ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ / ΙΓ ΛΟΥΚΑ

ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ

Ακούγοντας τα λόγια της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής, αδελφοί μου, έρχονται στο νου μου τα λόγια σύγχρονου μάρτυρα της Εκκλησίας της Σερβίας. π. Ιουστίνου Πόποβιτς ο οποίος έγραψε: «Ουσιαστικά όλα τα προβλήματα περιέχονται στο πρόβλημα του ανθρώπου και όλες οι λύσεις στη λύση του προβλήματος του ανθρώπου».

Περίπου στο ίδιο μήκος κύματος θα κινηθεί η σκέψη του Φώτη Κόντογλου, όταν με ρεαλισμό, παραστατικότητα και ακρίβεια τόνιζε: «οι άνθρωποι βρίσκονται σε ακατάπαυστη κίνηση, σαν μανιακοί. άλλοι τρέχουν από δω, άλλοι από κει. Όλοι βιάζονται. Δοξάζω τον Θεό άμα δω κανέναν να πορεύεται ήσυχα, χωρίς να βιάζεται «Όλοι καταγίνονται με όλα» για να ξεχάσουνε τον εαυτό τους, για να μην απομένουνε μοναχοί και δούνε τη γύμνια τους, τη μιζέρια τους, το χάος που τους ζώνει».

Αποκρυπτογραφώντας το μυστικό νόημα της Ευαγγελικής περικοπής του πλούσιου, βλέπουμε να επικεντρώνεται το πρόβλημα στον άνθρωπο. Τούτος ο πλούσιος διέθετε ισχυρό οπλισμό θρησκευτικότητας. Άγγιζε τολμηρά τον λόγο του Θεού και αναπαυόνταν με την μερική εφαρμογή του. Τον χαρακτήριζε ο πόνος, ο πόθος και η παρορμητική αγάπη για την σωτηρία του μέσα στην χάρη και την ελπίδα του Θεού. Μέχρις εκεί όμως!

Όταν ο Χριστός τον κάλεσε σε μεγαλύτερες υπερβάσεις, συγκλονιστικότερες ανατροπές, τότε κυριεύτηκε από αδιέξοδη και φθοροποιό λύπη. Μένει έκθετος και φοβισμένος - να ζει μέσα στο ασταθές και αβέβαιο έδαφος μιας νοσηρής και επικίνδυνης θρησκευτικότητας.

Αδελφοί μου!

Αδύναμος, αφτέρουγος, επιπόλαιος στις αναζητήσεις και άριζος στα πιστεύματά του ο σύγχρονος άνθρωπος βρίσκεται μπλοκαρισμένος, σύρεται αιχμάλωτος στο εξουθενωτικό άρμα ποικίλων ψευδαισθήσεων. Νομίζει - νομίζουμε - πως η επιλεκτική και κατά το ανθρώπινο συμφέρον πίστη μας πολιτογραφεί στην κοινωνία των Χριστιανών και μας χορηγείται εύκολα το ισχυρό διαβατήριο για την πλεύση μας προς την αιώνια ζωή. Αγκυροβολημένοι στο ακλόνητο μουράγιο μιας πίστης, που αγγίζει τον ατομισμό μας, υπηρετεί και δικαιολογεί τις ορέξεις μας χαϊδεύει τα όνειρά μας, για τη κατάκτηση της Βασιλείας των Ουρανών μέσα από «ελάχιστες» κινήσεις και «ασήμαντους» αγώνες, δεν αναδιπλωνόμαστε, ούτε μπαίνουμε στην ασήμαντη, την ελάχιστη περιπέτεια να προχωρήσουμε βαθειά στον ατάραχο εαυτό μας, για την ανάλογη και σωτήρια διερεύνηση.

Επισημαίνει εύστοχα αγιορείτης γέροντας: «Η ζωή των Χριστιανών μη διαφέροντας καταντά επιβίωση δίχως νόημα, ανόητη, αφού δεν μπορείς να ζεις μόνο για μια σύνταξη ή για ένα δεύτερο διαμέρισμα ή για ένα καινούργιο αυτοκίνητο. Δεν καρτεράμε μια ουσιαστική αλλαγή, κινούμεθα δίχως ελπίδα. Έτσι τρέχουμε συνέχεια, υφαίνοντας κατά κάποιο τρόπο το σάβανο μας. Η ζωή, λέμε κι εμείς, είναι μαύρη, άχαρη, τα ίδια και τα ίδια, μουντή, θολή, ρουτίνα».

Επιβιώνουμε, δηλαδή μετράμε τις μέρες που ασυγκράτητα διαβαίνουν, ανάμεσα στον τρόμο και την αγωνία, τον πόθο και το πάθος, την λαχτάρα και την περιπέτεια. Δίχως αληθινά να ζούμε.

Μένουμε, δηλαδή, στην επιφάνεια, τα εξωτερικά σχήματα και τις επιπόλαιες αναζητήσεις, όπως ο πλούσιος του Ιερού Ευαγγελίου. Τύπος καθαρά θρησκευτικός. Πρόσωπο μιας κάποιας πνευματικής ανησυχίας. Κολλημένος ταυτόχρονα στα σκιρτήματα της υλοζωίας. Περιφερόμενος ανάμεσα στους πληθωρικούς ανεμοστρόβιλους του σήμερα. Εξαντλώντας κάθε εσωτερική δύναμη για την ικανοποίηση των υλικών και πνευματικών του αναγκών μέχρι ενός ορίου. Δίχως σταυρόσημες οδοιπορίες. Γι’  αυτό, όταν η φωνή του καρδιογνώστη Χριστού τον προκάλεσε για ουσιαστικότερες πτήσεις προς την Βασιλεία των Ουρανών, για απελευθερωτικές προσωπικές κινήσεις πέρα από την πνιγηρή εξουσία των υλικών «αγαθών», τυλίχθηκε σ ένα πενθοφόρο σύννεφο. Γιατί η χριστιανική του ιδιότητα ήταν ατελής, αβαρής και μονοδιάστατη. Έτσι αποκαλύφθηκε ένας Χριστιανός δίχως την βαρύτητα της αλήθειας και την εγκυρότητα της γνησιότητας. Που «έπαιζε» στον φτηνό ρυθμό της ατομικής του αγωνίας. Που ζύγιζε την πνευματική του αγωνία και στήριζε την ποιοτική του ανθοφορία στα απλά, καθημερινά και ιδιόμορφα καθήκοντα.

Κάτι, σαν το άναμμα του κεριού, την προσφορά αρτοκλασίας σε γιορτή, την άρνησή του σε κλοπές ή ηθικές παρεκτροπές κλπ. Δίχως να προχωρεί στην συμμετοχή του στα μυστήρια της Εκκλησίας, την προσφορά των «αγαθών» του στους έχοντες ανάγκη κλπ. Έτοιμος, όμως, να «γονατίσει» όποιον θα αμφισβητούσε το γνήσιο και το καθαρό της πνευματικής του ζωής, της χριστιανικής του ταυτότητας. Το απέδειξε η στάση και η έμπονη σιωπή του στην λυτρωτική απάντηση του Χριστού.

Πιο πάνω μιλήσαμε για την αιχμαλωσία του πλούσιου της Ευαγγελικής περικοπής στον χώρο πολλών ψευδαισθήσεων. Και την μαρτυρική του ψευδαίσθηση, πως ζει στην καθημερινή του ζωή το θέλημα του Θεού. Ήθελε να αγνοεί πως η αγάπη του Θεού μας καλεί σε ολοκληρωτική αφιέρωση σ’  Εκείνον, ταπεινή υπακοή στο άγιο θέλημα Του, συνεχή προσπάθεια αναγέννησης και μεταμόρφωσης, σε σταθερή πορεία μετάνοιας. Δίχως αυτή την προϋπόθεση θα ζούμε μακρυά Του, ριγμένοι στην άφιλη και άγονη έρημο της απουσίας Του. Στερημένοι της ζωηφόρου πνοής του και στραγγισμένοι από τον ελευθερογόνο φωτισμό Του.

Αγνοούμε, ίσως γιατί νομίζουμε πως κάτι τέτοιο δεν συμφέρει στον ατομισμό μας, πως ο Χριστός και η αγάπη Του δεν αποτελούν ασφάλεια και εγκυρότητα για την έλλειψη της θύελλας στην ζωή. Αποτελούν όμως ασφάλεια και εγκυρότητα μέσα στην θύελλα. Λειτουργούν προστατευτικά στους κλυδωνισμούς και τις περιπέτειες. Δημιουργούν τις ουσιαστικές προϋποθέσεις για την ομαλή και ευπρεπή λειτουργία της λογικής, για τον αγώνα που οδηγεί στην ηθική τελείωση, την πνευματική αναγέννηση, την υπαρξιακή μεταμόρφωση. Δεν αφήνουν στον άνθρωπο, ο οποίος αγωνιά και αγωνίζεται στο μεγάλο πνευματικό χαράκωμα, κερκόπορτες από τις οποίες υπάρχει κίνδυνος να περάσει ο διάβολος και να ανατρέψει την ισορροπία του σώματος και της ψυχής.

Πόσο όμορφα, διδακτικά και λογικά ο ιερός Αυγουστίνος σημειώνει: «Η αναζήτηση της χαράς και της ευτυχίας δεν είναι πλάνη. Την έχει βάλει μέσα μας ο Δημιουργός μας ο Θεός. Μα, αν δεν φροντίσεις εσύ, να ακολουθείς τον δρόμο, που οδηγεί στη χαρά, στην αληθινή χαρά, τότε η αναζήτηση σου αυτή θα σε οδηγήσει σίγουρα σε δρόμους λάθος, και θα καταλήξεις σε αδιέξοδα». Η χαρά και η ευτυχία, εξάλλου, δεν «κρύβονται» στα «ευχάριστα» τούτης της ζωής. Είναι δώρο της αγάπης του Θεού που προσφέρονται στους ταπεινούς αγωνιστές και τους τίμιους μάρτυρες της ελπίδος Του.

Και όμως! Είναι ανάγκη να γίνουμε οι Χριστιανοί «άνθρωποι των καθαρών βιωμάτων, να μιλά πιο βροντερά η ζωή μας η ίδια από τα πολλά λόγια μας, να μην απαιτούμε με προπέτεια το θαύμα, να μην βιαζόμαστε στην προσευχή, νΆακούμε και τον άλλο, όποιος κι αν είναι, να υπομένουμε την αντίδραση, την αντίσταση του άλλου, να συνεργασθούμε με τον Θεό. Εμείς θα του δώσουμε τον εκούσιο κόπο μας, την άσκηση, κι Εκείνος τη Χάρη Του και το έλεος Του, αφού πάντοτε η σωτηρία του ανθρώπου είναι συνεργία Θείας Χάριτος κι ανθρώπινης ενέργειας».
Ο πλούσιος, πνευματικά ατροφικός και προσωπικά εξασθενημένος, με τον προκλητικό του λόγο έδειξε το λάθος και το αδιέξοδο της καρδιάς του.

Ο Χριστός, με την ταπεινή Tου αγάπη και την ελευθερογόνο διδαχή Του, φώτισε το εσωτερικό σκοτάδι του τραγικού πλούσιου. Παραμένοντας σε όλους μας δείχτης αλήθειας και οδηγός ελευθερίας. Για την κατάκτηση της Βασιλείας των Ουρανών.

Πρωτοπρεσβύτερος ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΖΑΜΠΕΛΗΣ