ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

Το βράδυ της Μ. Πέμπτης, στο πρώτο από τα 12 ευαγγέλια, εκεί στο υπερώο της Ιερουσαλήμ μετά το Μυστικό Δείπνο ακούμε τον Κύριο να απευθύνεται στους μαθητές του. Τους μιλά, τους νουθετεί, τους εμψυχώνει και προσεύχεται. Προσεύχεται, κουβεντιάζει με τον Πατέρα.

Αδελφοί μου!

Η «ώρα». ο «καιρός» του Πάθους πλησιάζει, είναι πολύ κοντά. Όμως, το Πάθος αυτό του Ιησού δεν είναι μία δυσάρεστη και μοιραία περιπέτεια Του, αλλά η δόξα του Πατέρα και μαζί η δόξα του Υιού. Ο Υιός ήρθε με εξουσία πάνω σʼ όλους τους ανθρώπους, εξουσία λύτρωσης και δωρεάς. Ο Ιησούς Χριστός δεν ήρθε για να πάρει αλλά για να δώσει.

Η ενότητά λοιπόν βρίσκονται στο επίκεντρό της σκέψης Του. Ενότητα σύμφωνα με το πρότυπό της Αγίας Τριάδας. Εάν η διάσπαση και το κομμάτιασμα του κόσμου σε αλληλομισούμενες ομάδες είναι το αποτέλεσμα της απομάκρυνσης από το Θεό, η ενότητα της Εκκλησίας αποτελεί απόδειξη της θεϊκής καταγωγής και προέλευσής της. Μόνο ο Θεός Πατέρας μπορεί να συνάζει τα «διηρημένα». Μόνο ο Χριστός μπορεί να κάνει «τα αμφότερα εν».

Εδώ λοιπόν ο Κύριος κείνες τις ώρες, τις τελευταίες επίγειες ώρες Του, προσεύχεται για τους μαθητές του και για όλους του πιστούς. « Πάτερ άγιε, λέει, εγώ φανέρωσα το όνομά Σου στους ανθρώπους που μου εμπιστεύθηκες. Απεκάλυψα σ’ αυτούς τις αλήθειες που μου έδωσες. Και αυτοί δέχθηκαν τον λόγο σου και πίστεψαν ότι όλα όσα έχω από Σένα προέρχονται και ότι εγώ από Σένα γεννήθηκα. Τη στιγμή αυτή Σε παρακαλώ για εκείνους που μου έδωσες. Εγώ δεν θα είμαι πλέον σωματικώς στον κόσμο. Αυτοί όμως θα είναι. Όσο ήμουν μαζί τους, τους φύλαξα. Πάτερ άγιε, φύλαξέ τους με την πατρική σου δύναμη, ώστε να παραμείνουν ενωμένοι μαζί μου και μεταξύ τους. Να είναι ενωμένοι, όπως κι εμείς είμαστε ένα».

Προσεύχεται για όλους τους μαθητές του, ώστε να έχουν μεταξύ τους ενότητα. Αυτή είναι η μεγαλύτερη επιθυμία Του κατά τη συγκλονιστική αυτή ώρα. Να μένουμε όλοι ενωμένοι μαζί του και μεταξύ μας μέσα στην αγία του Εκκλησία και κάτω από την ίδια πίστη..

Γνώριζε για διασπάσεις και διαστάσεις, για εχθρότητες και πλάνες. Γνώριζε ότι αιρετικοί ως λύκοι άγριοι θα ορμήσουν για να καταπληγώσουν το σώμα της και θα το κομματιάσουν. Γνώριζε γι’ αυτό και προσεύχεται για την ενότητα των πιστών. Γνωρίζει ότι όταν οι Χριστιανοί χάσουν την ενότητα της πίστεως, χάνουν και τη Χάρη του Θεού,

Μας το αναφέρει ρητά το σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα. Αναφέρεται στο μέλλον της Εκκλησίας και στην ευθύνη όλων μας για την περιφρούρηση του ποιμνίου του Χριστού. «Προσέχετε ἑαυτοῖς καί παντί τῷ ποιμνίῳ, ἐν ᾧ ὑμᾶς τό Πνεῦμα τό ἅγιον ἔθετο ἐπισκόπους ποιμαίνειν τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ, ἥν περιεποιήσατο διά τοῦ ἰδίου αἵματος. Ἐγώ γάρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετά τήν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς, μή φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου. Καί ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα, τοῦ ἀποσπᾶν τούς μαθητάς ὀπίσω αὐτῶν. Διό γρηγορεῖτε... Καί τά νῦν παρατίθεμαι ὑμᾶς, ἀδελφοί, τῷ Θεῷ καί τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ» (Πράξ. 20, 16-18, 26-36).

Αυτή η προφητεία του αποστόλου Παύλου εκπληρώθηκε αμέσως. Πολλοί ψευδαπόστολοι εμφανίστηκαν στην Εκκλησία και πολλούς διέφθειραν στην πίστη. Κίβδηλοι, ιδιοτελείς, φιλόδοξοι, εκμετα­­­λευ­τές. Διέστρεψαν τα λόγια του Ευαγγελίου, για να καλύψουν την παραστρατημένη ζωή τους, ή για να ικανοποιήσουν υπερηφάνεια τους. Δημιούργησαν κλίκες και φατρίες για την εξασφάλιση συμφερόντων τους. Μεγάλο σάλο προκάλεσαν στην Εκκλησία και διατάραξαν τη γαλήνη πολλών συνειδήσεων. Ήταν βαλμένοι από το διάβολο να τραυματίσουν την αγία πίστη του Χριστού. Το κακό ήταν τόσο μεγάλο, ώστε να δικαιολογεί την αγανάκτηση του Αποστόλου των Εθνών: «εἴ τις ὑμᾶς εὐαγγελίζεται παρ΄ ὅ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω» (Γαλ. 1,9).

Αυτό το τελευταίο είναι που ξεχωρίζει τους Αγίους και θεοφόρους Πατέρες που σήμερα τιμάμε.. Σε στιγμές κρίσιμες για την Εκκλησία, όταν οι αιρετικοί αμφισβήτησαν την Αλήθεια της Εκκλησίας, αυτοί υπερασπίσθηκαν την πίστη και την διατύπωσαν στις Συνόδους και στα συγγράμματα τους με πληρότητα και σαφήνεια. Δεν είπαν καινούργια πράγματα. Απλώς διατύπωσαν με τον καλύτερο τρόπο την πίστη της Εκκλησίας.

Ο προφητικός λόγος του αποστόλου Παύλου επαληθεύεται και σήμερα. Παρ΄ ότι επί πολλούς αιώνες δοκιμάσθηκε η πίστη και διαμορφώθηκαν τα δόγματα, δεν έπαψε το μικρόβιο της αιρέσεως και της διασπάσεως να ταλαιπωρεί το Σώμα της Εκκλησίας. «Λύκοι άρπαγες με ένδυμα προβάτου» διαδίδουν με κάθε τρόπο τις δοξασίες τους και προσπαθούν να πλα­νή­σουν ακόμα και τούς ευσεβείς. Ακόμα άλλοι εγωπαθείς δημιουργούν φατρίες μέσα στην Εκκλησία κηρύττο­ντες δικό τους Χριστό, προσαρ­μο­σμένο στη δική τους νοοτροπία. Τάση αυτονομήσεως από την Εκκλησία όπου χαράσσουν δική τους γραμμή που στην αρχή μπορεί να φαίνεται επουσιώδης συν τω χρόνω όμως δημιουργείται κατάσταση επικίνδυνη για την ενότητα και την καθαρότητα της πίστεως.

Αυτόν λοιπόν τον αναλλοίωτο χαρακτήρα της Αλήθειας τόνισαν οι Πατέρες, όταν κάποιοι αιρετικοί προσπάθησαν να προσαρμόσουν στα ανθρώπινα μέτρα την χριστιανική διδασκαλία. Κριτήριο τους δεν ήταν η ανθρώπινη σοφία, έστω κι’ αν την κατείχαν. Προτίμησαν να μείνουν σχεδόν μόνοι τους, αλλά πιστοί στο Ευαγγέλιο χωρίς να φοβηθούν ταλαιπωρίες, εξορίες και διωγμούς. Ούτε επεδίωξαν τη φιλία των ισχυρών της γης. Γιατί η ορθοδοξία, η σωστή και ακέραιη πίστη δεν βασίζεται στα πρόσκαιρα κριτήρια των δυνατών της γης.

Τελικά οι Πατέρες είναι οι επώνυμοι εκκλησιαστικοί ηγέτες που εξέφρασαν σωστά όλους τους ανώνυμους πιστούς. Είναι οι λίγοι εκείνοι που μίλησαν στο όνομα των πολλών. Αυτοί που εκφράζουν το φρόνημα και το ήθος της μιας, αγίας, καθολικής και αποστολικής Εκκλησίας. Είναι δηλ. οι εκφραστές και οι φορείς της Ορθόδοξης Παράδοσης.

Αδελφοί μου!

Σ’ ένα βιβλίο παμπάλαιο της Ορθοδοξίας βρίσκεται τούτο το γεγονός, που αναφέρεται στον αββά Αγάθωνα.

Μερικοί ασκητές, που άκουσαν τη φήμη του και τη μεγάλη διάκριση που είχε, πήγαν να τον επισκεφθούν. Θέλοντας να τον δοκιμάσουν αν οργίζεται, τον ρώτησαν: «Εσύ είσαι ο Αγάθων, που λένε πως είσαι πόρνος και υπερήφανος;» –«Nαι, αδελφοί μου, εγώ είμαι». -«Εσύ είσαι o Αγάθων ο φλύαρος και κατάλαλος;» - «Nαι, αδελφοί μου, εγώ είμαι». «Εάν είσαι ο Αγάθων ο αιρετικός;» Τότε ο Αγάθων αποκρίθηκε: «Όχι, δεν είμαι αιρετικός!» Οι ασκητές τον ρώτησαν να τους πει, γιατί όσα του έλεγαν πρώτα τα παραδέχονταν για τον εαυτό του, ενώ το λόγο τούτο, με την κατηγορία του αιρετικού, δεν τον βάσταξε; Κ’ εκείνος, ο γέροντας ο άγιος και διακριτικός, τους απάντησε: «Τα πρώτα, εμαυτώ επιγράφω• όφελος γαρ έστι τη ψυχή μου. Το δε αιρετικός, χωρισμός εστί από του Θεού, και ου θέλω χωρισθήναι από Θεού». Οι ασκητές θαύμασαν την πνευματική σοφία της διακρίσεως του γέροντα, κ’ έφυγαν πνευματικά οικοδομημένοι.