Τετάρτη 26 Ιανουαρίου 2022

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ

 



Ο ΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ 


ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ ΜΑΡΙΑ

Αν. Καθ. Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών

   Εάν ο λόγος των Τριών Ιεραρχών ήταν παρών σε όλους τους τομείς της ζωής μας, όπως θα έπρεπε, δηλαδή στην πολιτική, πολιτειακή, θρησκευτική, κοινωνική και παιδαγωγική δραστηριότητα, τότε δεν θα υπήρχε πνευματική κρίση. Θα περιοριζόμαστε να τιμάμε τους αγίους μας, προκειμένου να διατηρούμε ζωντανή και άγρυπνη στις συνειδήσεις μας την ευεργετική για μας πορεία τους από την ζωή. Ωστόσο αυτό δεν συμβαίνει στην εποχή μας, εποχή διαφθοράς, δολιότητας, υποκρισίας και αθεΐας, που εκδηλώνεται με περισσή αναισχυντία από πολλές πλευρές, κυρίως των αυτοχαρακτηριζομένων ως πνευματικών ηγετών, πολιτικών, εκπαιδευτικών κ.ά.

   Ο λόγος των Τριών Ιεραρχών του Δ΄ αιώνα, ενός αιώνα δραματικού με πλήθος μαρτύρων και διωγμών, με επιθέσεις απέναντι στον λόγο του Χριστού και επιλεκτικές αμφισβητήσεις των Γραφών από πολυπληθείς αιρέσεις, υπήρξε δυναμικός και επιθετικός χωρίς συμβιβασμούς και κολακείες των ισχυρών.

   Σήμερα παραμένουμε απαθείς απέναντι στα εγκλήματα που απειλούν να εξαφανίσουν την ελληνική Παράδοση και τα σύμβολά της, την Πίστη και την εθνικηή ταυτότητα. Έχουν συγκροτηθεί ύπουλες ομάδες σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας, που επιδιώκουν την καταστροφή όσων μέχρι σήμερα δημιούργησε ο Ελληνισμός και η Εκκλησία με το πλήθος των Αγίων, Μαρτύρων, Νεομαρτύρων και διαχρονικών εθνομαρτύρων ηρώων του.

   Ο λόγος των Τριών Ιεραρχών δεν είναι μόνο θρησκευτικός αλλά και εκπαιδευτικός. Ο εορτασμός τους αφιερώνεται στην Ελληνική Παιδεία. Επομένως ο λόγος τους δεν είναι μουσειακός. Μέσα από αυτούς τους Πατέρες, το έργο τους, την ζωή τους, την θεματολογία τους προσπαθούμε να θυμηθούμε την χαμένη μας μνήμη και ταυτότητα. Ο σημερινός Έλληνας, σε σύγκριση με τους Αγίους Πατέρες του, είναι ελλιποβαρής. Οι νόμοι του, η κοσμική νομοθεσία αποδοκιμάζει και χλευάζει το περιεχόμενο του νόμου του Ιησού και των Ερμηνευτών Πατέρων, που συμπυκνώνεται στην αγάπη προς τον Θεό και προς τον πλησίον. Οι Τρεις Ιεράρχες ασκούσαν κριτική και αποδοκιμάζανε τους νόμους της Πολιτείας που υποκρινόταν, όπως και σήμερα, ότι προστατεύει την αρχή της ισότητας όλων των ανθρώπων, όπως καθιερώνει ο θείος νόμος, αλλά στην πραγματικότητα και τότε και σήμερα οι θεσμοί εξυπηρετούν απάνθρωπες σκοπιμότητες με το κάλυμμα της νομιμότητας.

   Οι Άγιοι Πατέρες Βασίλειος, Γρηγόριος και Χρυσόστομος είναι παιδαγωγοί αγιότητας, φωτισμού και όχι του ψευδεπίγραφου «Διαφωτισμού» με κατασκευασμένα πρότυπα αθεΐας και δαιμονικών συμπεριφορών, που αλλοτριώνουν τον εκπαιδευόμενο.

   Ως έξοχοι δάσκαλοι και άγιοι αποδεικνύουν με τη ζωή και το έργο τους ότι η κατά τον κόσμο σοφία τότε μόνο είναι άξια τιμής, όταν αποτελεί συγχρόνως και παιδαγωγία αγιότητας, αλλιώς γίνεται σοφιστεία, κατασκευασμένη σοφία δηλαδή, όπου εύκολα και άφοβα εκφέρεται το ψεύδος και συγκαλύπτει η αλήθεια. Σ’ αυτά τα επίπεδα παραπαίει σήμερα ο άνθρωπος αγνοώντας τα άξια πρότυπα της ζωής. Σ΄αυτή την σύγχυση αποκαρδιωτικό είναι το φαινόμενο των λεγομένων «πνευματικών ανθρώπων». Με τεχνάσματα και σοφιστείες πολλοί «πανεπιστημιακοί» προσπαθούν να εξαλείψουν μέσα από την επίσημη, δήθεν γνώση, κάθε παραδοσιακή αξία είτε της εθνικής ταυτότητας είτε της Ορθοδοξίας. Γνωστά σε όλους μας ονόματα, με ύπουλο και δόλιο δήθεν επιστημονικό λόγο αλλοτριώνουν τις συνειδήσεις των φοιτητών και αυτόν τον στόχο τους τον ξεκινούν από το νηπιαγωγείο. Μάλιστα σ’ αυτό το υπονομευτικό έργο τους έχουν αρωγούς και τους Πρυτάνεις, αφού αυτοί καλούν διακεκριμένους δήθεν επιστήμονες της Δύσης, για να μας φωτίσουν, όπως είχε γίνει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών εκδήλωση, για τις «αναδρομικές ταυτότητες», όπως τις χαρακτήρισαν οι ομιλητές, και που οι ταυτότητες αυτές είναι η εθνική παράδοση ενός λαού και μίλησαν για το πώς πρέπει να εξαλειφθούν αυτές, όπως είπαν, οι εθνικές, θρησκευτικές, πολιτισμικές ταυτότητες με τις «μεγαλοπρεπείς» αφηγήσεις. Οι πανεπιστημιακοί της Δύσης μας είπαν ότι «αυτές οι αφηγήσεις είναι κατάλληλα αναπλαισιωμένες για να σταθεροποιούν το παρελθόν μέσα στο μέλλον, να σταθεροποιούν το παρελθόν και να το προβάλουν στο μέλλον».

   Μας είπαν ακόμη οι σοφοί ομιλητές ότι σήμερα χρειάζονται ταυτότητες προσανατολισμένες στην Αγορά, που να απορρίπτουν τις αφηγήσεις του παρελθόντος και να κατασκευάζουν το παρόν, χωρίς αναδρομές στο παρελθόν. Η γνώση λοιπόν γι’ αυτούς εκλαμβάνεται ως χρήμα.

   Αυτό προσπαθούν να επιτύχουν στα εκπαιδευτικά ιδρύματα Ελληνόφωνοι, όχι Έλληνες εκπαιδευτικοί, με την αγαστή σύμπραξη του Υπουργείου Παιδείας, ορισμένων Ελληνόφωνων Πανεπιστημιακών, του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και διανοητών της Δύσεως, προσανατολισμένων στην Αγορά και την Ύλη, όχι όμως στον Άνθρωπο.

   Ας είναι καλά λοιπόν οι φορείς όπως η Εκκλησία, οι σύλλογοι και μεταξύ αυτών η «Ενωμένη Ρωμηοσύνη», που ρίχνουν το βάρος τους στο παρελθόν και έτσι έχουμε την χαρά σήμερα να φέρνουμε από το παρελθόν στο προσκήνιο τους τρεις Ιεράρχες, πρότυπα Ιεραρχών. Αυτοί θα γίνουν για μας σήμερα οι πνευματικοί οδηγοί μας, το φάρμακο κάθε αθλιότητας και με τις ολόλαμπρες μορφές τους θα περιφρονήσουμε τους οπαδούς της αλληλοδιαπλοκής, ύποπτων γνωστών καθοδηγητικών κέντρων, εσωτερικού και εξωτερικού.

   Θα επιτεθούμε, με την βοήθεια των Πατέρων σ’ αυτούς, που μας ετοιμάζουν ένα νέο μέλλον με οικονομικούς και πολιτικούς στόχους και ένα κοσμικό, καθοδηγούμενο από την αγορά παιδαγωγικό έργο, χωρίς, όπως λένε, τα συλλογικά στερεότυπα, που προέρχονται από εθνικιστικές και θρησκευτικές αναδρομικές θέσεις, αφού, όπως θέλουν να πιστεύουν, και το διατυπώνουν ανερυθρίαστα: «Οι τόποι του ιερού και του ανίερου έχουν αντιστραφεί και οι μπάρες του σιδερένιου κλουβιού έχουν σκουριάσει». Αυτό πιστεύουν κι αυτά θέλουν να επιβάλουν κυρίως σ’ εμάς τους Έλληνες.

   Εμείς όμως έχουμε άλλα πρότυπα Διδασκάλων για κακή τύχη των υπονομευτών μας. Οι Τρεις Ιεράρχες και Μέγιστοι Φωστήρες μάς κληροδότησαν όχι την παιδεία της αγοράς, αλλά την ολοκληρωμένη ανθρωπιστική παιδεία και μόρφωση πάνω στις αρχές της Πίστεως και των αληθειών του Ευαγγελίου, πάνω στις οποίες στηρίζονται οι βασικές αρχές της αληθινής δημοκρατίας, η ισοτιμία όλων των ανθρώπων, ο σεβασμός και η αγάπη του ανθρώπου ως «καθ’ ομοίωσιν». Αυτές τις αρχές διακηρύξανε με παρρησία οι τιμώμενοι σήμερα Οικουμενικοί Δάσκαλοι. Ο Δημιουργός του ανθρώπου Θεός δεν του δίδαξε τις αρχές της αγοράς, αλλά τον τρόπο της θέωσης και μέσα απ’ αυτόν την φιλανθρωπία, την κοινωνική αλληλεγγύη, την αγάπη, την πίστη, την αρετή, το ήθος. Αυτά θα έπρεπε να είναι τα ιδεώδη της παιδείας μας και Διδάσκαλοι οι Τρείς Ιεράρχες παιδαγωγοί. Αυτοί καυτηρίασαν και καταδίκασαν τους ανθρώπους της αγοράς, του πλούτου, τους ανθρώπους με ωμότητα και απανθρωπιά, όργανα ταπείνωσης του άλλου ανθρώπου, όπως γράφουν, τους ματαιόδοξους, αλαζόνες και πλεονέκτες. Όλοι αυτοί ατιμάζουν τον Χριστό.

   Κατά τον ιερό Χρυσόστομο, χαρακτηριστικό του ανθρώπου δεν είναι αυτός που έχει σώμα και φωνή, αλλά αυτός που έχει ψυχή και «διάθεση ψυχής», με θείο εμφύσημα. Αλλιώς κατολισθαίνει στην τάξη των αλόγων ζώων, των ανοήτων κτηνών. Δεν είναι άνθρωπος αυτός που έχει γνώμη θηριώδη και απάνθρωπη, και «αρπάζει σαν λύκος, χτυπάει σαν σκορπιός και είναι ύπουλος σαν αλεπού». Αυτός δεν είναι άνθρωπος, έχει μεταμορφωθεί σε θηριώδες είδος και προσθέτει ο άγιος Χρυσόστομος «οι πονηροί άνθρωποι είναι χειρότεροι και από τα λιοντάρια». «Το θηριώδες στ’ άγρια θηρία είναι κατά φύσιν, στον άνθρωπο όμως παρά φύσιν» και προσθέτει ενώ ο σκοπός της Δημιουργίας είναι ο άνθρωπος, σήμερα σκοπός έχει γίνει το χρήμα. Γι’ αυτό και τότε και σήμερα υπάρχει κρίση, δηλαδή ρήγμα μεταξύ Θεού και ανθρώπου, με αποτέλεσμα την ανθρώπινη κατολίσθηση και την ηθική εξαθλίωση και διαστροφή. Οι ηγήτορες σήμερα έγιναν οσφυοκάμπτες, εθελόδουλοι αρνητές της αλήθειας.

   Ο Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης παρατήρησε εύστοχα «Για αλλού ξεκινήσαμε και αλλού πηγαίνουμε, χωρίς να το καταλάβουμε, ότνα δεν ακολουθούμε τα χνάρια των Αγίων Πατέρων».

   Σήμερα ατιμάζουμε με την συμπεριφορά μας τους Πατέρες αφού ανεχόμαστε τα πιθηκοειδή είδωλα των Μέσων Ενημέρωσης, τις κρυπτόμενες τεκτονικές στοές, τη Νέα Τάξη Πραγμάτων, δηλαδή την τάξη της αθεΐας και της αγοράς, ανεχόμαστε υποβολιμαία και δαιμονικά φληναφήματα περί δήθεν παγκόσμιας ειρήνης και συνύπαρξης, που σκοπό έχουν την εκμηδένιση του Ευαγγελικού Μηνύματος. Σήμερα προβάλλονται οι παιδεραστές και οι ναρκομανείς ως πρότυπα και μεις ως κρετίνοι ανεχόμαστε τους δήθεν νομοθέτες μας και τις ψευδολογίες τους. Πότε θα αναστηθεί ο Χρυσόστομος, ο Βασίλειος, ο Γρηγόριος για να ανατρέψουν τους πονηρούς σχεδιασμούς και να αντιμετωπίσουν τους αντίχριστους χριστομάχους και εκκλησιομάχους νεοεποχίτες και τα ευρωαφργύριά τους. Πού είναι αυτοί που θα κηρύξουν για να γκρεμίσουν τα νέα είδωλα, αυτούς που ευτελίζουν και απαξιώνουν τον άνθρωπο; Αλλά και το κήρυγμα στις μέρες μας έχει πτωχεύσει τόσο πολύ, όσο και τα Ταμεία του Κράτους. Πού είναι οι Πνευματικοί ηγέτες να ελέγξουν τους διεθνείς τοκογλύφους, μαυραγορείτες και κατακτητές, που οδηγούν τον τόπο στην ερήμωση και την εκβαρβάρωση.

   Η εορτή των Τιμίων Πατέρων μάς καλεί να ζήσουμε κι εμείς την ζωή των αγίων προσώπων, στην αγιοτόκο και θεοφρούρητη Ελλάδα. Στα πρόσωπα αυτά υπάρχει ο φωτισμός του Θεού και όχι ο αντίθεος σημερινός σκοταδισμός. Ο λόγος των Πατέρων είναι ζωντανός και κοφτερός σαν δίκοπο μαχαίρι. Πολέμησαν την εκμετάλλευση, την απληστία, την αλαζονεία, την μικροψυχία.

   Σήμερα εξορίζονται οι Άγιοι Πατέρες με σατανικό σχέδιο των εχθρών του Σταυρού. Για μας δεν είναι «σκάνδαλο» ο σταυρός του Χριστού. Γι’ αυτό δεν δεχόμαστε την ψευδώνυμη γνώση και δεν ανεχόμαστε την προδοσία της αλήθειας. Οι μελίρρυτοι ποταμοί της σοφίας μας φωτίζουν με τους θείους πυρσούς την ψυχή, ώστε να μπορέσουμε με τη δραστηριότητά μας να ανακόψουμε και να διαλύσουμε την υφέρπουσα Κρίση. Αυτοί που διαθέτουν το πρωτείο της Αρετής, όπως οι Τρεις Ιεράρχες, θα το κατορθώσουν. Αρκεί να πολεμήσουν σκληρά, όπως εκείνοι και να διαθέτουν όμως τον πολύμορφο πνευματικό οπλισμό τους. Και σήμερα, όπως τότε οι ορθόδοξοι εξορίζονται και απειλούνται με πτωχεύσεις. Και σήμερα καταδιώκονται με δόλιους νόμους, όπως ο πρόσφατος και καινοφανής νόμος της «εχθροπάθειας», που αφαιρεί την ελευθερία της έκφρασης και της κριτικής από τον πολίτη, ώστε να μείνουν στο απυρόβλητο οι εχθροί του Ελληνισμού, αδικούντες και ένοχοι.

   Ο Γρηγόριος γράφει για τον Βασίλειο: «Για άλλους έγινε φρούριο ισχυρό και τείχος, για άλλους έγινε πέλεκυς που σπάζει πέτρες,, γι’ άλλους φωτιά που κατακαίει εκείνους που μοιάζουν με φρύγανα». Και πράγματι ο Μέγας Βασίλειος δεν ήταν μόνο κυβερνήτης της Εκκλησίας, αλλά και αληθινός πολιτικός αρχηγός της, ηγέτης εκκλησιαστικός σε επίπεδο οικουμενικό με το πλήθος των έργων του, όπως π.χ. είναι η ίδρυση της «Βασιλειάδας» στην Καισάρεια, μιας νέας πόλης με πλήθος φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, που πρόσφερε όλη την περιουσία του. Σήμερα ας αναλογισθούμε τους Τρεις Ιεράρχες πώς είχαν μεταβάλει τον άμβωνα της Εκκλησίας, σε ένα ατρόμητο βήμα για την υπεράσπιση των αδικουμένων. Η δικαιοσύνη για τους Τρεις Ιεράρχες δεν πηγάζει από νόμους, αλλά από την καρδιά. Μπορούμε να τους μιμηθούμε. Ας μείνουμε μπροστά στην οποιαδήποτε άδικη εξουσία όρθιοι, όπως οι Άγιοι Πατέρες, άκαμπτοι και ασάλευτοι, όσο και αν αφηνιάζουν οι εξουσιαστές, έστω και αν μας λιθοβολήσουν, όπως έκαναν οι Αρειανοί στον Γρηγόριο, ή όπως φέρθηκε η εξουσία στον ανυποχώρητο ποιμενάρχη Χρυσόστομο, που τον εξόρισε. Όμως ο Χρυσόστομος είχε προειδοποιήσει τους άπληστους ηγεμόνες ότι:

   «Ο πλούτος είναι προδότης αισχρός, σκοτώνει τους κατόχους του. Μισεί όσους τον κατέχουν». Οι Πατέρες δεν μιλούσαν για να είναι ευχάριστοι ούτε κολάκευαν. Ξεγύμνωναν τις πολιτικές, κοινωνικές, θρησκευτικές πληγές, για να τις θεραπεύσουν. Αποκάλυπταν αυτούς που κερδοσκοπούσαν στις συμφορές των άλλων. Και όλα αυτά τα διατυπώνανε στην ελληνική γλώσσα, την γλώσσα των Ευαγγελίων. Και μόνο γι’ αυτή την συγγένειά μας με τους Πατέρες θα έπρεπε να θεωρούμεθα εκλεκτός και περιούσιος λαός ανάμεσα στα έθνη. Άλλωστε ο Ιησούς το προέβλεψε: «Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθή ο υιός του ανθρώπου» όταν Έλληνες ζήτησαν να δουν τον Ιησού.

   «Ο καθείς και τα όπλα του», λέει ο ποιητής. Τα δικά μας όπλα είναι οι Λόγοι των Πατέρων και με αυτά θα αντιμετωπίσουμε τους επιτιθέμενους εχθρούς καιόχι με τα κηρύγματα του Διαφωτισμού του «SOS ρατσισμός» και τα παραδείγματα της Γαλλικής Επανάστασης, δηλαδή με αποκεφαλισμό των συναγωνιστών. Ο άγιος τρόπος ζωής των πατέρων θα αποτρέψει τα παιδιά απ’ όσα πονηρά ετοιμάζονται σε βάρος τους. Σήμερα έχουμε πόλεμο. Ας μην σκοτώσουμε σ’ αυτόν τον πόλεμο τους δικούς μας «στρατηγούς και προμάχους», τους Πατέρες μας. Ας μην γίνουμε πατροκτόνοι.

   Ας εμποδίσουμε τους πολυμήχανους εχθρούς του γένους, τους θερμόαιμους πνευματομάχους και τους εμπόρους του ναού και ας θυμηθούμε στην σημερινή εποχή της αγοραπωλησίας νομισμάτων και φιλαργυρίας τα λόγια του Κυρίου «Κάνατε το σπίτι του Πατέρα μου σπήλαιο ληστών» και στο τροπάριο του Όρθρου της Μεγάλης Πέμπτης διαβάζουμε: «Βλέπε χρημάτων εραστή, συ που τα χρήματα λατρεύεις, κοίτα πώς εξαιτίας τους κρεμάστηκε ο δυσσεβής εκείνος».

 

 


Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2022

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΔ ΛΟΥΚΑ "επετίμων αυτώ ίνα σιωπήσει¨"



Και οι προάγοντες επετίμων αυτώ ίνα σιωπήσει. (Λουκ. ιη' 39)
Είναι όντως εκπληκτικό, αδελφοί μου, αλλά είναι αληθινό. Μας το μαρτυρεί ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Πιστοί οπαδοί και ακόλουθοι του Ιησού αγανακτούν και επιπλήττουν ένα δυστυχισμένο τυφλό, γιατί τόλμησε να ζητήσει τη βοήθεια του Κυρίου.
Μας είναι γνωστή η ιστορία, αδελφοί μου του τυφλού Βαρτίμαιου. Του και ζητιάνου τυφλού, που καθημερινά με μόνη συντροφιά το σκοτάδι του, άνοιγε παρακλητικά και υπομονετικά το χέρι του στους διαβάτες για να κατορθώσει να ζήσει κι αυτός.
Και να που οι περαστικοί τον πληροφορούν πως ο Ιησούς θα περάσει σε λίγο από μπροστά του. Η ελπίδα φουντώνει μέσα του. Ίσως να είναι η ευκαιρία της ζωής του. Επιστρατεύει όλες του τις δυνάμεις και παρακλητικά φωνάζει: «Ιησού υιέ Δαυίδ ελέησον με».
Μα, «οι προάγοντες επετίμων αυτώ ίνα σιωπήσει». Ευτυχώς που περιφρόνησε ο Βαρτίμαιος τις «φρόνιμες» και «συνετές» υποδείξεις  όλων αυτών. Ευτυχώς που δεν τον αποθάρρυναν οι επιπλήξεις τους. Ευτυχώς που δεν τον απογοήτευσαν οι σκληροκαρδίες τους. Ευτυχώς που αυτός, ο τυφλός Βαρτίμαιος, «πολλών μάλλον έκραζε, υιέ Δαυίδ ελέησον με». Και έτσι η πίστη του δικαιώθηκε. Και οι ελπίδες του εκπληρώθηκαν. Και γέμισαν ξανά με φως τα σβησμένα του μάτια. Γιατί όπως μας βεβαιώνει ο Λουκάς ο Κύριος κάλεσε τον τυφλό κοντά του και τον θεράπευσε.
Αδελφοί μου, ώρα για δυο επισημάνσεις.  Και οι δυο αφορούν τη συμπεριφορά εκείνων που με τις επιπλήξεις τους προσπάθησαν να κρατήσουν τον τυφλό μακριά από τον Χριστό. Οι πρώτοι, είναι οπαδοί του Χριστού. Τον συνοδεύουν στο ταξίδι του. Πολλοί απ' αυτούς θα εγκατέλειψαν και τα σπίτια και τις δουλειές τους. Μα με τη στάση τους απέναντι στον τυφλό απόδειξαν πως από την ψυχή τους μέσα έλειπε το πρωτεύον· η αγάπη. Οι δεύτεροι, είναι οι αιώνιοι διώκτες του Χριστού, αυτοί που τον Σταύρωσαν και αυτοί που και σήμερα συνεχίζουν τη σταύρωση. Οι απηνείς εχθροί του Χριστού που και στο όνομα του ακόμα ανατριχιάζουν σαν τους δαίμονες.
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα σχετικά με τους πρώτους:- Μπορεί να υπάρχει πίστη χωρίς αγάπη; Ασφαλώς όχι αδελφοί μου. Δεν νοείται πίστη Χριστιανική χωρίς αγάπη. Πίστη και αγάπη «ενωμένες θαυματουργούν. Χωρισμένες τερατουργούν» έγραψε κάποιος. Η πίστη όταν χωριστεί από την αγάπη δημιουργεί μια εκτρωματική θρησκευτικότητα. Ο Χριστιανισμός, μέσα στο πέρασμα των αιώνων, από αυτήν την άνευ αγάπης πίστη υπέφερε και ζημιώθηκε περισσότερο παρά από τους αρνητές και διώκτες του. Η άνευ αγάπης πίστη έφερε τις αιρέσεις, δημιούργησε τα σχίσματα, ανάδειξε τους ιεροεξεταστές. Είναι αυτή η άνευ αγάπης πίστη που γέμισε την Εκκλησία με σύγχρονους Γραμματείς και Φαρισαίους που περηφανεύονται γιατί «νηστεύουν δις του Σαββάτου» και «αποδεκατούσι το ηδύοσμο και το άνηθον και το κύμινον» αλλά λησμονούσι «το έλεον» δηλαδή την ευσπλαχνία και την αγάπη. Και είναι γι' αυτή την ασυνέπεια τους που το χριστιανικό κήρυγμα δεν γίνεται πιστευτό. Και είναι αυτοί που σπρώχνουν προς την θρησκευτική αδιαφορία - μέχρι και την αθεΐα - εκείνους από τους Χριστιανούς που έχουν αδύνατη πίστη.
Μα όσο αφορά τους δεύτερους γεμίσαμε από απηνείς διώκτες, που στο όνομα μιας δήθεν ελευθερίας, μιας δήθεν δημοκρατίας  - αλήθεια πόσο χυδαιολογούμε γύρω από αυτές τις χιλιοταλαιπωρημένες λέξεις «ελευθερία»! και «δημοκρατία»! – διώκουν απηνώς το Χριστιανισμό και την πίστη! Γεμίσαμε από σύγχρονους Ιουλιανούς, Νέρωνες και Διοκλητιανούς, που έστειλαν στα βασανιστήρια και στο θάνατο εκατομμύρια χριστιανούς! Γεμίσαμε και βέβαια μπουχτίσαμε από τη «νεοεποχήτικη» θολοκουλτούρα και τους «Μυρμηγκολέοντες» της Νέας Τάξεως Πραγμάτων, που ορμούν σαν τα λυσσασμένα σκυλιά για να ξεσκίσουν με βουλιμία τις σάρκες της Ορθοδοξίας στην Ελλάδα.  Δεν εκπλησσόμαστε βέβαια ούτε και «εξ απήνης» μας πιάνουν, αφού δεν είναι καινούρια η λυματολάσπη, δεν είναι αναπάντεχη, δε είναι απρόσμενη. Ο πόλεμος γνωστός, μεθοδευμένος, συστηματικός, ανελέητος.
Ο λόγος, για τους «αυτοσχέδιους μάγους της αλλοτρίωσης»  και των περιώνυμων ενώσεων για τα δικαιώματα του πολίτη. –Βλέπεις πόσο νιάζονται για μας κάποιοι!- Για όλους γενικά τους σαρκοφάγους του Ελληνισμού και τους νεκροθάφτες του Έθνους. Ο λόγος γι’ αυτούς που κατά τη γνώμη του!, η πίστη, η Εκκλησία, η συναλληλία της Πολιτείας και της Εκκλησίας «βλάπτει σοβαρά την υγεία»…
 Δεν μας καταλαμβάνει λοιπόν έκπληξη γιατί τα γνωρίζαμε όλα αυτά, γιατί τα λέγαμε και τα φωνάζαμε, γιατί αγωνισθήκαμε και αγωνιζόμαστε για όλα αυτά.  Είναι το οδοιπορικό του διωγμού που ξεκίνησε επίσημα και σηματοδοτήθηκε με το θέμα «των ταυτοτήτων» και προχωρεί ακάθεκτα στο χωρισμό. Τότε φωνάζαμε:  ΟΧΙ ΣΤΗ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ. Μας είπανε γραφικούς, αρτηριοσκληρωτικούς, οπισθοδρομικούς, Χομεϊνήδες ακόμα κάποιοι μας είπανε και χουντικούς. Δικό τους το πρόβλημα! Τιμή μας η λυματολάσπη τους.  Σ’  ότι κάναμε, σ’  ότι είπαμε, πράξαμε κατά συνείδηση. Εδώ οι χιλιαστές, δεν πάνε να υπηρετήσουν τη πατρίδα και τους λέμε μπράβο κι εμείς δεν έχουμε το ελάχιστο δικαίωμα του τελευταίου Έλληνα πολίτη για τον αυτοπροσδιορισμό μας; Πέρα όμως από όλα αυτά βλέπαμε ξεκάθαρα πως ότι γίνεται είναι η κορυφή του παγόβουνου. Είναι οι αρχές των ωδίνων. Είναι το πρώτο καίριο χτύπημα, χτύπημα κάτω από τη ζώνη, για να ακολουθήσει η γενική επίθεση και το ξεχαρβάλωμα.
Είχαμε μήπως άδικο; Μιλούσαμε τότε για μεθόδευση της κατάργησης του μαθήματος των Θρησκευτικών στα σχολεία και το προωθεί ταχέως το υπουργείο παιδείας. Της εξαφάνισης – πες νέας εικονομαχίας – από κάθε δημόσιο χώρο, των εικόνων. Ακούμε καθημερινά τέτοια.  Της πολιτικής Κηδείας και προχωράμε τάχιστα και στη καύση των νεκρών. Της υποχρεωτικότητας του πολιτικού Γάμου που κι αυτό θα ρθεί και προχωρήσαμε ακόμα, πιο βαθειά, στα επαίσχυντα «σύμφωνα συμβίωσης». Φθάσαμε – αλίμονο στην παραφροσύνη, να επισημοποιήσουμε με κρατικές βούλες και με ίσα δικαιώματα, αμαρτωλές συμβιώσεις και να προβάλλουμε το αφύσικο σε βάρος, του φυσικού. Επιχειρούμε τάχιστα το θρησκευτικό αποχρωματισμό των Ελλήνων, τη περιθωριοποίηση της Εκκλησίας, τον αποκλεισμό της από το δικαίωμα να ομιλεί, την εξαφάνιση κάθε ήθους, κάθε έθους  κάθε ελληνορθόδοξου ιδανικού. Επιχειρούμε ακόμη την αλλοτρίωση της ιστορίας μας, να την αλλάξουμε κι αυτή να μη μαθαίνουν τα παιδιά μας πως βρέθηκαν εδώ που είναι τώρα. Να μη γνωρίζουν τι σημαίνει για μας η 25η Μαρτίου, η 28η Οκτωβρίου.
Ερωτάμε ποιοι είναι όλοι αυτοί οι δήθεν κύριοι; Ποιος τους όρισε διαφεντευτές και κριτές του Ελληνισμού; Ποιος τους έβαλε να καταστρέψουν κάθε όσιο και ιερό και να γκρεμίσουν ότι στέκεται ακόμα όρθιο στην Ελλάδα; Κάτω από ποια λογική και δημοκρατία, θα θυσιάζουμε τα δικαιώματα της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων για χάρη μιας ελάχιστης ετερότητας και μειοψηφίας; Βάσει ποιου νόμου οι ιδιαιτερότητες θα υπερισχύουν και θα καταδυναστεύουν, με…δημοκρατικές διαδικασίες;
Αναρωτιέμαι λοιπόν, είναι τόσο κοντόφθαλμοι και δεν βλέπουν (δεν θέλουν να δουν) τι γίνεται ποιο πέρα;  Δεν βλέπουν τι έγινε στην πάλαι ποτέ γεραρά «Σοβιετική Ένωση»; Δεν βλέπουν τι έγινε στα γειτονικά μας πρώην αθεϊστικά κράτη; Εκεί όπου για χρόνια και χρόνια διώχτηκε απηνώς ο Χριστιανισμός και η πίστη και τώρα, αφού είδαν πως μόνο ζημιά προξένησαν οι ιδέες αυτές τις πέταξαν σαν βλαβερά δηλητήρια;
Δεν έχουν μάθει ότι είναι σκληρό για μας να χτυπάμε κλωτσιές στα καρφιά;
Δεν διδάχτηκαν από την ιστορία 2000 ετών ότι η Εκκλησία όσο πολεμείται τόσο πιο αντρειωμένη γίνεται; Όσο μανιασμένα κι αν είναι τα κύματα, όσο λυσσασμένα κι αν πέφτουν πάνω στο πλοίο της Εκκλησίας δεν πρόκειται να το βυθίσουν;
Δεν έχουν ακούσει ποτέ το «Νενίκηκας με Ναζωραίε»; Εμείς γνωρίζουμε ότι  «ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΑΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ» και για αυτά αναπνέουμε, ζούμε και αγωνιζόμαστε! Οι μάρτυρες ποτέ δεν έλειψαν και δεν πρόκειται να λείψουν
Αδελφοί μου ζούμε σε καιρούς δύσκολους. Αγωνιζόμαστε για φυσική και εθνική επιβίωση. Μόνο αν η πίστη και η αγάπη γίνουν υπόβαθρα του αγώνα μας μπορούμε να ελπίζουμε. Αυτές οι δυο προσφέρουν την ασφαλέστερη αμυντική θωράκιση ενάντια σε κάθε εχθρό.

Τετάρτη 12 Ιανουαρίου 2022

Κυριακή ΙΒ' Λουκά (των δέκα λεπρών)


Κυριακή ΙΒ' Λουκά (των δέκα λεπρών) - «Ο πληγωμένος αφηγητής»

Ποιο από τα δυο έχει μεγαλύτερη ανάγκη από  θεραπεία; Ή μήπως είναι ήδη λάθος να τα ξεχωρίζουμε μια που ψυχή και σώμα δεν μπορούν να διαχωριστούν κατά τρόπο σαφή; Μ’ αυτά τα ερωτήματα καταπιάνεται η σημερινή ευαγγελική περικοπή που μας περιγράφει τη θεραπεία δέκα λεπρών από τον Χριστό.

Κάθε εποχή έχει τη δική της ματιά όταν περιγράφει τη σχέση ψυχής και σώματος. Το ίδιο ισχύει και για το πώς κάθε εποχή περιγράφει την αρρώστια. Στα αλαζονικά μάτια του σύγχρονου ανθρώπου που νομίζει πως ατενίζει το παρελθόν από πλεονεκτική θέση, οι άνθρωποι της εποχής του ευαγγελίου μοιάζουν πρωτόγονοι. Τι νόημα έχει να θεωρούμε τη λέπρα «ιερή» ασθένεια, να την συνδέουμε με τη διατάραξη της σχέσης Θεού και ανθρώπου; Τι νόημα έχει αυτό που λέει ο Χριστός σήμερα στους δέκα λεπρούς που του ζητούν βοήθεια: επιδείξατε εαυτούς τοις ιερεύσιν;

Για το ευαγγέλιο όμως η τελετουργική-πνευματική και  φυσική-σωματική καθαρότητα δεν διακρίνονται. Ψυχή και σώμα δεν είναι δυο περιοχές  της ανθρώπινης ύπαρξης διαχωρισμένες κατά τρόπο στεγανό. Δεν βρίσκεται αλλού το σώμα και αλλού η ψυχή. Το σώμα διαπερνάται από πάσης φύσεως μολύνσεις κι αυτές δεν αφήνουν ανέγγιχτη την ψυχή. Και η αμαρτία είναι μια αρρώστια, μια μόλυνση, που εισβάλει και διαπερνά το σώμα.

Πως θα βιώσουμε λοιπόν την ασθένεια; Σήμερα επικρατεί η τάση να περιγράφουμε την ασθένεια με όρους ιατρικούς. Λέξεις, μέχρι πρότινος άγνωστες, εισβάλλουν απειλητικές στη ζωή μας: μικρόβια, λοιμώξεις, φλεγμονές, νεοπλασίες. Και η λέπρα άλλωστε δεν είναι τίποτα άλλο από τη νόσο του Χάνσεν, θα λέγαμε σήμερα.

Όμως για τους ανθρώπους της εποχής του Χριστού η λέπρα ήταν μια αρρώστια που απομάκρυνε τους ασθενείς από την ανθρώπινη κοινότητα, εξαιτίας του φόβου πως η μόλυνση μπορεί να είναι μεταδοτική. Γι’ αυτό και οι λεπροί προσπαθούσαν, όσο ήταν δυνατόν, να κρύψουν την αρρώστια, να κρατήσουν μακριά από τα μάτια των άλλων τις περιοχές του σώματος που είχε εμφανιστεί, να μη μιλήσουν καθόλου γι’ αυτήν, ακόμα και στους πιο οικείους.

Κατά τον ίδιο τρόπο οι άνθρωποι δεν θέλουν να μιλήσουν για τις αρρώστιες της ψυχής τους, τις αποτυχίες τους, τα πάθη τους, τις αμαρτίες τους. Τα κρατούν ως επτασφράγιστα μυστικά, ψεύδονται όταν ρωτηθούν, αλλάζουν έντεχνα το θέμα της συζήτησης.

Όμως η πρόταση του Χριστού είναι σαφής: επιδείξατε εαυτούς τοις ιερεύσιν. Όπως ο λεπρός δεν μπορούσε να κρίνει και να αποφανθεί ο  ίδιος για το σώμα του, αν ήταν λεπρός ή για το κατά πόσον ή λέπρα είχε υποχωρήσει, έτσι και ο άνθρωπος που ξαστόχησε στη ζωή του, ο άνθρωπος που έχει μολυνθεί από την τοξικότητα της αμαρτίας, πρέπει να απευθυνθεί στο σώμα του Χριστού, την Εκκλησία. Ο Χριστός στέλνει τους λεπρούς στους ιερείς όχι γιατί οι ιερείς είναι άγιοι ή παντογνώστες, αλλά γιατί είναι οι ιερείς. Είναι οι άνθρωποι τους οποίους η κοινότητα των πιστών έχεικαταστήσει ακροατές και εκτιμητές της ιστορίας που ο καθένας μας διηγείται.

Γιατί, αντίθετα με όσα πιστεύει η εποχή μας, δεν μπορούμε να έχουμε μια αδιαμεσολάβητη σχέση με τον Θεό. Δεν μπορείς  να είσαι ο ιερέας του εαυτού σου, μας λέει το Ευαγγέλιο.  Όπως γυμνώνουμε το σώμα μας στο βλέμμα του γιατρού, όσο άβολο κι αν είναι αυτό, και όπως υπομένουμε τις επεμβάσεις του, όσο πόνο και όποιες παρενέργειες κι αν προϋποθέτουν, έτσι γυμνώνουμε και την ψυχή μας στον ιερέα, το πρόσωπο που το σώμα των πιστών όρισε ως ακροατή των ψυχικών παθών. Και όπως οι δέκα λεπροί, πορευόμενοι προς τους ιερείς, θεραπεύονται χάρη στη θαυμαστή ενέργεια του Χριστού έτσι κι εμείς όταν μιλάμε με ειλικρίνεια για τα πάθη της ψυχής μας οδηγούμαστε προς την κάθαρση, μια που κάθαρση είναι μια άλλη λέξη για την εγγύτητα προς τον Θεό, αλλά και προς τους ανθρώπους. Το σώμα μας, αν θέλουμε να είμαστε πραγματικοί χριστιανοί, δεν μπορεί να ιδωθεί αποκομμένο από το σώμα του Χριστού, από την κοινότητα των πιστών, από την Εκκλησία. Το να αποκαλύψουμε την αρρώστια μας μάς βάζει στην πορεία για να αποκτήσουμε ένα  αγιασμένο σώμα, ένα σώμα που να πιστεύει και να ελπίζει στο θαύμα που κατεξοχήν κάνει τον σύγχρονο άνθρωπο να δυσπιστεί, τη δυνατότητα ενός αναστημένου σώματος.

Στις μέρες μας θεωρώντας πως η αρρώστια είναι ένας αγώνας που πρέπει να κερδίσουμε μιλάμε για τη θεραπεία με όρους πολεμικούς. Μιλάμε για νίκη πάνω στην αρρώστια. Εντός της εκκλησίας όμως η οπτική είναι διαφορετική. Το σώμα δεν υπάρχει για να μας δώσει τη νίκη απέναντι στην αρρώστια, αλλά για να προσφέρει τη μαρτυρία. Ο άνθρωπος που θεραπεύεται ή που έστω αναστέλλει την επιδρομή της ασθένειας διηγείται κατόπιν την ιστορία του. Το ερώτημα που τίθεται λοιπόν είναι: τι ιστορία λένε τα πληγωμένα μας σώματα; Στην περίπτωση της σημερινής περικοπής πώς θα περιέγραφε κάποιος την εμπειρία της λέπρας; Και πώς θα περιέγραφε μετά τη θεραπεία του;

Δεν ξέρουμε πώς διηγήθηκαν οι εννέα την εμπειρία της θεραπείας τους. Ξέρουμε μόνο πως δεν την συσχέτισαν με το πρόσωπο του Χριστού. Δεν την είδαν ως πράξη αγάπης και ελέους του Θεού προς αυτούς. Πιθανώς να νόμισαν πως έλαβαν αυτό που θεωρούσαν από καιρό αναμενόμενο και οφειλόμενο. Πιθανώς να έμειναν στο αίσθημα αδικίας που τους έγινε και τους πλήγωσε ανεπανόρθωτα: γιατί σε εμένα, γιατί να χάσω τόσα χρόνια από τη ζωή μου;

Ξέρουμε όμως πώς διηγήθηκε την ιστορία του ο δέκατος λεπρός. Ο λεπρός που επιστρέφει θα αφηγηθεί την ιστορία του διαφορετικά από τους άλλους. Όλοι ήταν πληγωμένοι, αλλά αυτός είδε την αρρώστια και τη θεραπεία του μ’ έναν τρόπο που τον μεταμόρφωσε. Κατάλαβε πως η αρρώστια δεν συνιστά μια κατάσταση χάους, όπως συνήθως πιστεύουμε. Δεν είναι κάτι που πρέπει να υπερβούμε πάση θυσία. Είναι η αφορμή για να ανακαλύψουμε πως βρισκόμαστε σ’ ένα ταξίδι, μέσω του οποίου μαθαίνουμε ποιοι ήμασταν πάντοτε, αλλά δεν το ξέραμε, δηλαδή εξαρτημένοι άνθρωποι. Είναι η αφορμή για να συνειδητοποιήσουμε πως μπορεί να είμαστε οι αφηγητές της προσωπικής μας ιστορίας μας, αλλά δεν είμαστε οι συγγραφείς της ευρύτερης ιστορίας που λέγεται ζωή. Την ευρύτερη ιστορία την συντάσσει ο Θεός. Η ιστορία του σώματός μας είναι η ιστορία του πόθου μας για τον Θεό ή της απουσίας αυτού του πόθου

  Έτσι η επιστροφή του λεπρού γίνεται μια πράξη μαρτυρίας πολύτιμης για μας. Μας λέει πως πρέπει να γίνουμε κι εμείς αφηγητές της ιστορίας μας, να μιλήσουμε για την αρρώστια μας, ψυχική και σωματική. Μας λέει πως πρέπει να  διαμορφώσουμε το σώμα μας κατά τέτοιο τρόπο ώστε η λατρεία του Θεού να είναι αναπόφευκτη. Πάνω από την αγία τράπεζα του ναού στέκεται το πληγωμένο σώμα του Χριστού πάνω στο σταυρό. Με τη ζωή μας, με τις περιπέτειες της ψυχής και του σώματος, οφείλουμε γίνουμε μάρτυρες του πληγωμένου σώματος του Χριστού. Ο τρόπος που αφηγούμαστε την ιστορία του σώματός μας πρέπει να είναι τέτοιος που να μας οδηγεί, όπως οδήγησε τον λεπρό,  στη λατρεία του Θεού. Να μας οδηγεί εκεί που ακούγονται τα σωτήρια λόγια της Θείας Λειτουργίας: «Συ, ενώ δεν υπήρχαμε, μας έφερες στην ύπαρξη και όταν εμείς πέσαμε αμαρτάνοντας εσύ μας σήκωσες πάλι και δεν έπαυσες να κανείς τα πάντα ώσπου μας ανέβασες στον ουρανό και μας χάρισες τη μέλλουσα Βασιλεία σου». [1]

 Ευάγγελος Γκανάς

[1] Πηγές

Γερμανός ΚωνσταντινουπόλεωςΚυριακοδρόμιο.

Stanley Hauerwas, “The Sanctified Body: Why Perfection Does Not Require a ‘Self’”, Sanctify them in the Truth. Holiness, Exemplified, p. 77-91

Dale MartinThe Corinthian Body.

 

 Γκανάς π.Ευάγγελος Κυριακή ΙΒ' Λουκά (των δέκα λεπρών)

 

Σάββατο 8 Ιανουαρίου 2022

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ

 


Το ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής που έπεται της μεγάλης Δεσποτικής εορτής των Θεοφανείων ή αλλιώς της εορτής των Φώτων, της Κυριακής μετά τα Φώτα, προέρχεται από το κατά Ματθαίο ευαγγέλιο και συγκεκριμένα από το 4ο κεφάλαιο στίχοι 12 έως 17.

Στους συγκεκριμένους στίχους αναφέρεται το γεγονός της σύλληψης του Προφήτου Ιωάννου, του και Βαπτιστή του Κυρίου, και τον εγκλεισμό του στη φυλακή από το Βασιλιά Ηρώδη.

Με το άκουσμα αυτό ο Ιησούς απομακρύνεται από την περιοχή της Γαλιλαίας και κατευθύνεται προς τη Καπερναούμ. Στην περιοχή της πόλης της Καπερναούμ αρχίζει και συστηματικά η επίγεια δράση του Ιησού κηρύττοντας και διδάσκοντας το λόγο του Θεού.

Η πόλη της Καπερναούμ βρίσκεται κτισμένη πλησίον της λίμνης της Γαλιλαίας. Ήταν μεγάλη πόλη την περίοδο δράσεως του Ιησού.

Οι κάτοικοί της ήταν εθνικοί στο θρήσκευμα – ειδωλολάτρες δηλαδή, ως επί το πλείστον και επαγγελματικά ασχολούνταν κυρίως με την αλιεία.

Από τη συγκεκριμένη πόλη ο Κύριός μας επιλέγει τους πρώτους μαθητές του και από αλιείς ιχθύων που ήταν το βιοποριστικό τους επάγγελμα τους μεταποιεί και τους μετατρέπει σε αλιείς ανθρώπων, ψαράδες σωτηρίας της ανθρώπινης ψυχής.

Με την μετακίνησή Του. ο Ιησούς, προς την πόλη της Καπερναούμ, ο ευαγγελιστής Ματθαίος, σημειώνει ότι εκπληρώνεται μία προφητεία του προφήτη Ησαΐα.

Ο προφήτης στην προφητεία του είπε: «Γη Ζαβουλών και γη Νεφθαλείμ, οδόν θαλάσσης, πέραν του Ιορδάνου, Γαλιλαία των εθνών, ο λαός ο καθήμενος εν σκότει είδε φως μέγα, και τοις καθημένοις εν χώρα και σκιά θανάτου φως ανέτειλεν αυτοίς», δηλαδή «Η χώρα του Ζαβουλών και η χώρα του Νεφθαλείμ, εκεί που ο δρόμος πάει για τη θάλασσα και πέρα από τον Ιορδάνη, η Γαλιλαία που την κατοικούν ειδωλολάτρες, οι άνθρωποι που κατοικούν στο σκοτάδι είδαν φως δυνατό. Και για όσους μένουν στη χώρα που τη σκιάζει ο θάνατος, ανέτειλε φως για χάρη τους».

Οι κάτοικοι της Καπερναούμ όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω ήταν στην πλειοψηφία τους ειδωλολάτρες όπως ακριβώς αναφέρεται και στην προφητεία «Γαλιλαία των εθνών» (Ησ. 8, 23).

Στην προφητική ρήση γίνεται πλήρης γεωγραφική τοποθέτηση επί χάρτου για το σημείο τοποθέτησης της πόλης της Καπερναούμ.

Δηλαδή βρισκόταν στην περιοχή κυριότητας των φυλών Ζαβουλών και Νεφθαλείμ «Γη Ζαβουλών και γη Νεφθαλείμ» (Ησ. 8, 23). Το σημείο που βρισκόταν η πόλη ήταν κομβικό σημείο για την εμπορική κίνηση προς τη θάλασσα «οδόν θαλάσσης» (Ησ. 8, 23) πέρα από την περιοχή Ιορδάνου ποταμού «πέραν του Ιορδάνου» (Ησ. 8, 23).

Εκτός της πλήρης χαρτογραφημένης τοποθέτησης της πόλης γίνεται και αναφορά του καθεστώτος του θρησκεύειν στην συγκεκριμένη πόλη από τον προφήτη Ησαΐα στην προφητική του ρήση.Σε αυτό το χώρο άρχισε επίσημα την επίγεια δράση του ο Ιησούς Χριστός.

Ο λόγος έναρξης του κηρύγματος στον συγκεκριμένο χώρο είναι γιατί οι άνθρωποι αυτοί ήταν καθισμένοι στο σκοτάδι και με το κήρυγμά Του, τους προσέφερε φως μεγάλο. Τους ανέστησε από το σκοτάδι προς το φως.

Βρίσκονταν στο πνευματικό σκοτάδι της ειδωλολατρίας, της λατρείας ψεύτικων, ανύπαρκτων οντοτήτων και με τη δράση Του, τους αφυπνίζει από τον πνευματικό λήθαργο και την θρησκευτική υποτονικότητα.

Τους προσφέρει το Φως της Ζωής. Όπως αναφέρει ο Κύριος: «Εγώ ειμί το Φως του κόσμου, ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήσει εν τη σκοτία, αλλ’ έξει το Φως της Ζωής» (Ιω. 8,12).

Ακόμη «Ο Θεός φως εστίν και σκοτία εν αυτώ ουκ έστιν ουδεμία ….. εν τω φωτί περιπατώμεν ως αυτός εστίν εν τω φωτί, κοινωνίαν έχομεν μετ’ αλλήλων και το αίμα Ιησού του υιού αυτού καθαρίζει ημάς από πάσης αμαρτίας» (Α’ Ιω. 1,5-7).

Ο χρόνος έναρξης της κηρυγματικής Του δράσης έπεται της σύλληψης του Ενδόξου Προφήτου και Βαπτιστού Ιωάννου. Αυτό το γεγονός δεν είναι τυχαίο.

Η παράλληλη κηρυγματική δράση τόσο του Ιωάννη του Βαπτιστή όσο και του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ενδεχόταν να προκαλέσει σύγχυση στον απλοϊκό λαό του Ισραήλ που θα ήταν αποδέκτες του κηρύγματός τους.

Ο λόγος που πιθανόν να προκαλούσε σύγχυση στο λαό θα ήταν γιατί πιθανόν θα δημιουργούνταν διαξιφισμοί, φατρίες, οπαδοί και υποστηρικτές του ενός και του άλλου και θα οδηγούνταν σταδιακά στην αυξημένη πιθανότητα διαμάχης ποιος εκ των δύο είναι ο «γνησιότερος» και ποιος ο ψευδοπροφήτης ο Ιωάννης ο Βαπτιστής ή ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ.

Με τον τρόπο αυτό δε θα επιτυγχανόταν το αποτέλεσμα του κηρύγματος του Χριστού. Του κηρύγματος της συναλληλίας, της αδελφοσύνης, του σεβασμού και της αγάπης και από κήρυγμα ενότητας θα κατέληγε σε κήρυγμα διαχωρισμού, σε κήρυγμα διαμάχης.

Με την έναρξη της δράσης του ο Ιησούς Χριστός μετά τη σύλληψη του Ιωάννη του Βαπτιστή θέλει να επιδείξει ότι ο Ιωάννης ήταν ο Πρόδρομος, ο προπομπός του Ιδίου. Προετοίμασε το δρόμο για τη δράση Του.

Ακόμη με τον τρόπο αυτό έδειξε ότι υλοποιείται το κήρυγμα του Προδρόμου στο πρόσωπό Του. Χρησιμοποιεί την ίδια φράση που χρησιμοποιούσε και ο Πρόδρομος «Μετανοείτε· ήγγικεν γαρ η βασιλεία των ουρανών» (= Μετανοείτε, γιατί έφτασε η βασιλεία του Θεού) (Μτθ. 3,2 και 4,17).

Ο ένας προετοίμαζε για την έλευση της Βασιλείας του Θεού – Ιωάννης ο Πρόδρομος –, ο δε άλλος διακήρυττε ότι η Βασιλεία του Θεού ήρθε στον κόσμο – ο Ιησούς Χριστός.

Η Βασιλεία του Θεού έφτασε διά μέσου του Ιδίου. Ένας άλλος λόγος που χρησιμοποιείται η συγκεκριμένη φράση είναι για να υποδειχθεί η υλοποίηση του ιωάννειου κηρύγματος και να τονισθεί η πραγμάτωσή του στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, ισχυροποιώντας με αυτό τον τρόπο την ρήση «μη νομίσητε ότι ήλθον καταλύσαι το νόμον ή τους προφήτας, ουκ ήλθον καταλύσαι αλλά πληρώσαι» (Μτθ. 5,17).

Η χρήση της λέξης «Φως» αυτούσια αλλά και με όλα τα παράγωγά της γίνεται εντονότερη αυτή τη χρονική περίοδο στις ακολουθίες της Εκκλησίας μας («Τον φωτισμόν ημών, τον φωτίσαντα πάντα άνθρωπον, ίδεν ο Πρόδρομος βαπτισθήναι παραγενόμενος…», «ίνα φωτίσης τους εν σκότει καθημένους, Φιλάνθρωπε δόξα σοι», «Που γαρ είχε το φως σου λάμψαι, ειμή τοις εν σκότει καθημένοις, δόξα σοι» {Εσπερινός Θεοφανείων}, «σύντρομος γέγονε ο Πρόδρομος, και εβόησε λέγων: Πως φωτίσει ο λύχνος το Φως…» {εκ της ακολουθίας του Μεγάλου Αγιασμού}).

Εξ’ ου και η ημέρα ονομάζεται η Κυριακή μετά των Φώτων. Όπως ακριβώς και η ερμηνεία της εορτής δείχνει την φανέρωση της Αγίας Τριάδος, εξ’ ου και η ονομασία «Άγια Θεοφάνεια» (= Θεού εμφάνιση) και αυτή η εμφάνιση μεταλαμπαδεύει, μεταφωτίζει την κτίση και όλο τον κόσμο με Φως εξ’ ου και η παράλληλη ονομασία της εορτής ως η εορτή των «Φώτων» ή τα «Φώτα».

Όπως πολύ χαρακτηριστικά λέγεται και στα παραδοσιακά κάλαντα «Σήμερα τα Φώτα κι ο φωτισμός, τι χαρά μεγάλη κι Αγιασμός».

Ο ίδιος ο Κύριός μας προφητεύθηκε με τη συγκεκριμένη λέξη μέσα από τα λόγια του Θεοδόχου Συμεών κατά την ημέρα της Υπαπαντής του Κυρίου κάνοντας χρήση της ησαϊτικής προφητείας «νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη, ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν σου, ο ητοίμασας κατά πρόσωπον πάντων των λαών, φως εις αποκάλυψιν εθνών και δόξαν λαού σου Ισραήλ» (Λκ. 2,29-32).

Ο Κύριος αποστέλλει τους Μαθητές του στον κόσμο λέγοντάς τους: «υμείς εστέ το φως του κόσμου» (Μτθ. 5,14) και «ούτω λαμψάτω το φως υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσιν τον πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς» (Μτθ. 5,16).

Στο Μυστήριο του Αγίου Βαπτίσματος κατά την απόλουση γίνεται χρήση της έννοιας του φωτός εις τύπον της Βαπτίσεως του Κυρίου μας στον Ιορδάνη ποταμό, έτσι ο ιερέας εκφωνεί «Εβαπτίσθης, εφωτίσθης, εμυρώθης….» (Ακολουθία Αγίου Βαπτίσματος).

Το Φως το φωτίζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμο και το οποίο διεσκορπίσθει και διακομίσθηκε σε όλους μας κυρίως αυτές τις άγιες ημέρες της τιμής και μνήμης του Αγίου Βαπτίσματος του Λυτρωτού μας, να συνεχίζει καθ’ όλη τη διάρκεια του ενιαυτού να μας παρέχει καθοδήγηση.

Η έλευση του Χριστού στη γη σήμανε το τέλος τους «σκότους», της αμαρτίας και ειδωλολατρίας και την ανατολή του «φωτός», της αλήθειας και της ελπίδας.

https://www.askitikon.eu/

Δευτέρα 3 Ιανουαρίου 2022

«Σήμερον τα άνω τοις κάτω συνεορτάζει, και τα κάτω τοις άνω συνομιλεί»

 


 

Η Αγιωτάτη μας Ορθόδοξη Εκκλησία εόρτασε και εορτάζει λαμπροφορεμένη και «εν ωδαίς και ύμνοις», και με αγαλλίαση καρδιάς τα άγια Θεοφάνεια.

          Πόσο λογοτεχνικός και με πόσο πλούσιες εκφράσεις και κοσμητικά επίθετα είναι διακοσμημένος χωρίς κάτι το περιττό ο ποιητικός και επαινετικός λόγος, για τη γιορτή των Θεοφανείων! Όλα συνθέτουν το βάθος του Μυστηρίου και το θεολογικό και αγιαστικό περιεχόμενο της μεγάλης αυτής εορτής και πανηγύρεως.

«Σήμερον τα άνω τοις κάτω συνεορτάζει, και τα κάτω τοις άνω συνομιλεί». Κραυγάζει ο Σωφρόνιος ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων!

Αμάρτησε, αγαπητοί Χριστιανοί, ο πρώτος άνθρωπος, οι γενάρχες μας Αδάμ και η Εύα, δια της ανυπακοής και της αμετανοησίας με αποτέλεσμα την οικειοθελή αποχώρηση από την αγάπη και την ευλογία του Θεού. Έκλεισε ο ουρανός, εσιώπησε ο Θεός, από άκρα όμως αγάπη για τον άνθρωπο δεν τον εγκατέλειψε αλλά τον παρακολουθεί διακριτικά και τον φροντίζει. Έστειλε λοιπόν, αδελφοί μου, τον Υιό Του για να μας απαλλάξει από την αμαρτία, να καταργήσει το κέντρο του Διαβόλου, να μας προσφέρει ελευθερία, την κατά Χριστόν ελευθερία. Ανοίγει και πάλι ο ουρανός. Στον Ιορδάνη αποκαλύπτεται όλο το Μυστήριο του Τριαδικού Θεού. Ο Σωτήρας και σαρκωθείς Ιησούς, μέσα στα Ιορδάνια ρείθρα, βαπτίζεται υπό Ιωάννου του Προδρόμου και βαπτιστού˙ το Πανάγιο Πνεύμα παρίσταται «εν είδει περιστεράς» και ο Ουράνιος Πατέρας αναφωνεί και επιβεβαιώνει στους ανθρώπους ότι ο βαπτιζόμενος είναι όντως ο Υιός Του ο αγαπητός «Συ ει ο Υιός μου ο αγαπητός εν σοι ευδόκησα» (Μρκ α  11). Ο Ιησούς Χριστός, μας ήλθε φως στον κόσμο, φως αληθινό «φωτίζον και αγιάζον» όλους τους ανθρώπους, αρκεί οι άνθρωποι να τον θέλουν και να τον επιθυμούν, να τον δέχονται και να μην τον απορρίπτουν.

Και η σημερινή Κυριακή η μετά τα Φώτα η Κυριακή, αγαπητοί μου αδελφοί, γι’ αυτό το φως μας μιλάει και μας αποκαλύπτει τόσο το έργο του Ιησού, όσο και τη δική μας αποστολή που οφείλει κι αυτή να είναι φως.

«Φως ανέτειλεν αυτοίς». Αυτό το φως δεν το επεδίωξαν οι άνθρωποι, ούτε είχαν τη δυνατότητα λόγω της αμαρτίας. Αυτό το φως ανέτειλε στους ανθρώπους μέσα από την αυτεπάγγελτη είσοδο στον κόσμο του Υιού του Θεού, όπως τη ζήσαμε πριν λίγες μέρες με τις γιορτές της Θείας Επιφανείας.

Ορθά και επιτυχημένα, αγαπητοί μου αδελφοί, αποδόθηκε στα Θεοφάνεια, η ονομασία “ Φώτα”. Φώτα, γιατί όπως συνεχίζει προς το τέλος της η σημερινή περικοπή, «από τότε ήρξατο ο Ιησούς κηρύσσων» μεταδίδοντας με το κήρυγμά Του το φως της αληθείας. Μετά την βάπτιση ο Κύριος μας, που είναι το φως του κόσμου, αρχίζει τις περιοδείες Του, σε πόλεις και χωριά κηρύσσοντας το ευαγγέλιο της βασιλείας του Θεού. Ο λαός λοιπόν που βρισκόταν καθηλωμένος στο σκοτάδι της ειδωλολατρίας, του ψεύδους, δούλος της αμαρτίας, είδε και γνώρισε το μεγαλειώδες πνευματικό φως της παρουσίας και της διδασκαλίας του Χριστού. Σ’  αυτούς που ζούσαν μέχρι τότε, σε χώρα που την κάλυπτε η θανάσιμη σκιά της αμαρτίας, έλαμψεν το ουράνιο φως της σωτηριώδους αλήθειας.

Αυτού του φωτός καλούμαστε όλοι οι άνθρωποι να γίνουμε αποδέκτες με στόχο, κατά το σημερινό «Απόστολο», να καταλήξουμε όλοι στην ενότητα που δίνει η πίστη και η βαθιά γνώση του Υιού του Θεού, για να μπορέσουμε να γίνουμε ώριμοι και μέσα από αυτή την ωριμότητα να φτάσουμε στην τελειότητα που μέτρο της είναι ο Χριστός. Αυτή η πορεία προς την τελειότητα θα αποτελεί τη δική μας αποδοχή, τη δική μας απάντηση στη σημερινή πρόσκληση του Ιησού για να γίνουμε μέλη και κοινωνοί της βασιλείας του. Και αποδοχή της πρόσκλησης σημαίνει ότι εγκαταλείπουμε οριστικά το σκοτάδι της αμαρτίας, που είναι σκοτάδι μίσους, καταστροφής και θανάτου. Αποδοχή της πρόσκλησης σημαίνει ακόμα ότι ενεργούμε θετικά στη ζωή μας ως «τέκνα φωτός». Για τούτο μας προτρέπει ο Απόστολος Παύλος: «Να ζείτε, λοιπόν, σαν άνθρωποι που ανήκουν στο φως. Γιατί η ζωή εκείνων που οδηγούνται από το Άγιο Πνεύμα διακρίνεται για την αγαθότητα, τη δικαιοσύνη και την αλήθεια» (Εφεσ. ε' 8 9). «Γι' αυτό ας πετάξουμε από πάνω μας τα έργα του σκότους, κι ας φορέσουμε τα όπλα του φωτός. Η διαγωγή μας ας είναι κόσμια, τέτοια που ταιριάζει στο φως. Ας πάψουν τα φαγοπότια και τα μεθύσια, η ασύδοτη κι ακόλαστη ζωή, οι φιλονικίες και οι φθόνοι. Ντυθείτε τον Κύριό μας Ιησού Χριστό και μην αφήνετε τον αμαρτωλό εαυτό σας να σας παρασύρει στην ικανοποίηση των επιθυμιών σας» (Ρωμ. ιγ' 12 -14).

Αδελφοί μου! Ο σημερινός άνθρωπος, ψάχνοντας να βρει φως σε υποκατάστατα, στην τεχνολογία και τα επιτεύγματά του, έχει απορρίψει το Χριστό. Βιώνει ανασφάλειες, φοβίες και ψυχολογικές διαταραχές˙ δεν απολαμβάνει τους κόπους του και τα επιτεύγματά του παρά μόνο για λίγο. Βιώνει το σκοτάδι και τα προϊόντα του.

Το γεγονός της Βαπτίσεως του Κυρίου αποτελεί φωτεινό ορόσημο στην επί γης πορεία και δράση του Σωτήρα μας, διότι «ο λαός ο καθήμενος αν σκότει είδε φως μέγα και τοις καθημένοις εν χώρα και σκιά θανάτου φως ανέτειλεν αυτοίς» (Ματθ.4:16). Η είσοδος του Χριστού στον κόσμο διέλυσε τα πνευματικά σκοτάδια του πτωτικού παρελθόντος, διότι είναι ο Ίδιος το «φως το αληθινόν, ο φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον» (Ιωάν.1:9). Κατά τα Θεοφάνια «εθεασάμεθα την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά πατρός, πλήρης χάριτος και αληθείας» (Ιωάν.1:14). Γι’ αυτό οι πιστοί ονόμασαν τη μεγάλη αυτή εορτή τα Φώτα και μάλιστα η αρχαία Εκκλησία πραγματοποιούσε την ημέρα αυτή τις βαπτίσεις των κατηχουμένων, τις οποίες ονόμαζε φωτισμούς!

Η μεγάλη εορτή των Θεοφανείων αποτελεί την απαρχή του επί γης απολυτρωτικού έργου του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Αυτό μας κάνει να σκιρτούμε από χαρά και να γεμίζουμε τις πληγωμένες καρδιές μας από ανείπωτη ελπίδα για τη λύτρωσή μας από τα πικρά δεσμά της αμαρτίας και του θανάτου. Το τυπικό βάπτισμα του Κυρίου στον Ιορδάνη αποτελεί για μας παράδειγμα για το ουσιαστικό μας βάπτισμα, το οποίο είναι «λουτρόν παλλιγγενεσίας» και θάνατος του παλαιού πτωτικού εαυτού μας και αναγέννηση της νέας εν Χριστώ υπάρξεώς μας. Ο Θεός της πίστεώς μας δεν είναι ένα αφηρημένο λογικό και θεωρητικό σχήμα, γέννημα ανθρώπινης φαντασίας, αλλά ο ζωντανός Τριαδικός Θεός, ο Οποίος καταδέχτηκε να εισέλθει στον κόσμο και την ανθρώπινη ιστορία, για χάρη της δική μας απολύτρωσης. Τρανό σημείο της πραγματικής υπάρξεώς του Τριαδικού Θεού και της φανέρωσής Του στον κόσμο, είναι το ανεπανάληπτο γεγονός των Θεοφανείων, το οποίο εορτάζουμε με κάθε λαμπρότητα αυτή τη μεγάλη μέρα.

Αλήθεια, αδελφοί μου, εμείς που νομίζουμε πως έχουμε αποδεχθεί το μήνυμα της βασιλείας του Θεού σε ποιο βαθμό την αφήσαμε να αναπτυχθεί; Η βασιλεία του Θεού είναι βασιλεία ειρήνης και αγάπης. Είναι βασιλεία που γκρεμίζει τα τείχη του μίσους και της πολεμικής αντιπαράθεσης αφήνοντας να κυριαρχήσει στις ψυχές και τις καρδιές μας ως ανθρώπων ο Χριστός. Ας ρίξουμε ο καθένας μια ματιά στον εαυτό μας. Αν κατορθώσαμε, μέσα από τη μετάνοια και την αγάπη, να συμφιλιώσουμε τον εαυτό μας με το Θεό και το συνάνθρωπο τότε βρισκόμαστε στη σωστή πορεία. Ευχή και τρόπος ζωής μας ας είναι καθημερινά το «ελθέτω η βασιλεία σου» για να προβάλει για όλους ένα καλύτερο μέλλον. Αμήν.