Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2019

Ο Μέγας Βασίλειος και ο αι-Βασίλης


Ο Μέγας Βασίλειος και ο αι-Βασίλης 


Αποτέλεσμα εικόνας για μ βασιλειος« Εις πάσαν την γήν εξήλθεν ο φθόγγος σου, ως δεξαμένην τον λόγον σου,
δι’ ου θεοπρεπώς εδογμάτισας, τήν φύσιν των όντων ετράνωσας,
τά των ανθρώπων ήθη κατεκόσμησας, Βασίλειον ιεράτευμα,
πάτερ όσιε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τα ψυχάς ημών» .

1. Η προσωπικότητα του Μ. Βασιλείου
Ένας μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας, υπήρξε ο Μ. Βασίλειος, αγαπητοί Χριστιανοί, αλλά και ένας οικουμενικός διδάσκαλος. Γι’ αυτό σε τρία σημεία της προσωπικότητας του, θα σταθούμε σήμερα μέρα της γιορτής του μέσα από το απολυτίκιο του.
« Δι’ ου θεοπρεπώς εδογμάτισας»
Ο Μ. Βασίλειος έζησε ως επίσκοπος σε μια πολύ δύσκολη περίοδο της Εκκλησιαστικής ιστορίας. Είναι η περίοδος μεταξύ της Α´ Οικουμενικής Συνόδου, που έγινε στην Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ., και της Β´ Οικουμενικής Συνόδου, που έγινε το 381 μ.Χ. Και ο Μ. Βασίλειος αντιμετώπισε όλα τα θεολογικά ζητήματα της εποχής εκείνης με σοφία, διάκριση, σύνεση και ενώ εκοιμήθη σε ηλικία 49 ετών δύο χρόνια –το 379– πριν συνέλθει η Β´ Οικουμενική Σύνοδος, εν τούτοις είχε προετοιμάσει όλο το θεολογικό έδαφος πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η Σύνοδος αυτή.
Δογμάτισε για τον Τριαδικό Θεό και για την αντιμετώπιση των αιρέσεων που εμφανίσθηκαν και οι οποίες με τον τρόπο τους καταργούσαν τη Θεότητα του Χριστού και του Αγίου Πνεύματος.
 « Την φύσιν των όντων ετράνωσας» .
Σπούδασε στην Αθήνα την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, αλλά και όλες τις επιστήμες της εποχής του. Κατά την μαρτυρία του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, που ήταν προσωπικός του φίλος και συμμαθητής του στην Αθήνα, έμαθε εννέα επιστήμες. Αν διαβάσει κανείς την « εξαήμερό» του, δηλαδή την ερμηνεία που κάνει στην δημιουργία του κόσμου σε έξι ημέρες, θα διαπιστώσει ότι μέσα στο βιβλίο αυτό κατόρθωσε να συγκεντρώσει όλες τις επιστημονικές γνώσεις της εποχής του για τον κόσμο και την δημιουργία του.
« Τα των ανθρώπων ήθη κατεκόσμησας»
Όμως ο Μ. Βασίλειος δεν ήταν ένας θεωρητικός Θεολόγος και επιστήμονας, αλλά και μεγάλος μεταρρυθμιστής. Ενδιαφερόταν για τους δούλους, τους πτωχούς, για την ελάφρυνση της φορολογίας του λαού, για τις αδικίες που υφίσταντο διάφοροι άνθρωποι, διοργάνωσε την φιλανθρωπία. Είναι ο θεμελιωτής των φιλανθρωπικών ιδρυμάτων. Μέχρι τότε το Κράτος δεν είχε αναπτύξει την κοινωνική πρόνοια. Ο Μ. Βασίλειος εμφορούμενος από τις Χριστιανικές του αρχές ανέπτυξε σε μεγάλο βαθμό την φιλανθρωπία. Είναι γνωστή στην ιστορία η « Βασιλειάδα» του.
Πρόκειται για μια καινούρια πόλη. Μέσα στην « Βασιλειάδα» υπήρχε μεγαλοπρεπής καθεδρικός Ναός, οικήματα γύρω από το Ναό, ξενώνας για την φιλοξενία των ξένων και των περαστικών από την πόλη, νοσοκομείο για την θεραπεία των ασθενών με το αναγκαίο προσωπικό από ιατρούς, νοσοκόμους, οδηγούς, υποζύγια, οίκους για στέγαση των απαραιτήτων εργαστηρίων και τεχνητών. Υπάρχει πληροφορία που διασώζεται από τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο ότι τους λεπρούς, οι οποίοι την εποχή εκείνη ήταν απόβλητοι από την κοινωνία, τους φρόντιζε ο ίδιος.
Το σπουδαιότερο είναι ότι ο Μ. Βασίλειος έκανε όλο αυτό το έργο της φιλανθρωπίας, δείχνοντας το προσωπικό του παράδειγμα, αφού καίτοι ήταν εύπορος έδωσε όλη την περιουσία του σε όσους είχαν ανάγκη και μάλιστα όταν πέθανε είχε ως μόνα περιουσιακά στοιχεία ένα τρίχινο ράσο και λίγα βιβλία. Αλλά η αγάπη του ήταν τέτοια, ώστε στην κηδεία του, από τον συνωστισμό του κόσμου, πέθαναν και άνθρωποι.
Η κοινωνική προσφορά του Μ. Βασιλείου σε συνδυασμό με την αγάπη του, την εξυπνάδα του και τις θαυματουργικές του επεμβάσεις φαίνεται και στο περιστατικό σύμφωνα με το οποίο υπάρχει η παράδοση της Βασιλόπιττας. Σύμφωνα με αυτήν « όταν ο άγιος Βασίλειος ήταν Επίσκοπος στην Καισάρεια, ο τότε Έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε με σκληρές διαθέσεις να εισπράξει φόρους. Οι κάτοικοι φοβισμένοι εζήτησαν την προστασία του ποιμενάρχη τους. –"Σάς προτρέπω ευθύς, τους είπε εκείνος, να μου φέρει έκαστος ό,τι πολύτιμο έχει . Μάζεψαν πολλά δώρα, και βγήκαν μαζί με τον Δεσπότη τους οι Καισαρείς να προϋπαντήσουν τον Έπαρχο. Ήταν όμως τέτοια η εμφάνιση και η πειθώ του Μ. Βασιλείου, που ο Έπαρχος καταπραΰνθηκε, χωρίς να θελήσει να πάρει τα δώρα. Γύρισαν πίσω χαρούμενοι, κι ο άγιος Βασίλειος πήρε να τους ξαναδώσει τα τιμαλφή. Ο χωρισμός όμως ήτο δυσχερής, διότι πολλά όμοια είχαν προσφέρει, δακτυλίδια δηλαδή, νομίσματα κλπ. Ο Βασίλειος τότε σκέφθηκε ένα θαυματουργό τρόπο: Διέταξε να κατασκευασθούν την εσπέρα του Σαββάτου πλακούντια (δηλ. μικρές πίτες) και εντός ενός εκάστου έβαλε ανά ένα αντικείμενο, την δε επομένη έδωσε ανά ένα σε ένα έκαστο Χριστιανό. Οποίο όμως θαύμα! Μέσα σε κάθε πλακούντιο βρήκε έκαστος ό,τι είχε προσφέρει! Από τότε, λέγει η παράδοση, κάθε στη γιορτή του αγ. Βασιλείου κάνουμε κι εμείς πίτες και βάζουμε μέσα νομίσματα» .
Μα ο Μ. Βασίλειος υπήρξε μεγάλη προσωπικότητα που δεν εξαντλείται στα λίγα που αναφέραμε πιο πάνω.
2. Η μορφή του αι-Βασίλη
Ενώ όμως η Εκκλησία, τιμά σε μεγάλο βαθμό την μεγάλη προσωπικότητα του Μ. Βασιλείου, εν τούτοις η λαϊκή παράδοση και κυρίως η δυτική –ευρωπαϊκή και αμερικανική– νοοτροπία μετέτρεψε το Μέγα Βασίλειο σε αι-Βασίλη, με πολλές παραλλαγές.
Ο καθηγητής της Λαογραφίας Δημήτρης Λουκάτος μας γράφει ότι ο δικός μας άγιος Βασίλης « ήταν ένας καθαρά πρωτοχρονιάτικος άγιος, κάτι ανάμεσα στον πραγματικό Ιεράρχη της Καισαρείας και σ’ ένα πρόσωπο συμβολικό του Ελληνισμού, που ξεκινούσε από τα βάθη της ελληνικής Ασίας, κι έφτανε την ίδια μέρα σ’ όλα τα πλάτη, από τον Πόντο ως την Επτάνησο κι από την Ήπειρο ώς την Κύπρο. Ξεκινούσε σαν μεσαιωνικός πεζοπόρος, αμέσως ύστερ’ από τα Χριστούγεννα, με το ραβδί στο χέρι, και περνούσε απ’ τους διάφορους τόπους, καλόβολος πάντα και κουβεντιαστής με όσους συναντούσε» … « Δεν κρατούσε κοφίνι στην πλάτη του ούτε σακκί φορτωμένο με δώρα. Εκείνο που έφερνε στους ανθρώπους ήταν περισσότερο συμβολικό: η καλή τύχη ιδιαίτερα κι η ιερατική ευλογία του. Γενικά στην δική μας παράδοση ο αι-Βασίλης ήταν « μικρασιάτης, μελαχρινός, αδύνατος, γελαστός, με μαύρα γένια και καμαρωτά φρύδια. Ντυμένος σαν βυζαντινός πεζοπόρος, με σκουφί και πέδιλα, στο χέρι του κρατούσε ένα ραβδί» (Σπύρος Δημητρέλης).
Η πατρίδα του ανατολικού αι-Βασίλη είναι η Μικρά Ασία, και είναι γραμματισμένος, κατάγεται από την Καισάρεια και « βαστάει κόλλα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι» και προσφέρει ως δώρο « τη σταθερή και διαχρονική χαρά της γνώσης» .
Αποτέλεσμα εικόνας για αη βασιληςΣτην Δύση δημιουργήθηκε ένας άλλος τύπος αι-Βασίλη που έκοψε εντελώς κάθε σχέση με την πραγματικότητα.
Είναι ο αι-Βασίλης του Τόμας Νάστ που δείχνει το όνειρο της αμερικανικής παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας. Της κοινωνίας που στηρίζεται στην ευημερία, την ευδαιμονία, την καλοπέραση, την αγαθοσύνη και την μακροημέρευση του ανθρώπου. Είναι η προσωποποίηση του υλισμού. Στις αρχές του αιώνα μας ο αι-Βασίλης άλλαξε κάπως μορφή, και έγινε όπως ακριβώς τον γνωρίζουμε σήμερα. Σε αυτό συνετέλεσε η Κόκα-Κόλα. « Κι αν ήταν ο σκιτσογράφος Τόμας Νάστ που τον φαντάστηκε πρώτος, περίπου όπως είναι σήμερα, η Κόκα-Κόλα αποτέλεσε την αφορμή για να γίνει η μορφή του τόσο δημοφιλής.
Η παράδοση σύμφωνα με την οποία ο αι-Βασίλης περνά μέσα από καμινάδες για να δώση δώρα στα παιδιά προέρχεται από το ποίημα του Κλέμεντ Μούρ ο οποίος « δανείστηκε την ιδέα της καμινάδας, μαζί με την ιδέα του έλκηθρου και των οκτώ ελαφιών που το σέρνουν, από ένα φινλανδικό παραμύθι» .
Επομένως ο αι-Βασίλης της Μικράς Ασίας που είναι εγγράμματος και δίδει ως δώρο την γνώση, μετατρέπεται στον Σάντα Κλάους που δίδει « την εφήμερη ηδονή της κατανάλωσης». Δεν είναι ένα πρόσωπο με τα υπαρξιακά του ερωτήματα και τις αγωνίες, με την ασκητική του διάσταση, αλλά διακρίνεται για την « προτεταμένη κοιλιά, τα ροδοκόκκινα μάγουλα» και είναι η εικόνα της « καλοπέρασης και της αισιοδοξίας» .
Αγαπητοί μου,
Η πορεία του ανθρώπου από τον Μ. Βασίλειο της Ορθοδόξου Παραδόσεως στον αι-Βασίλη αγγλοσαξωνικού τύπου δείχνει την υποβάθμιση του πολιτισμού, την πορεία από την οντολογία στον ευδαιμονισμό, τον ωφελιμισμό και την χρησιμοθηρία. Εάν η πορεία από τον Μ. Βασίλειο στον αι-Βασίλη δείχνει την επιπεδοποίηση του ανθρώπου, αλλά και την υποβάθμισή του, η αντίστροφη πορεία από τον αι-Βασίλη του καταναλωτισμού και του ευδαιμονισμού στον Μ. Βασίλειο της Εκκλησίας δείχνει την αναβάθμιση του ανθρώπου, την ανύψωσή του, την πορεία του δηλαδή από το πράγμα στην υπόσταση, από το άτομο στο πρόσωπο. Αυτό είναι το νόημα των εορτών. Αυτό ας ευχηθούμε για εαυτούς και αλλήλους τον νέο χρόνο.


Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2019

ΠΟΙΟ ΧΡΙΣΤΟ ΖΗΤΑΜΕ;



Το μήνυμα της Βηθλεέμ, αγαπητοί Χριστιανοί, μήνυμα που αντήχησε εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια στον πονεμένο πλανήτη μας, το πλέον χαρμόσυνο και ελπιδοφόρο της ιστορίας, και πάλι αντηχεί  στ’ αυτιά μας. Ήρθε εκείνος, τον οποίον εναγωνίως περίμενε η ανθρωπότητα για να «σώσει τον λαόν αυτού από των αμαρτιών αυτών» (Ματθ.1:21). Και πάλι έρχεται, απαντώντας στις εναγώνιες αναζητήσεις και προσμονές μας.  Τα αποτελέσματα του έργου Του φανερά. Ο μονόδρομος, ο οποίος οδηγούσε αποκλειστικά τον άνθρωπο και ολόκληρη την πλάση στην απώλεια, έπαψε να υπάρχει για την ανθρωπότητα, αφού Αυτός εγκαινίασε νέα οδό, η οποία οδηγεί στην σωτηρία. Κατευθύνει τον άνθρωπο στον Θεό, που είναι και το φυσικό πέρας επίγειας της πορείας του. Μόνο που ο άνθρωπος εθελοτυφλώντας ακόμη και ακόμη, δεν πορεύεται αυτήν την οδό της σωτηρίας. Ακολουθεί άλλα μονοπάτια που το τέλος τους είναι η απώλεια.
«Ο Χριστός γεννιέται , δοξάστε Τον . Ο Χριστός έρχεται από τους ουρανούς, προϋπαντήστε Τον . Ο Χριστός στη γη , υψωθείτε .Τραγουδήστε όλη η γη τον Κύριο και μέσα σε άκρα ευφροσύνη , ανυμνήστε Τον  λαοί , γιατί δοξάστηκε »
Αυτό είναι το χαρμόσυνο και ελπιδοφόρο άγγελμα που και πάλι ακούμε και για μια ακόμη φορά καλούμαστε να πανηγυρίσουμε, αδελφοί μου. Είναι η Γέννηση του Χριστού. Είναι η είσοδος του Θεού Λόγου στην ανθρώπινη ιστορία που άλλαξε τη ροή της σταθερά καθοδικής πορείας της. Είναι η θεία ενανθρώπησή που έγινε η ευλογημένη αρχή της μεγαλύτερης επανάστασης όλων των εποχών. Είναι η ανατολή του νοητού ηλίου της Δικαιοσύνης στη γη που διέλυσε τα πυκνά σκοτάδια του προχριστιανικού παρελθόντος και αποδυνάμωσε τις δυνάμεις του σκότους. Τα ανθρώπινα γεγονότα και η ιστορία έχουν πια κατευθυντήρια φορά και στόχο το μοναδικό πρόσωπο του Θεανθρώπου. Μπορεί, βεβαία, η πορεία της αλλαγής του κόσμου να είναι αργή και οι δυνάμεις του κόσμου να αντιστέκονται, μπορεί εμείς να ψάχνουμε για σωτήρες που είναι ύποπτοι και αμφίβολοι, όμως η έκβαση είναι προδιαγεγραμμένη, Ο κόσμος τελικά θα χριστοποιηθεί
  Το προσκλητήριο λοιπόν της Εκκλησίας μας, έντονο.
«Ευφραίνεσθε σεις ,οι δίκαιοι ,οι ουρανοί αγαλλιάσθε , σκιρτήσατε τα όρη τώρα που εγεννήθη ο Χριστός . Παρθένος  κάθεται  ένδοξος μητέρα του Θείου Λυτρωτού μιμούμενη τα Χερουβείμ που αποτελούν τον ουράνιο θρόνο του παμβασιλέως Χριστού , και βαστάζει εις τας αγκάλας της τον Θεόν-Λόγον που εσαρκώθη και έγινε άνθρωπος . Ποιμένες τον τεχθέντα Χριστόν δοξάζουν. Μάγοι στο Δεσπότη προσφέρουν δώρα . Άγγελοι ανυμνούν και λέγουν . Ακατάληπτε Κύριε  Δόξα Σοι». ( Ιδιόμελο των αίνων  25 ης  Δεκεμβρίου )
Αγαπητοί Χριστιανοί.
Καθώς τα πάντα περιστρέφονται στο ρυθμό μιας «ελεύθερης» και «παγκοσμιοποιημένης» αγοράς· καθώς το εφήμερο κέρδους, το ψεύδος και η απάτη, δεν πρόκειται ούτε και τώρα να δώσουν ένα απειροελάχιστο τόπο, ένα κατάλυμα για το Χριστό, χωρίς περίσκεψη και πάλι στεκόμαστε μπροστά στο παρθένο μήνυμα της
 Βηθλεέμ, που χαρμόσυνα αγγέλλουν οι καμπάνες και στρωνόμαστε στα γλέντια, υποδεχόμενοι τον «τεχθέντα» Εμμανουήλ, το Χριστό…
          Ποιο Χριστό όμως περιμένουμε όλοι εμείς;
          Το γυμνό και το ξυπόλυτο, το ξεσπιτωμένο και τον πονεμένο, ή τον παπουτσωμένο, τον καλοταϊσμένο, και τον ακριβοντυμένο που γίνεται ομοτράπεζος των ισχυρών και των αδίκων; Μα αυτός δεν είναι Χριστός. Είναι ψευδόχριστος. Είναι κακέκτυπο και απομίμηση Χριστού. Είναι άρνηση του Θεανθρώπου λυτρωτού.
          Αλλά ποιο Χριστό περιμένουμε;
          Εκείνον που είναι κοντά στον άρρωστο, στον αδικημένο, στον κλαμένο, στον καταφρονεμένο, ή εκείνον που αγέρωχα αντιπαρέρχεται «τον εμπεσόντα εις τους ληστάς» και τον κλεισμένο στα χρυσοποίκιλτα κλουβιά του αγνοώντας τον πόνο και την ανάγκη; Ψεύτικος Χριστός κι αυτός. Απομίμηση Χριστού που καμιά σχέση δεν έχει με το Θεό της αγάπης.
          Μήπως όμως περιμένουμε το Χριστό που ξεκληρίζει λαούς, θανατώνει παιδιά, διαλύει οικογένειες, καταστρέφει ψυχές, απανθρακώνει πολιτισμούς; Μη γένοιτο! Ο Χριστός δεν κρατά πυραύλους στα χέρια του! Δεν βομβαρδίζει στο όνομα της ειρήνης και της αγάπης. Δεν σπέρνει θάνατο παρά ζωή. Τέτοια μόνο παράφρονες μπορούν να τα κάνουν.
          Και ερωτάμε και πάλι. Ποιο Χριστό περιμένουμε;
          Το Χριστό του πανσεξουαλισμού που παραμέρισε την αγάπη και έδωσε οδύνη και πίκρα;
          Το Χριστό της δόξας, που αναπαύεται στις πρόσκαιρες και ξεραμένες δάφνες;
          Το Χριστό του πλούτου που πατά πάνω σε πτώματα και συνέχεια γκρεμίζει τις αποθήκες του «ίνα μείζονας οικοδομήσει;»
Το Χριστό της πολιτικής που διαψεύδει ιδεολογίες και εμπορεύεται οπαδούς;
Όχι Δεν είναι αυτός ο Χριστός. Τέτοιος Χριστός είναι κίβδηλος και επικίνδυνος.
Ποιος είναι λοιπόν ο αληθινός Χριστός; Ας ακούσουμε τι μας γράφει ο Αρχιμανδρίτης και δημοσιογράφος π. Κωνσταντίνος Παπανικολάου:
«Είναι αυτός που φωτίζει τα υπόγεια, όπου συνωθούνται «οικο­νομικοί
μετανάστες» και απόμαχοι της ζωής.
Κρατάει από το χέρι τα παιδιά των φαναριών, πού χωρίς Αυτόν η σκληρότητά μας θα τα είχε ε­ξοντώσει.
Παρηγορεί την αγράμματη και βασανισμένη μά­να, πού της έφεραν και τ' άλλο παιδί της πεθα­μένο με μια σύριγγα καρφωμένη στο χέρι κι ένα απολυτήριο από σωφρονιστήριο στην τσέπη.
Τρέφει τον άνεργο που δεν βρήκε τρύπα στο σύστημα για να γλείψει και να αναρριχηθεί σε μια «καρέκλα».
Δίνει έμπνευση στον νέο πού διώκεται επειδή ενόχλησε τον δυνατό με εξουσία και δεν τον αφή­νει να απαντήσει, όπως θα ταίριαζε στην ηλικία του, για να μην πέσει στην παγίδα και βρεθεί... σε βαθύτερο και μονιμότερο μπουντρούμι.
Δεν Τον βλέπουν γιατί Τον ψάχνουν στα φώτα πού τυφλώνουν, στον πλούτο πού μεθάει, στα τηλεοπτικά παράθυρα πού αποπροσανατολίζουν.
Για να Τον δούμε, πρέπει να σταματήσουμε λίγο τον φρενήρη δρόμο μας για χρήματα και «ε­πιτυχία».
Πρέπει να ξεζαλιστούν τα μάτια μας και να κα­θαρίσουν τ' αυτιά μας από τις ιαχές των συνθη­μάτων .
Πρέπει να Του μιλήσουμε, αλλά δεν μιλάμε -κύριοι εμείς- σε Αλβανούς, πρεζόνια και Ρω­σίδες χορεύτριες... Εμείς σε τέτοιους ούτε μιλά­με ούτε καθόμαστε να τους ακούσουμε.
Πρέπει να Τον ακούσουμε. αλλά ή γλώσσα Του είναι ζωντανή και όχι ξύλινη, όπως αυτή πού μά­θαμε.
Δεν μιλάει σαν δημαγωγός. Δεν είναι ρήτορας του μπαλκονιού. Δεν έχει «κυριλέ» λόγο.
Γι' αυτό δεν Τον συναντάμε εύκολα.
Ή Εκκλησία, όμως. μας έχει δείξει τον δρόμο από την ίδρυση της.
Είναι απίθανο να Τον ξεχωρίσουμε αν δεν εί­μαστε συνειδητά «ως αποθνήσκοντες και ιδού ζώμεν, (...) ως λυπούμενοι αεί δε χαίροντες» (Β' Κορ. στ, 9-10).
«Όπου» δεν υπάρχει θλίψη, δεν υπάρχει σω­τηρία», λέει ο άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ.
Άλλα ή θλίψη είναι πολλή γύρω μας, το μαρ­τύριο των ανθρώπων μέγα και καθημερινό. Γιατί λοιπόν δεν έρχεται ή σωτηρία; Ή σωτηρία έρχεται όταν το μαρτύριο καθενός μας συνδέεται με τη μαρτυρία της αγάπης μας προς Εκείνον, πού εν­σαρκώθηκε για μας «μορφήν δούλου λαβών». Και όταν ή αγάπη προς Εκείνον μαρτυρηθεί από την αγάπη προς τον συνάνθρωπο.
Άλλωστε, «είτε πάσχει εν μέλος, συμπάσχει πάντα τα μέλη» (Α' Κορ. ιβ', 26).
Αν δεν το αισθανόμαστε αυτό. τότε δεν ανή­κουμε στην Εκκλησία και έξω από αυτήν που να Τον συναντήσουμε;».
Αυτό το Χριστό λοιπόν ζητούν οι ψυχές όλων των απλών ανθρώπων. Τον αμετάβλητο και απαραχάρακτο Χριστό. Είναι Αυτός, που δεν έχει καμία σχέση με την πονηριά και την αδικία, αλλά προβάλλει συνεχώς τη λαχτάρα της αγάπης και της ελπίδας. Δεν σκοτώνει, δεν βομβαρδίζει, δεν πληγώνει κα­νέναν. Μόνον θεραπεύει και ανασταίνει και ελεεί.
Ας γίνει τα φετινά Χριστούγεννα να βρούμε αληθινά το Χριστό μέ­σα στην καρδιά μας, πού ή αμαρτία του κόσμου την έχει με­ταβάλει σε «τάφο κεκονιαμένο», και να ψάλλουμε, μαζί με όλους, ολόψυχα:
« Η Γέννησις σου Χριστέ ο Θεός ημών, ανέτειλε τω κόσμω το φως το της γνώσεως…».
Αυτός είναι ο αληθινός Χριστός, πού όλοι γυρεύουμε.

Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2019

«Δεύτε αγαλλιασώμεθα τω Κυρίω, το παρόν μυστήριον εκδιηγούμενοι»



Η περίοδος του Αγίου Δωδεκαημέρου μας προσκαλεί και πάλι να προσεγγίσουμε και να θαυμάσουμε το μέγα μυστήριο της ενανθρώπησης του Ιησού Χριστού. Δώδεκα εορτάσιμες και χαρμόσυνες ημέρες κατά τις οποίες εορτάζουμε τη Γέννηση, την Περιτομή και τη Βάπτιση του Ιησού Χριστού. …
Πρώτη, λοιπόν, η μεγάλη εορτή των Χριστουγέννων, η Μητρόπολις των εορτών, όπως την αποκαλεί ο ιερός Χρυσόστομος και η πανήγυρις των πανηγύρεων, όπως τη θέλει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος.  Η εορτή της Θείας ενανθρώπησης. Ποιος είναι όμως ο σκοπός της Θείας ενανθρώπησης; Ο υμνωδός μας απαντά χαρακτηριστικά: «Θεός γίγνεται άνθρωπος, ίνα Θεόν τον Αδάμ απεργάσηται», δηλαδή ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να μπορέσει ο άνθρωπος να γίνει Θεός ή όπως λέγει ο Μέγας Αθανάσιος: «Αυτός γαρ (ο Λόγος) ενηνθρώπησεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν».
Επομένως, τα Χριστούγεννα είναι η ημέρα της ενανθρώπησης του Θεού και παράλληλα η ημέρα της θεώσεως του ανθρώπου. Με την ενανθρώπηση του Ιησού Χριστού αποκαλύπτεται η άπειρη αγάπη και φιλανθρωπία του Θεού που κατεβαίνει στον άνθρωπο, ώστε να μπορέσει ο άνθρωπος να ανέβει στον Θεό. Ωστόσο, το συγκλονιστικό αυτό γεγονός της ενανθρώπησης του Κυρίου μας, που άλλαξε το ρου της ιστορίας και αποτέλεσε το μεγαλύτερο γεγονός όλων των εποχών, συντελείται αθόρυβα και μακριά από τα κέντρα της εξουσίας, τα οποία -όπως τότε έτσι και τώρα- πίστευαν και πιστεύουν ότι ρυθμίζουν τις τύχες της οικουμένης.
Έκπληξη προκαλεί στον Ηρώδη η ευσέβεια των μάγων από την Ανατολή. Ζητεί να εξολοθρεύσει το θείο βρέφος, θεωρώντας το ως μελλοντικό του αντίπαλο και διεκδικητή του θρόνου του. Ακούει τρομαγμένος την είδηση από τους σοφούς της Ανατολής για τη γέννηση του παιδιού-βασιλιά. Τότε «λάθρα καλέσας τους μάγους» ζήτησε να διερευνήσουν την υπόθεση πολύ προσεκτικά, ώστε να μην υπάρξει καμιά πιθανότητα διαφυγής ή σφάλματος, καθώς ετοιμάζει αδίστακτα τις ενέργειές του.
Το φως των Χριστουγέννων συναντά το σκοτάδι της κακόβουλης εξουσίας που την έχει διαφθείρει η καχυποψία, η ανασφάλεια και ο φόβος. Από τη μια μεριά «πλήθος στρατιάς ουρανίου» αγίων αγγέλων και αρχαγγέλων ανυμνολογούν την άκρα συγκατάβαση του Υιού και την ευδοκία του Πατρός, ψάλλοντας το «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία» και από την άλλη μεριά ο ρόγχος ενός μισοπεθαμένου καθεστώτος που μισεί το φως, τον κόσμο, την ελευθερία, την αγάπη, τη ζωή και επιθυμεί διακαώς να τα ξεριζώσει χωρίς έλεος.
Το κοσμοϊστορικό αυτό γεγονός πραγματοποιείται με τρόπο εκπληκτικό. Ο Ιησούς Χριστός γεννιέται μέσα σε μια σπηλιά, αρνούμενος κάθε μορφή εγκόσμιου μεγαλείου, περιφρονώντας τη χλιδή και την εξουσία των δυνατών, συμμεριζόμενος από την πρώτη στιγμή τη ζωή, τις δυσκολίες, τις θλίψεις και τον πόνο των απλών και ταπεινών ανθρώπων. Αθόρυβα ανοίγει νέους ορίζοντες εκεί όπου όλα φαίνονται ερμητικά κλειστά και χωρίς ελπίδα. …
Ο Ιερός Χρυσόστομος αναρωτιέται: Πώς έγινε τούτο το εκπληκτικό και αξιοθαύμαστο; Και απαντά ο ίδιος: «Εξαιτίας της δικής του αγαθότητας και όπως ένας βασιλιάς βγάζει τη βασιλική στολή και σαν απλός στρατιώτης ρίχνεται στη μάχη, για να μην αναγνωρισθεί από τον εχθρό και έτσι να πετύχει τη νίκη, έτσι και ο Ιησούς Χριστός έγινε άνθρωπος για να μη φοβίσει με τη λάμψη της θεότητάς του τους ανθρώπους και την κτίση, αφού ήρθε για να τους σώσει και να τους λυτρώσει»….
Τι μήνυμα έχουν όμως να στείλουν τα Χριστούγεννα στον καθέναν από εμάς και στον κόσμο ολόκληρο; Χριστούγεννα είναι να έχεις κάτι να πεις, να έχεις κάτι να βροντοφωνάξεις, να έχεις κάτι, το οποίο να μην μπορείς να το κρατήσεις για τον εαυτό σου, αλλά να καίγεσαι να το μοιραστείς με τους άλλους. Πρόκειται για την είδηση ότι ο Χριστός γεννιέται και μας προσκαλεί σε μια ανεπανάληπτη συνάντηση μαζί του. Μια συνάντηση από την οποία κανένας άνθρωπος και κανένα δημιούργημα δεν μπορεί να απουσιάζει….
Δεύτερη μεγάλη Δεσποτική εορτή είναι η Περιτομή του Ιησού Χριστού, που εορτάζουμε την 1η Ιανουαρίου, οκτώ ημέρες μετά την κατά σάρκα γέννησή Του, οπότε και έλαβε το όνομα Ιησούς (Σωτήρας). Ο Ευαγγελιστής Λουκάς (2:21) διηγείται σχετικά: «Όταν συμπληρώθηκαν οχτώ ημέρες, έκαναν στο παιδί περιτομή και του έδωσαν το όνομα Ιησούς, όπως δηλαδή το είχε ονομάσει ο άγγελος προτού ακόμα συλληφθεί στην κοιλιά της μητέρας του». Στο λόγο του για την Περιτομή του Κυρίου, ο άγιος Ανδρέας ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης, αναφέρει χαρακτηριστικά: «με την Περιτομή του Ιησού καταργήθηκε ο Ιουδαϊκός Νόμος και με την κατάργηση του Νόμου εισήχθη η χάρις». (PG 97, 913-929).
Τελευταία και μεγάλη Δεσποτική εορτή του Αγίου Δωδεκαημέρου, τα Άγια Θεοφάνεια. Αναρωτιέται ο Προφήτης Δαυίδ πολλά χρόνια πριν: Τι σου συμβαίνει, θάλασσα, και έφυγες, και συ Ιορδάνη, τι σου συνέβη και στράφηκες προς τα πίσω; Και εκείνα αποκρίθηκαν και είπαν: Είδαμε το δημιουργό των πάντων με μορφή δούλου και μη γνωρίζοντας το μυστικό σχέδιο της σωτηρίας φεύγουμε με τρόμο. Κατά παρόμοιο τρόπο, και ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, όπως ο Προφήτης Δαυίδ, γέμισε με δέος και φώναξε προς τον Ιησού, καθώς τον πλησίαζε και του ζητούσε να Τον βαπτίσει στον Ιορδάνη ποταμό: Πώς θα φωτίσει το λυχνάρι το φως; Πώς θα θέσει το χέρι του ο δούλος πάνω στο Δεσπότη; Σωτήρα αγίασε εμένα και τα ύδατα, Εσύ που σηκώνεις την αμαρτία του κόσμου.
Τώρα όμως γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με το θεϊκό σχέδιο για τη σωτηρία του ανθρώπου και της κτίσης, ο λαός ο καθήμενος στο σκοτάδι πλημμύρισε με φως.
Κατά την ημέρα των Θεοφανείων, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης αναφέρει χαρακτηριστικά: «(…) ἐθεασάμεθα τὴν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρὰ πατρός, πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας» (Ιω. 1:14). Γι΄ αυτό και οι πρώτοι χριστιανοί ονόμασαν την εορτή «Φώτα» ή «Άγια Φώτα» και πραγματοποιούσαν κατά την εορτή αυτή τις βαπτίσεις των κατηχουμένων, τις οποίες ονόμαζαν φωτισμούς. Κατά την ημέρα αυτή ολόκληρη η κτίση αγιάζεται. Τα πάντα ευφραίνονται, τα ουράνια μαζί με τα επίγεια. Άγγελοι και άνθρωποι μαζί παρουσιάζονται, διότι όπου βρίσκεται ο βασιλιάς και Δεσπότης Χριστός, εκεί και η παράταξη των υπηκόων του.
Η κάθοδος του Ιησού Χριστού στα ιορδάνεια ρείθρα καθαγιάζει το υγρό στοιχείο, το οποίο είναι η βάση της ζωής σε ολόκληρη τη δημιουργία και συγχρόνως καθαγιάζεται ολόκληρη η κτίση, η οποία εξαιτίας της αποστασίας του ανθρώπου, όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος, «(…) συστενάζει καὶ συνωδίνει ἄχρι τοῦ νῦν» (Ρωμ. 8:22). Έτσι, το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, η πρώτη και πρωταρχική εικόνα του Τριαδικού Θεού, καθίσταται ξανά η απαρχή, το κέντρο και η αποκαραδοκία (ένθερμη προσδοκία) της σωτηρίας για τον άνθρωπο και την κτίση.
Ας παρακαλέσουμε, λοιπόν, τον Θεό και Πατέρα μας να μας αξιώσει να εορτάσουμε τις μεγάλες εορτές του Αγίου Δωδεκαημέρου με ευλάβεια, συνοχή καρδίας και ταπείνωση, έτσι ώστε να μπορέσουμε να συναντήσουμε το νεογέννητο Ιησού Χριστό και Σωτήρα μας.


Του Ιωάννη Γ. Ζαχαράκη, Μ.Δ.Ε. Θεολογίας

Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2019

Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ


Καθώς περιμένουμε τα Χριστούγεννα, αγαπητοί Χριστιανοί, και λίγες μέρες πριν, για μια ακόμη φορά κληθούμε να εορτάσουμε με χαρά και ευφροσύνη τα του Χριστού Γενέθλια, η Εκκλησία μας κανόνισε να ακούγεται την σημερινή Κυριακή, η πλέον κατάλληλη απ’ ότι φαίνεται ευαγγελική περικοπή, η περικοπή που μας μιλά για το Μεγάλο Δείπνο. Μέσα στο σημερινό ανάγνωσμα βλέπουμε προσκλήσεις για συμμετοχή σε εορτή χωρίς φραγμούς και διακρίσεις, χωρίς περιορισμούς ή κάτι παρόμοιο.

Εδώ παριστάνεται ο Θεός με οικοδεσπότη που καλεί σε δείπνο πολλούς και στέλνει τους δούλους του να ειδοποιήσουν για το στρωμένο τραπέζι. Είναι χαρακτηριστική η διάθεση του οικοδεσπότη να απευθυνθεί σε όλους.
Πρόσκληση λοιπόν σε μεγάλο δείπνο. Και είναι Μέγα, το δείπνο τούτο, γιατί έχει άμεση σχέση με τη σωτηρία του ανθρώπου. Ο Άγιος Θεοφύλακτος λέει ότι το δείπνο είναι μέγα επειδή «Μέγα και το της σωτηρίας μυστήριον». Είναι Μεγάλο γιατί Μεγάλος είναι κι Αυτός που μας καλεί σ’ αυτό. «Εστιάτωρ», είναι ο ίδιος ο Θεός. Αυτός που μας καλεί είναι ο Χριστός. «Τι νομίζετε, λέει ο ιερός Χρυσόστομος, ότι το Δείπνο της Θείας Ευχαριστίας είναι μικρότερο από το Δείπνο που έστρωσε ο Κύριος στους μαθητάς του; Λάθος! Γιατί μπορεί τώρα να μην βλέπουν τα μάτια μας το Χριστό αλλά ο Χριστός και τώρα πάρεστι, και τώρα είναι παρών ο Κύριος και μας ευλογεί».
Αλλά δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος που είναι το δείπνο αυτό μεγάλο. Λέγει ο  άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, «Δείπνο λοιπόν, η εν Χριστώ κλήση ονομάστηκε». Ως μέλη της αγίας Εκκλησίας πιστεύουμε στο Χριστό και μπορούμε να μετέχουμε στο Μέγα Δείπνο της Θείας Ευχαριστίας. Κι αυτό είναι το ίδιο Δείπνο που παρέθεσε ο Κύριος λίγο πριν τη σταύρωσή Του. Είναι το Ευχαριστιακό Δείπνο. Είναι το Δείπνο που παρατίθεται σε κάθε Θεία Λειτουργία. Είναι το ίδιο το Σώμα και Αίμα του Χριστού. Ποιο μέγα και τρισμέγιστο από τον ίδιο το Χριστό δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρχει. Τουλάχιστον έτσι μας λέει η υγιής λογική και φυσικά η πίστη.
Ονομάζεται τέλος μέγα γιατί δεν είναι λίγοι οι κεκλημένοι αυτού του Δείπνου. Ο Χριστός δεν θέλει να σώσει μόνο κάποιους. Ήρθε για να λυτρώσει όλο το ανθρώπινο γένος.
Γιατί, όμως, δεν υπάρχει πλήρη ανταπόκριση στη πρόσκληση του Κυρίου; Γιατί κλείνουμε τα αυτιά μας στο Χριστό και αρνούμαστε να ανταποκριθούμε στην πρόσκλησή Του; Γιατί μοιάζουμε με τους τρεις κεκλημένους της παραβολής του Κυρίου που δικαιολογήθηκαν και αρνήθηκαν να παρευρεθούν στο δείπνο; 
 Η πρώτη δικαιολογία και άρνηση.  « Αγρόν ηγόρασα και έχω ανάγκη εξελθείν και ιδείν αυτόν. Ερωτώ σε, έχε με παρητημένον». Αγροτικές ασχολίες λοιπόν.  Αλλά ο Χριστός δεν απαγορεύει την εργασία. Απεναντίας, την ευλογεί. Θέλει όμως την Κυριακή για τον Εαυτό Του. Να ερχόμαστε την Κυριακή, και κατόπιν να πηγαίνουμε, αν υπάρχει ανάγκη, στη δουλειά μας.
Η δεύτερη άρνηση έχει να κάνει με επιχειρηματικές και εμπορικές δραστηριότητες  «Ζεύγη βοών ηγόρασα πέντε και πορεύομαι δοκιμάσαι αυτά». Και είναι πολλοί αυτοί. Αλλοίμονο, αδελφοί μου! Πολλές φορές το χρήμα διαφθείρει τον άνθρωπο. Τον απομακρύνει από τον Χριστό και την Εκκλησία, κι έτσι, αναπόφευκτα, τον απομακρύνει  και από  το Μεγάλο Δείπνο, τη Θεία Ευχαριστία.
Κοντά όμως σ’ αυτούς τους δύο είναι κι αυτός που λέει: «Γυναίκα έγημα, και δια τούτο ου δύναμαι ελθείν». Προβάλλεται  εδώ η τρίτη άρνηση που σχετίζεται με τη φροντίδα της οικογένειας. Πρέπει να φροντίσω τα παιδιά μου, λένε μερικοί. Να φροντίσω για  το σπίτι και την οικογένεια μου.
«Αγρόν ηγόρασα…», λοιπόν ο πρώτος. «Ζεύγη βοών…», ο δεύτερος. «Γυναίκα έγημα…», ο τρίτος. Τρεις δικαιολογίες διαφορετικές μέσα από τις οποίες παρερμηνεύεται η ουσία των αγαθών που μας εμπιστεύθηκε ο Θεός. Υποδούλωση στην ύλη και απληστία, αποτελούν διαμέσου των αιώνων τις βασικές δικαιολογίες στην αρνητική απάντηση στην πρόσκληση του Θεού. Όπως τότε, έτσι και σήμερα με φτηνές δικαιολογίες, με την αρνητική απάντηση εκδηλώνεται η σαφής αντίληψη ότι ο άνθρωπος τοποθετεί τις βιοτικές του ανάγκες πάνω από τη βασιλεία του Θεού. Όμως είναι προφανές ότι όλα αυτά είναι προφάσεις. Όλα χωρούν μέσα στο εικοσιτετράωρο μας και μόνο ο Χριστός δεν έχει θέση.
Ο Κύριος μας, αδελφοί μου, ο Ιησούς Χριστός, δωρίζεται καθημερινά στα παιδιά Του, με τη Θεία Μετάληψη. Προσφέρεται, πάντοτε ολόκληρος χωρίς να δαπανάται ποτέ. Ο εν σπηλαίω τεχθείς, μας προσκαλεί σε αδιάλειπτη μετοχή.. Έρχεται ολόκληρος μέσα μας. Ζει μέσα μας. Ποτίζει την καρδιά μας με την Παρουσία Του. Ζούμε μέσα στο Χριστό. Ζούμε από τον Χριστό. Ζούμε για τον Χριστό. Τα πάντα αναφέρονται, σε Εκείνον. Μιλάμε, εργαζόμαστε, τρώμε, κοιμόμαστε, αγαπάμε μέσα από Αυτόν. Αυτόν επιθυμούμε, Αυτόν αναπνέουμε, Αυτόν γευόμαστε.
Η θεία Λειτουργία είναι το υπερφυέστατο μυστήριο, το κέντρο της πνευματικής ζωής, ο σκοπός όλων των μυστηρίων, το τέλος της πορείας μας προς τον Θεό. Πολλοί Χριστιανοί είναι βαπτισμένοι και χρισμένοι, θεωρούν τον εαυτό τους ως Χριστιανό, αλλά όμως δεν κοινωνούν. Είναι σαν να ετοιμάζεται ένα δείπνο και ενώ κληθήκαμε σε αυτό δεν προσερχόμαστε ή προσερχόμαστε στο δείπνο και δεν τρώμε από τα παρατιθέμενα.
Αδελφοί μου! Ο Κύριος γεννάται σε λίγες μέρες και ζητά, θέλει να γεννηθεί και μέσα στις καρδιές μας, έτσι είμαι αναγκασμένος να κάνω ένα ερώτημα: Σε ποιες ψυχές θα γεννηθεί;
          Θα γεννηθεί στις καρδιές που δεν θ’ αρνηθούν την πρόσκληση Του. Κάθε μέρα την ακούμε αυτήν την πρόσκληση. Η καμπάνα της Εκκλησίας μας καλεί καθημερινά! Ακόμη είμαστε καλεσμένοι σε κάθε Θεία Λειτουργία  «Μετά φόβου θεού πίστεως και αγάπης προσέλθετε»! Δεν πρέπει να μοιάσουμε στους ανθρώπους της παραβολής που αρνήθηκαν την πρόσκληση του κυρίου τους. Αυτοί έλεγαν «έχε με παρητημένον», εμείς να πούμε στον Κύριο ένα ολόθυμο ναι. Να δηλώσουμε στον Κύριο ότι ερχόμαστε με κάθε προθυμία για να μετάσχουμε στο Μέγα Δείπνο, που Αυτός, στρώνει για μας. Ερχόμαστε για να πάρουμε την ευλογία που μόνο Αυτός μπορεί να μας προσφέρει.
Ακόμη θα γεννηθεί στις καρδιές που έχουν αγάπη, αληθινή και ανιδιοτελή αγάπη. Αγάπη προς όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου. Και υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν ανάγκη από την αγάπη μας.. Γι’ αυτό και η αγία μας Εκκλησία, κάθε χρόνο τέτοιο καιρό διεξάγει έρανο αγάπης. Και ο έρανος αυτός είναι ημέρα αγάπης. Σε κάθε ενορία της πατρίδος μας γίνεται ο έρανος αυτός. Όταν γίνεται τούτος ο έρανος ο ίδιος ο Χριστός μας ζητά βοήθεια. Μην κλείσετε την πόρτα της ψυχής σας αλλά ανοίξτε και δώστε άλλοτε μεν από το περίσσευμα και άλλοτε από το υστέρημά σας. Αν θέλουμε-και πρέπει να θέλουμε-να γεννηθεί μέσα μας ο Χριστός να δείξουμε την αγάπη που μας ζητά ο Χριστός.
Αγαπητοί Χριστιανοί!
Θλιβερή μεν η εικόνα που παρουσιάζουν οι καλεσμένοι με την αρνητική τους απάντηση. Παρά το ότι η απάντηση ήταν καθολικά αρνητική, εν τούτοις το δείπνο δε ματαιώθηκε. Το δείπνο έγινε. Συνταρακτικό δε το γεγονός της Θείας ενανθρωπήσεως! Η πρόκληση ακαταμάχητη! Πώς μπορούμε να αφήσουμε αναξιοποίητη την δυνατότητα της προσωπικής μας τελειώσεως ; Πώς να παραμείνουμε αμπαρωμένοι, μεσ' το μίζερο καβούκι της ατομικής μας αθλιότητας;
Λοιπόν! Η πρόσκληση «έρχεσθε» επαναλαμβάνεται σήμερα και σε μας. Ας μη σταθούμε κι εμείς στις ίδιες δικαιολογίες των σημερινών καλεσμένων. Ας μην επιστρατεύσουμε άλλες δικαιολογίες. Σε όλες η απάντηση είναι η ίδια από το Θεό. «Σας βεβαιώνω πως κανένας από εκείνους που κάλεσα, και δεν δέχθηκαν την πρόσκληση, δε θα γευτεί το δείπνο μου». Λοιπόν, ας αφήσουμε κατά μέρος τα πραγματικά ή και φανταστικά εμπόδια. Κανένα εμπόδιο δεν είναι αξεπέραστο. Εκείνο που μας λείπει είναι η θέληση. Ας επιστρατεύσουμε αυτή τη θέληση. Με πόθο και δύναμη ψυχής ας απαντήσουμε στην πρόσκληση του Θεού, σήμερα, εδώ και τώρα: «Του Δείπνου σου του μυστικού, σήμερον, Υιέ Θεού, κοινωνόν με παράλαβε». Αμήν.


Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2019

Η συγκύπτουσα διδάσκει. Κυριακή Ι’ Λουκά-

Αποτέλεσμα εικόνας για Κυριακή Ι΄ Λουκά
  1. ΚΑΘΕ ΚΥΡΙΑΚΗ
Ὁ Κύριος κάποιο Σάββατο ἐδίδασκε σὲ μία Συναγωγή. Ἐκεῖ ἀνάμεσα στὸ πλῆθος ἦταν καὶ μιὰ γυναίκα ἡ ὁποία ἀπὸ φθόνο τοῦ Σατανᾶ ἐπὶ δεκαοκτὼ χρόνια εἶχε τελείως κυρτωμένο τὸ σῶμα της, σὲ σημεῖο ποὺ νὰ μὴ μπορῇ νὰ σηκώσῃ καθόλου τὸ κεφάλι της.
Ἡ γυναίκα ὅμως αὐτή, ἂν καὶ ἄρρωστη καὶ ταλαιπωρημένη, ἦταν πραγματικὰ παράδειγμα πίστεως καὶ εὐλαβείας. Διότι, ἂν καὶ βασανιζόταν κάθε στιγμὴ καὶ ὥρα ἐπὶ τόσα χρόνια ἀπὸ τὴν παραμορφωτική της αὐτὴ ἀσθένεια, δὲν ἔχανε τὴν πίστι της καὶ τὴν ὑπομονή της, δὲν ἀρνήθηκε οὔτε βλασφήμησε τὸν Θεό, ἀλλὰ ἀντίθετα πήγαινε τὸ Σάββατο στὴ Συναγωγὴ γιὰ νὰ ἐπιτελέσῃ τὰ θρησκευτικά της καθήκοντα. Ἐνῶ εἶχε τὸν κορμὸ τοῦ σώματός της διπλωμένο στὰ δύο, πρᾶγμα τὸ ὁποῖο καθιστοῦσε δύσκολη καὶ πολὺ ἐπώδυνη κάθε μετακίνησι, καὶ εἶχε κάθε δικαιολογία νὰ λείπῃ ἀπὸ τὴν Συναγωγή, αὐτὴ ὅμως δὲν παρέλειπε τὸ ἱερὸ αὐτὸ καθῆκον.
Καὶ ἀποτελεῖ αὐτὴ ἡ ἄρρωστη γυναίκα παράδειγμα γιὰ ὅλους μας. Διότι μᾶς διδάσκει νὰ μὴ παραλείπουμε τὸ καθῆκον τῆς θείας Λατρείας μὲ τὴν παραμικρή μας ἀδιαθεσία ἢ ἀσθένεια. Νὰ κάνουμε ὅ,τι μποροῦμε, ὥστε νὰ μὴ χάνουμε εὔκολα τὴν θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς. Νὰ προστρέχουμε στοὺς Ναούς μας μὲ πόθο καὶ λαχτάρα ἱερὴ ξεπερνῶντας ὅσο εἶναι δυνατὸν τὶς δυσκολίες ποὺ ἔχουμε.
  1. ΠΡΙΝ ΤΟ ΖΗΤΗΣΟΥΜΕ
Μόλις ὁ Κύριος ἀντίκρυσε τὴν συγκύπτουσα γυναῖκα, τὴν φώναξε κοντά του, ἔβαλε ἐπάνω της τὰ πανάσπιλα χέρια του καὶ τῆς εἶπε: «Γυναίκα, εἶσαι ἐλεύθερη πλέον ἀπὸ τὴν ἀρρώστια σου». Τὴν ἴδια στιγμὴ ἡ γυναίκα αὐτὴ ἐπανέκτησε τὴν ὀρθία στάσι τοῦ σώματός της καὶ ἐδόξαζε τὸν Θεὸ γιὰ τὴν θεραπεία της.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ ὅμως θὰ πρέπει νὰ προσέξουμε μιὰ λεπτομέρεια ποὺ ἔχει μεγάλη σημασία: Ὁ Κύριος θεραπεύει τὴν γυναῖκα αὐτή, ἐνῶ ἡ ἴδια δὲν ζήτησε τὴν θεραπεία της. Γιατί λοιπὸν ὁ Κύριος τὴν θεραπεύει πρὶν αὐτὴ Τοῦ τὸ ζητήσῃ;
Πρωτίστως διότι τὸ ἔλεος τοῦ παναγάθου Κυρίου μᾶς καταδιώκει, μᾶς προλαμβάνει καὶ μᾶς προσφέρεται κάποτε πρὶν ἐμεῖς ἐκδηλώσουμε τὴν ἐπιθυμία μας. Ἐπιπλέον ὅμως ὁ Κύριος προσφέρει τὸ ἔλεός του στὴν βασανισμένη αὐτὴ γυναῖ κα ἐπιβραβεύοντας τὴν εὐλάβειά της καὶ τὴν ἐπιθυμία της νὰ προσέρχεται στὴν ἀκρόασι τοῦ θείου λόγου ἐνῶ ἦταν ἄρρωστη. Ἡ συγκύπτουσα πήγαινε στὴ Συναγωγὴ γιὰ νὰ ἀκούσῃ τὸν θεῖο λόγο. Ζητοῦσε πάνω ἀπὸ ὅλα τὴν ὠφέλεια τῆς ψυχῆς της καὶ γι’ αὐτὸ ὁ Κύριος τῆς ἐχάρισε καὶ τὴν ὑγεία τοῦ σώματος.
Ὅταν λοιπὸν φροντίζουμε πρῶτα ἀπὸ ὅλα γιὰ τὴν ψυχή μας, ὅταν ἐπιθυμοῦμε τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ὁ Χριστὸς θὰ προσθέσῃ ἄπειρες δωρεὲς καὶ στὰ ὑλικὰ ζητήματά μας. Θὰ μᾶς ἀνακουφίζῃ καὶ θὰ μᾶς παρηγορῇ στοὺς πόνους μας καὶ θὰ μᾶς χαρίζῃ ὅ,τι ἀγαθὸ ἔχουμε ἀνάγκη πάνω καὶ πέρα ἀπὸ τὶς προσδοκίες μας.
  1. Ο ΦΘΟΝΕΡΟΣ ΠΑΡΑΛΟΓΙΖΕΤΑΙ
Ὁ ἀρχισυνάγωγος ὅμως, καθὼς εἶδε αὐτὸ τὸ ἐκπληκτικὸ θαῦμα, κυριευμένος ἀπὸ τὸν φθόνο του, ἀγανακτεῖ. Δὲν ἄντεχε νὰ βλέπῃ τὰ βλέμματα τῶν ἀκροατῶν νὰ στρέφωνται μὲ θαυμασμὸ στὸν Κύριο κι αὐτὸς νὰ παραμερίζεται. Πῆρε λοιπὸν τὸν λόγο καὶ ἄρχισε νὰ διαμαρτύρεται προφασιζόμενος τὴν κατάλυσι τῆς ἀργίας τοῦ
Σαββάτου. Καὶ ὁ Κύριος ξεσκεπάζει τὴν ὑποκρισία τοῦ ἀρχισυναγώγου καὶ ἀποκαλύπτει ὅτι πίσω ἀπὸ τὸ πρόσχημα τοῦ σεβασμοῦ τῆς ἀργίας τοῦ Σαββάτου ὁ ἀρχισυνάγωγος ἔκρυβε φθόνο καὶ μοχθηρία.

Ἡ συμπεριφορὰ αὐτὴ τοῦ ἀρχισυναγώγου εἶναι παράλογη. Εἶδε μπροστά του ἕνα ἐκπληκτικὸ θαῦμα. Ἔπρεπε λοιπὸν νὰ καταλάβῃ ἢ τοὐλάχιστον νὰ ὑποψιασθῇ ὅτι ὁ Κύριος δὲν ἦταν ἁπλῶς κάποιος ἄνθρωπος, ἀλλὰ ὁ Μεσσίας Χριστός. Ἀλλὰ κι αὐτὸ ἀκόμη ἂν δὲν μποροῦσε νὰ τὸ ἀντιληφθῇ, τοὐλάχιστον θὰ ἔπρεπε νὰ παραδεχθῇ ὅτι τὸ θαῦμα ἔγινε μὲ θεία δύναμι. Ἐφόσον ὅμως ἔγινε μὲ θεία δύναμι, κατηγορῶντας ὁ ἀρχισυνάγωγος τὸ θαῦ-μα, οὐσιαστικὰ κατηγορεῖ τὸν ἴδιο τὸν Θεὸ ποὺ ἐθαυματούργησε!
Ὁ παραλογισμός του ὅμως συνεχίζεται ἀκόμη περισσότερο. Διότι κατηγορεῖ τὸν λαὸ ὅτι παραβιάζει τὸ Σάββατο, ἐνῶ καμμία σχέσι δὲν εἶχε ὁ λαὸς μὲ τὸ θαῦμα. Ἀλλὰ οὔτε καὶ ἡ γυναίκα ζήτησε τὸ θαῦμα, ἁπλῶς ἀνωρθώθηκε. Ἔπρεπε δηλαδὴ ἡ γυναίκα αὐτὴ νὰ διαμαρτυρηθῇ στὸν Κύριο καὶ νὰ Τοῦ πῆ: Μὴ μὲ θεραπεύῃς σήμερα, Κύριε. Εἶναι Σάββατο καὶ δὲν πρέπει νὰ γίνω σήμερα καλά. Ἔλα σὲ παρακαλῶ αὔριο νὰ μὲ θεραπεύσῃς!
Αὐτὸς ὁ παραλογισμὸς τοῦ φθονεροῦ ἀρχισυναγώγου θὰ πρέπει πολὺ νὰ προβληματίσῃ ὅλους μας. Καὶ νὰ μᾶς διδάξῃ ὅτι, ὅταν οἱ ἄνθρωποι καταληφθοῦμε ἀπὸ τὸ ὀλέθριο πάθος τῆς ζήλειας, ὄχι μόνον δὲν μποροῦμε νὰ δοῦμε τὴν ἀλήθεια, ἀλλὰ παραλογιζόμαστε καὶ ἀρρωσταίνουμε. Τότε ὅλοι μᾶς φταῖνε, ὅλα μᾶς φταῖνε. Γίνεται ἡ ζωή μας κόλασι. Ἂς εἴμαστε λοιπὸν ἄγρυπνοι στὸ ὕπουλο αὐτὸ πάθος τοῦ φθόνου, πρὶν μᾶς κυριεύσῃ καὶ μᾶς καταστρέψῃ.
Ορθόδοξο Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”