιμά ως Αγίους Μάρτυρες, αιώνια! Την ουσιαστική συνάντηση, που γίνεται στο χώρο της καρδιάς.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΒΑΪΩΝ

Μετά από την άσκηση της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστή, φθάνει η ώρα να εισέλθουμε στο τελικό στάδιο των αγώνων· στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών του Κυρίου, για να αξιωθούμε να γιορτάσουμε πανηγυρικά την λαμπροφόρο Ανάσταση του Χριστού μας.

Κυριακή των Βαΐων σήμερα, αδελφοί µου, και ή Εκκλησία µας εορτάζει την τελευταία και θριαμβευτική είσοδο του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα. Ο Ιησούς, επί πώλου όνου, εισέρχεται στην αγία πόλη, και τα πλήθη του Ιουδαϊκού λαού, καθώς ιστορούν οι Ευαγγελιστές, άφησαν τα σπίτια τους, τις εργασίες τους, τις υποχρεώσεις τους και «έλαβον τα Βάϊα των φοινίκων» στα χέρια τους, για να τον υποδεχτούν.

Σήμερα ο θεάνθρωπος Κύριος οδεύει και πάλι το δρόμο της θυσίας. Παρών σε κάθε εποχή, ό Χριστός προσφέρεται και θυσιάζεται για μας. Τότε ο λαός γεμάτος ενθουσιασμό, έσπευσε να Τον υποδεχτεί µε τα σύμβολα της νίκης στα χέρια. Αυτός δε ο ίδιος ο λαός, οι ίδιοι άνθρωποι, αυτοί που φώναζαν τη μια μέρα «Ωσαννά», οι ίδιοι την άλλη μέρα δεν θα απλώνουν τα ρούχα τους  για να περάσει από πάνω ο Μεσσίας αλλά θα τα ξεσκίζουν βλασφημώντας και ουρλιάζοντας το «Σταύρωσον, σταύρωσον αυτόν.

Αλλά αδελφοί μου, η ιστορία αυτή  είναι τόσο παλιά, μα και τόσο σύγχρονη. Ο Χριστός σταυρώθηκε μεν πριν 2000 και πλέον χρόνια, αλλά έκτοτε συνεχίζει καθημερινά να ξανασταυρώνεται. Το «Ωσαννά» και το «Σταυρωθήτω», στο πρόσωπο του Χριστού είναι δυο αλληλένδετες έννοιες που ποτέ δεν ξεχώρισαν, ποτέ δεν έπαψαν να συνοδεύουν το Χριστό, και παράλληλα να είναι η πτώση και η ανάσταση η δική μας.

Μπαίνουμε λοιπόν, στη Μεγάλη Εβδομάδα, από απόψε το βράδυ, όπου  και θα κυριαρχήσουν ένα Πρόσωπο και δύο γεγονότα. Το Πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού και τα γεγονότα του Θανάτου και της Αναστάσεώς του. Χωρίς το πρόσωπο του Χριστού δεν υπάρχει σωτηρία, όπως το διακήρυξε κατηγορηματικά ο απόστολος Πέτρος: «Ουκ εστιν εν άλλω ουδενί η σωτηρία» (Πρξ 4,12). Χωρίς τον θάνατο του Χριστού δεν υπάρχει  Ανάσταση. Χωρίς την Ανάσταση του Χριστού δεν μπορούμε κι εμείς ν’ αναστηθούμε.

Όλα όσα συμβαίνουν στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα είναι για μας τους ανθρώπους «απόρρητα», δηλαδή ανερμήνευτα. Κανένας δεν μπορεί να εξηγήσει με την λογική του πως ο άπειρος, ο παντοδύναμος και αθάνατος Θεός συλλαμβάνεται από τους ανθρώπους, κρατείται από αυτούς, περιπαίζεται, καταδικάζεται, σταυρώνεται, θατώνεται και θάπτεται στο μνημείο.

Οι άνθρωποι του κόσμου προσπαθούν να προσεγγίσουν τα γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδος με δύο κυρίως τρόπους. Άλλοι με την λογική και άλλοι με το συναίσθημα. Είναι πολλοί εκείνοι που θέτουν συνεχώς λογικά ερωτήματα: Γιατί να σταυρωθεί ο Χριστός; Δεν μπορούσε να μας σώσει με ένα του λόγο, εφ’ όσον είναι παντοδύναμος; Γιατί ο Ιούδας θεωρείται ένοχος για την προδοσία, αφού ο Χριστός, σύμφωνα με τις προφητείες, έπρεπε να πάθει και να θανατωθεί; Αυτή είναι η λογική προσέγγιση των απορρήτων μυστηρίων. Άλλοι πάλι βλέπουν τα γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδος συναισθηματικά. Λυπούνται κατάκαρδα όταν βλέπουν να περιφρονείται ο Χριστός, να μαστιγώνεται να σταυρώνεται, να βασανίζεται από τους πόνους και να πεθαίνει μέσα στη ατίμωση. Δακρύζουν, κλαίνε. Συγκινούνται όταν στέκονται μπροστά στον σταυρό και στον επιτάφιο της Εκκλησίας. Αυτή είναι η συναισθηματική προσέγγιση.

         Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας δείχνει ένα άλλο, διαφορετικό τρόπο. Μας ανοίγει ένα καινούργιο δρόμο, για να προσεγγίσουμε τα σεπτά Πάθη του Χριστού. Κι αυτός είναι δρόμος της Πίστεως. Η Πίστη στην Εκκλησία δεν είναι μία θεωρία. Είναι χειροπιαστή πραγματικότητα, που συνδέεται άμεσα με το Πρόσωπο και το έργο του Χριστού. Πίστη σημαίνει να γνωρίζω και να παραδέχομαι τον Χριστό, όπως πραγματικά Εκείνος αποκάλυψε τον εαυτό του. Μόνον η πίστη στον αληθινό Χριστό μπορεί να μας οδηγήσει στη σωτηρία. Γι’ αυτό ο ίδιος ο Χριστός από την αρχή της δημόσιας δράσεώς του δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να φανερώνει με λόγια, με έργα και σημεία, ποιος αληθινά είναι. Τώρα μάλιστα, που πρόκειται να μπει στη μεγάλη περιπέτεια των παθών, για να μην έχουν αφορμή να σκανδαλισθούν οι άνθρωποι, τους αποκαλύπτει για μία ακόμη φορά τον αληθινό Εαυτό του. Τους δείχνει ποιος είναι ο σκοπός του έργου του και ποιος είναι ο ίδιος. Αυτά τα επιτυγχάνει με την ανάσταση του Λαζάρου και με την θριαμβευτική είσοδό του στα Ιεροσόλυμα. Με το πρώτο δείχνει ότι σκοπός του ερχομού του στον κόσμο είναι να αναστήσει τον άνθρωπο, όπως ψάλλει η Εκκλησία: «Την κοινήν ανάστασιν προ του σου πάθους πιστούμενοςεκ νεκρών ήγειρας τον Λάζαρον, Χριστέ ο Θεός». Με το δεύτερο πάλι δείχνει ότι μπορεί να αναστήσει τον άνθρωπο, διότι αυτός είναι ο μόνος εξουσιαστής του κόσμου, αλλά και ο απόλυτος κυρίαρχος της ζωής και του θανάτου.

Ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα ως βασιλέας. Έτσι τον υποδέχεται ο λαός, που τον προσφωνεί «βασιλέα του Ισραήλ». Όμως, Αυτός είναι εντελώς διαφορετικός από όλους τους βασιλείς, που γνώρισε μέχρι τότε ο κόσμος. Όλοι οι βασιλείς του κόσμου  έχουν δύο βασικούς περιορισμούς στην εξουσία τους. Περιορίζονται τοπικά και χρονικά. Όλοι εξουσιάζουν τόπους που έχουν σύνορα. Και η εξουσία τους περιορίζεται μέσα σ’ αυτά. Πέρα από τα σύνορα της επικρατείας τους η εξουσία τους είναι ανύπαρκτη. Όλοι οι βασιλείς του κόσμου, επίσης, περιορίζονται χρονικά.  Η εξουσία τους έχει ημερομηνία λήξεως. Δεν μπορούν να είναι άρχοντες χωρίς διαδοχή, επειδή όλοι τους είναι κοινοί θνητοί. Κάποια ώρα όλοι θα υποκύψουν στον θάνατο.

Σε αντίθεση με τα γνωρίσματα αυτά, ο Ιησούς Χριστός είναι ο επουράνιος βασιλέας, ο απόλυτος εξουσιαστής. Δεν έχει ούτε τοπικούς, ούτε χρονικούς περιορισμούς. Η τελική κυριαρχία σ’ όλο τον κόσμο, σ’ ολόκληρη την κτίση, είναι δική του. Η βασιλεία του είναι βασιλεία πάντων των αιώνων. «Και της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος». Αυτός είναι ο μόνος παντοκράτορας και αιώνιος βασιλέας.

Κοντά σ’ αυτά τα διακριτικά γνωρίσματα μπορούμε να προσθέσουμε και ένα ακόμη. Οι άρχοντες του κόσμου είναι προσωρινά ισχυροί, αλλά χωρίς έλεος. Αλίμονο σ’ εκείνους που θα διανοηθούν να διαφωνήσουν μαζί τους η να αντισταθούν στη θέλησή τους. Θα πρέπει να συντριβούν χωρίς έλεος. Αντίθετα ο βασιλέας Χριστός είναι  αιώνια παντοδύναμος, αλλά συγχρόνως γεμάτος από ευσπλαχνία και αγάπη. Αυτούς που τον μισούν και τον πολεμούν, όχι μόνον δεν τους συντρίβει, αλλά και θυσιάζεται γι αυτούς, για να τους σώσει.

           Αυτός είναι ο αληθινός Χριστός, ο βασιλεύς του Ισραήλ, ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, που απόψε το βράδυ ξεκινά τη μαρτυρική του και σωτήρια πορεία προς τον Γολγοθά. Πορεύεται για να αναμετρηθεί με τον θάνατο· για να τον νικήσει κατά κράτος και έτσι να χαρίσει σ’ εμάς την πολυπόθητη ανάσταση. Γι’ αυτό ας τον υποδεχθούμε σήμερα πανηγυρικά με τους κλάδους των βαΐων κι ας συμπορευθούμε με πίστη  στον μαρτυρικό του δρόμο μέχρι και την ένδοξη Ανάστασή του.

Αμήν.