Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2020

ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤ΄ ΛΟΥΚΑ. / "Τί σχέση ἔχεις ἐσύ μ' ἐμένα Ἰησοῦ, Υἱέ τοῦ Ὕψιστου Θεού;

 Ροῦχο δέν ντυνόταν οὔτε ἔμενε σέ σπίτι, ἀλλά ζοῦσε στά μνήματα. Ὅταν εἶδε τόν Ἰησοῦ, ἔβγαλε μιά κραυγή, ἔπεσε στά πόδια του καί τοῦ εἶπε μέ δυνατή φωνή:
 
"Τί σχέση ἔχεις ἐσύ μ' ἐμένα Ἰησοῦ, Υἱέ τοῦ Ὕψιστου Θεού; Σέ παρα­κα­λῶ μή μέ βασανίσεις".

          Αὐτά τά εἶπε, γιατί ὁ Ἰησοῦς εἶχε διατάξει τό δαιμονικό πνεῦμα νά βγεῖ ἀπό τόν ἄνθρω­πο. Ἀπό πολλά χρόνια τόν εἶχε στήν ἐξουσία του, καί γιά νά τόν συγκρατήσουν τόν ἔδεναν μέ ἁλυσίδες καί τοῦ ἔβαζαν στά πόδια σιδερένια δεσμά. Ἐκεῖνος ὅμως ἔσπαζε τά δε­σμά, καί τό δαιμόνιο τόν ὁδηγοῦσε στίς ἐρημιές. Ὁ Ἰησοῦς τόν ρώτησε: "Ποιό εἶναι τό ὄνομά σου;" Ἐκεῖνος ἀπάντησε: "Λεγεών"· γιατί εἴχαν μπεῖ μέσα του πολλά δαιμόνια.

           Τά δαιμόνια, λοιπόν, παρακαλοῦσαν τόν Ἰησοῦ νά μή τά διατάξει νά πάνε στήν ἄ­βυσσο.  Ἐκεῖ κοντά ἦταν ἕνα κοπάδι ἀπό πολλούς χοίρους πού ἔ­βοσκαν στά βουνά· καί τά δαιμόνια παρακαλοῦσαν τόν Ἰησοῦ νά τούς ἐπιτρέ­ψει νά μποῦν στούς χοίρους, καί τούς τό ἐπέτρε­ψε. Βγῆ­καν, λοιπόν, ἀπό τόν ἄνθρωπο καί μπῆκαν στούς χοί­ρους. Τότε τό κοπάδι ὅρμησε πρός τόν γκρεμό καί πνίγηκε στή λίμνη. Μόλις οἱ βοσκοί εἶδαν τί ἔγινε, ἔφυγαν καί πῆγαν καί τό εἶ­παν στήν πόλη καί στήν ὕπαιθρο. Βγῆκαν οἱ ἄνθρωποι νά δοῦν τί ἔγινε και ήρθαν κοντά στον Ιησού. Βρῆκαν τόν ἄνθρωπο ἀπό τόν ὁποῖο βγήκαν τα δαιμόνια να κάθεται δίπλα στόν Ἰησοῦ, νά φοράει ροῦχα και να φέρεται λογικά, και φοβήθηκαν.

Ὅσοι εἶχαν δεῖ τί εἶχε γίνει, τούς διηγήθηκαν πῶς ὁ δαιμονισμένος σώθηκε. Τότε ὅλο τό πλήθος ἀπό τήν περιοχή τῶν Γαδάρων παρακαλοῦσαν τόν Ἰησοῦ νά φύγει ἀπό κοντά τους, γιατί τούς εἶχε καταλάβει μεγάλος φόβος. Ἐκεῖνος μπῆκε στό πλοιάριο γιά νά γυρίσει πίσω. Ὁ ἄνθρωπος ἀπό τόν ὁποῖο εἶχαν βγεῖ τά δαι­μόνια τόν παρακαλοῦσε νά τόν πάρει μαζί του. Ὁ Ἰησοῦς ὅμως τοῦ ἀρνήθηκε λέγοντας: "Γύρισε στό σπίτι σου καί διηγήσου ὅσα ἔκανε σ' ἐσένα ὁ Θεός". Ἐκεῖνος ἔφυγε διαλαλώντας σ' ὅλη τήν πόλη ὅσα ἔκανε σ' αὐτόν ὁ Ἰησοῦς.-

...............................................................................................................

- Εσύ είσαι ο διάβολος;

- Είμαι; Αυτό νομίζεις;

- Δεν ξέρω... ναι αυτό νομίζω!

- Ε... Ναι αυτό πρέπει να είμαι...!

- Απόδειξέ το!

- Χέσε μας, είπε. Τι θες να κάνω; Να σου δείξω μια διχαλωτή οπλή; Κέρατα στο κεφάλι; Ουρά; Αναμμένα κάρβουνα στα μάτια; Αυτό θέλεις;

...............................................................................................................

Το παραπάνω είναι απόσπασμα από λογοτεχνικό βιβλίο του εικοστού πρώτου αιώνα στον οποίο πλέον ζούμε. Πολλοί βεβαίως σημερινοί άνθρωποι κουβαλάνε μέσα τους μια διανοητική απόρριψη της υποστάσεως του διαβόλου που τον θεωρούν ανύπαρκτο πρόσωπο, γέννημα του μεσαιωνικού ή γενικώς του παρελθοντικού σκοταδιού. Τότε που οι άνθρωποι αγνοούντες τα φυσικά δεδομένα, φανταζόντουσαν τον κεραυνό σαν θεό τους και τις αλλαγές του καιρού ως μηνύματα αυτού του "θεού" ή έστω ως απειλές του. Δεν θέλουν να αναζητήσουν διανοητικά τον Ζωντανό Θεό γιατί αντιλαμβάνονται το λογικό αδιέξοδο της ατελέσφορης προσπάθειας να κατανοήσεις Αυτόν, που σε ξεπερνά ως δημιουργός σου, που είναι υπερφυσικός ενώ εσύ έγκλειστος στα φυσικά και βιολογικά σου δεδομένα. Οι περισσότεροι όμως, όπως λέει ο ποιητής, ταλαιπωρούνται από μια "αιχμαλωσία" που εξαντλεί την πραγματικότητα στα φαινόμενα. "Μέσ᾿ στον υπνόσακο των ορατών η αιχμαλωσία μου" (Ν. Καρούζος).

Από την άλλη βουλιαγμένοι στον εγωισμό δεν μπορούν να εμπιστευτούν και να αγαπήσουν κανένα, γιατί ίσως ούτε ανιδιοτελή αγάπη έζησαν, ούτε να ελευθερωθούν μπορούν από την μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους και έτσι προτιμούν να προσκυνούν και να λατρεύουν τον εαυτό τους παρά τον Χριστό.

"Ταλαίπωρη γενιά θρεμμένη διαφωτισμό" (T. S. Eliot) δεν μπορεί να αποδεχθεί ο,τιδήποτε δεν προσλαμβάνεται από τους νευρώνες του εγκεφάλου της! Ακόμα και πελώρια διανοητικά μεγέθη (Στίβεν Χόκινγκ) εγκλωβίζονται στην απαίτηση να είναι η πραγματικότητα που ερευνούν κατά τις προδιαγραφές του τρόπου που θέλουν ή υποθέτουν. Ο κόσμος όμως υπάρχει και η ύπαρξή του από μόνη της θέτει θέμα Δημιουργού! Πώς θα συναντήσει και πολύ περισσότερο πώς θα εμπιστευθεί τον Δημιουργό ο κάθε άνθρωπος, είναι πελώριο θέμα και συγχρόνως είναι ο λόγος ύπαρξης της Εκκλησίας.

Αυτή η εμπιστοσύνη-πίστη είναι το διακύβευμα της ανθρώπινης προσπάθειας να γνωρίσει και να αγαπήσει Αυτόν που "πρῶτος ἠγάπησεν ἡμᾶς".

Όταν γνωρίσει κανείς την αλήθεια της Σταυρωμένης Αγάπης και εμπειρικά βιώσει τα θέματα μιας τέτοιας προσπάθειας και σχέσεως, που κατά βάσιν προέρχονται από την εγωιστική αυτοαναφορικότητα και την δυσκολία να βγει κανείς από τον εαυτό του και να αγαπήσει, τότε θα συνειδητοποιήσει ότι το όλο ζήτημα "παίζεται" μεταξύ καρδιάς και... κρίσης.

Οι κάτοικοι των Γαδάρων της Παλαιστίνης, βλέποντας τον δαιμονισμένο, που σαν εικόνα και τον γνώριζαν και τον τρόμαζαν, να είναι μετά την συνάντηση με τον Χριστό "ἰματισμένος καί σωφρονῶν" ενώ συγχρόνως τα γουρούνια τους να είναι πνιγμένα στην λίμνη, Τον παρακαλούν να φύγει από κοντά τους! Ο άνθρωπος όμως από τον οποίο είχαν βγει τα δαιμόνια τον παρακαλούσε να τον πάρει κοντά Του!!!

Οι Γαδαρηνοί έχουν δει για πολλά χρόνια "διχαλωτές οπλές", "κέρατα στο κεφάλι", "αναμμένα κάρβουνα στα μάτια". Δεν τους λείπουν αισθητές εντυπώσεις. Δεν αμφιβάλλουν για τον διάβολο έστω και αν δεν τον φαντάζονται... λεγεώνα! Όμως δεσμευμένοι στις υποδείξεις του διαβόλου προτιμούν το αμαρτωλό κέρδος και την ψευδαίσθηση της εξυπηρέτησης και εξασφάλισης από αυτό. Το θαύμα της θεραπείας δεν γεννάει στην καρδιά τους πίστη. Η εντύπωση από τα τόσα κραυγαλέα γεγονότα (θεραπεία-πνιγμός) δεν τους οδηγεί σε σχέση εμπιστοσύνης. Τους γεμίζει φόβο, που δεν γεννάει αγάπη, αλλά αγωνία μήπως αν αγαπήσουν πρέπει να... θυσιάσουν. Ανάμεσα στα πάθη και στον Θεό συνήθως... χάνει ο Θεός, γιατί είναι "μακρύτερα" από την καρδιά του ανθρώπου!

Κάθε καρδιά γυρεύει ευτυχία. Ο δαιμονικός συριγμός είναι ακριβώς η πρόταση ευτυχίας μακρυά και χωρίς Αυτόν, που (τουλάχιστον) διαισθάνεσαι ότι σε έπλασε. Ο διάβολος είναι "φρονιμότερος" πάντων των θηρίων. Δεν απαιτεί κατ᾿ αρχάς και δεν φοβίζει. Προτιμά να περνάει στο σκοτάδι και την άγνοια της αφανούς-"ανυπαρξίας". Τον βολεύει. Η απόρριψη της ύπαρξης του από τους ανθρώπους τού είναι διευκόλυνση στις ενέργειές του! Όταν αυτοερωτευμένος δεν μπορείς να αγαπάς, τότε η καρδιά γεμίζει φθονερή κακία, αποκλεισμού από την αγάπη, κάθε ύπαρξης. Έτσι και ο διάβολος, από αγαπημένο δημιούργημα του Θεού (Εωσφόρος= αυτός που φέρνει το φως) αναστρέφει τον πορεία του, από την θέα του Θεού και "θεᾶται" μόνον τον εαυτό του!

Από την άλλη ο Θεός συνεχίζει να τον αγαπά όπως και πρώτα, γιατί μπορεί οι όμορφοι και θελκτικοί να προσελκύουν τον οποιονδήποτε, όμως μπορεί αυτή η λέξη να ονομαστεί αγάπη; Αληθινή αγάπη είναι να δέχεσαι τους ανθρώπους, όταν είναι μαραζωμένοι, κατεστραμμένοι, όπως τα ράκη και τα κουρέλια. Ο Θεός το μπορεί γιατί δεν έχει απλώς αγάπη αλλά ΕΙΝΑΙ ΑΓΑΠΗ. Ο Χριστός δεν πέθανε για τους καλούς και τους ωραίους. Πέθανε και για τον διάβολο, όμως αυτός τον ρωτάει απορώντας: "Τι σχέση έχεις εσύ με μένα Ιησού; Σε παρακαλώ μη με βασανίσεις".

Τρεις στάσεις περιγράφονται στο ευαγγελικό κείμενο απέναντι στον Θεό:

i. Τι σχέση έχεις εσύ με μένα Ιησού;

ii. Παρακαλούμε φύγε από κοντά μας!

iii. Παρακαλώ πάρε με μαζί Σου!

Α. Η πρώτη είναι δαιμονική. Είναι ο πρόλογος της προμετωπίδας της κόλασης: Είμαι όλος δικός μου. Δεν χρειάζομαι κανέναν και τίποτε. "Πλούσιος εἰμί καί πεπλούτηκα καί οὐδενός χρείαν ἔχω". Μέσα στην δυστυχία του αυτοεγκλεισμού, ο φθόνος και η ζήλεια και η διαβολή είναι οι συνηθέστεροι καρποί. Πόσο περισσότερο όταν όπως ο διάβολος, μπορείς να έχεις σαφή και όχι συνεσκιασμένη αντίληψη των πραγμάτων! Τότε δεν θέλεις σχέση με κανένα, ενώ θέλεις τους πάντες... μετόχους της δυστυχίας σου. Αυτό είναι ο διάβολος και αυτή την διαδρομή διαβολής και άρρωστης συμβουλευτικής προς τους ανθρώπους ακολουθεί. Αν οι άνθρωποι αυτά που τους ενσπείρει τα θεωρούν δικά τους και τοποθετήσεις τους... τόσο το χειρότερο!! "Τότε "κάτι" μου ζητά κι όλο παζαρεύει μα όσα κι αν δίνω δεν είναι αρκετά" (Ν. Πορτοκάλογλου).

Β. Όσοι ενστερνιστούν την δαιμονική προτροπή της αυτοεξασφάλισης μέσω αμαρτιών αποχτούν σταδιακά συγγένεια όχι με τον Χριστό, αλλά με δαιμονικές καταστάσεις. Ο Χριστός στο Ευαγγέλιο συζητάει και ρωτάει τους ανθρώπους τίνος είναι τέκνα! Πολλές φορές προσδιορίζει κατ᾿ ευθείαν την προέλευση λέγοντας: "Ἐκ τοῦ πατρός ἡμῶν τοῦ διαβόλου...". Σ᾿ αυτήν την περίπτωση η εγγύτητα του Χριστού γεννάει τον "μεγάλο φόβο" των ενοχών και ατυχώς την απώθηση του θέματος της "αλλαγής της υιοθεσίας" στο... μέλλον! Όλοι μας έχουμε την σφραγίδα του βαπτίσματος του Χριστού, αλλά πολλές φορές την συναναμιγνύουμε με αμαρτίες και δαιμονικές συμβουλές. Ο κόπος είναι να απομακρύνουμε από τις επιλογές μας και την καρδιά μας τις αμαρτίες και τους δαιμονικούς συριγμούς υπακούοντας στον "ἀγαπήσαντα ἡμᾶς μέχρι Σταυρού και θανάτου". Δεν το καταφέρνουμε πάντοτε και τότε παρακαλούμε... φύγε από κοντά μας.

Γ. Ο Χρίστος είπε στον Σίμωνα τον Φαρισαίο (Λουκ. 7, 42) ότι αγαπάει πολύ όποιος του χαρίστηκαν πολλά! Έτσι και μεις όταν συνειδητοποιούμε πλήρως από τι δαιμονικές καταστάσεις μας απάλλαξε και μας ελευθέρωσε ο "ἐλευθερωτής τῶν ψυχῶν ἡμῶν" τότε θα τον αγαπήσουμε πολύ. Ο δαιμονισμένος της περικοπής είχε την de facto γνώση της κατάστασής του και γι᾿ αυτό "ἠγάπησε πολύ". Εμείς φανταζόμαστε ότι οι δαιμονικές προτροπές που "τυραγνάνε" το μυαλό μας είναι απλώς σκέψεις... ελευθερίας και διαφωτισμού και γι᾿ αυτό έχοντας ασάφια για το ότι όλα παίζονται στην καρδιά δεν θεωρούμε ότι είμαστε... δαιμονισμένοι (φυσικά δεν είμαστε) και άρα μπορούμε να "κάνουμε" και χωρίς Αυτόν, που ο πρώην δαιμονισμένος παρακαλούσε να τον πάρει μαζί του!

Ας παρακαλέσουμε τον Χριστό να μας ελευθερώσει από κάθε δαιμονική συμβουλή που μας τυραννάει.

Ας καταλάβουμε ότι ο διάβολος δεν είναι ένας πρωταγωνιστής σε ταινία τρόμου, αλλά αυτόκλητος σύμβουλος-διαβολέας ενάντια στην τήρηση του θελήματος του Θεού από εμάς.

Ας παρακαλέσουμε τον Χριστό για καρδιά καθαρή και ευθεία ώστε να μπορούμε να Τον ικετεύουμε:

"Πάτερ ἡμῶν... ρῦσαι ἡμᾶς ἀπό τοῦ πονηροῦ". ΑΜΗΝ.

π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος


Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2020

Κυριακή Δ' Λουκά - ...Τι φυτρώνει και τι δεν φυτρώνει!

Υπάρχει σ᾿ αυτήν την παραβολή μια θεμελιακή δίπολη κατάσταση. Ανάμεσα σ αυτό το δίπολο εξελίσσεται το όλο περιγραφόμενο από τον Χριστό "δράμα" της σχέσεως του Λόγου Του με τα κτίσματά Του!

Υπάρχει ο σπόρος του Γεωργού Χριστού και ο χώρος των ανθρώπινων ενδεχομένων και πιθανοτήτων υποδοχής αυτού τού σπόρου. Τί είναι ο σπόρος; Το λέει ο ίδιος ο Χριστός: "ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού" (Λουκ. 8,11). Και τι είναι από την άλλη πλευρά ο χώρος, που υποδέχεται τον σπόρο-λόγο του Θεού; Η καρδιά του ανθρώπου! Όλο το παιχνίδι στην καρδιά του ανθρώπου… παίζεται. Την καρδιά των ανθρώπων ήρθε να "αλλάξει" ο Χριστός. Ήδη από την Παλαιά Διαθήκη ο Θεός ζητούσε του ανθρώπου την καρδιά: «Υιέ μου, δός μοι σήν καρδίαν» (Παροιμ 23,26).

 Ο σπόρος αναπτύσσεται και είναι μια υπόθεση σιωπής. Ο Χριστός δεν είναι δέσμιος εντυπώσεων. Δεν θέλει να εξαγγείλει αλλαγές. Δεν κάνει… εγκαίνια δραστηριοτήτων για να δειχθούν στο… internet. Η αφάνεια, το εύθραυστο και η "ανυπαρξία" του Λόγου Του είναι για όσους έχουν μυαλό, η απόδειξη της ποιότητας του υγιούς και πραγματικού, που Εκείνος κομίζει και όχι του νοσηρού και ψευδούς "φαίνεσθαι".

Ο σπόρος-Λόγος του Θεού είναι "κόκκος σινάπεως" για τα μάτια των ανθρώπων, δηλαδή ελάχιστο και πολύ μικρό μέγεθος, που όμως γεννάει καινούργιες μεγάλες καταστάσεις (νέους ανθρώπους) όταν υπάρξουν συνθήκες ευνοϊκές για ανάπτυξη και φανέρωση των δυνατοτήτων του. Όταν δηλαδή, όπως λέμε σήμερα, μπορεί να φανερώσει τις «γονιδιακές» του καταβολές! Αυτό που ισχύει δηλαδή βιολογικά για τον άνθρωπο ισχύει και πνευματικά για τον λόγο του Θεού. Το γονιμοποιούν "σπέρμα" Του στις καρδιές μας, που θα φανερώσει αν είμαστε ή όχι... "σπέρμα Αβραάμ"!

 Ο Λόγος του Θεού δημιούργησε και στερέωσε το σύμπαν (τῷ λόγῳ Κυρίου οἱ οὐρανοί ἐστερεώθησαν) αυτοδύναμα και κυριαρχικά. 


Ο Λόγος του Θεού αναδημιούργησε στην φυσική ύπαρξη, δηλαδή την σωματική τους υπόσταση, τους απ᾿ αιώνος νεκρούς, όπως βλέπουμε στον προφήτη Ιεζεκιήλ στο όραμα με τα ξηρά οστά, πράγμα που θα φανεί πριν την κοινή ανάσταση, (Ιεζ. 37, 1-14).

Το δίπολο λοιπόν τώρα αυτής της σχέσης, λόγος-καρδιά, έχει απαραίτητη βάση και δεσμευτική-αναγκαστική συνθήκη την ελευθερία. Χωρίς την ελευθερία δεν συνδέονται λόγος και καρδιά. Συγκολλούνται καμιά φορά αναγκαστικά (φοβίες-δεσμεύσεις-συνθήκες-ιστορία) αλλά για να "φωνάζουν" το ασύμπτωτο και διαφορότροπο τους... με τον ασυγχρόνιστο βηματισμό! 

Ο λόγος του Θεού ανέστησε και αποκατέστησε την εκ γενετής αδυναμία του παραλύτου στα Λύστρα του Ικονίου της Μικράς Ασίας (Πράξ. 14, 8-18) με αποτέλεσμα να νομίσουν οι άνθρωποι ότι ο Παύλος (του οποίου ο λόγος έκανε την θεραπεία) είναι ο Θεός, αφού είχε τέτοια δύναμη ο λόγος του!

Ο λόγος λοιπόν του Θεού όντας δημιουργικός και παρ᾿ ότι παντοδύναμος, γίνεται "αδύναμος" στο να "επιβληθεί" στην θέληση του ελεύθερου όντος, που είναι ο άνθρωπος. Αυτό φανερώνει: i. ότι ο Θεός σέβεται απολύτως την ελευθερία του ανθρώπου· ii. ότι ο Θεός αξιολογεί, ότι το υποχρεωτικό καλό και η αναγκαστική ευρρυθμία δεν έχουν σχέση μαζί του! Πόσοι όμως άνθρωποι δεν επιθυμούν ακριβώς αυτά, για να έχουν "ήσυχο" το μυαλό τους, που φαντάζεται την δύναμη μόνο ως εξουσία επιβολής, που "παραμερίζει" και επιβάλλει!!;; 

Δύναμη για τον Θεό είναι η ποιότητα αντοχής μπροστά στο όχι και την άρνηση εκ μέρους κάποιου τον οποίο μπορείς να… εξαφανίσεις! 

Δύναμη για τον Θεό είναι να μπορείς να συνεχίζεις να αγαπάς αυτόν που "εμπαίζει" ως αδυναμία και ανυπαρξία, τον εκ μέρους σου σεβασμό της ελευθερίας του και την μη επιβολή αναγκαστικών λογικών σχημάτων. 

Δύναμη για τον Θεό είναι να μπορείς να αγκαλιάζεις αυτόν που σου "βγάζει την γλώσσα" ενώ μπορείς να τον αναλώσεις "τῷ πνεύματι τοῦ στόματος" (Β’ Θεσσαλ. 2, 8) δηλαδή με ένα φύσημα!

 Έχουμε λοιπόν τον σπόρο-λόγον του Θεού, ως μια πρόταση «σύναψης σχέσεως» με τον Σπορέα, ως μια κλήση στο τραπέζι Αγάπης, που κάνει Αυτός, που σύστησε τα πάντα. Και έχουμε από την άλλη την πόρτα της καρδιάς του καθενός μας, στην οποία πόρτα γίνεται η… κρούση εκ μέρους του Σπορέως-Χριστού! «Δες με, στέκομαι μπροστά στην πόρτα σου και χτυπώ. Αν κάποιος ακούσει την φωνή μου και ανοίξει την πόρτα, θα μπω στο "σπίτι του" και θα δειπνήσω μαζί του και αυτός μαζί μου. Θα τον βάλω να καθίσει μαζί μου στο θρόνο μου …» (Αποκάλυψη 3, 20-21).

 Μπροστά σε μια τέτοια πρόταση-προοπτική γιατί η ανταπόκριση ποικίλει; Γιατί άλλοι "πεθαίνουν" παρά την οδόν; Άλλοι "εἰς τάς ἀκάνθας"; Άλλοι "ἐπί τα πετρώδη";

Διότι, αφού η καρδιά μας είναι μια "πόρτα", υπάρχει και για μας η τριπλή πιθανότητα που ισχύει και στα φυσικά δεδομένα: α. η πόρτα να είναι κλειστή· β. η πόρτα να είναι μισάνοιχτη· γ. η πόρτα να είναι ορθάνοιχτη!!!

Ας δούμε αναλυτικά κάθε μία από αυτές τις πιθανότητες.

Α. Πόρτα κλειστή είναι κάθε καρδιά που έχει βουλιάξει στον εγωισμό της αυτοεξασφάλισης και της προστασίας των "συμφερόντων" της όπως νομίζει! Θεωρώντας τους άλλους, ως κίνδυνο πάσης μορφής κλείνεται στο "κλουβί" του εαυτούλη τον οποίο προσπαθεί να "προστατέψει" με όσο γίνεται "περισσότερες αμπάρες"! Κλείνεται στον "πύργο" της, της προστατευτικής απόστασης και φυσικά απομονώνεται και κατ᾿ επέκταση "πνίγεται" σε μια μοναξιά για την δημιουργία της οποίας κατηγορεί τους άλλους. Βασανίζεται και βασανίζει. Βουλιάζει στο άγχος εξασφάλισης προστατευτικού καλύμματος και τελικά αυτό το "κάλυμμα" γίνεται… επιτάφια πλάκα! Τους άλλους τους αξιολογεί ως… χρήσιμο κίνδυνο και προσπαθεί εγωιστικά να τους χρησιμοποιήσει με "τρόπους" αποφυγής του… κινδύνου! 

Τότε είναι που έχουμε… Βατερλό και διαμαρτυρίες, ότι "οι άλλοι με πληγώνουν" χωρίς να μπορεί να σκεφτεί ο δύστυχος φυλακισμένος (ο αποτυχημένος εκατομμυριούχος που λέει ο T. S. Eliot για τον Αδάμ) ότι αφού όλη η ύπαρξή του είναι ένας σκαντζόχοιρος γεμάτος αγκάθια και δυστυχώς το ίδιο είναι και οι άλλοι, είναι συνεπαγωγικό αυτονόητο, το ότι στο πλησίασμα θα υπάρχει αλληλοπλήγωμα! Δεν έχει κανένα νόημα η διαμαρτυρία για τον άλλον ότι είναι πηγή οδύνης. Στην ίδια κίνηση γίνεται και αυτός πηγή οδύνης για εκείνον.

Έτσι η καρδιά γίνεται πέτρα χωρίς ικμάδα και "ανθώνας" αγκαθιών, μέσα στα οποία (αγκάθια), τίποτε δεν φυτρώνει και δεν του επιτρέπεται να αναπτυχθεί. Αυτόν τον δύστυχο έγκλειστο ποιος μπορεί να τον… πείσει ότι η πρόταση του σπορέα Χριστού τον αφορά και μπορεί να τον θεραπεύσει; Είναι πεπεισμένος ότι "οι άλλοι είναι η κόλαση"! Πώς μπορεί να εμπιστευθεί και να αποδεχθεί πρόταση ζωής; "Ξέρει κανείς καλύτερα από αυτόν το συμφέρον του";; Όσο μακρύς χρονικά είναι αυτός ο αυτοεναγκαλισμός τόσο σκληρότερες οι αγκυλώσεις των "κλειδώσεων" των χεριών και των ποδιών της ψυχής του, και τόσο δυσκολότερη η ανταπόκριση στο άπλωμα του χεριού του λόγου του Χριστού! Ευχών χρεία!

 Β. Πόρτα μισάνοιχτη είναι κάθε καρδιά που τραμπαλίζεται ανάμεσα στις ιδέες που κουβαλάει και στα πάθη που "υπηρετεί". Αυτή η διελκυστίνδα κάνει τον άνθρωπο να πελαγώνει και να χάνεται μη ξέροντας τι αγαπάει τελικώς περισσότερο, τις ιδέες του (τα πιο αγαπημένα μας παιδιά, Ισαάκ Σύρος) ή τα γοητευτικά του πάθη; Βυθισμένος στη φιλαυτία (=το αγαπάν τα εαυτού νοήματα και θελήματα) την φαντάζεται εξασφάλιση έστω και αν μετά τις πρώτες εμπειρίες έχει αρχίσει να τον… συγχύζει και να τον τυραννά. Σαν τον γάιδαρο του μύθου κι αυτός μεταξύ νερού-ιδεών και αχύρου-παθών ζαλίζεται και πέφτει μη ξέροντας τι να πρωτοδιαλέξει! Όταν κουραστεί ψυχικά από την δουλεία των παθών και σκεφτεί να τα πετάξει και να απαλλαγεί από αυτά, τον παραλαμβάνουν οι στραβές του ιδέες και τον ακινητοποιούν στο να δραστηριοποιηθεί προς μια κατεύθυνση ελευθερίας που δείχνει ο Χριστός. Όταν σιχαθεί τις ιδέες του και αποφασίσει ότι δεν αξίζουν τίποτα και πρέπει να τις αναθεωρήσει, τότε οι συμφύσεις των παθών και η οργανική μνήμη των δεσμεύσεων, που έχουν προηγηθεί, τον κάνουν "στήλη άλατος" να κοιτάει μόνο προς τα πίσω και έτσι αποκλείουν κάθε ενδεχόμενο πορείας προς την αλλαγή. Και έτσι περνούν τα χρόνια και αυτός γερνάει και "κυλιέται" μέσα στους ίδιους δρόμους και στα ίδια "συνήθεια", που λέει ο ποιητής.

 Η καρδιά του είναι ένα σταυροδρόμι! Όποιος θέλει περνάει από εκεί. Καταπατούν, αυτοί οι αναρίθμητοι "διαβάτες", κάθε σπόρο και τον νεκρώνουν. Αποκλείουν κάθε ενδεχόμενο ανταπόκρισης αφού η δύναμη του Λόγου δεν "προλαβαίνει" να φανερωθεί έχοντας γίνει "ὑποπόδιον" των διερχόμενων ιδεών και παθών.

"Ἰδού οἱ λόγοι μου, ὥσπερ πῦρ φλέγον καί ὡς πέλυξ κόπτων πέτρα, λέγει Κύριος» (Ιερεμίας 23, 29).

"Τα λόγια μου είναι σαν φωτιά που κατακαίει και σαν σφυρί που συντρίβει τον βράχο" λέει ο Θεός στον προφήτη Ιερεμία. Ο λόγος του Θεού στον προφήτη είναι η ελπίδα μας. Χρειάζονται κάψιμο οι στραβές ιδέες που μας τυραννούν. Χωρίς κάτι τέτοιο θα σερνόμαστε αυταπατώμενοι σε ευχετικές προτροπές μελλοντικής καλυτέρευσης για να "αποφύγουμε" την οδυνηρή "φωτιά" που θα κατακαύσει θα καθαρίσει και θα απολυμάνει το "θησαυροφυλάκιο" της καρδιάς μας από κάθε τι που δεν είναι υγιές.

 Αλήθεια και "υγεία" πρέπει να ταυτίζονται. Αλήθεια είναι ο Χριστός. Συνεπώς κάθε τι υγιές μας κάνει συγγενείς του Χριστού. Μας επιτρέπει να αφουγκραστούμε τον Λόγο Του. Να τον εμπιστευτούμε και να τον δεχτούμε ρυθμιστή της ζωής μας.

 Από την άλλη "το σφυρί του Θεού που συντρίβει τον βράχο" μας είναι απαραίτητο εξάρτημα για να μπορέσουμε να σπάσουμε τα είδωλα που προσκυνούσαμε και τα… άλατα των κλειδώσεων των ποδιών και των χεριών της ψυχής μας και έτσι να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε στην… "χειραψία" και  πολύ περισσότερο στον "εναγκαλισμό" του Χριστού.

Γ. Πόρτα ορθάνοιχτη δεν είναι, όπως πολλές φορές νομίζουμε, μια καρδιά "καθαρή καί ἄμωμη", αλλά μια καρδιά που αγαπά και εμπιστεύεται! Άλλωστε ούτε η πόρνη, ούτε ο ληστής, ούτε ο τελώνης, ούτε οι αμαρτωλοί που συνανεστρέφοντο τον Χριστό καί τόν "ἠγάπων πολύ" είχαν κατά τεκμήριον καθαρή καρδιά! Είχαν όμως καρδιά "ἀγαπῶσαν" και εμπιστευομένη. Πανανθρώπινη διαπίστωση επαναλαμβανόμενη από την πελώρια προσωπικότητα του Αυγουστίνου, (που πέρασε αυτήν την διαδρομή), είναι το ότι: ακούμε όσους εμπιστευόμαστε! Δηλαδή όσο μεγαλύτερη είναι η αγάπη και η εμπιστοσύνη, τόσο πιο αυτονόητη είναι η υπακοή.

Στην περίπτωσή μας ο μέγας προφήτης Σαμουήλ είναι (εξαιρέσει της Παναγίας) το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα. "Λάλει, Κύριε, ὁ δοῦλος σου ἀκούει" (Α’ Βασ. 3, 10) απαντά όταν τον φωνάζει ο Θεός. "Παιδάριον" είναι όταν γίνεται αυτό. Συνεπώς η ανταπόκριση δεν είναι θέμα... σύνεσης, αλλά αγάπης. Όταν κανείς είναι νεαρότερος αγαπάει ευκολότερα. Δεν έχει ακόμα "ταυτίσει" τον εαυτό του με τις επιθυμίες του. Η πόρτα της καρδιάς του είναι ορθάνοιχτη στην επίσκεψη του Θεού. Ξέρει να "ἐξέρχεται εἰς συνάντησιν" (Ματθ. 7, 26) με τον ερχόμενο Νυμφίο της ζωής του. 

Ο λόγος του Θεού γίνεται αποδεκτός σε μια καρδιά, "γῆ ἀγαθή", και καρποφορεί εκατό φορές περισσότερο. Μια ανατολίτικη ιστορία λέει ότι ο Ιησούς ρώτησε τους Ισραηλίτες: Που φυτρώνει ο σπόρος; Στο έδαφος της γης του απάντησαν. Και ο Ιησούς τους είπε: Αλήθεια σας λέω, φυτρώνει μόνο στο "έδαφος" της καρδιάς!

Επεξηγώντας αυτό ακριβώς ο Θεός στον προφήτη Σαμουήλ του έλεγε: "ὅτι ὁ ἄνθρωπος ὄψεται εἰς πρόσωπον, ὁ δέ Θεός ὄψεται εἰς καρδίαν" (Α’ Βασ. 16, 7). Μια καρδιά λοιπόν ανοιχτή και θεατή από τον Χριστό είναι η αναγκαία και ικανή συνθήκη πλήρους καρποφορίας του λόγου του Θεού.

Δηλαδή όταν αρχίζει για τον άνθρωπο η... αντίστροφη μέτρηση και ελευθερώνεται από την γοητεία της αυταπάτης (να κλείνει την πόρτα) και αρχίζει να κάνει Κύριο της ζωής του τον Χριστό και όχι τις επιθυμίες του, με τις οποίες μπορεί και χρόνια, να ταύτιζε τον εαυτό του (έχοντας πόρτα καρδιάς μισάνοιχτη), τότε με ορθάνοιχτη την πόρτα της καρδιάς του μπορεί να αποφασίσει να πει εξ όλης καρδίας, "λάλει, Κύριε, ὁ δοῦλος σου ἀκούει".

Τότε ο σπόρος καρποφορεί εις εκατόν.

Μαρτζούχος π.Θεοδόσιος κήρυγμα - κατήχηση κήρυγμα Κυριακής

Πέμπτη 1 Οκτωβρίου 2020

Κυριακή Β’ Λουκά


«Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ἡμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως» (Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιο
ς Bloom (†))




Τὸ Εὐαγγέλιο εἶναι ἀπείρως ἁπλὸ, ἄν τὸ δεχτοῦμε μὲ ἁπλότητα. Τὸ κύριο πρόβλημα μας ἔγκειται στὸ γεγονὸς ὅτι ἀναζητοῦμε σὲ αὐτὸ θεολογικὸ βάθος ἀντὶ νὰ βλέπουμε τὴν ἀμεσότητα τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι ὁ ἴδιος ἁπλότητα, ποὺ ἀπευθύνεται σ’ ἐμᾶς ὅπως σὲ φίλους, οὔτε κἄν σὰν σὲ μαθητές, ἀλλὰ ὅπως ἀπευθύνεται κάποιος σὲ φίλους· ἐπειδὴ ὁ Ἴδιος εἶπε, πηγαίνοντας πρὸς τὰ Ἰεροσόλυμα, «Δὲν σᾶς καλῶ πλέον δούλους, ἀλλὰ σᾶς καλῶ φίλους ἐπειδὴ ὅ,τι ἔχω νὰ πῶ τὸ μοιράστηκα μαζί σας».

Κι ἔτσι ἄς ἐκλάβουμε τὰ λόγια ποὺ ἀκούσαμε σήμερα μὲ τὴν ἀμεσότητα ποὺ εἰπώθηκαν ἀπὸ τὸν Χριστό : «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι καὶ ἡμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως».

Εἶναι κάτι ποὺ ἔχετε δεῖ νὰ ἐπαναλαμβάνεται συνεχῶς, ἀλλὰ εἶναι ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποίο ζοῦμε; Θέλουμε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους γύρω μας κατανόηση, ὑπομονή, συμπόνοια, στήριξη, φιλία καὶ ὅλη τὴν ἁπλότητα τούτου τοῦ κόσμου. Δὲν περιμένουμε ἀπὸ ἐμᾶς ἠρωικὲς πράξεις, ἐπειδὴ δὲν ζοῦμε ἠρωικὲς στιγμὲς καὶ καταστάσεις. Ἀλλὰ αὐτὸ εἶναι ποὺ περιμένουμε νὰ λάβουμε. Καὶ ἄν ρωτήσουμε τὸν ἑαυτό μας τὶ κάνουμε γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ μᾶς περιβάλλουν, μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ἐκπληρώνουμε τούτη τὴν ἁπλὴ καὶ ἄμεση ἐντολή, αὐτὴ τὴ συμβουλὴ τοῦ Χριστοῦ ποὺ λέει ὅτι ἄν κάνετε αὐτὰ τὰ πράγματα θὰ εἶστε πραγματικὰ ἄνθρωποι;

Ἄς προβληματιστοῦμε πάνω σ’ αὐτὸ, ἐπειδὴ πολὺ συχνὰ σκεφτόμαστε σπουδαῖα, ἠρωϊκὰ πράγματα, καὶ ὅταν κάνουμε αὐτὲς τὶς μεγάλες σκέψεις πρέπει νὰ βροῦμε τὰ πιὸ ἁπλὰ πράγματα ποὺ θὰ μπορούσαμε νὰ κάνουμε. Ὅταν διαβάζουμε στὸ Εὐαγγέλιο ὅτι θὰ πρέπει νὰ δώσουμε τὴ ζωή μας ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλον, νομίζουμε ὅτι δὲν μποροῦμε νὰ τὸ κάνουμε, ἐπειδὴ δὲν γίνεται καμμιὰ προσπάθεια νὰ ἐπηρεάσουμε τὴ ζωὴ τοῦ πλησίον μας, αὐτοῦ ποὺ εἶναι πιὸ κοντὰ μας. Κι ὅμως νὰ προσφέρει κάποιος τὴ ζωή του σημαίνει νὰ τὴν ἀφιερώσει, ν’ ἀφιερώσει ὅλη του τὴν ἐνέργεια, τὴν κατανόηση, τὴν ὑπομονή, τὴ μέριμνα, τὴ συμπάθεια σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ποὺ βρίσκονται γύρω μας. Μὲ ἄλλα λόγια νὰ κάνουμε στοὺς ἄλλους ὅ,τι θέλουμε νὰ μᾶς κάνουν.

Ἄς σκεφτοῦμε σοβαρὰ αὐτὴν τὴν πολύ, πολὺ ἁπλὴ ἐντολή, καὶ ἄς δοῦμε ὅτι μᾶς ἀκολουθεῖ κάθε λεπτό, ἐπειδὴ περιμένουμε τὰ πάντα καὶ δίνουμε τόσο λίγα. Πραγματικὰ δίνουμε σ’ ἐκείνους ποὺ μᾶς εἶναι ἀγαπητοί, ἀλλὰ ἀκόμα καὶ αὐτοὶ πρέπει τόσο συχνὰ νὰ συμβιβαστοῦν μὲ τὴν ἔλλειψη κατανόησης, ὑπομονῆς καὶ συμπόνοιας. Ἄς μᾶς προβληματίσουν αὐτὰ τὰ ἁπλὰ καὶ ἄμεσα λόγια τοῦ Χριστοῦ καὶ ἄς σταθοῦμε κριτικὰ ἀπέναντι τους· ἄς ρωτήσουμε τοὺς ἑαυτοὺς μας πῶς μπορῶ νὰ σταθῶ ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ ὅταν θὰ μοῦ πεῖ, «Ἄκουσες αὐτὰ τὰ λόγια, τὰ κατανόησες, τὰ ἐπανέλαβες» – πράγματι, γιὰ ἐμᾶς τοὺς ἱερεῖς- «τὰ κήρυξες καὶ τὶ ἔκανες;» Καὶ πόσο λυπηρὸ θὰ εἶναι νὰ κοιτάξουμε τὸν Χριστὸ καὶ νὰ ποῦμε, «Ἰσχυρίστηκα ὅτι εἶμαι μαθητής σου ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα δὲν ἔκανα τίποτα ἀπ’ ὅ,τι ἤθελες· νὰ σώσω ἅλλους ἀνθρώπους ἀπὸ τὴ δυστυχία, τὴ μοναξιά, τὸ κακό». Ἀμήν.

 

(Απόδοση στὴν νεοελληνική και πηγή: agiazoni.gr)