Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2016

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ / ΖΑΚΧΑΙΟΥ



Ο Ζακχαίος ήταν αρχιτελώνης και πολύ πλούσιος, αλλά, «τη ηλικία μικρός». Ήτανε κοντός. Επιθυμούσε όμως πολύ να δει τον Ιησού. Γι’ αυτό ανέβηκε πάνω σε ένα δένδρο. Αυτός, ο άρχοντας, ο πλούσιος, καταδέχτηκε να ανεβεί σ’ ένα δένδρο, σαν μικρό παιδί, για να μπορέσει να δει τον Ιησού. Και τον είδε τον Ιησού. Και τον είδε και ο Ιησούς. Είδε την καρδιά του, είδε τη φλογερή του επιθυμία, είδε τη δίψα του Ζακχαίου. Και το αποτέλεσμα: «Σήμερον εν τω οίκω σου δει με μείναι», σήμερα θα μείνω στο σπίτι σου. Ο Χριστός παράτησε όλους του τύπου του νόμου και επισκέφτηκε ένα σκουπίδι. Ένα τιποτένιο αμαρτωλό και χιλιοκατηγορημένο
«Πόσο  σπάνια συμβαίνει κάτι τέτοιο σε μας! Ότι κάποιος σταματάει τα μάτια του σε μας, μας παρατηρεί, μας βλέπει πραγματικά, όχι μόνο ότι είμαστε σωματικά παρόντες, μα βλέπει στο βάθος μας, παρατηρεί το άγχος μας, τον φόβο, τη θλίψη, τον πόνο, τη μοναξιά στα μάτια μας, μα και την ελπίδα και τη χαρά και την ντροπαλή προσδοκία μας. Βλέπει και σταματάει το βλέμμα του σε μας για να μας αποκριθεί σε όλα, όσα έχουμε κρυφά στην ψυχή, με τα εξής: Έλα, άσε με να είμαι μαζί σου! Πόσος πόνος θα εξαφανιζόταν από τη γή, αν καθένας από μας μπορούσε να προσέξει όλους γύρω του, να καταλάβει τους άλλους και να είναι πρόθυμος να τους βοηθήσει». από μια ομιλία του Μητροπολίτη Αντόνη Σούροζ (Μπλούμ) για τον Χριστό και τον Ζακχαίο.
Ζούμε, αδελφοί μου, οι περισσότεροι με το όνειρο του πλουτισμού. Αν μας ανακοινώσουν ότι κερδίσαμε ένα μεγάλο, ένα τεράστιο χρηματικό ποσό, θα κινδυνεύσει ακόμα και αυτή η ψυχική μας υγεία από την πολύ χαρά. Αν πάμε όμως να δούμε αυτούς που από χρόνια κατέχουν τέτοιες μεγάλες περιουσίες το ίδιο χάλι θα αντικρίσουμε, την ίδια γκρίνια, την ίδια μιζέρια, με μας, τους κοινούς πολίτες αυτής της χώρας και ίσως εκεί, σ’ αυτούς που όπως λέμε δεν ξέρουν τι έχουν, να βρούμε χειρότερη κατάσταση· εντονότερα ψυχολογικά προβλήματα, μεγαλύτερη ανία, περισσότερο άγχος, ακόμα πιο μεγάλη δίψα για ζωή.
Αδελφοί μου! Ένα υπερβολικά μεγάλο ποσοστό των κατοίκων της γης δεν έχουν εξασφαλισμένο φαγητό, ντύσιμο, στέγη κι ένα κάποιο κρεβάτι για ύπνο. 40 εκατομμύρια συνάνθρωποί μας πεθαίνουν κάθε χρόνο από πείνα και κοινές, εύκολα θεραπεύσιμες ασθένειες. Εμείς, δεν αντέχουμε τη μίζερη κατάστασή μας, πεθαίνουμε από ανία και οραματιζόμαστε κέρδη και πλούτη όλο πιο πολλά. Και το βλέπουμε αυτό πεντακάθαρα τώρα τη περίοδο της κρίσης και των στερήσεων. Ο άνθρωπος δεν χορταίνει, δεν ικανοποιείται. Διψά για όλο και περισσότερα. Αχόρταγο το πάθος. Οι κόρες του Δαναού τιμωρήθηκαν να προσπαθούν να γεμίσουν με νερό σπασμένα, ξεπατωμένα πιθάρια. Κουβαλούσαν το νερό και το έχυναν στ’ απύθμενα πιθάρια. Η πλεονεξία είναι μεγάλη κατάρα για τις κοινωνίες του ανθρώπου. Λόγω της πλεονεξίας κυριαρχεί η κοινωνική αδικία και γίνονται οι πόλεμοι.
Αλλά ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση. Σκοπός του ανθρώπου είναι να γίνει και αυτός κατά χάρη θεός. Ο άνθρωπος είναι ένας καθρέφτης, που καθαρός μπορεί να φωτίζει όπως ο ήλιος. Μπορεί να γίνει φωτεινός καθρέφτης με την προϋπόθεση ότι θα είναι συνεχώς στραμμένος προς τον ήλιο και από τον ήλιο θα παίρνει φως. Τότε τον άνθρωπο τον λέμε άγιο. Τότε ο άνθρωπος έχει γίνει κατά χάρη θεός.
          Αλλά αδελφοί μου! Αυτή η πλεονεξία, από πάθος, από κατάρα, μπορεί να γίνει και ευλογία. Κατάρα όταν ο άνθρωπος κολλά στα υλικά, ευλογία όταν ο θνητός ποθήσει την αθανασία. Όταν αποφασίσει να μετανιώσει. Όταν ο άνθρωπος υποψιαστεί, όταν καταλάβει, τη φτώχεια, τη μιζέρια αυτής της ζωής και αναζητήσει αληθινή, πραγματική, γνήσια ζωή. Τότε η πλεονεξία γίνεται προτέρημα. Η κατάρα γίνεται ευλογία, η πλεονεξία γίνεται χάρισμα όταν δεν χορταίνουμε το Θεό. Όταν δεν χορταίνουμε να αναβαίνουμε. Όταν μέλημα και καθημερινή μας σκέψη είναι η αγιότητα.
Ο Ζακχαίος είχε το μεγάλο προσόν να αντιληφθεί το αδιέξοδο του. Κατάλαβε, ένοιωσε, τη μίζερη χαρά, την εφήμερη, την λειψή ευχαρίστηση, τις πτωχές απολαύσεις του. Πεινούσε και διψούσε για ζωή, και κατάλαβε, και υποψιάστηκε, ότι ο Ιησούς, ήταν φορέας μιας άλλης ζωής. Ξεπέρασε κάθε κοινωνική συμβατικότητα, ξεπέρασε την φυσιολογική ντροπή και δεν υπολόγισε τίποτε προκειμένου να μπορέσει να δει το Γιο της Μαρίας. Και ο Σωτήρας τον είδε τον Ζακχαίο και πήγε στο σπίτι του. Ο αρχιτελώνης φιλοξένησε τον Θεάνθρωπο. Άνοιξε το σπίτι του και η καρδιά του σκίρτησε. «Υπεδέξατο αυτόν χαίρων». Ο Ζακχαίος δέχτηκε τον Χριστό στο σπίτι του και γέμισε η ύπαρξη του από την ανείπωτη χαρά που μόνο ο Πλάστης μπορεί να προσφέρει στο πλάσμα του.
Αγαπητοί χριστιανοί!
«Στο σημερινό Ευαγγέλιο διαβάζουμε θαυμάσια απλά λόγια. Ο Χριστός έφτασε στο σημείο, όπου ήταν ο Ζακχαίος. Κοίταξε προς τα πάνω και τον είδε. Απόλυτα συνηθισμένα λόγια χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Εκείνη τη στιγμή, όμως, ορίστηκε η μοίρα του Ζακχαίου. Αν ο Χριστός είχε περάσει χωρίς να κοιτάξει, χωρίς να τον δεί, ο Ζακχαίος θα θυμόταν σ΄όλη τη ζωή του, ότι, όταν ο Θεός τον πέρασε, πέρασε και η σωτηρία του, πέρασε και η ευκαιρία να αρχίσει μια καινούργια ζωή. Εκείνη η καινούργια ζωή θα είχε περάσει από κοντά του χωρίς να τον έχει παρατηρήσει. Ο Θεός θα είχε περάσει δίπλα του, δεν θα κοιτούσε και δεν θα τον παρατηρούσε. Ο Ζακχαίος, όμως, έγινε ένας καινούργιος άνθρωπος, και γι΄αυτό του δόθηκε η ευκαιρία μιας καινούργιας ζωής. Και ο Χριστός, όταν έφτασε στον τόπο, όπου βρισκόταν ο Ζακχαίος, όχι μόνο τον άγγιξε με ένα βλέμμα, αλλά σταμάτησε τα μάτια Του επάνω του, Τον είδε και στράφηκε προς αυτόν». από μια ομιλία του Μητροπολίτη Αντόνη Σούροζ (Μπλούμ) για τον Χριστό και τον Ζακχαίο.
Μακάρι κι εμείς να τα καταφέρουμε, σαν το Ζακχαίο, να νοιώσουμε απελπισία για τις χαρές αυτού του κόσμου και να στραφούμε προς Αυτόν που ως μανικός εραστής ποθεί, και μπορεί, να μας προσφέρει ζωή αιώνια, ζωή αληθινή, εδώ και τώρα. Να στραφούμε προς το Χριστό και να ακούσουμε μαζί με το Ζακχαίο, το, «Σήμερον σωτηρία τω οίκω τούτω εγένετο». Σήμερα ήρθε η σωτηρία σ’ αυτό το σπίτι. Για σκεφτείτε το!  Αμήν.

Παρασκευή 8 Ιανουαρίου 2016

Ο ΜΕΓΑΣ ΑΓΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ

ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΑΓΙΑΣΜΟ
baptish

Ο


 Μεγάλος Ἁγιασμός τελεῖται κάθε χρόνο τήν 5η καί 6η Ἰανουαρίου. Πολλοί εἶναι αὐτοί οἱ ὁποῖοι ρωτοῦν ἄν ὁ Ἁγιασμός αὐτός πίνεται, χρησιμοποιεῖται γιά ραντισμό, φυλάσσεται στά σπίτια καί ἄν ἀντικαθιστᾶ τή θεία Κοινωνία. Τό κείμενο πού ἀκολουθεῖ, μεταγλωττισμένο στή νεοελληνική, ἀποτελεῖ «εἰδική γνωμοδότηση περί τοῦ θέματος τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ, δηλ. πῶς λαμβάνεται αὐτός παρά τῶν χριστιανῶν, ἐάν φυλάσσεται καί ἐάν ἀπ' αὐτόν μεταλαμβάνουν» οἱ πιστοί, συνταχθέν ὑπό τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Πατρῶν κυροῦ Νικοδήμου. Ἀρχικῶς αὐτή δημοσιεύθηκε στά ΔΙΠΤΥΧΑ τοῦ ἔτους 1999 (σσ. οη΄-π΄), πρός ἐνημέρωση τῶν εὐλαβέστατων Ἐφημερίων καί πληροφόρηση τῶν πιστῶν.


1. Ὑπάρχει διαφορά ἀνάμεσα στό Μεγάλο Ἁγιασμό πού τελεῖται τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων καί ἐκεῖνον τῆς κύριας ἡμέρας τῆς ἑορτῆς;
Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός πού τελεῖται τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων καί ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς εἶναι ἀκριβῶς ὁ ἴδιος. Ἐσφαλμένα κάποιοι θεωροῦν ὅτι δῆθεν τελεῖται τήν παραμονή ὁ «μικρός Ἁγιασμός» καί τήν ἑπόμενη ὁ «Μέγας». Καί στίς δύο περιπτώσεις τελεῖται ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός. Μικρός Ἁγιασμός τελεῖται τήν πρώτη μέρα κάθε μήνα, καθώς καί ἐκτάκτως ὅταν τό ζητοῦν οἱ χριστιανοί σέ διάφορες περιστάσεις (ἐγκαίνια οἰκιῶν, καταστημάτων καί ἱδρυμάτων, σέ θεμελίωση κτισμάτων κ.λπ.). Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός τελεῖται μόνο δύο φορές τό χρόνο (τήν 5η καί 6η Ἰανουαρίου) στό Ναό.

2. Ποῦ φυλάσσεται ὁ Μέγας Ἁγιασμός καί γιά ποιό λόγο;
Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός φυλάσσεται ὅλο τό χρόνο στό Ναό. Φυλάσσεται ὄχι ἄνευ λόγου. Καί ὁ λόγος δέν εἶναι ἄλλος, παρά γιά νά «μεταλαμβάνεται» ἀπό τούς πιστούς ὑπό ὁρισμένες συνθῆκες καί προϋποθέσεις. Συνηθισμένη εἶναι η περίπτωση πού ἀφορᾶ στούς διατελοῦντες ὑπό ἐπιτίμιο τοῦ Πνευματικοῦ, πού ἐμποδίζει τή συμμετοχή τους στη θεία Κοινωνία, γιά ὁρισμένο καιρό, καί εἴθισται νά δίδεται σέ αὐτούς, γιά εὐλογία καί παρηγοριά τους, Μέγας Ἁγιασμός. Κανένα κώλυμα δέν ὑφίσταται πρός τοῦτο, ἐφ' ὅσον μάλιστα βρίσκονται «ἐν μετανοίᾳ καί ἐξομολογήσει». Ἀπαραίτητα ὅμως πρέπει νά συνειδητοποιοῦν ὅτι ὁ Μέγας Ἁγιασμός δέν ὑποκαθιστᾶ οὔτε ἀντικαθιστᾶ τή θεία Κοινωνία τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, γιά τήν ὁποία ὀφείλουν μέ τή μετάνοια νά προετοιμάζονται, γιά νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό τά κωλύματα τῆς ἁμαρτίας, ὥστε νά ἀξιωθοῦν νά κοινωνήσουν τό ταχύτερο.

3. Μπορεῖ ὁ Μέγας Ἁγιασμός νά φυλάσσεται στό σπίτι καί νά πίνουν ἀπ' αὐτόν σέ καιρό ἀσθένειας ἤ γιά ἀποτροπή βασκανίας καί κάθε σατανικῆς ἐνέργειας;
Ἡ ἀπάντηση εἶναι θετική. Παρέχεται ἀπ' αὐτό τοῦτο τό ἱερό κείμενο τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ, πού προβλέπει «ἵνα πάντες οἱ ἀρυόμενοι καί μεταλαμβάνοντες ἔχοιεν αὐτό (τό ἡγιασμένον ὕδωρ...) πρός ἰατρείαν παθῶν, πρός ἁγιασμόν οἴκων, πρός πᾶσαν ὠφέλειαν ἐπιτήδειον», καί δή καί «δαίμοσιν ὀλέθριον, ταῖς ἐναντίαις δυνάμεσιν ἀπρόσιτον» (πρβλ. καί τή συναφή εὐχή σέ βασκανία· «φυγάδευσαν καί ἀπέλασαν πᾶσαν διαβολικήν ἐνέργειαν, πᾶσαν σατανικήν ἔφοδον καί πᾶσαν ἐπιβουλήν... καί ὀφθαλμῶν βασκανίαν τῶν κακοποιῶν ἀνθρώπων»). Ἀναντίρρητα χειραγωγεῖται μέ τόν τρόπο αὐτό ὁ πιστός νά ἀποφεύγει ἄλλες διεξόδους («ξόρκια», μαγεῖες καί ἄλλες μεθοδεῖες τοῦ πονηροῦ), καί νά καταφεύγει στά ἔγκυρα «ἁγιάσματα» τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως εἶναι ὁ Μέγας Ἁγιασμός, ἀλλά καί ὁ «μικρός» λεγόμενος Ἁγιασμός, ὡς συνειδητό μέλος τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ταμειούχου τῆς θείας χάριτος, καί μέτοχος τῶν ἁγιαστικῶν της μέσων. Προϋποτίθεται βέβαια ὅτι στίς οἰκίες ὅπου φυλάσσεται ὁ Μέγας Ἁγιασμός, καί τό καντήλι θά ἀνάβει καί θά καίει ἐπιμελῶς, καί ἡ εὐλάβεια θά ὑπάρχει στά μέλη τῆς οἰκογενείας, τούς συζύγους καί τά παιδιά, καί θά ἀποφεύγεται κάθε αἰτία πού ἀποδιώχνει τή θεία χάρη (ὅπως βλασφημίες ἤ ἄλλες ἀσχημοσύνες).

4. Ποιά ἡ σχέση νηστείας καί Μεγάλου Ἁγιασμοῦ;
Ἡ ἱστορική ἀρχή τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ εἶναι ἡ ἑξῆς: Στήν ἀρχαία Ἐκκλησία τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων -ὅπως τήν παραμονή τοῦ Πάσχα καί τῆς Πεντηκοστῆς- γινόταν ἡ βάπτιση τῶν Κατηχουμένων, δηλ. τῶν νέων χριστιανῶν. Τά μεσάνυχτα τελοῦνταν ὁ ἁγιασμός τοῦ ὕδατος γιά τήν τελετή τοῦ Βαπτίσματος· τότε εἰσήχθη ἡ συνήθεια -ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος- οἱ χριστιανοί νά παίρνουν ἀπό τό ἁγιασμένο νερό καί νά πίνουν ἤ νά τό μεταφέρουν στά σπίτια τους γιά εὐλογία καί νά τό διατηροῦν ὁλόκληρο τό χρόνο· «Διά τοῦτο καί ἐν μεσονυκτίῳ κατά τήν ἑορτήν ταύτην ἅπαντες ὑδρευσάμενοι, οἴκαδε τά νάματα ἀποτίθενται, καί εἰς ἐνιαυτόν ὁλόκληρον φυλάττουσιν» (Λόγος εἰς τό ἅγιον βάπτισμα τοῦ Σωτῆρος· ΡG 49, 366).
Ἀργότερα ὅμως, σέ καιρούς λειτουργικῆς παρακμῆς, ἡ ἀκολουθία τοῦ Ἁγιασμοῦ ἀπομονώθηκε ἀπό αὐτή τοῦ Βαπτίσματος, παρόλο πού διατήρησε πολλά στοιχεῖα του. Παρέμεινε ἡ συνήθεια ὥστε οἱ πιστοί νά παίρνουν ἀπό τό ἁγιασμένο νερό «πρός ἁγιασμόν οἴκων», ὅπως ἀναφέρει ἡ καθαγιαστική εὐχή τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ.



Νωρίς ἐπίσης ἐπικράτησε ἡ συνήθεια τῆς νηστείας πρίν ἀπό τήν ἑορτή τῶν Θεοφανείων, γιά δύο λόγους: 
Πρῶτο, οἱ δύο μεγάλες ἑορτές τῶν Χριστουγέννων καί τῶν Θεοφανείων στήν ἀρχαία Ἐκκλησία ἦταν ἑνωμένες σέ μία, αὐτή τῶν Θεοφανείων ἤ Ἐπιφανείων, πού τελοῦταν τήν 6η Ἰανουαρίου (συνήθεια πού διατηρεῖται στήν Ἀρμενική Ἐκκλησία μέχρι σήμερα)· ὅμως ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος (4ος αἰ.) χώρισε τίς δύο γιορτές καί ὅρισε ἡ μέν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ νά γιορτάζεται τήν 25η Δεκεμβρίου, ἡ δέ Βάπτιση καί φανέρωση τῆς ἁγίας Τριάδας τήν 6η Ἰανουαρίου. Πρίν ἀπό κάθε Δεσποτική ἑορτή προηγοῦνταν νηστεία γιά τήν ψυχική καί σωματική κάθαρση τῶν πιστῶν. Ἄς θυμηθοῦμε πώς ἡ νηστεία ἔχει μέσα της τό στοιχεῖο τοῦ πένθους γιά τίς ἁμαρτίες. Ἔτσι ὅταν χώρισαν οἱ δύο ἑορτές, ἡ νηστεία πού προηγοῦνταν ἀκολούθησε τήν ἑορτή τῶν Χριστουγέννων· γι' αὐτό ἡ Ἐκκλησία ὅρισε νά νηστεύουμε μόνο τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων σάν προετοιμασία γιά τήν ἑορτή, καί ὄχι περισσότερες ἡμέρες, γιατί βρισκόμαστε σέ ἑορταστική περίοδο, τό ἅγιο Δωδεκαήμερο.
Καί δεύτερο· ἀρχαία συνήθεια ἦταν ἐπίσης αὐτοί πού θά βαπτίζονταν νά νηστεύουν καί μαζί μέ αὐτούς οἱ Ἀνάδοχοι, οἱ συγγενεῖς, ἀλλά καί ἄλλοι χριστιανοί οἱ ὁποῖοι τηροῦσαν ἐθελοντικά νηστεία «ὑπέρ τῶν βαπτιζομένων». Δέν ἦταν λοιπόν δύσκολο στή συνείδηση τῶν χριστιανῶν νά συνδεθοῦν ἡ πόση τοῦ ἁγιασμοῦ καί ἡ νηστεία, χωρίς νά ὑπάρχει αἰτιώδης σχέση μεταξύ αὐτῶν. 
Ἔτσι λοιπόν, μεταφέροντας τό ζήτημα στή σημερινή ἐποχή μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι οἱ τακτικῶς μεταλαμβάνοντες τῶν ἁγίων Μυστηρίων καί τηροῦντες τίς νηστεῖες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως καί τῆς 5ης Ἰανουαρίου, εἶναι ἤδη ἕτοιμοι ὥστε νά πιοῦν ἀπό τό Μεγάλο Ἁγιασμό τῆς 5ης καί 6ης Ἰανουαρίου. Σέ ἄλλη περίπτωση, ἐνδείκνυται νά τελοῦν σχετική νηστεία, ὅπως ὁρίζει σ' αὐτούς ὁ Πνευματικός τους.



Τέλος ὅσοι ἐκτάκτως πίνουν ἀπό τό Μεγάλο Ἁγιασμό πού φυλάσσουν στό σπίτι τους, σέ ὧρες ἀσθενειῶν καί κινδύνων κ.λπ., μετά ἤ ἄνευ νηστείας, ἄς μήν ὑστεροῦν στήν πνευματική νηστεία ἀπέχοντες «ἀπό παντός μολυσμοῦ σαρκός τε καί πνεύματος, ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ» (Β΄ Κορ. 7,1).

Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2016

«Ευλόγησον τον στέφανον του ενιαυτού της χρηστότητός σου Κύριε»

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ


 3 Ιανουαρίου 2016

Του Σεβ. Μητροπολίτου Πάφου κ. Γεωργίου
Μέσα στη μυστηριώδη άβυσσο του παρελθόντος, όπου με ιλιγγιώδη ταχύτητα έχουν συσσωρευθεί εκατομμύρια χρόνια, πριν από δύο, περίπου, εικοσιτετράωρο ρίχτηκε ακόμα ένα έτος. Κι αξιωθήκαμε να υποδεχτούμε «νέον ενιαυτόν της χρηστότητος Κυρίου». Με την ευκαιρία της εισόδου μας στο νέο έτος θα ήταν καλό να αναφερθούμε  στην έννοια και το σκοπό του χρόνου.
Ο χρόνος, ως φυσική έννοια, γίνεται αντιληπτός με τη διαδοχή των γεγονότων και την παρατηρούμενη στα πράγματα και τα φαινόμενα αλλαγή. Αν όλα ήσαν αμετάβλητα, αν δεν υπήρχαν διαδοχικά γεγονότα, δεν θα είχε έννοια ο χρόνος. Χρόνος στην πραγματικότητα είναι το μεταξύ δύο γεγονότων διάστημα.
Το έτος είναι μια σχετική έννοια . Είναι το διάστημα για μια πλήρη περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο. Αν η γη περιφερόταν γύρω από τον ήλιο με μεγαλύτερη ταχύτητα, τότε το έτος θα ήταν πιο μικρό. Κι αν η περιφορά γινόταν με μικρότερη ταχύτητα, τότε το έτος, θα ήταν πιο μεγάλο. Είναι σχετικό λοιπόν το έτος και ουδέτερο. Ούτε καλό ούτε κακό. Γίνεται το ένα, ή το άλλο, ανάλογα με τα γεγονότα που διαδραματίζονται σ’ αυτό. Το ίδιο έτος σ’ άλλους είναι καλό και σ’ άλλους αποβαίνει κακό.
Μετρούμε τα έτη της ζωής μας με τη συνηθισμένη αριθμητική. Και δημιουργεί, πολλές φορές, μελαγχολία αυτή η αρίθμηση. Ο Απ. Πέτρος στηριζόμενος σε μια περικοπή της Παλαιάς Διαθήκης λέγει: «Χίλια έτη παρά Κυρίω ως ημέρα μία». Μα και η ίδια η απλή ανθρώπινη σκέψη στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει: Όσο πολλά κι αν είναι τα έτη της ζωής μας, τελειώνουν. Και κάθε τι που τελειώνει είναι σχεδόν τίποτα, είναι μηδέν, παραβαλλόμενο προς εκείνο που δεν τελειώνει, προς το άπειρο.
Παρ’ όλ’ αυτά, αυτές τις μέρες, στεκόμαστε όλοι και επισκοπούμε τη ζωή μας. Κάνουμε απολογισμό του έτους που έφυγε, διερευνώντας τα αίτια των αποτυχιών, αλλά και των επιτυχιών που είχαμε σ’ αυτό, με σκοπό να αποφύγουμε νέες αποτυχίες και να επαναλάβουμε νέες επιτυχίες. Κάνουμε , ακόμα, και προγραμματισμούς για το νέο έτος. Σκεφτόμαστε βελτίωση και επέκταση του κύκλου των εργασιών μας, επιδιώκουμε την επιμόρφωσή μας, πλάθουμε νέα σχέδια για εκπλήρωση πόθων και επιθυμιών. Κι είμαστε πρόθυμοι, για την καλυτέρευση της ζωής μας, τη μελλοντική ευτυχία μας, να υποβληθούμε σε θυσίες και κόπους πολλούς. Δεν είναι κάτι το κακό, ή το αμαρτωλό, αυτό το πράγμα. Αν ,όμως, οι επιδιώξεις μας στοχεύουν μόνο στην καλυτέρευση των συνθηκών της ζωής μας, είναι ελλιπής η προσπάθειά μας.
Ξέρουμε όλοι, εκ πείρας, ότι η εκπλήρωση μιας επιθυμίας μας, που μάς ικανοποιεί προς στιγμή, γεννά άλλην επιθυμία σφοδρότερη που μας κατατυραννεί. Η απόκτηση ενός υλικού αγαθού οδηγεί πάντα στο να θέλουμε άλλο υλικό αγαθό. Δεν είχαμε κάποτε, για παράδειγμα, ραδιόφωνο. Αποκτήσαμε ραδιόφωνο και επιθυμήσαμε τηλεόραση. Ζητήσαμε μετά έγχρωμη τηλεόραση, τώρα θέλουμε ψηφιακή. Είχαμε διαμέρισμα, επιθυμούσαμε σπίτι. Το αποκτήσαμε, ζητήσαμε εξοχικό στη θάλασσα, στο βουνό και ούτω καθεξής. Επιδιώκουμε την ευτυχία, και μόλις νομίσουμε πως την φτάσαμε φεύγει από κοντά μας αφού επιδιώκουμε κάτι άλλο. Ποιο θα’ναι το όφελος, αν έτσι σκεφτόμενοι πετύχουμε εκπλήρωση των στόχων μας, αλλά μάς βρει ο θάνατος; Πού πάει, τότε, η ευτυχία που με τόσους κόπους επιδιώξαμε; Γι’ αυτό και δεν πρέπει ο άνθρωπος να προσκολλάται και να εξαντλείται σε πράγματα αυτής της ζωής που είναι ρέοντα.
Όπως τα μικρά παιδιά ξεχνιούνται μπροστά στις βιτρίνες των παιχνιδιών και ξαφνικά πηγαίνει ο πατέρας και τα παίρνει απ’ εκεί για να προχωρήσουν, έτσι παθαίνουμε κι εμείς. Ξεχνιόμαστε μπροστά στα θέλγητρα της ζωής. Μα αυτά είναι βιτρίνα και μάλιστα ξένη βιτρίνα. Κάποτε θα αποσπαστούμε από αυτά. Κι όπως κάποιος που ταξιδεύει με λεωφορείο βλέπει θαυμάσια τοπία, τα οποία, όμως, ούτε δικά του είναι ούτε και μπορεί να τα απολαύσει πλήρως, αλλά τα βλέπει φευγαλέα, έτσι συμβαίνει και με κάθε άνθρωπο. Το λεωφορείο της ζωής κυλά γρήγορα, μέχρι τη στάση που λέγεται θάνατος για τον καθένα.
Άλλου είδους πρέπει να είναι, επομένως, οι προγραμματισμοί μας για το νέο έτος. Να στοχεύουν στα μένοντα κι όχι στα ρέοντα. Γι’ αυτό αφού ευχαριστήσουμε τον Θεό που μας αξίωσε να φτάσουμε σε νέο έτος, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε επωφελώς τον χρόνο μας. Να ακούσουμε την προτροπή της Εκκλησίας, που αυτές τις μέρες επαναλαμβάνεται συχνά: «Μετανοείτε», αλλάξετε διάθεση και τρόπο ζωής. Η ζωή μας στον κόσμο τούτο δύσκολα ξεπερνά τα 70-80 χρόνια. Κι όμως μέσα σ’ αυτά τα λίγα χρόνια μπορούμε να κερδίσουμε ή να χάσουμε την αιωνιότητα . Οφείλουμε να αποβάλουμε ό,τι μας κρατά δέσμιους στη γη αυτή και να αναλάβουμε σύντονο αγώνα επιδίωξης του καλού, με στόχο την κατάκτηση της αιώνιας ζωής.
Ο προφήτης Ησαΐας ,εξαγγέλοντας την δράση του Μεσσία, λέγει ότι Αυτός έρχεται «κηρύξαι ενιαυτόν Κυρίου δεκτόν». Ο «ενιαυτός Κυρίου», αποβλέπει, σύμφωνα με τον Ησαΐα, στην ηθική τακτοποίηση των ανθρώπων, στη λύση των πνευματικών δεσμών, στην απελευθέρωση από την αμαρτία. Αυτή η ηθική εξυγίανση θα φέρει ,ως επακόλουθο και την κοινωνική εξυγίανση. Θα πρέπει, λοιπόν, κι εμείς να χρησιμοποιήσουμε το νέο έτος, το νέο ενιαυτό, για την ηθική και πνευματική μας βελτίωση. Δεν είμαστε πλασμένοι για τη γη. Είμαστε πλασμένοι για τον ουρανό. Η γη είναι το φυτώριο. Κάποτε θα μεταφυτευτούμε από το φυτώριο, στον ουρανό. «Επειγόμεθα», λέγει ο Μ.Βασίλειος, «ίνα έγκαρποι και πλήρεις έργων αγαθών φυτευθέντες εν τω οίκω του Κυρίου, εν ταις αυλαίς του Θεού ημών εξανθήσωμεν».
Είθε κι εμείς να εκμεταλλευτούμε το χρόνο της ζωής μας, να μη σαγηνευτούμε απ’αυτή τη ζωή ,αλλά να προσβλέπουμε και να προετοιμαζόμαστε για την άλλη, την αιώνια ζωή.