ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ

 ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ

https://www.imaik.gr

Κατά ἕνα παλαιό λειτουργικό ἔθιμο τῆς Ἐκκλησίας μας, τήν ἑπομένη τῶν μεγάλων ἑορτῶν τελεῖται ἡ «Σύναξις», πανηγυρική δηλαδή συνάθροισις τῶν πιστῶν, πρός τιμήν τῶν ἱερῶν προσώπων, πού διεδραμάτισαν ἕνα σπουδαῖο ρόλο στό ἑορτασθέν γεγονός. Ἔτσι τήν ἑπομένη τῶν Χριστουγέννων ἑορτάζομε τήν Σύναξι τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου καί τήν μετά τά Χριστούγεννα Κυριακή τήν μνήμη Δαυίδ τοῦ βασιλέως, Ἰωσήφ τοῦ μνήστορος καί Ἰακώβου τοῦ ἀδελφοθέου. Τήν ἑπομένη τῶν Θεοφανείων τήν Σύναξι τοῦ Προδρόμου. Τήν ἑπομένη τῆς Ὑπαπαντῆς τήν Σύναξι τοῦ δικαίου Συμεών τοῦ θεοδόχου καί τῆς προφήτιδος Ἄννης. Τήν ἑπομένη τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τήν Σύναξι τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ κλπ. Στό ἴδιο προφανῶς αἴτιο ὀφείλεται καί ὁ ἑορτασμός τήν δευτέρα Κυριακή μετά τοῦ Πάσχα δύο ὁμάδων προσώπων πού ὑπηρέτησαν στό γεγονός τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, ἀφ᾽ ἑνός δηλαδή τοῦ Ἰωσήφ τοῦ ἀπό Ἀριμαθαίας καί τοῦ Νικοδήμου, πού ἔθαψαν τό σῶμα τοῦ Κυρίου, ἀφ᾽ ἑτέρου δέ τῶν Μυροφόρων γυναικῶν, πού ἦλθαν νά ἀλείψουν μέ μῦρα τό σῶμα καί πρῶτες ἄκουσαν τό εὐαγγέλιο τῆς Ἀναστάσεως καί πρῶτες εἶδαν τόν ἀναστάντα Κύριο. Σύμφωνα λοιπόν πρός τά ἀνωτέρω ἡ σύναξις πρός τιμήν τῶν ἱερῶν αὐτῶν προσώπων θά ἔπρεπε νά ἑορτάζεται τήν ἑπομένη τοῦ Πάσχα, τήν Δευτέρα δηλαδή τῆς Διακαινησίμου. Ἀλλ᾽ ὅλη ἐκείνη ἡ ἑβδομάς, ἀπό τήν Δευτέρα μέχρι τό Σάββατο, κατείχετο ἀπό τό θέμα τῆς Ἀναστάσεως. «Ἐλογίζετο» ὡς μία πασχάλιος ἡμέρα. Ἡ μετά τό Πάσχα πάλι Κυριακή λόγῳ τοῦ γεγονότος πού συνέβη κατ᾽ αὐτήν, τῆς ἐμφανίσεως δηλαδή τοῦ ἀναστάντος στόν Θωμᾶ καί στούς μαθητάς, ἦταν ἤδη κατειλημμένη ἀπό τόν ἑορτασμό τοῦ περιστατικοῦ αὐτοῦ. Ὁ ἑορτασμός του διήρκεσε ὅλη τήν ἐπακολουθοῦσα ἑβδομάδα καί ἡ πρώτη μετά τό Πάσχα ἐλευθέρα ἡμέρα γιά τήν τοποθέτησι τῆς «Συνάξεως» ἔμενε ἡ δευτέρα μετά τό Πάσχα Κυριακή.

Ἔτσι κατά τόν Ι’ αἰῶνα βρίσκομε στό ἑορτολόγιο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως νά ἀναγράφεται στήν Κυριακή αὐτή ἡ «μνήμη τῶν δικαίων Ἰωσήφ τοῦ ἀπό Ἀριμαθαίας καί Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς καί τῶν λοιπῶν μαθητριῶν τοῦ Κυρίου», γιά νά προστεθῇ ἀργότερα σ᾽ αὐτούς καί ἡ μνήμη τοῦ «νυκτερινοῦ μαθητοῦ» τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Νικοδήμου. Ἀπολυτίκιο τῆς ἡμέρας, ἐκτός ἀπό τό γνωστό «Ὁ εὐσχήμων Ἰωσήφ...», ἦταν καί τό παλαιό τροπάριο «Τῶν μαθητῶν σου ὁ χορός...», πού σήμερα, κάπως παρηλλαγμένο, ἀπαντᾷ σάν δεύτερο κάθισμα τοῦ ὄρθρου τῆς Κυριακῆς τῶν Μυροφόρων μετά τήν γ’ ᾠδή τοῦ κανόνος καί στήν Παρακλητική σάν δεύτερο καί πάλι κάθισμα μετά τήν δευτέρα στιχολογία στόν ὄρθρο τῆς Κυριακῆς τοῦ β’ ἤχου. Ἀκριβῶς δέ τό τροπάριο αὐτό, πού ἔχει εἰδικά γραφῆ καθώς φαίνεται γιά τήν παροῦσα ἑορτή, μᾶς δίδει καί τό θέμα τῆς Κυριακῆς τῶν Μυροφόρων καί τήν συνάρτησί του πρός τό θέμα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου:

«Τῶν μαθητῶν σου ὁ χορός

σύν μυροφόροις γυναιξί

ἀγάλλονται συμφώνως,

κοινήν γάρ ἑορτήν αὐτοῖς ἑορτάζομεν

εἰς δόξαν καί τιμήν τῆς σῆς ἀναστάσεως

καί δι᾽ αὐτῶν δεόμεθα, φιλάνθρωπε Κύριε,

τῷ λαῷ σου παράσχου τό μέγα ἔλεος».

Ἡ κοινή ἑορτή τῶν μαθητῶν τοῦ Κυρίου, τοῦ Ἰωσήφ καί τοῦ Νικοδήμου, καί τῶν Μυροφόρων γυναικῶν ἑορτάζεται πρός δόξαν καί τιμήν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι δηλαδή μία ἀνακίνησις, μία ἀνανέωσις τοῦ ἀναστασίμου πανηγυρισμοῦ μέ νέο κέντρο, τά πρόσωπα πού ἄμεσα συνεδέθησαν μέ αὐτόν.

Ὁ Ἰωσήφ καί ὁ Νικόδημος κατεῖχαν ὑψηλά ἀξιώματα στήν Ἰουδαϊκή κοινωνία. Ἦσαν μέλη τοῦ Μεγάλου Συνεδρίου, τῆς Βουλῆς. Ὁ πρῶτος, ὁ Ἰωσήφ ὁ ἀπό Ἀριμαθαίας, πόλεως τῶν Ἰουδαίων (Λουκ. 23, 51), «ἄνθρωπος πλούσιος» (Ματθ. 27, 57), «εὐσχήμων βουλευτής» (Μάρκ. 15, 43), «μαθητής κεκρυμμένος διά τόν φόβον τῶν Ἰουδαίων» (Ἰω. 19, 38. Ματθ. 27, 57), πού «προσεδέχετο τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Λουκ. 23, 51. Μάρκ. 15, 43) καί δέν συγκατετίθετο μέ τά λοιπά μέλη τοῦ Συνεδρίου στήν κατά τοῦ Χριστοῦ βουλήν καί πρᾶξι των (Λουκ. 23, 51), κατά τίς πληροφορίες τῶν Εὐαγγελίων, ἀναλαμβάνει τόν τολμηρό ρόλο νά ζητήσῃ γιά ταφή τό σῶμα τοῦ ἐκτελεσθέντος ὡς ἐπαναστάτου κατά τῆς Ρωμαϊκῆς ἀρχῆς βασιλέως τῶν Ἰουδαίων. Προσέρχεται στόν Πιλάτο καί ζητεῖ τό σῶμα. Λαμβάνει τήν ἄδεια τῆς ταφῆς, τοῦ ἀποδίδει πρόχειρες νεκρικές τιμές καί τό θάπτει στό κενό μνημεῖο, πού εἶχε ἑτοιμάσει γιά τόν ἑαυτό του. Στό ἔργο του αὐτό βοηθεῖται καί ἀπό ἕναν ἄλλον ἄρχοντα τῶν Ἰουδαίων, τόν Νικόδημο, φαρισαῖο (Ἰω. 3, 1), μέλος καί αὐτόν τοῦ Συνεδρίου, πού παλαιότερα εἶχε ἔλθει μία νύκτα νά συναντήσῃ τόν Χριστό καί νά ἀκούσῃ τήν διδασκαλία Του (Ἰω. 3, 1 ἑξ.) καί εἶχε ἐπιχειρήσει νά τόν ὑπερασπίσῃ ἀργότερα στό Συνέδριο (Ἰω. 7, 50). Αὐτός φέρνει καί μία μεγάλη ποσότητα ἀρωμάτων «μίγμα σμύρνης καί ἀλόης ὡσεί λίτρας ἑκατόν» γιά νά ἐνταφιάσουν τόν Χριστό κατά τά Ἰουδαϊκά ἔθιμα (Ἰω. 19, 39-40).

Τά δύο λοιπόν αὐτά σοβαρά καί εὐϋπόληπτα πρόσωπα προσάγονται ἀπό τήν Ἐκκλησία σάν δύο ἀψευδεῖς μάρτυρες τοῦ θανάτου καί τῆς ταφῆς τοῦ Χριστοῦ. Αὐτοί Τόν εἶδαν νεκρό, ζήτησαν τό σῶμα ἀπό τήν Ρωμαϊκή ἀρχή, τό κατέβασαν ἀπό τόν Σταυρό, τό ἄλειψαν μέ τά ἀρώματα καί τό τύλιξαν στά σάβανα, τό μετέφεραν καί τό ἔθαψαν καί προσεκύλησαν «λίθον μέγαν» στή θύρα τοῦ μνημείου. Εἶναι σάν μία ἔμμεσος ἀπάντησις σ᾽ ἐκείνους πού τυχόν θά ἀμφέβαλλαν γιά τόν πραγματικό θάνατο τοῦ Σταυρωθέντος. «Ἐπί στόματος δύο μαρτύρων καί ἐπί στόματος τριῶν μαρτύρων στήσεται πᾶν ρῆμα», ἔλεγε ὁ Μωσαϊκός νόμος (Δευτ. 19, 15). Καί ἐδῶ μάρτυρες τοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ δέν εἶναι μόνο οἱ στρατιῶται τοῦ ἐκτελεστικοῦ ἀποσπάσματος, ὁ ἑκατόνταρχος, ὁ Πιλᾶτος, οἱ παριστάμενες γυναῖκες. Ἀλλά καί δύο ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων. Δύο κοινῶς ἀνεγνωρισμένα καί τιμώμενα πρόσωπα.

Οἱ ἐκκλησιαστικοί ποιηταί ἔβαλαν στό στόμα τῶν δύο αὐτῶν ἀνδρῶν θαυμασίους ἐπικηδείους θρήνους. Ἕνας ἀπό αὐτούς εἶναι καί ἐκεῖνος πού πλέκεται στό δοξαστικό τῶν ἀποστίχων τοῦ ἑσπερινοῦ τοῦ πλ. α’ ἤχου. Εἶναι ἕνας ἀπό τούς ὡραιοτέρους ὕμνους καί ψάλλεται καί κατά τήν ἡμέρα τοῦ θανάτου τοῦ Κυρίου, τήν Μεγάλη Παρασκευή, καί κατά τήν ἀκολουθία τῆς Κυριακῆς τῶν Μυροφόρων:

«Σέ τόν ἀναβαλλόμενον τό φῶς ὥσπερ ἱμάτιον,

καθελών Ἰωσήφ ἀπό τοῦ ξύλου σύν Νικοδήμῳ

( καί θεωρήσας νεκρόν, γυμνόν, ἄταφον, εὐσυμπάθητον

θρῆνον ἀναλαβών,

ὀδυρόμενος ἔλεγεν·

Οἴμοι, γλυκύτατε Ἰησοῦ!

ὅν πρό μικροῦ ὁ ἥλιος

ἐν σταυρῷ κρεμάμενον θεασάμενος

ζόφον περιεβάλλετο

καί ἡ γῆ τῷ φόβῳ ἐκυμαίνετο

καί διερρύγνυτο ναοῦ τό καταπέτασμα·

ἀλλ᾽ ἰδού νῦν βλέπω σε

δι᾽ ἐμέ ἑκουσίως ὑπελθόντα θάνατον.

Πῶς σέ κηδεύσω, Θεέ μου;

ἤ πῶς σινδόσιν εἰλήσω;

ποίαις χερσί δέ προσψαύσω

τό σόν ἀκήρατον σῶμα;

ἤ ποία ᾄσματα μέλψω

τῇ σῇ ἐξόδῳ, οἰκτίρμον;

Μεγαλύνω τά πάθη σου,

ὑμνολογῶ καί τήν ταφήν σου

σύν τῇ ἀναστάσει κραυγάζων·

Κύριε, δόξα σοι».)

Ἄν ὁ Ἰωσήφ καί ὁ Νικόδημος εἶναι οἱ μάρτυρες τοῦ θανάτου καί τῆς ταφῆς, αἱ μυροφόροι γυναῖκες εἶναι οἱ πρῶτοι μάρτυρες τῆς Ἀναστάσεως. Αὐτές πού ἐπεθύμησαν νά συμπληρώσουν τίς ἐλλείψεις τῆς ἐσπευσμένης ταφῆς, ἀλλ᾽ ἀντί νά ἀλείψουν μέ μῦρα τό νεκρό σῶμα, ἀντί νά κλαύσουν γιά τόν νεκρό, ἔγιναν οἱ πρῶτοι θεαταί τοῦ κενοῦ τάφου καί πρῶτες αὐτές ἄκουσαν ἀπό τό στόμα τοῦ λευκοφόρου ἀγγέλου τό χαρούμενο καί παράδοξο μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως. Αὐτές ἔγιναν ἀπό Μυροφόροι εὐαγγελίστριαι κι᾽ ἔφεραν τό εὐαγγέλιο τῆς ἐγέρσεως στούς μαθητάς καί στόν κόσμο.

Αὐτήν δέ ἀκριβῶς τήν μετάβασι τῶν Μυροφόρων στό μνῆμα καί τό ἀγγελικό μήνυμα, τό ἄγγελμα τῆς Ἀναστάσεως, ποιητικά ἐπεξεργάζεται τό δοξαστικό τῶν αἴνων τοῦ β’ ἤχου. Εἶναι ποίημα τοῦ βασιλέως Λέοντος τοῦ Σοφοῦ καί ἐμπνέεται ἀπό τήν σχετική ἀναστάσιμο περικοπή τοῦ Κατά Μάρκον Εὐαγγελίου (Μάρκ. 16, 1-8), τό Β’ ἑωθινό Εὐαγγέλιο τῶν Κυριακῶν:

«Μετά μύρων προσελθούσαις

ταῖς περί τήν Μαριάμ γυναιξί

καί διαπορουμέναις

πῶς ἔσται αὐταῖς τυχεῖν τοῦ ἐφετοῦ

ὡράθη ὁ λίθος μετῃρμένος

καί θεῖος νεανίας

καταστέλλων τόν θόρυβον αὐτῶν τῆς ψυχῆς·

Ἠγέρθη γάρ, φησιν, Ἰησοῦς ὁ Κύριος·

διό κηρύξατε τοῖς κήρυξιν αὐτοῦ μαθηταῖς

εἰς τήν Γαλιλαίαν δραμεῖν

καί ὄψεσθαι αὐτόν ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν,

ὡς ζωοδότην καί Κύριον».

Καί πάλι λοιπόν τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων θά δοξολογηθῇ ὁ νικητής τοῦ θανάτου καί τοῦ Ἅδου. Ὁ νεκρός – τό βεβαιώνουν ὁ Ἰωσήφ καί ὁ Νικόδημος, πού ἔγινε ζῶν – τό βεβαιώνουν αἱ Μυροφόροι. «Ἡ ζωή ἡ ἀθάνατος» πού κατέβη στό βασίλειο τοῦ Ἅδου καί ἐνέκρωσε τόν Ἅδη μέ τό ἀνέσπερο φῶς Του, μέ τήν ἀστραπή τῆς Θεότητός Του. Αὐτός πού ἀνέστησε τούς πεθαμένους ἀπό τά σκοτεινά μνήματα. Ὁ ζωοδότης, πού μέ τήν ἀνάστασί Του σύναψε σέ ἀτελεύτητο δοξολογία τίς δυνάμεις τῶν οὐρανῶν καί τούς λαούς τῆς γῆς. Αὐτός πού ἀπέθανε καί κατέβη στόν Ἅδη, γιά νά μᾶς ἀνεβάσῃ μέ τήν ἔγερσί Του στούς οὐρανούς.

Αὐτό ἀκριβῶς ψάλλει ὁ ὑμνῳδός τοῦ ἀναστασίμου ἀπολυτικίου τοῦ β’ ἤχου, πού θά ἀκουσθῇ τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων στούς ναούς μας:

«Ὅτε κατῆλθες πρός τόν

θάνατον,

ἡ ζωή ἡ ἀθάνατος,

τότε τόν Ἅδην ἐνέκρωσας

τῇ ἀστραπῇ τῆς Θεότητος·

ὅτε δέ καί τούς τεθνεῶτας

ἐκ τῶν καταχθονίων ἀνέστησας,

πᾶσαι αἱ δυνάμεις

τῶν ἐπουρανίων ἐκραύγαζον·

Ζωοδότα Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν,

δόξα σοι».

Σήμερον εορτάζομε την λαμπράν νίκην μας

 (…)Σήμερον εορτάζομε την λαμπράν νίκην μας. Σήμερον ο Κύριος ημών έστησε το τρόπαιον κατά του θανάτου, κατέλυσε την τυραννία του διαβόλου και μας εχάρισε την οδόν της σωτηρίας δια της αναστάσεως. Όλοι χαίρομεν, σκιρτώμεν, αγαλλόμεθα.

(…)Σήμερον ο Χριστός ηλευθέρωσε την ανθρωπίνην φύσιν από την τυραννία του διαβόλου και την επανέφερεν εις την προηγουμένην της ευγένειαν.

(…)Σήμερον η σύναξις των αγγέλων και ο χορός όλων των ουρανίων δυνάμεων αγάλλονται δια την σωτηρίαν των ανθρώπων. Σκέψου, λοιπόν, αγαπητέ, το μέγεθος της χαράς, αφού και αι ουράνιαι δυνάμεις συνεορτάζουν με ημάς και χαίρουν επίσης δια τα ιδικά μας αγαθά.

(…)Όταν δεις όχι μόνον τους αγγέλους και την σύναξιν όλων των ουρανίων δυνάμεων, αλλά και αυτόν τον Κύριον των αγγέλων να συνεορτάζει μαζί μας, τι σου απομένει δια να ευφρανθείς; Λοιπόν, ας μη είναι κανείς κατηφής σήμερον… (Άγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος).

Το «Χριστός Ανέστη», αδελφοί μου, δονεί την ατμόσφαιρα απ' άκρου εις άκρον και πάλιν, αφού στην ορθόδοξη Εκκλησία δεν υπάρχει μεγαλύτερη εορτή από αυτήν της Αναστάσεως τού Κυρίου μας. Η Ανάσταση αποτελεί το επιστέγασμα όλων των εορτών, γιατί με αυτήν νικήθηκε ο «έσχατος εχθρός» τού ανθρώπου, ο θάνατος. Με την Ανάστασή Του ο Κύριος έδειξε ότι προοπτική τού ανθρώπου είναι η ζωή« ότι ο θάνατος είναι μέρος αυτής, αφού φάνηκε «η ζωή εν τάφω». « Εγώ ήλθον ίνα ζωήν έχωσιν και περισσόν έχωσιν είπε ο Ίδιος. Ώστε «θάνατος ουκέτι κυριεύει«» «της ζωής γαρ ηξιώθημεν εν Χριστώ Ιησού». «Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν, Άδου την καθαίρεσιν, άλλης βιοτής, της αιωνίου, απαρχήν». Ό,τι πιο φυσικό λοιπόν να πανηγυρίζουμε και να διατρανώνουμε τη χαρά μας μπροστά στο μοναδικό αυτό και εκπληκτικό γεγονός, το οποίο ανέτρεψε στην κυριολεξία όλα τα δεδομένα και όλες τις σταθερές τής ιστορικής πραγματικότητας!  

Τι σημαίνει όμως πανηγύρι και διατράνωση τής χαράς; Μήπως βεγγαλικά και βαρελότα και αυτοσχέδιες βόμβες, με τα οποία θρηνούμε κάθε χρόνο ένα σωρό θύματα και τα οποία προκαλούν τελικά την αγανάκτηση; Μήπως ακόμα σημαίνει, ξενύχτι και τραγούδια στη διαπασών και επιστροφή στο σπίτι ανατείλαντος του ηλίου, με ολοήμερο ύπνο όλη την Κυριακή του Πάσχα;         

Μήπως τέλος το πανηγύρι της Ανάστασης εκφράζεται κυρίως με το ψήσιμο τού οβελία, και των λοιπών εδεσμάτων, με τα οποία θα γεμίσει μέχρις εσχάτης πλήρωσης το στομάχι του ο πιστός, για να βρει ανακούφιση έπειτα στην κατάποση χωνευτικών ή και μερικές φορές στην καταφυγή στα νοσοκομεία; Ασφαλώς και όχι! Τέτοιες αντιδράσεις για το πανηγύρι της Ανάστασης πόρρω απέχουν από το κατά Χριστόν εκκλησιαστικό ήθος και το μόνο πού φανερώνουν είναι ότι ο πιστός είναι τελικώς άπιστος και ίσως και άθεος. Πράγματι!

Το γεγονός ότι ένα μεγάλο τμήμα τού ορθοδόξου χριστιανικού λαού συμμετέχει στην Ανάσταση με το να παραμένει μόνο στην τελετή της δωδεκάτης νυχτερινής, για ν' ακούσει το «Χριστός Ανέστη», αν βέβαια το ακούσει, να διαδηλώνει την υποτιθέμενη χαρά του με  θορυβώδη βαρελότα και παντιότροπο θόρυβο,  και να κάνει έπειτα μεταβολή για να επιπέσει στη μαγειρίτσα και τα λοιπά τού πασχαλινού τραπεζιού, τι άλλο δείχνει παρά την απουσία τού Χριστού και της δύναμης της Αναστάσεώς Του από τη ζωή των «Χριστιανών»! Το λέει μάλιστα και ο ψαλμικός στίχος της αναστάσιμης ώρας: « Αναστήτω ο Θεός και διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί Αυτού και φυγέτωσαν από προσώπου Αυτού οι μισούντες Αυτόν!» Και ω, τού θαύματος! Πραγματοποιείται επακριβώς το λεχθέν: Διασκορπίζονται οι εχθροί τού Χριστού (κρατώντας μάλιστα και αναμμένες αναστάσιμες λαμπάδες!) και φεύγουν από μπροστά Του όσοι Τον μισούν! Τέτοια άμεση εκπλήρωση αγιογραφικού λόγου πουθενά αλλού δεν απαντάται. Και δυστυχώς, η τραγική αυτή κατάσταση δεν επισημαίνεται μόνο στις πόλεις. Θα 'λεγε κανείς ότι κυρίως απαντάται στις επαρχίες και τα χωριά. Εκεί κατ εξοχήν βρίσκεται κανείς σε πολεμική ατμόσφαιρα. Εκεί πλήθος «ευγενικών» πιστών ετοιμάζεται νά πανηγυρίσει το Πάσχα με βόμβες και με ρουκέτες. Εκεί ο σκοπός της Ανάστασης εξαντλείται στο ποίος θα καταφέρει  περισσότερο τον πανικό και την καταστροφή.

Πού είναι εκείνοι άραγε πού ισχυρίζονται ότι η ελληνική ύπαιθρος κρατάει την παράδοση της ορθοδοξίας; Ποία σχέση μπορεί να έχει το Πάσχα των Ελλήνων με τα εκφυλιστικά φαινόμενα, πού διαπιστώνουμε κάθε χρόνο τέτοια εποχή; Τι άλλο είναι οι αναφορές περί των ιδανικών συνθηκών εορτασμού τού Πάσχα στην επαρχία -τουλάχιστον σε πολλά μέρη της επαρχίας - παρά ρομαντικές εκφράσεις εξιδανικευμένης παρελθοντικής εποχής; Δυστυχώς, αγριέψαμε ως άνθρωποι. Και την αγριότητα της καρδιάς μας την αποκαλύπτουμε ακόμη και στα εκκλησιαστικά γεγονότα. Ακόμη και στις εορτές της Εκκλησίας μας! Τι σημαίνει λοιπόν πανηγύρι αναστάσιμο και χαρά πασχαλινή; Σημαίνει πώς  γνήσια και αληθινά ο Χριστιανός, έχει επίγνωση τής παρουσίας τού Χριστού στη ζωή του και παράλληλα διαδηλώνει τη χαρά του; Μας το τονίζει σήμερα ο Θωμάς.

Ο Θωμάς, σήμερα, κατανοεί το λάθος του, λάθος που εμείς συνεχίζουμε σε κάθε στιγμή της ζωής μας και μόλις ο Κύριος τον βοηθά ομολογεί ακλόνητα: «Εσύ είσαι ο Κύριός μου και ο Θεός μου». Με την ομολογία του αυτή ο Θωμάς δεν ξεπερνά απλά την αδυναμία της δυσπιστίας. Οδηγεί τον εαυτό του, σε μια κίνηση ευγνωμοσύνης και αφοσίωσης μπροστά στο θέαμα των νωπών πληγών που άφησαν τα καρφιά της σταύρωσης. Οδηγεί τον πιστό ση συναίσθηση ότι το σωτήριο πάθος του Χριστού δεν έγινε κάποτε, απλά και αόριστα ή γενικά. Το πάθος του Κυρίου ναι μεν πρόσφερε τη δυνατότητα της σωτηρίας σε όλους τους ανθρώπους δια μέσου των αιώνων, αλλά η αξία του βρίσκεται στο να αντιληφθεί ο καθένας μας ότι ο Ιησούς «έπαθεν υπέρ υμών» (Α' Πέτρ. β' 21).

Αν δεν αποδεχθούμε ο καθένας ξεχωριστά τον Ιησού σαν Σωτήρα τότε, σωτηρία δική μας, δεν μπορεί να υπάρξει. Είναι για τούτο που σήμερα ο Θωμάς, πέρα από τη δυσπιστία του, μας άφησε και μια μοναδική ομολογία: «ο Κύριός μου και ο Θεός μου». Με την ομολογία του αυτή δεν αποκήρυσσε απλά το λάθος του, αλλά αποκάλυπτε το ουσιαστικό περιεχόμενο της πίστης γύρω από το πρόσωπο του Ιησού. Δεν είπε «Εσύ είσαι ο Κύριος και Θεός μας», αλλά «εσύ είσαι ο Κύριός μου και ο Θεός μου». Εσύ είσαι αυτός που έπαθε και Αναστήθηκε για μένα. Άρα είναι σωτήρας δικός μου!

Είναι στ' αλήθεια εποικοδομητικό να φέρνουμε στη σκέψη μας την απιστία του Θωμά για να μπορούμε σε ανάλογες στιγμές να ξεπερνούμε την άρνηση. Αλάθητος είναι μόνο ο Θεός. Άρα αν κάποτε μέσα μας διακρίνουμε το σαράκι της απιστίας ας μην απογοητευτούμε. Ας φέρουμε στη σκέψη το Θωμά που δεν επέμεινε στην άρνηση. Ας υπακούσουμε στη σημερινή προτροπή του Κυρίου που μακαρίζει τις γενιές που θα πιστέψουν σ' Αυτόν χωρίς να χρειάζεται να δουν και τότε η δυσπιστία θα σβήσει και της Ανάστασης το φως θα φωτίσει τις ψυχές μας. Τότε θα νικήσουμε τους όποιους φόβους μπροστά στο φάσμα του θανάτου που πλανάται καθημερινά μπροστά μας. Τότε θα ανθίσει η ελπίδα και θα ωριμάσει ο καρπός της πίστης για ένα καινούριο κόσμο και μια ατέλειωτη ζωή κοντά στο Θεό.

Σε εποχές δύσκολες, όπως η δική μας, χρειάζεται πρώτα απ' όλα να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχει ο κίνδυνος της δυσπιστίας αλλά και η ελπίδα της πρόληψης μιας ενδεχόμενης τραγωδίας τόσο σε ατομικό όσο και σε επίπεδο κοινωνικό. Σε εποχές που η αμφισβήτηση μεγαλώνει και η νεώτερη γενιά επαναστατεί με φανερά τα σημάδια της αγωνίας στα πρόσωπά τους, διερωτηθήκαμε γιατί υπάρχει το φαινόμενο αυτό; Διερωτηθήκαμε γιατί τα ιδανικά της πίστης και της Πατρίδας έχουν εξασθενήσει; Διερωτηθήκαμε γιατί έχει χαθεί ο πόθος της αρετής και το στοιχείο του σεβασμού στη νεώτερη γενιά; Πριν τους καταλογίσουμε ευθύνες ας στραφούμε με ειλικρίνεια στον εαυτό μας. Τότε ακριβώς θα διαπιστώσουμε τη δική μας ευθύνη. Γιατί την ώρα που χρειαζόταν η δική μας πίστη εμείς σπείραμε την αμφιβολία. Την ώρα που έπρεπε να δείξουμε αρετή και τόλμη προβάλαμε δειλία. Την ώρα που έπρεπε στην πράξη να δείξουμε σεβασμό είτε σε μεγαλύτερους είτε σε μικρότερους εμείς κυνικά τους εμπνεύσαμε την περιφρόνηση. Γιατί τώρα χύνουμε κροκοδείλια δάκρυα;

Αδελφοί μου, ας συντάξουμε τις δυνάμεις μας. Ας ξεκαθαρίσουμε με σαφήνεια τις αρχές και τα ιδανικά μας. Ας οριστικοποιήσουμε το περιεχόμενο της πίστης μας. Όσο κτυπά η αμφιβολία και οι πόρτες ανοιγοκλείνουν χωρίς αντίσταση, τότε θα πλανάται παντού ο φόβος του θανάτου. Η ανάσταση χρειάζεται ξεκάθαρη και προ παντός θερμή πίστη. Μια πίστη που θα συνδέει τον καθένα με τον προσωπικό Κύριο και Θεό του, όπως έγινε σήμερα και με το Θωμά. Μέσα από την προσωπική αυτή σύνδεση θα ανακαλύψει ότι ο Ιησούς είναι «η ανάστασις και η ζωή».

Ο ΤΡΟΠΑΙΟΦΟΡΟΣ ΑΓΙΟΣ

 

Σε μια τραγική διαπίστωση,αγαπητοί αδελφοί, σ` ένα συμπέρασμα που δεν χωράει αμφισβητήσεις, καταλήγουμε ,καθώς μελετάμε την βιωτή του μεγάλόυ και τροπαιοφόρου μάρτυρος, τον οποίο για δεύτερη φορά μέσα στο εκκλησιαστικό έτος, τιμάει σήμερα η Εκκλησία μας.

Μια διαπίστωση που βέβαια  ξεκινάει από τα χρόνια κείνα –τα μαρτυρικά- του ζωντανού Χριστιανισμού, των διωγμών και της ομολογίας., της  οποίας όμως τις προεκτάσεις και την πλήρη επαλήθευση πρέπει να ψάξουμε στο σήμερα. Στη … δική μας εποχή .Την εποχή της   3 ης χιλιετίας , την εποχή της προόδου, της επιστήμης, των θαυμάτων της τεχνικής, μα και εποχή συνάμα υποκουλτούρας, αμφισβήτησης και ισοπέδωσης των πάντων, εποχή, που κατάφερε να αποχαυνώσει τη συντριπτική πλειοψηφία της ανθρωπότητας και να την θέσει –άβουλο ον – στην κυριαρχία και στα σχέδια ενός  BIG-BROTHER.

Ο  μεγάλος  εθναπόστολος  -ο Παύλος- μιλώντας γι` αυτήν ακριβώς την κατάσταση αναφέρει σε μια επιστολή του.î ΜαρτυρØ γαρ αÇτο¶ς    ζήλον Θεού έχουσιν αλλù ου κατùνεπίγνωσιν… ùΑγνοούντες γαρ την του Θεού δικαιοσύνην, και την ιδίαν δικαιοσύνην ζητούντες, στήσαι την δικαιοσύνην του Θεού ουχ υπετάγησαν ï.

Παράλληλα ο ίδιος δηλώνει για τον εαυτό του.îΕγώ…ουκ απειθείς εγενόμην  τη ουρανίω οπτασίαï.

Δεν απείθησε στη Θεία πρόσκληση. Δεν έκλεισε τα` αυτιά του στη φωνή του Θεού.Δεν άλλαξε δρόμο όταν, πηγαίνοντας στη Δαμασκό , καλέστηκε για να συναντηθεί με το Θεό και μάλιστα να γίνει ο μεγάλος εθναπόστολος Του, μάρτυρας Του, ομολογητής Του.

Στην ίδια  βέβαια γραμμή, πάνω στα  ίδια χνάρια ,βάδισε και ο Μεγαλομάρτυρας και τροπαιοφόρος Άγιος την μνήμη του οποίου τιμάει σήμερα η Εκκλησία μας.Κλήθηκε κι αυτός σε συνάντηση με το Χριστό. Τον κάλεσε μάλιστα  με τρόπο τρανταχτό.Του ζητήθηκε να δοθεί ολοκληρωτικά. Ψυχή και σώμα χάρισμα στο Θεό. Από τη μια  ο îου κατ` επίγνωσιν ζήλοςï, των διωκτών, από την άλλη î ο κατù επίγνωσιν ζήλοςï,του μάρτυρος μας. Ο φανατισμός, η μισαλλοδοξία, η ανυπακοή. σε απόσταση  βολής  με την αληθινή Θεογνωσία, την  ταπείνωση, την υποταγή του ιδίου θελήματος  στο θέλημα του Θεού .Διωγμός και ομολογία  μέσα  στην ζώσα Χριστιανική πίστη ,είναι δυο έννοιες που δεν ξεχώρισαν ποτέ.

Οι προφήτες σκύβουν το κεφάλι  και ανοίγουν την καρδιά τους στο Θεό.î Λάλει Κύριε και ο δούλος σου ακούειï.Οι Απόστολοι  δεν εγένοντο απειθείς στα ουράνια  κελεύσματα. Οι Άγιοι όλοι της Εκκλησίας μας ,οι Μάρτυρες μας ,τα παλικάρια της πίστεως μας, καταθέτουν  την βροντερή ομολογία τους, με λόγια και με έργα, και δεν σκύβουν το κεφάλι σε καμιά  δύναμη, σε καμιά υπόσχεση, σε κανένα αντάλλαγμα. Πλειάδα  εκατομμυρίων  ψυχών, πυρπολούμενοι από Θείο î κατù •πίγνωσιν  ζ¡λοï δεν μπόρεσαν να κρατήσουν το στόμα τους κλειστό στις αλήθειες που με το χέρι τους έψαξαν και τη ψυχή τους αφουγκράστηκαν. î Ου δυνάμεθα, γάρ ημείς α είδομεν και ηκούσαμεν μη λαλείνï.Έτσι  άφησαν  σε μας ατράνταχτη παρακαταθήκη αυτό που απ’ την αρχή τονίσαμε. î…•αν À μολογήσ¨ς  •ν τâ στόματι σου Κύριον ùΙησοËν  σωθήσ¨  ï.

Ο Άγιος μας, ο Μεγαλομάρτυρας  Άγιος μας ,παράδειγμα  αποστομωτικό. Κατέθεσε στα χέρια του  Θεού, τα πάντα. Ψυχή και σώμα, ολάκερα. Όχι με δόσεις, όχι με υποχωρήσεις, όχι με συμβιβασμούς και υπολογισμούς. Αψήφησε τα παρόντα μα κέρδισε τα μέλλοντα, τα αιώνια.

          Αγαπητοί  Χριστιανοί.

Η αντίδραση του ανθρώπου στο πρόσωπο του Θεού φαινόμενο διαχρονικό .Το πνεύμα το κοσμικό, αλλοιώνει την αλήθεια, και την ερμηνεύει σύμφωνα με προσωπικές επιδιώξεις, συμφέροντα  και απόψεις, κατασκευάζοντας έτσι ένα Χριστιανισμό συμφεροντολογικό, συμβιβασμένο, άνευρο. Ένα Χριστιανισμό που άνετα τον παραμερίζουμε όταν μπαίνει εμπόδιο στις επιδιώξεις μας.

Έχουμε όμως  το δικαίωμα να κάνουμε διαλογή και επιλογή των αληθειών του Ευαγγελίου κατά μας συμφέρει; Έχουμε το δικαίωμα  να προσαρμόζουμε το Χριστό όπως εμείς θέλουμε, γιατί δήθεν άλλαξαν οι καιροί, γιατί δήθεν πρέπει να προσαρμοστούμε, σε νέα δεδομένα, γιατί δήθεν πρέπει να να πάψουμε να είμαστε αναχρονιστικοί, γλαφυροί οπισθοδρομικοί, γιατί πρέπει να εκσυγχρονιστούμε; Έχουμε κατανοήσει ότι το Ευαγγέλιο δεν είναι δική μας επινόηση και  γι΄αυτό  δεν επιδέχεται αλλαγές, νοθεύσεις ,αλλοιώσεις..

îΔικαιοσύνη γάρ ΘεοË •ν ΑÇτâ €ποκαλύπτεταιï 

Εμείς λοιπόν προσερχόμαστε στο Χριστό, χωρίς εγωισμούς, υποχωρήσεις, συμβιβασμούς  και κοσμικές  εκσυγχρονίστικες  σοφίες, Προσερχόμαστε στο Χριστό με αταλάντευτη πίστη και άδολη αγάπη .Αγάπη και πίστη που σε κάνει να είσαι έτοιμος ακόμα και για το μαρτύριο. Αγάπη και πίστη που βάζουν το Χριστό πιο πάνω κι από γονείς και συγγενείς κι από γνωστούς και φίλους και πολιτικούς  κι από οποιονδήπ άλλον. îΤις ημάς χωρίσει  από της αγάπης του Χριστού;  Θλίψις ή  στενοχωρία ή  διωγμός,ή λιμός,ή γυμνότης ή κίνδυνος ή μάχαιρα; ï

Προσερχόμαστε στο Χριστό με τη δύναμη του λόγου μας. Ανοίγουμε το στόμα μας , κινούμε τη γλώσσα μας γι΄ Αυτόν .Παντού και σ΄ όλους. Σ΄όλες  τις κατευθύνσεις. Σε φίλους, σε εχθρούς ,σε ζηλωτές, σε ψυχρούς, σε αδιάφορους, στους νεοφωταδιστές και θολοκουλτουριάρηδες  της  εποχής μας .Με θάρρος  και παρρησία ομολογούμε Ιησούν Χριστόν .  îέτοιμοι προς απολογίαν παντί τω αιτούντι ημάςς λόγον περί της εν ημίν ελπίδοςï Ο ίδιος ο Κύριος μας διαβεβαιώνει σχετικά με την με θάρρος  και δύναμη του λόγου ομολογία μας.îόστις ομολογήσει έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω καγώ εν αυτώ έμπροσθεν του Πατρόςï.

          Αγαπητοί  Χριστιανοί

Στα χρόνια των διωγμών, τα χρόνια  των  μαρτύρων ,στα  χρόνια   του  Τροπαιοφόρου Αγίου μας, ο Χριστιανισμός ,συνεχώς κατακτούσε νέες ψυχές, ακόμα και μέσα από αυτούς  τους διώκτες , εν  μέσω παντοειδών εμποδίων, διωγμών ,μαρτυρίου.

Σήμερα  ύστερα από δυο χιλιάδες χρόνια, ακόμα  τα  εμπόδια  δεν  έλειψαν .Λίγα χρόνια πίσω, στα χρόνια ,του υπαρκτού  λεγομένου σοσιαλισμού, ή στις γείτονες  Βαλκανικές χώρες αρκούν για του λόγου το αληθές.

Στην πατρίδα μας, είναι γνωστές οι προσπάθειες που γίνονται ,για να μας αποστερήσουν το δικαίωμα  να εξωτερικεύουμε  και να ομολογούμε την πίστη μας. Να  περιθωριοποιηθεί η Εκκλησία, να σφραγιστεί το στόμα της  Εκκλησίας, να λείψει η ομολογιακή δήλωση της Ορθοδόξου   ταυτότητος μας .Είναι γνωστός ο πόλεμος και οι συκοφαντίες  κατά της Εκκλησίας για να κλονιστεί το κύρος της, για να μην την βρίσκουν μπροστά τους στα άνομα σχέδια τους.

          Όμως.

Αυτός που πιστεύει με συνέπεια δεν κρατά την πίστη μόνο για τον εαυτό του. Δεν ισχυρίζεται ότι  η πίστη είναι μόνο <<για τα μέσα μας >>, αλλά  ομολογεί  σε κάθε στιγμή σε κάθε περίσταση. Με την καρδιά πιστεύουμε  και η πίστη αυτή  λογίζεται για την δικαιοσύνη μας .Και όταν ομολογούμε αυτό που έχουμε στην καρδιά μας, αυτή η ομολογία  μας  χαρίζει την σωτηρία .Αυτό  έκανε και ο  Άγιος μας.

                                                                                                Α Μ Η Ν