Παρασκευή 5 Μαΐου 2023

ΑΝΘΡΩΠΟΝ ΖΗΤΩ...




 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΥΤΟΥ



Δυο φωνές, δυο νοοτροπίες, δυο κόσμοι, ένα ευαγγελικό μήνυμα, σήμερα αδελφοί μου!
«Άνθρωπον ουκ έχω»! Είναι η μια φωνή. Η δική μας φωνή, Η σπαραξικάρδια και διαχρονική κραυγή του κόσμου.
«Θέλεις υγιείς γενέσθαι»; Η άλλη φωνή. Η γεμάτη ελπίδα και έλεος. Η φωνή που τόσο αναζητά ανέκαθεν ο κόσμος.
Αδελφοί μου!
Την τέταρτη Κυριακή από το Πάσχα ακούμε το ευαγγέλιο που μιλά για τη θεραπεία του παραλυτι­κού της Βηθεσδά. Εκεί  ένας παράλυτος τριάντα οκτώ χρόνια φωνάζει: Βοήθεια! Ακούει άραγε κανείς; Υπάρχει άραγε κάποιος που θ’  αφήσει τη βολή του και θα σταθεί να τον αφουγκραστεί;
Στις πρώτες τρεις Κυ­ριακές του Πάσχα, διαβάζουμε ευαγγέλια που αναφέρονται στις πρώτες εμφανίσεις του αναστημένου Χριστού. Στους μαθητές, στο Θωμά, στις Μυροφόρες. Το μήνυμα της Ανάστασης πρέπει να δοθεί πρώτα σ’ αυτούς. Αυτοί πρώτα πρέπει να κατανοήσουν ότι ο Ιησούς που τρία χρόνια ακολουθούσαν δεν ήτανε ένα απλός δάσκαλός αλλά ο αναμενόμενος Μεσσίας ο κύριος και Θεός τους. Αυτών ο φόβος πρέπει να μεταβληθεί τώρα σε χαρά, σε τόλμη, σε παθιασμένη αγάπη για το μήνυμα του Χριστού που θα σκορπίσουν από δω και πέρα στα πέρατα του κόσμου.
Στις υπόλοιπες τρεις, με πρώτη τη σημερινή, διαβάζουμε ευαγγέλια στα όποια γίνεται λόγος για ανάσταση ψυχική ανάσταση του ανθρώπου, ανάσταση δική μας.
Και η ανάσταση του Χρίστου και η εμφάνιση στους μαθητές του είναι η προϋπόθεση. Σήμερα ακού­με για τη θεραπεία του παραλυτικού, στην επόμενη Κυριακή για τη συνάντηση του Χριστού με τη Σαμαρείτιδα και τη μεθεπόμενη για τη θεραπεία του εκ γενετής τυφλού. Και στις τρεις περιπτώσεις έχουμε την ενέργεια τού Θεού, τη δράση τού Χριστού, πού ανασταίνει ανθρώπους από την κατά­σταση στην οποία βρίσκονται.
Αδελφοί μου!
Άνθρωπον ουκ έχω! Η διαχρονική, δραματική και σπαραξικάρδια φωνή του ανθρώπου! Φωνάζει βοήθεια, ο άνθρωπος! Παρά την πρόοδο, παρά τις πολυσύχναστες πόλεις, παρά τις καταπληκτικές επιστημονικές προόδους, ό άνθρωπος μένει μόνος, μένει αβοήθητος. Συστεγαζόμαστε και συνεργαζόμαστε. Αγκαλιαζόμαστε και διασκεδάζουμε. Τρέχουμε μαζί στις γιορτές και τα πανηγύρια. Ζούμε και κινούμαστε πάντα στην πολυκοσμία. Τίποτε όμως το ουσιαστικό. Όλα γίνονται, σχεδόν, συμβατικά, επιφανειακά. Χωρίς ειλικρίνεια. Χωρίς ανθρωπιά. Χωρίς Θεό.
Και ο παράλυτος του σημερινού Ευαγγελίου ζούσε το δικό του, διπλό δράμα. Όχι μόνο της αρρώστιας  του μα και την εγκατάλειψη του κόσμου. Ο παράλυτος ζητά κάποιον να του δώσει προσοχή. Να γυρίσει και να τον προσέξει στην ανάγκη του, Ζητά, σύντροφο και συνοδοιπόρο στην πονεμένη πορεία του. Τα τριάντα οχτώ χρόνια της ασθένειας του είναι μία περίοδος τραγικής θλίψεως και οδύνης. Βέβαια εκεί στη Βηθεσδά στην Κολυμβήθρα «κατέκειτο πλήθος πολύ που και αυτόν περίμεναν την απαλλαγή από τον αρρώστια τους. Αυτός όμως βίωνε την δική του πικρή εμπειρία.
Εδώ «Ανέβη ο Ιησούς … και ιδών ο Κύριος χρονιούντα άνθρωπον λέγει προς αυτόν· διά σε άνθρωπος γέγονα, διά σε σάρκα περιβέβλημαι και λέγεις άνθρωπον ουκ έχω; άρόν σου τον κράββατον και περιπάτει» (ἀπὸ τὴν Ὑμνολογία τῆς Ἑορτῆς).
Αδελφοί μου!
Τούτη την αφόρητη μοναξιά δεν τη βίωσε μόνο ο παράλυτος. Τη βιώνει καθημερινά ο άνθρωπος και στις μέρες μας και μάλιστα σε μια εποχή που οι στέγες των σπιτιών βρίσκονται πιο κοντά παρά ποτέ, ενώ παράλληλα ο άνθρωπος μιλά για πολιτισμό. Ποιου πολιτισμού όμως; Του πολιτισμού της  παραβίασης του δικαιώματος της ζωής, της τιμής, ή της περιουσίας; της ποικιλότροπη εκμετάλλευση μικρών και μεγάλων, της δαμόκλειας σπάθης της   οικονομικής κρίσης.
«Άνθρωπο ουκ έχω», φωνάζουν, σχεδόν, όλοι. Μικροί και μεγάλοι, πλούσιοι και φτωχοί, πολιτεία και εκκλησία. Όλοι οι θεσμοί, που κινδυνεύουν ν' απομείνουν ιστορικά μουσεία. Ζητείται, άνθρωπος. Ζητείται βοήθεια. Είναι σαν το Διογένη που γύριζε μέρα μεσημέρι με το φανάρι μέσα στον κόσμο, την πολυκοσμία και φώναζε «άνθρωπον ζητώ!».
Και ό άνθρωπος, στο ψάξιμό του, ψάχνει σε υποκατάστατα. Τρέχει δεξιά κι αριστερά, για να μην τρελαθεί. Τρέχει στα ναρκωτικά, στοιβάζεται στα ποικιλώνυμα κέντρα και προσπαθεί μέσα στον εκκωφαντικό θόρυβο τους να σπάσει τη μοναξιά του, προσπαθεί από διάφορες, ύποπτες και παραπλανητικές οργανώσεις να βρει μια ισορροπία στον εαυτό του, ψάχνει… ψάχνει… ψάχνει και λύση, δε βρίσκει. Και φωνάζει συνέχεια; Βοήθεια!
«Τι φοβερός που είναι ο κόσμος που ζούμε! Όπου στρέψεις το βλέμμα σου αντικρίζεις πόνο, αδικία, κακότητα, ένταση, αμαρτία, βία, πολέμους, δυστυχία. Γιατί άραγε; Και γιατί όλα αυτά να συνυπάρχουν με φυσική ομορφιά, με απαράμιλλη καλοσύνη, με ανθρώπινο μεγαλείο; Γιατί να εναλλάσσετε το καλό με το κακό; Γιατί να διαπλέκεται η δυστυχία με την ευτυχία; Γιατί να αντιπαλεύει αδιάκοπα το προκλητικό ερώτημα της θεϊκής απουσίας η και ανυπαρξίας με τη μυστική υποψία της θεϊκής παρουσίας»; Απόσπασμα από το βιβλίο Εκεί που δεν φαίνεται ο Θεός .ΝΙΚΟΛΑΟΥ Μ.Μ.& ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
«Άνθρωπον ουκ έχω». Λόγια που εκφράζουν το μέγεθος της τραγωδίας και μάλιστα μιας τραγωδίας κοινωνικής. Αυτή δεν είναι κραυγή αγωνίας του παραλύτου. Είναι η δικαιολογημένη κραυγή μοναξιάς της κάθε εποχής και πολύ πιο πολύ της δικής μας. Γιατί, αν μοναξιά είναι η αίσθηση της απουσίας των άλλων ανθρώπων, πολύ πιο φοβερή είναι η  μοναξιά της αίσθησης  της παρουσίας πολλών, αλλά αδιάφορων ανθρώπων.
Και όμως, δεν είναι μόνο έτσι τα πράγματα. Δεν υπάρχει μόνο το μαύρο, μόνο το σκοτάδι. Υπάρχει και το φως. Μόνο που πρέπει ν’ ανοίξουμε τα μάτια μας, ν’  ανοίξουμε τ’ αυτιά μας,  για να δούμε, για ν’ ακούσουμε. Να δούμε τον εαυτό μας κάτω απ’ αυτό το φως, να δούμε το ξεστράτισμα μας, να δούμε πως πουθενά δεν μας βγάζει ο δρόμος που τραβάμε! Να ακούσουμε το παρήγορο θεϊκό λόγο: «θέλεις υγιής γενέσθαι:» Να ξεκόψουμε απ’ τα εφήμερα και τα παροδικά, και να στρέψουμε την προσοχή μας στο αιώνιο και το διαρκές. Σ’  όποια φάση μοναξιάς κι αν βρισκόμαστε ας μην ξεχνούμε πως ζει Κύριος ο Θεός. Αυτός με την παρουσία και την αγάπη Του σπάζει αυτή τη μοναξιά. Ας αναζητήσουμε καταφύγιο κοντά του.
 Μας γράφει ο φωτισμένος θεολόγος του 20ου αιώνα μακαριστός π. Αλέξανδρος Σμέμαν: «…Σ' αυτή λοιπόν τη συγκεκριμένη ευαγγελική ιστορία, τι είναι αιώνιο και διαρκές; Στο κέντρο της βρίσκονται σαφώς τα λόγια του παραλύτου προς το Χριστό, "άνθρωπον ουκ έχω". Αυτή είναι στ' αλήθεια η κραυγή του ανθρώπου πού φτάνει στο σημείο να γνωρίσει την τρομακτική δύναμη του ανθρώπινου εγωισμού και ναρκισσισμού. Ο καθένας για τον εαυτό του. Ψάχνοντας για το νούμερο ένα. Όλοι αυτοί, όλο αυτό το πλήθος των τυφλών, αρρώστων, παραλύτων, των "έκδεχομένων την του ύδατος κίνησιν", που μ' άλλα λόγια περιμένουν για βοήθεια, φροντίδα, θεραπεία, παρηγοριά. Ο καθένας όμως περιμένει μόνος του. για τον εαυτό του. Και όταν τα νερά ταράσσονται, όλοι σπρώχνονται ξεχνώντας ο ένας τον άλλο... Από την άποψη του ευαγγελίου, αυτή η "κολυμβήθρα" είναι φυσικά μια εικόνα του κόσμου, μια εικόνα της ανθρώπινης κοινωνίας, ένα σύμβολο της ίδιας της οργάνωσης της ανθρώπινης κοινωνίας…
Αδελφοί μου! "Θέλεις υγιής γενέσθαι;"  Ο παραλυτικός περίμενε ένα άνθρωπο βοηθό, βρήκε τον ίδιο τον Κύριο.
Εμείς που ψάχνουμε για βοήθεια. Μήπως στεκόμαστε δίπλα σε κάποιον σπουδαίο, κάποιον που είναι το μεγάλο μέσο, η μεγάλη δύναμη για να μας συμπαρασταθεί και να λύσει το πρόβλημά μας; Θα απογοητευτούμε πολύ. Και έχουμε πολλές φορές απογοητευθεί από τέτοιους. Όμως υπάρχει Θεός. Και η βοήθεια ξεκινά μέσα από τη ψυχή, όπου κατοικεί ο Κύριος. Περιμένει να εκδηλώσουμε το παράπονό μας. «Άνθρωπον ουκ έχω», έχω όμως Εσένα Κύριε. Από Σένα ζητώ βοήθεια, ανακούφιση, δύναμη για να αντιμετωπίσω τις δυσκολίες μου. Σε Σένα εμπιστεύομαι τις ανησυχίες μου, τις ελπίδες μου. Βοήθησέ με.