Πανηγυρικός λόγος για την 25η Μαρτίου 1821

 «Σβήνουν δυο νύχτες και δυο αυγές προβάλλουν στον αγέρα.

Δυο λευτεριές που σμίγουνε μέσα στην ίδια μέρα.

Δυο λευτεριές ματόβρεχτες, παιδιά μεγάλου κόπου,

η λευτεριά του Έλληνα κι η λευτεριά του ανθρώπου»

(Κ.Παλαμάς)

Ευλαβικό μνημόσυνο η σημερινή μέρα, ευλαβικό μνημόσυνο στο μεγάλο '21. Είναι η μέρα της εθνικής μας παλιγγενεσίας, η πηγή του νεότερου εθνικού μας βίου. Τη μέρα αυτή που διαλέχτηκε για να εξαγγελθεί στην ανθρωπότητα το μήνυμα της έλευσης του θεανθρώπου, την ίδια μέρα η ελευθερία έκανε τα πρώτα αποφασιστικά βήματα για να επιστρέψει στην πατρίδα μας. Και δεν είναι τυχαίο το γεγονός αυτό. Η μέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου- μια από τις μεγαλύτερες στιγμές της χριστιανοσύνης - ταυτίστηκε με την αρχή της επανάστασης γιατί και συμβολική σχέση έχουν, αλλά και γιατί η σπίθα που δημιούργησε την έκρηξη, ήταν η πίστη. Η πίστη στο Θεό μεγαλούργησε παρά τις μεγαλόστομες φανφάρες της νεοελληνικής θολοκουλτούρας.. Και η αγάπη για ελευθερία βέβαια. Μόνο που για να πολεμήσει κάποιος γι' αυτήν πρέπει κάτι να τον σπρώχνει, κάτι να του δίνει ελπίδα εκεί που δεν υπάρχει, κάτι τέλος που τον κάνει να αψηφά τον ισχυρό και να μην φοβάται το θάνατο. Αυτό το κάτι, για το ελληνικό γένος, ήταν η πίστη στο Θεό.

25η Μαρτίου 1821. Ημέρα των Ελλήνων.

Ημέρα γεμάτη από ευφροσύνη και αγαλλίαση. Απερίγραπτη και άφατη χαρά πλημμυρίζει τις καρδιές των Ελλήνων. Γιατί γιορτάζει η Παναγιά, γιορτάζει κι η Πατρίδα. «Σήμερον χαράς Ευαγγέλια». Αιτία αυτής της χαράς είναι τα δύο «Χαίρε»: «Χαίρε, κεχαριτωμένη· ο Κύριος μετά σου» και «χαίρε, ώ χαίρε, ελευθεριά».

Με το πρώτο «χαίρε», ο υιός και λόγος του Θεού γίνεται άνθρωπος, «Ο υιός του Θεού, υιός της Παρθένου γίνεται», «Ο λόγος σάρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν», «Σήμερον της Σωτηρίας ημών το κεφάλαιο.

Με το δεύτερο «χαίρε», ανέτειλε, επιτέλους, η ευλογημένη ημέρα της 25ης Μαρτίου 1821. Έγινε το θαύμα, το μεγάλο θαύμα. Η Ελλάδα ελευθερώνεται.

Υποχθόνιες σοβούσες από αιώνες δυνάμεις, δυνάμεις που ποτέ δεν είχαν σβήσει και ας μη φαινόταν, ξεπετάχθηκαν στον ήλιο. Μέσα από τη δουλεία οι Έλληνες όχι μόνο διατήρησαν τη συνείδηση της εθνικής τους υπόστασης αλλά συγκέντρωσαν μέσα τους ηθικές και πνευματικές δυνάμεις ανυπολόγιστες. Ο Οθωμανικός δεσποτισμός, τους έφερε σε δεινότατη θέση με αποκορύφωμα την ερήμωση των περιουσιών τους, το παιδομάζωμα, τη μετατροπή των εκκλησιών σε τζαμιά και οδήγησε πολλούς Έλληνες και Ελληνίδες στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Πολλές γενιές Ελλήνων γεννήθηκαν και πέθαναν με το όνειρο της ελευθερίας. Έτσι το 1821 έφερε την ανάσταση του έθνους, ένα καινούριο πνεύμα και μια καινούρια μορφή ελευθερίας, ένα ξεκίνημα για την νέα μεγάλη πορεία του ελληνισμού. Το 1821 έδειξε ότι η Ελλάδα δεν ήταν πεθαμένη και ότι είχε μείνει άγρυπνη μέσα στους αιώνες της τουρκικής δουλείας, άγρυπνη στην ψυχή και ελεύθερη στο πνεύμα.

Σε προκήρυξή τους οι Έλληνες της Πελοποννήσου έγραφαν: «Ομοφώνως αποφασίσαμεν όλοι ή να ελευθερωθώμεν ή να αποθάνωμεν. Εστερημένοι από όλα τα δίκαιά μας αποφασίσαμεν να λάβωμεν τα άρματα και να ορμήσωμεν κατά του τυράννου». Την αυγή της 25ης Μαρτίου, στο Μοναστήρι της Αγ. Λαύρας, ο σεβάσμιος Ιεράρχης Παλαιών Πατρών Γερμανός, ύψωσε το λάβαρο της επανάστασης και όλοι, οπλαρχηγοί, αρματολοί, κλέφτες και λαός ορκίστηκαν: «Τούρκος μη μείνει στο Μοριά, μήτε στον κόσμο όλο».

Ολόκληρο το σκλαβωμένο τότε έθνος μας, ανταποκρίθηκε σύσσωμο. Κολοκοτρώνης, Διάκος, Ανδρούτσος, Καραϊσκάκης, Παπαφλέσσας, Μακρυγιάννης, Μπότσαρης, Νικηταράς, Μιαούλης, Κανάρης και τόσοι άλλοι πρωτοστατούν και συντρίβουν τον εχθρό. Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου επιχειρούν ηρωική έξοδο, οι γυναίκες του Σουλίου χορεύουν στο Ζάλογγο το χορό του θανάτου, το Κούγκι, τα Ψαρά, το Αρκάδι γίνονται ολοκαυτώματα. Η Αλαμάνα, η Γραβιά, το Βαλτέτσι, το Μανιάκι, τα Δερβενάκια, η Χαλκιδική, η Νάουσα έγιναν βωμός για να μαρτυρούν πως η θέληση ενός λαού είναι ικανή να διδάξει πώς να ζει κανείς λεύτερος. Πάνω από 800.000 χιλιάδες ψυχές θυσιάστηκαν στον αγώνα για να λευτερώσουν κάπου ενάμιση εκατομμύριο λαού, που στην πλειοψηφία του ήταν άστεγος, πεντάφτωχος και χαροκαμένος. Έτσι συντελέστηκε το θαύμα.

Αλήθεια, ποιος λαός και ποια φυλή στον κόσμο, ύστερα από τόσους αιώνες μακροχρόνιας σκλαβιάς, θα μπορούσε να κρατήσει άφθαρτα και αμείωτα τα εθνικά του ιδανικά μέσα από τους κατατρεγμούς και τις καταπιέσεις, στην ακατάσχετη ροή των αιώνων; Ο ελληνικός λαός, στο διάστημα της πολυκύμαντης ιστορίας του, όχι μόνο δεν έσβησε και δεν εξαφανίστηκε, αλλά κράτησε αμόλυντη την εθνική του συνείδηση, αγωνίστηκε, πάλεψε σκληρά και τελικά νίκησε. Έλληνας και σκλαβιά είναι δυο πράγματα τελείως αντίθετα, τελείως ασυμβίβαστα. Η ελληνική ψυχή δε ζει, δεν είναι δυνατόν να ζήσει ποτέ σκλαβωμένη. Το αίμα το ελληνικό είναι προορισμένο να κυλά σε φλέβες ανθρώπων ελεύθερων. Γι' αυτό ακριβώς οι ραγιάδες των τετρακοσίων χρόνων πήραν τη μεγάλη απόφαση: Λευτεριά ή Θάνατος. «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή», τραγουδάει ο Ρήγας Φεραίος. Και ο Θεοδ. Κολοκοτρώνης λέει στο λόγο του στην Πνύκα στις 8 Οκτώβρη 1838: «Όταν αποφασίσαμε να κάμουμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε, ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχουμε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε: «που πάτε εδώ να πολεμήσετε με τα σιταροκάραβα βατσέλια». Αλλά, ως μια βροχή, έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της Ελευθερίας μας και όλοι και οι κληρικοί και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτόν το σκοπό και εκάμαμε την επανάσταση».

Τα ευρωπαϊκά έθνη, όπως και σήμερα κάνουν, δεν έδωσαν στην αρχή καμιά σημασία στον αγώνα αυτόν, η επανάσταση καταδικάστηκε ομόφωνα. Κι όμως οι Έλληνες αδιαφόρησαν ολότελα για τη γνώμη των ισχυρών, ως που ανάγκασαν τα ευρωπαϊκά έθνη να προσέξουν την υπόθεσή τους.

Το ελληνικό γένος αν σώθηκε ως τα σήμερα, αν επέζησε ύστερα από τόσους αιώνες σκλαβιάς το οφείλει στην ακοίμητη σπίθα που καίει μέσα στα σωθικά της Ελλάδας. «Η τύχη μας, λέει ο Μακρυγιάννης, έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Παλαιόθεν ως τώρα, όλα τα θηρία πολεμούν να μας φάνε και δε μπορούνε. Τρώνε, τρώνε, μα μένει πάντα μαγιά.

Τι άραγε δείχνει το 21; Πάνω και πέρα απ' όλα δείχνει την αγάπη για μια λεύτερη ανεξάρτητη ζωή, δείχνει το σεβασμό και την αγάπη στο τόπο όπου γεννηθήκαμε και ζούμε, το πόθο να είμαστε αφεντικά στο τόπο μας. δείχνει σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Τι θα γίνει όμως στο μέλλον; Τι θα συμβεί τώρα που οι πάντες είναι εναντίον μας και που τα διεθνή οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα και οι υπόγειες συνδιαλλαγές μας έχουν αφήσει κυριολεκτικά μόνους στη διεθνή απολυτότητα;

Επανάσταση στο 2017. Σε μια εποχή που οι πολιτιστικές και ηθικές αξίες διακυβεύονται, η μητρική μας γλώσσα βάλλεται και αλλοιώνεται, η πίστη μας με επίσημα έγγραφα βγαίνει απ’ τη ζωή μας, οι νέοι καταλήγουν ανερμάτιστοι και οι αυτοκτονίες καθημερινά πληθαίνουν, ο κίνδυνος αλλοτρίωσης και αφελληνισμού είναι πρόδηλος. Είναι επιτακτικό το αίτημα για επιστροφή στην αυθεντική ελληνοχριστιανική πίστη και παράδοση και για ανασύνταξη των δυνάμεών μας απέναντι σε σύγχρονες και πιο δυσδιάκριτες επιβουλές.

Επανάσταση, λοιπόν, στο 2017. Τη χρωστάμε σ΄ όσους θυσίασαν τα πάντα, αλλά και σε όσους ακόμα δεν γεννήθηκαν σε τούτη τη φλούδα γης. Να, οι ήρωες απλώνουν τα χέρια και μας δίνουν τα όπλα, όχι αυτά που απαρχαιωμένα φιλοξενούνται στα μουσεία μας, αλλά αυτά που τους ανέδειξαν ελεύθερους.

Ας το πούμε κι εμείς μαζί με τον γέρο του Μωριά κι ας το πιστέψουμε… «Σε μας μένει να ισιάξουμε και να στολίσουμε τον τόπο με θεμέλια της πολιτείας, την ομόνοιαν, τη θρησκεία και την φρόνιμον ελευθερίαν» και ας το  φωνάξουμε για να το ακούσουμε μαζί με τον Αδαμάντιο Κοραή το «Δράξασθε παιδείας…»

Μάθημα εθνικής αναγέννησης μας προσφέρεται σήμερα, εφαλτήριο αντίστασης ενάντια στα εθνικά και ατομικά μας ελαττώματα. Η 25^η Μαρτίου είναι για όλους αλλά και για τον καθένα μας τρόπος ζωής που μας προσφέρεται να ζήσουμε. Γιατί δεν γιορτάζουμε σήμερα απλά ένα ιστορικό συμβάν, έναν πόλεμο παλιό. Αλλά μεθούμε με «το αθάνατο κρασί του 21», το κρασί της λευτεριάς μας.

 «Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία» κι η χώρα που τη γέννησε και την ανέστησε οφείλει να τη διαφυλάξει αιώνια.

Σε πείσμα όσων την επιβουλεύονται, με την ακράδαντη πίστη σε ένα ακόμα θαύμα για  «να στήσουμε και πάλι μες στο ουράνιο θείο φως, μια Ελλάδα τρισμεγάλη». Το «χρωστάμε σε όσους πέρασαν, θα ρθούνε, θα περάσουν, κριτές θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί.»

Η ΟΜΙΙΑ Α6ΤΗ ΣΥΝΤΑΧΘΗΚΕ ΜΕ ΒΑΣΗ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΗΣ

Κυρίας3 Ζουμπουλιά Σπυροπούλου - Βαγενά

Μουσικού – Εκπαιδευτικού