Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2024

Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ


Καθώς περιμένουμε τα Χριστούγεννα, αγαπητοί Χριστιανοί, και λίγες μέρες πριν, για μια ακόμη φορά κληθούμε να εορτάσουμε με χαρά και ευφροσύνη τα του Χριστού Γενέθλια, η Εκκλησία μας κανόνισε να ακούγεται την σημερινή Κυριακή, η πλέον κατάλληλη απ’ ότι φαίνεται ευαγγελική περικοπή, η περικοπή που μας μιλά για το Μεγάλο Δείπνο. Μέσα στο σημερινό ανάγνωσμα βλέπουμε προσκλήσεις για συμμετοχή σε εορτή χωρίς φραγμούς και διακρίσεις, χωρίς περιορισμούς ή κάτι παρόμοιο.

Εδώ παριστάνεται ο Θεός με οικοδεσπότη που καλεί σε δείπνο πολλούς και στέλνει τους δούλους του να ειδοποιήσουν για το στρωμένο τραπέζι. Είναι χαρακτηριστική η διάθεση του οικοδεσπότη να απευθυνθεί σε όλους.
Πρόσκληση λοιπόν σε μεγάλο δείπνο. Και είναι Μέγα, το δείπνο τούτο, γιατί έχει άμεση σχέση με τη σωτηρία του ανθρώπου. Ο Άγιος Θεοφύλακτος λέει ότι το δείπνο είναι μέγα επειδή «Μέγα και το της σωτηρίας μυστήριον». Είναι Μεγάλο γιατί Μεγάλος είναι κι Αυτός που μας καλεί σ’ αυτό. «Εστιάτωρ», είναι ο ίδιος ο Θεός. Αυτός που μας καλεί είναι ο Χριστός. «Τι νομίζετε, λέει ο ιερός Χρυσόστομος, ότι το Δείπνο της Θείας Ευχαριστίας είναι μικρότερο από το Δείπνο που έστρωσε ο Κύριος στους μαθητάς του; Λάθος! Γιατί μπορεί τώρα να μην βλέπουν τα μάτια μας το Χριστό αλλά ο Χριστός και τώρα πάρεστι, και τώρα είναι παρών ο Κύριος και μας ευλογεί».
Αλλά δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος που είναι το δείπνο αυτό μεγάλο. Λέγει ο  άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, «Δείπνο λοιπόν, η εν Χριστώ κλήση ονομάστηκε». Ως μέλη της αγίας Εκκλησίας πιστεύουμε στο Χριστό και μπορούμε να μετέχουμε στο Μέγα Δείπνο της Θείας Ευχαριστίας. Κι αυτό είναι το ίδιο Δείπνο που παρέθεσε ο Κύριος λίγο πριν τη σταύρωσή Του. Είναι το Ευχαριστιακό Δείπνο. Είναι το Δείπνο που παρατίθεται σε κάθε Θεία Λειτουργία. Είναι το ίδιο το Σώμα και Αίμα του Χριστού. Ποιο μέγα και τρισμέγιστο από τον ίδιο το Χριστό δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρχει. Τουλάχιστον έτσι μας λέει η υγιής λογική και φυσικά η πίστη.
Ονομάζεται τέλος μέγα γιατί δεν είναι λίγοι οι κεκλημένοι αυτού του Δείπνου. Ο Χριστός δεν θέλει να σώσει μόνο κάποιους. Ήρθε για να λυτρώσει όλο το ανθρώπινο γένος.
Γιατί, όμως, δεν υπάρχει πλήρη ανταπόκριση στη πρόσκληση του Κυρίου; Γιατί κλείνουμε τα αυτιά μας στο Χριστό και αρνούμαστε να ανταποκριθούμε στην πρόσκλησή Του; Γιατί μοιάζουμε με τους τρεις κεκλημένους της παραβολής του Κυρίου που δικαιολογήθηκαν και αρνήθηκαν να παρευρεθούν στο δείπνο; 
 Η πρώτη δικαιολογία και άρνηση.  « Αγρόν ηγόρασα και έχω ανάγκη εξελθείν και ιδείν αυτόν. Ερωτώ σε, έχε με παρητημένον». Αγροτικές ασχολίες λοιπόν.  Αλλά ο Χριστός δεν απαγορεύει την εργασία. Απεναντίας, την ευλογεί. Θέλει όμως την Κυριακή για τον Εαυτό Του. Να ερχόμαστε την Κυριακή, και κατόπιν να πηγαίνουμε, αν υπάρχει ανάγκη, στη δουλειά μας.
Η δεύτερη άρνηση έχει να κάνει με επιχειρηματικές και εμπορικές δραστηριότητες  «Ζεύγη βοών ηγόρασα πέντε και πορεύομαι δοκιμάσαι αυτά». Και είναι πολλοί αυτοί. Αλλοίμονο, αδελφοί μου! Πολλές φορές το χρήμα διαφθείρει τον άνθρωπο. Τον απομακρύνει από τον Χριστό και την Εκκλησία, κι έτσι, αναπόφευκτα, τον απομακρύνει  και από  το Μεγάλο Δείπνο, τη Θεία Ευχαριστία.
Κοντά όμως σ’ αυτούς τους δύο είναι κι αυτός που λέει: «Γυναίκα έγημα, και δια τούτο ου δύναμαι ελθείν». Προβάλλεται  εδώ η τρίτη άρνηση που σχετίζεται με τη φροντίδα της οικογένειας. Πρέπει να φροντίσω τα παιδιά μου, λένε μερικοί. Να φροντίσω για  το σπίτι και την οικογένεια μου.
«Αγρόν ηγόρασα…», λοιπόν ο πρώτος. «Ζεύγη βοών…», ο δεύτερος. «Γυναίκα έγημα…», ο τρίτος. Τρεις δικαιολογίες διαφορετικές μέσα από τις οποίες παρερμηνεύεται η ουσία των αγαθών που μας εμπιστεύθηκε ο Θεός. Υποδούλωση στην ύλη και απληστία, αποτελούν διαμέσου των αιώνων τις βασικές δικαιολογίες στην αρνητική απάντηση στην πρόσκληση του Θεού. Όπως τότε, έτσι και σήμερα με φτηνές δικαιολογίες, με την αρνητική απάντηση εκδηλώνεται η σαφής αντίληψη ότι ο άνθρωπος τοποθετεί τις βιοτικές του ανάγκες πάνω από τη βασιλεία του Θεού. Όμως είναι προφανές ότι όλα αυτά είναι προφάσεις. Όλα χωρούν μέσα στο εικοσιτετράωρο μας και μόνο ο Χριστός δεν έχει θέση.
Ο Κύριος μας, αδελφοί μου, ο Ιησούς Χριστός, δωρίζεται καθημερινά στα παιδιά Του, με τη Θεία Μετάληψη. Προσφέρεται, πάντοτε ολόκληρος χωρίς να δαπανάται ποτέ. Ο εν σπηλαίω τεχθείς, μας προσκαλεί σε αδιάλειπτη μετοχή.. Έρχεται ολόκληρος μέσα μας. Ζει μέσα μας. Ποτίζει την καρδιά μας με την Παρουσία Του. Ζούμε μέσα στο Χριστό. Ζούμε από τον Χριστό. Ζούμε για τον Χριστό. Τα πάντα αναφέρονται, σε Εκείνον. Μιλάμε, εργαζόμαστε, τρώμε, κοιμόμαστε, αγαπάμε μέσα από Αυτόν. Αυτόν επιθυμούμε, Αυτόν αναπνέουμε, Αυτόν γευόμαστε.
Η θεία Λειτουργία είναι το υπερφυέστατο μυστήριο, το κέντρο της πνευματικής ζωής, ο σκοπός όλων των μυστηρίων, το τέλος της πορείας μας προς τον Θεό. Πολλοί Χριστιανοί είναι βαπτισμένοι και χρισμένοι, θεωρούν τον εαυτό τους ως Χριστιανό, αλλά όμως δεν κοινωνούν. Είναι σαν να ετοιμάζεται ένα δείπνο και ενώ κληθήκαμε σε αυτό δεν προσερχόμαστε ή προσερχόμαστε στο δείπνο και δεν τρώμε από τα παρατιθέμενα.
Αδελφοί μου! Ο Κύριος γεννάται σε λίγες μέρες και ζητά, θέλει να γεννηθεί και μέσα στις καρδιές μας, έτσι είμαι αναγκασμένος να κάνω ένα ερώτημα: Σε ποιες ψυχές θα γεννηθεί;
          Θα γεννηθεί στις καρδιές που δεν θ’ αρνηθούν την πρόσκληση Του. Κάθε μέρα την ακούμε αυτήν την πρόσκληση. Η καμπάνα της Εκκλησίας μας καλεί καθημερινά! Ακόμη είμαστε καλεσμένοι σε κάθε Θεία Λειτουργία  «Μετά φόβου θεού πίστεως και αγάπης προσέλθετε»! Δεν πρέπει να μοιάσουμε στους ανθρώπους της παραβολής που αρνήθηκαν την πρόσκληση του κυρίου τους. Αυτοί έλεγαν «έχε με παρητημένον», εμείς να πούμε στον Κύριο ένα ολόθυμο ναι. Να δηλώσουμε στον Κύριο ότι ερχόμαστε με κάθε προθυμία για να μετάσχουμε στο Μέγα Δείπνο, που Αυτός, στρώνει για μας. Ερχόμαστε για να πάρουμε την ευλογία που μόνο Αυτός μπορεί να μας προσφέρει.
Ακόμη θα γεννηθεί στις καρδιές που έχουν αγάπη, αληθινή και ανιδιοτελή αγάπη. Αγάπη προς όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου. Και υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν ανάγκη από την αγάπη μας.. Γι’ αυτό και η αγία μας Εκκλησία, κάθε χρόνο τέτοιο καιρό διεξάγει έρανο αγάπης. Και ο έρανος αυτός είναι ημέρα αγάπης. Σε κάθε ενορία της πατρίδος μας γίνεται ο έρανος αυτός. Όταν γίνεται τούτος ο έρανος ο ίδιος ο Χριστός μας ζητά βοήθεια. Μην κλείσετε την πόρτα της ψυχής σας αλλά ανοίξτε και δώστε άλλοτε μεν από το περίσσευμα και άλλοτε από το υστέρημά σας. Αν θέλουμε-και πρέπει να θέλουμε-να γεννηθεί μέσα μας ο Χριστός να δείξουμε την αγάπη που μας ζητά ο Χριστός.
Αγαπητοί Χριστιανοί!
Θλιβερή μεν η εικόνα που παρουσιάζουν οι καλεσμένοι με την αρνητική τους απάντηση. Παρά το ότι η απάντηση ήταν καθολικά αρνητική, εν τούτοις το δείπνο δε ματαιώθηκε. Το δείπνο έγινε. Συνταρακτικό δε το γεγονός της Θείας ενανθρωπήσεως! Η πρόκληση ακαταμάχητη! Πώς μπορούμε να αφήσουμε αναξιοποίητη την δυνατότητα της προσωπικής μας τελειώσεως ; Πώς να παραμείνουμε αμπαρωμένοι, μεσ' το μίζερο καβούκι της ατομικής μας αθλιότητας;
Λοιπόν! Η πρόσκληση «έρχεσθε» επαναλαμβάνεται σήμερα και σε μας. Ας μη σταθούμε κι εμείς στις ίδιες δικαιολογίες των σημερινών καλεσμένων. Ας μην επιστρατεύσουμε άλλες δικαιολογίες. Σε όλες η απάντηση είναι η ίδια από το Θεό. «Σας βεβαιώνω πως κανένας από εκείνους που κάλεσα, και δεν δέχθηκαν την πρόσκληση, δε θα γευτεί το δείπνο μου». Λοιπόν, ας αφήσουμε κατά μέρος τα πραγματικά ή και φανταστικά εμπόδια. Κανένα εμπόδιο δεν είναι αξεπέραστο. Εκείνο που μας λείπει είναι η θέληση. Ας επιστρατεύσουμε αυτή τη θέληση. Με πόθο και δύναμη ψυχής ας απαντήσουμε στην πρόσκληση του Θεού, σήμερα, εδώ και τώρα: «Του Δείπνου σου του μυστικού, σήμερον, Υιέ Θεού, κοινωνόν με παράλαβε». Αμήν.


Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2024

ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΛΟΥΚΑ

 

Η χαρά του θαύματος (Κυριακή Ι΄ Λουκά)

ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ

Η σκηνή που περιγράφει η ευαγγελική περικοπή της Κυριακής Ι΄ Λουκά είναι συγκλονιστική και αποκαλυπτική για τις διαθέσεις και την ειλικρίνεια των ανθρώπων, αλλά και τη στάση του Χριστού μας. Μέσα στο πλήθος ευρίσκεται μια γυναίκα ραχητική. Σκυμμένη κάτω και πονεμένη ακούει τη φωνή χωρίς να μπορεί να δει τη μορφή του Ιησού.

Ο Ιησούς προχωρεί προς την ταλαίπωρη εκείνη γυναίκα. Την πλησιάζει. Με στοργή της λέγει :«Γύναι, είσαι λυτρωμένη από την ασθένειά σου. Είσαι πλέον καλά». Μια δύναμη διαπερνά τα μέλη της. Το σώμα της επανέρχεται. Δοξολογία και ευχαριστία στην καρδιά της. Θαυμασμός, χαρά και αγαλλίαση.

Η υποκρισία του αρχισυνάγωγου

Όμως, ο φθόνος και η ψυχική κακία μολύνουν την ατμόσφαιρα της χαράς. Ο αρχισυνάγωγος αγανακτεί, γιατί δήθεν ο Κύριος παραβαίνει την αργία του Σαββάτου. Ο αρχισυνάγωγος οδηγήθηκε από τον φθόνο, που κυριαρχούσε τη στιγμή αυτή στην ψυχή του, σε μια αποτρόπαια πράξη. Θέλησε να επιτεθεί στον Χριστό, μα δεν έχει τη δύναμη να πει φανερά τί συμβαίνει στην ψυχή του. Και βρίσκει τη σκιά του νόμου, για να καλύψει την άνομη συμπεριφορά του.

Ο Κύριος όμως απαντά αμέσως στην πρόκληση χαρακτηρίζοντας ως υποκρισία την αντίδραση του αρχισυνάγωγου, και εκφράζει την αγάπη Του για τον άνθρωπο: «Υποκριτά, λέγει, αυτή που είναι θυγατέρα του Αβραάμ και την είχε δεμένη ο σατανάς για δέκα οκτώ χρόνια, δεν έπρεπε να λυθεί από τα δεσμά αυτά την ημέρα του Σαββάτου;».

Ο αρχισυνάγωγος, όπως προαναφέραμε, κρύφτηκε πίσω από τις εντολές και τον νόμο του Θεού. Όμως δεν είναι η πρώτη φορά που κακοπροαίρετοι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον Νόμο και το Ευαγγέλιο του Θεού, για να επιτύχουν τα άνομα σχέδιά τους και να ικανοποιήσουν τις κτιστές τους θελήσεις. Εγωπαθείς χρησιμοποιούν τον λόγο του Θεού για να προβληθούν και ανυπάκουοι στην Εκκλησία τον παρερμηνεύουν. Κάποιες φορές μάλιστα επικαλούνται, για να καλύψουν την εγωπάθεια και την αυθαιρεσία τους, λόγια από την Αγία Γραφή και τους Πατέρες, τα οποία προσαρμόζουν στην περίπτωση. Μ’ αυτόν τον τρόπο αντί να συμμορφώνεται ο άνθρωπος στις εντολές του Θεού, κρύβεται πίσω από αυτές και τις μεταχειρίζεται για την κάλυψη της προσωπικής εμπάθειας. Έτσι δημιουργούνται αιρέσεις και άλλες ατομικές θεωρίες και διδασκαλίες που ταράσσουν την Εκκλησία του Χριστού. Όταν η καρδιά δεν είναι καθαρή, δεν μπορεί να ερμηνεύσει σωστά τον θείο λόγο. Διότι μόνο η καθαρή καρδιά τον παρουσιάζει γνήσια και καθαρά. Αυτή μόνο τον αντιλαμβάνεται.

Αυτογνωσία, ταπείνωση και αγάπη

Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι τον Χριστό δεν τον ενδιαφέρει τόσο αυτό που κάνουμε, όσο ο λόγος για τον οποίο το κάνουμε. Συνήθως η επιθετικότητά μας και ο φθόνος έναντι των άλλων και μάλιστα εν ονόματι του Χριστού είναι ο ευσεβής τρόπος με τον οποίο καθιερώνουμε τη δική μας εξουσία και είναι συνέπεια της απουσίας της αυτογνωσίας και της αληθινής αγάπης. Όταν έχουμε αυτογνωσία αποκτούμε πραγματική ταπεινοφροσύνη. «Ακολουθεί δε την ταπεινοφροσύνη η επιείκεια για τους άλλους», γράφει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος. Όταν η ταπεινοφροσύνη δεν ακολουθείται από επιείκεια για τους άλλους, είναι ταπεινολογία.

Ο νους του Νόμου

Γι’ αυτό πρέπει να επιδιώκουμε όλοι μας την κάθαρση της καρδιάς και να στηριζόμαστε στους ένθεους Πατέρες μας, που έγιναν δοχεία του Παναγίου Πνεύματος, φωτίστηκαν από την Αγία Τριάδα και έτσι, με τον φωτισμό του Παρακλήτου, ερμήνευσαν τον λόγο του Θεού και την Αγία Γραφή. Έτσι θα διδαχθούμε ότι είμαστε εκείνοι που εμποδίζουμε τους αδελφούς μας να εξουθενωθούν και που ετοιμάζουμε τη μεταμόρφωσή τους βιώνοντας το πνεύμα του νόμου, ή όπως χαρακτηριστικά λέγει ο άγιος Αθανάσιος, τον νου του νόμου.

Ο Τριαδικός Θεός να μας φωτίζει, για να ερμηνεύουμε τον νόμο Του ορθόδοξα και να ανακαλύπτουμε την ουσία της πίστεώς μας.

 

(Αγαθαγγέλου, Επισκόπου Φαναρίου, Η ζύμη του Ευαγγελίου, σσ. 48-51)